Gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw; werkzame stof, gewas, toepassing
| Gewassen (teeltsector) | Gewasbeschermingsmiddelen | Perioden | Oppervlakte met gewasbescherming Grootte oppervlakte (ha) | Oppervlakte met gewasbescherming Percentage oppervlakte (%) | Gebruik in kilogram werkzame stof Totaal gebruik per jaar in kilogram (kg) | Gebruik in kilogram werkzame stof Gebruik per jaar per hectare (kg/ha) | Gebruik in kilogram werkzame stof Dosering per jaar per hectare (kg/ha) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Totaal gewassen/teeltsectoren | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 701.900 | 98,5 | 4.982.064 | 7,0 | 7,1 |
| Aardbeien, onder glas | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 490 | 97,3 | 4.468 | 8,9 | 9,1 |
| Aardbeien, productie | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 1.004 | 99,5 | 5.757 | 5,7 | 5,7 |
| Appels | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 6.018 | 97,8 | 130.936 | 21,3 | 21,8 |
| Asperges, totaal | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 3.252 | 95,2 | 7.565 | 2,2 | 2,3 |
| Bladplanten onder glas | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 444 | 96,5 | 4.445 | 9,7 | 10,0 |
| Bloemkwekerijgewassen, totaal | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 3.451 | 97,5 | 14.577 | 4,1 | 4,2 |
| Bos- en haagplantsoen | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 2.711 | 99,7 | 8.141 | 3,0 | 3,0 |
| Bos- en waspeen | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 2.913 | 96,5 | 10.534 | 3,5 | 3,6 |
| Chrysanten onder glas | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 402 | 90,3 | 20.925 | 47,0 | 52,1 |
| Cichorei | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 3.818 | 99,1 | 13.018 | 3,4 | 3,4 |
| Consumptieaardappelen, totaal | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 76.669 | 99,9 | 595.782 | 7,8 | 7,8 |
| Gerst, zomer | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 26.708 | 92,2 | 34.306 | 1,2 | 1,3 |
| Gerbera's onder glas | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 147 | 89,5 | 3.723 | 22,7 | 25,3 |
| Gladiolen | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 812 | 99,9 | 15.722 | 19,4 | 19,4 |
| Hyacinten | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 1.425 | 100,0 | 24.287 | 17,0 | 17,0 |
| Komkommers | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 571 | 95,9 | 5.783 | 9,7 | 10,1 |
| Koolzaad, totaal | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 1.675 | 99,4 | 2.208 | 1,3 | 1,3 |
| Laan- en parkbomen | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 4.661 | 98,1 | 11.661 | 2,5 | 2,5 |
| Lelies (bol) | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 5.284 | 100,0 | 600.558 | 113,7 | 113,7 |
| Maïs, snijmaïs | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 194.263 | 99,2 | 160.005 | 0,8 | 0,8 |
| Narcissen | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 1.471 | 96,6 | 25.892 | 17,0 | 17,6 |
| Paprika's, totaal | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 1.532 | 100,0 | 5.861 | 3,8 | 3,8 |
| Peren | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 9.902 | 99,0 | 195.455 | 19,5 | 19,7 |
| Pootaardappelen, totaal | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 43.730 | 99,8 | 1.051.625 | 24,0 | 24,0 |
| Poot- en plantuien | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 9.275 | 98,7 | 115.215 | 12,3 | 12,4 |
| Potplanten, voor de bloei onder glas | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 937 | 97,8 | 11.655 | 12,2 | 12,4 |
| Prei | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 2.155 | 95,0 | 12.307 | 5,4 | 5,7 |
| Rozen onder glas | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 198 | 97,2 | 7.951 | 39,0 | 40,1 |
| Sluitkool, totaal | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 2.535 | 95,6 | 8.647 | 3,3 | 3,4 |
| Spruitkool | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 2.764 | 95,8 | 13.350 | 4,6 | 4,8 |
| Stamsperziebonen | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 2.238 | 77,4 | 4.879 | 1,7 | 2,2 |
| Suikerbieten | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 81.459 | 100,0 | 363.264 | 4,5 | 4,5 |
| Tarwe, winter | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 91.856 | 98,9 | 134.071 | 1,4 | 1,5 |
| Tarwe, zomer | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 15.572 | 92,8 | 21.901 | 1,3 | 1,4 |
| Tomaten, totaal | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 1.827 | 97,6 | 14.255 | 7,6 | 7,8 |
| Tulpen open grond | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 14.897 | 100,0 | 384.600 | 25,8 | 25,8 |
| Vaste planten | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 1.468 | 98,0 | 8.758 | 5,8 | 6,0 |
| Vruchtbomen | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 1.444 | 91,2 | 16.302 | 10,3 | 11,3 |
| Winterpeen | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 5.225 | 79,6 | 22.102 | 3,4 | 4,2 |
| Witlofwortel | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 2.475 | 78,9 | 8.444 | 2,7 | 3,4 |
| Zaai-uien | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 27.122 | 99,5 | 356.152 | 13,1 | 13,1 |
| Zetmeelaardappelen | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 45.104 | 100,0 | 524.973 | 11,6 | 11,6 |
| Bron: CBS. | |||||||
Tabeltoelichting
Deze tabel bevat cijfers over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw. Meer specifiek gaat het om de bescherming van de plantaardige productie in de professionele akkerbouw en tuinbouw. De cijfers zijn uitgesplitst naar gewas en soort toepassing.
