Fysieke arbeidsbelasting zelfstandig ondernemers; geslacht en leeftijd
| Marges | Geslacht | Leeftijd | Perioden | Regelmatig veel kracht zetten (%) | Geluid en trillingen Regelmatig hard praten (%) | Geluid en trillingen Regelmatig te maken met trillingen (%) | Gevaarlijk werk Gevaarlijk werk (vanaf 2019) Gevaarlijk werk (vanaf 2019) (%) | Gevaarlijke stoffen Werkt met of dichtbij ongezonde stoffen (%) | Gevaarlijke stoffen Besmettingskans (%) | Werkhouding In ongemakkelijke werkhouding werken (%) | Werkhouding Tijdens werk repeterende beweging maken (%) | Werkhouding Uur per dag aan beeldscherm voor werk (uren) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Waarde | Totaal mannen en vrouwen | Totaal | 2025 | 24,4 | 6,9 | 14,0 | 13,6 | 6,5 | 43,4 | 13,3 | 29,2 | 3,5 |
| Waarde | Totaal mannen en vrouwen | 15 tot 25 jaar | 2025 | . | . | . | . | . | . | . | . | . |
| Waarde | Totaal mannen en vrouwen | 25 tot 35 jaar | 2025 | 28,6 | 10,6 | 19,0 | 18,8 | 9,6 | 47,7 | 18,9 | 34,6 | 3,7 |
| Waarde | Totaal mannen en vrouwen | 35 tot 45 jaar | 2025 | 26,1 | 7,8 | 16,4 | 14,9 | 7,1 | 44,3 | 14,1 | 27,8 | 3,9 |
| Waarde | Totaal mannen en vrouwen | 45 tot 55 jaar | 2025 | 24,7 | 6,1 | 12,7 | 12,3 | 6,4 | 43,8 | 12,6 | 30,7 | 3,7 |
| Waarde | Totaal mannen en vrouwen | 55 tot 65 jaar | 2025 | 23,7 | 5,2 | 11,1 | 12,0 | 5,2 | 43,7 | 11,5 | 28,2 | 3,2 |
| Waarde | Totaal mannen en vrouwen | 65 jaar of ouder | 2025 | 16,0 | 3,6 | 9,0 | 8,1 | 2,4 | 37,5 | 7,7 | 21,3 | 2,7 |
| Waarde | Mannen | Totaal | 2025 | 31,2 | 9,4 | 19,5 | 18,2 | 7,3 | 36,9 | 15,5 | 31,0 | 3,4 |
| Waarde | Mannen | 15 tot 25 jaar | 2025 | . | . | . | . | . | . | . | . | . |
| Waarde | Mannen | 25 tot 35 jaar | 2025 | 38,1 | 14,3 | 27,6 | 25,4 | 10,4 | 40,6 | 20,6 | 39,0 | 3,5 |
| Waarde | Mannen | 35 tot 45 jaar | 2025 | 33,1 | 10,2 | 23,3 | 19,9 | 8,2 | 37,3 | 16,1 | 28,0 | 3,8 |
| Waarde | Mannen | 45 tot 55 jaar | 2025 | 32,5 | 9,1 | 18,1 | 17,5 | 7,5 | 35,6 | 16,9 | 33,3 | 3,5 |
| Waarde | Mannen | 55 tot 65 jaar | 2025 | 30,4 | 7,2 | 15,5 | 15,9 | 6,4 | 37,5 | 13,5 | 30,5 | 3,1 |
| Waarde | Mannen | 65 jaar of ouder | 2025 | 19,2 | 5,0 | 11,4 | 10,0 | 1,7 | 35,7 | 8,8 | 20,2 | 2,7 |
| Waarde | Vrouwen | Totaal | 2025 | 13,0 | 2,7 | 4,7 | 6,0 | 5,1 | 53,9 | 9,7 | 26,3 | 3,7 |
| Waarde | Vrouwen | 15 tot 25 jaar | 2025 | . | . | . | . | . | . | . | . | . |
| Waarde | Vrouwen | 25 tot 35 jaar | 2025 | 12,3 | 4,4 | 4,4 | 7,4 | 8,1 | 59,7 | 16,0 | 27,0 | 3,9 |
| Waarde | Vrouwen | 35 tot 45 jaar | 2025 | 15,0 | 4,1 | 5,5 | 7,2 | 5,3 | 55,0 | 11,0 | 27,6 | 4,1 |
| Waarde | Vrouwen | 45 tot 55 jaar | 2025 | 13,4 | 1,7 | 4,9 | 4,9 | 5,0 | 55,1 | 6,5 | 26,9 | 4,0 |
| Waarde | Vrouwen | 55 tot 65 jaar | 2025 | 13,2 | 2,0 | 4,2 | 5,6 | 3,3 | 53,2 | 8,2 | 24,5 | 3,5 |
| Waarde | Vrouwen | 65 jaar of ouder | 2025 | 8,4 | 0,5 | 3,4 | 3,8 | 4,2 | 42,0 | 5,2 | 23,8 | 2,7 |
| Bron: CBS, TNO | ||||||||||||
Tabeltoelichting
Deze tabel bevat gegevens over de fysieke arbeidsomstandigheden van zelfstandig ondernemers van 15 jaar en ouder die aangifte doen bij de Belastingdienst en in Nederland wonen en werken, naar leeftijd en geslacht. In de tabel worden cijfers gepresenteerd over kracht zetten, geluid en trillingen, gevaarlijk werk en gevaarlijke stoffen, werkhouding en beeldschermwerk.
De manier waarop gecorrigeerd is voor de selectiviteit in de respons verschilt ten opzichte van de manier die in de eerdere jaren is toepast. Daardoor zijn de cijfers vanaf 2025 niet zonder meer vergelijkbaar met de eerdere cijfers. Meer informatie is beschikbaar in de onderzoeksbeschrijving van de ZEA 2025 (zie paragraaf 4).
Alle cijfers zijn gebaseerd op ten minste 100 waarnemingen.
Gegevens beschikbaar vanaf: 2015.
Status van de cijfers:
Cijfers in deze tabel zijn definitief.
Wijzigingen per 3 juli 2025:
De jaarcijfers voor 2025 zijn toegevoegd.
Wijzigingen per 12 juli 2023:
Vanaf 2023 zijn er een aantal nieuwe onderwerpen toegevoegd over de kans om besmet te raken met een bacterie of virus tijdens het werk.
Ook zijn in de tabel betrouwbaarheidsintervallen toegevoegd, en is het minimaal aantal waarnemingen voor publicatie gewijzigd van 200 naar 100.
Wijzigingen per 4 juli 2019:
In 2019 is de vraagstelling over gevaarlijk werk gewijzigd. Voor elke vorm van gevaarlijk werk wordt gevraagd naar de frequentie. Hieruit wordt afgeleid of werknemers aan minimaal één vorm van gevaarlijk werk worden blootgesteld. Deze cijfers staan in de nieuwe onderwerpenmap “Gevaarlijk werk (vanaf 2019)”. Door deze wijzigingen zijn de cijfers over dit onderwerp vanaf 2019 niet vergelijkbaar met de cijfers van eerdere jaren (2015-2017). Cijfers over het oude onderwerp “Gevaarlijk werk (tot 2019)” worden vanaf 2019 niet meer aangevuld.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Het betreft een tweejaarlijks onderzoek.
Toelichting onderwerpen
- Regelmatig veel kracht zetten
- Enquêtevraag: Doet u werk waarbij u veel kracht moet zetten, bijvoorbeeld bij tillen, duwen, trekken of sjouwen of gebruikt u in uw werk gereedschappen of apparaten waarbij u veel kracht moet zetten?
Antwoordcategorieën:
Ja, regelmatig.
Ja, soms.
Nee.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met antwoordcategorie Ja, regelmatig. - Geluid en trillingen
- Regelmatig hard praten
- Enquêtevraag: Is er op uw werkplek zoveel lawaai, dat u hard moet praten om u verstaanbaar te maken?
Antwoordcategorieën:
Ja, regelmatig.
Ja, soms.
Nee.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met antwoordcategorie Ja, regelmatig.
- Regelmatig te maken met trillingen
- Enquêtevraag: Maakt u bij uw werk gebruik van een gereedschap, apparaat of voertuig dat trillingen of schudden veroorzaakt?
Antwoordcategorieën:
Ja, regelmatig.
Ja, soms.
Nee.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met de antwoordcategorie: Ja, regelmatig.
- Gevaarlijk werk
- Gevaarlijk werk (vanaf 2019)
- Gevaarlijk werk (vanaf 2019)
- Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers dat bij minimaal 1 van de 10 vragen over gevaarlijk werk aangeeft dat zij vaak of altijd gevaarlijk werk moeten doen
- Gevaarlijke stoffen
- Werkt met of dichtbij ongezonde stoffen
- Enquêtevraag: Werkt u weleens met of dichtbij stoffen die ongezond kunnen zijn? Dit zijn stoffen waarvan u ziek kunt worden of een allergische reactie kunt krijgen als u ze op de huid krijg, inslikt of inademt.
Antwoordcategorieën:
Nooit.
Soms.
Vaak.
Altijd.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met de antwoordcategorie: Vaak of altijd. Deze vraag wordt sinds 2023 aan zelfstandig ondernemers gesteld.
- Besmettingskans
- Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers dat aangeeft tijdens het werk de kans te lopen om via één of meer manieren besmet te raken met een bacterie of virus. Deze informatie is beschikbaar vanaf 2023.
- Werkhouding
- In ongemakkelijke werkhouding werken
- Enquêtevraag: Doet u werk in een ongemakkelijke werkhouding?
Antwoordcategorieën:
Ja, regelmatig.
Ja, soms.
Nee.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met de antwoordcategorie: Ja, regelmatig.
- Tijdens werk repeterende beweging maken
- Enquêtevraag: Doet u werk waarbij u herhalende bewegingen moet maken?
Antwoordcategorieën:
Ja, regelmatig.
Ja, soms.
Nee.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met de antwoordcategorie: Ja, regelmatig.
- Uur per dag aan beeldscherm voor werk
- Enquêtevraag: Hoeveel uur per dag werkt u gemiddeld aan een beeldscherm voor uw werk? (Een beeldscherm kan bijvoorbeeld zijn een desktop, laptop, notebook, tablet en smartphone.)
Antwoordcategorie:
.. uur per dag.
Cijfer betreft het gemiddeld aantal uur per dag per zelfstandig ondernemers.