Behalve de totale hoeveelheid gebruikte middelen, wordt ook het gebruik per hectare vermeld.
Daarnaast zijn in de tabel gegevens opgenomen over het aantal bedrijven met het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en de oppervlakte waarop deze middelen worden gebruikt.
Het gebruik is inclusief het gebruik door loonbedrijven op het landbouwbedrijf (werk door derden). Het gebruik is vanaf 2020 inclusief natte grondontsmetting (metam). De onderliggende coderingen van de in deze tabel gebruikte classificaties (gewassen, teeltsectoren) sluiten aan bij de door het CBS vastgelegde standaardcoderingen.
Er zijn bij het CBS ook gegevens bekend over het gebruik van biologische bestrijders. Deze cijfer vindt u in een andere tabel, zie paragraaf 3.
Gegevens beschikbaar vanaf: 2012.
Status van de cijfers:
Alle cijfers zijn definitief.
Wijzigingen per 12 oktober 2022:
Bij kwaliteitscontrole bleek (1) dat het onderwerp percentage oppervlakte en het onderwerp gebruik per jaar per ha voor 2012 bij totaal gewassen per stof een onjuist cijfer hadden. Dit is gecorrigeerd. Ook bleek (2) dat het onderwerp aantal bedrijven met gewasbescherming en het percentage bedrijven met gewasbescherming per gewas en per stof in 2012 en 2016 niet goed werden weergegeven. Dit is gecorrigeerd. Verder zijn (3) in 2012 en 2016 getallen bij stoffen en gewassen op onbetrouwbaar gezet als het aantal waarnemingen met gebruik daar beperkt was. Voor 2020 was dit al doorgevoerd.
Wijzigingen per 31 maart 2022:
De naam van een gewasbeschermingsmiddel is aangepast. De naam met Eurostatcode H991401 Glyfosaat is veranderd in H991402 Glyfosaat.'
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Nieuwe cijfers over 2024 worden in december 2025 verwacht.
Toelichting onderwerpen
- Oppervlakte met gewasbescherming
- Totale oppervlakte waarop gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt.
Gewasbeschermingsmiddelen zijn middelen die gebruikt worden om hinderlijke ziektes, plagen of onkruiden in gewassen te voorkomen of te bestrijden. Er zijn middelen op basis van chemische werkzame stoffen en middelen op basis van microbiologische werkzame stoffen (virussen, bacteriën).
Gewasbeschermingsmiddelen moeten een 'toelating' verkrijgen in het kader van de Wet Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden (voorheen Bestrijdingsmiddelenwet). Een toelating geeft aan dat het gebruik van deze middelen voor dit doel is toegestaan.- Grootte oppervlakte
- Percentage oppervlakte
- De oppervlakte per gewas waarop een gewasbeschermingsmiddel wordt toegepast, als percentage van de totale oppervlakte met dat gewas.
Bij 100% wordt elke hectare met het gewas minimaal één keer met een gewasbeschermingsmiddel behandeld.
- Gebruik in kilogram werkzame stof
- Totaal gebruik per jaar in kilogram
- Totale hoeveelheid gebruikte gewasbeschermingsmiddelen in een kalenderjaar, uitgedrukt in kilogram (kg).
Diverse gewassen (o.a. bloemisterijgewassen en komkommers) hebben op dezelfde oppervlakte meerdere teelten per jaar. Om in die gevallen het gebruik per teelt te berekenen, dient het totaal gebruik per jaar te worden gedeeld door het aantal teelten.
- Gebruik per jaar per hectare
- Hoeveelheid gebruikte gewasbeschermingsmiddelen per kalenderjaar per hectare waarop het gewas geteeld wordt.
- Dosering per jaar per hectare
- Hoeveelheid gebruikte gewasbeschermingsmiddelen per kalenderjaar per hectare waarop een gewasbeschermingsmiddel wordt gebruikt. Jaardosering.