Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentelijke taakvelden Regiokenmerken Perioden Gemeentelijke begroting in mln euro Baten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Lasten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Saldo (mln euro) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Baten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Lasten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Saldo (euro/inwoner)
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Nederland 2024* 1.183 2.583 -1.400 66 144 -78
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Noord-Nederland (LD) 2024* 183 345 -162 104 195 -91
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Oost-Nederland (LD) 2024* 187 445 -257 49 117 -68
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen West-Nederland (LD) 2024* 636 1.335 -699 74 155 -81
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zuid-Nederland (LD) 2024* 177 459 -282 47 121 -75
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Groningen (PV) 2024* 142 210 -67 237 349 -112
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Fryslân (PV) 2024* 24 70 -46 36 105 -70
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Drenthe (PV) 2024* 17 65 -48 34 130 -96
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Overijssel (PV) 2024* 47 132 -84 40 111 -71
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Flevoland (PV) 2024* 53 76 -24 117 169 -52
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Gelderland (PV) 2024* 87 237 -150 41 110 -70
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Utrecht (PV) 2024* 114 220 -106 81 157 -76
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Noord-Holland (PV) 2024* 238 494 -256 80 166 -86
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zuid-Holland (PV) 2024* 267 578 -311 69 151 -81
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zeeland (PV) 2024* 17 43 -25 45 109 -65
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Noord-Brabant (PV) 2024* 133 311 -179 50 118 -68
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Limburg (PV) 2024* 44 148 -104 39 130 -91
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Oost-Groningen (CR) 2024* 3 11 -9 18 82 -63
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Delfzijl en omgeving (CR) 2024* 90 95 -5 1.993 2.110 -117
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Overig Groningen (CR) 2024* 50 103 -53 119 247 -128
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Noord-Friesland (CR) 2024* 13 35 -22 40 106 -66
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zuidwest-Friesland (CR) 2024* 5 15 -9 38 102 -64
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zuidoost-Friesland (CR) 2024* 5 20 -15 27 106 -80
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Noord-Drenthe (CR) 2024* 6 23 -17 32 117 -85
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zuidoost-Drenthe (CR) 2024* 7 25 -17 43 145 -102
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zuidwest-Drenthe (CR) 2024* 4 18 -14 26 129 -103
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Noord-Overijssel (CR) 2024* 14 37 -23 37 96 -59
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zuidwest-Overijssel (CR) 2024* 7 16 -9 43 97 -54
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Twente (CR) 2024* 26 79 -53 40 123 -82
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Veluwe (CR) 2024* 32 89 -58 44 124 -80
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Achterhoek (CR) 2024* 17 43 -26 41 105 -64
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Arnhem/Nijmegen (CR) 2024* 27 74 -47 35 97 -62
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zuidwest-Gelderland (CR) 2024* 13 31 -19 49 122 -73
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Utrecht (CR) 2024* 114 220 -106 81 157 -76
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Kop van Noord-Holland (CR) 2024* 27 49 -23 69 128 -59
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Alkmaar en omgeving (CR) 2024* 12 34 -23 45 134 -88
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen IJmond (CR) 2024* 6 20 -14 29 99 -70
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Agglomeratie Haarlem (CR) 2024* 23 40 -17 98 168 -70
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zaanstreek (CR) 2024* 14 33 -19 79 185 -107
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Groot-Amsterdam (CR) 2024* 147 295 -148 99 200 -100
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Het Gooi en Vechtstreek (CR) 2024* 10 23 -13 42 95 -53
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Agglomeratie Leiden en Bollenstreek (CR) 2024* 28 57 -29 63 128 -66
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Agglomeratie 's-Gravenhage (CR) 2024* 75 149 -74 81 162 -81
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Delft en Westland (CR) 2024* 12 32 -19 51 129 -78
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Oost-Zuid-Holland (CR) 2024* 27 43 -16 78 125 -47
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Groot-Rijnmond (CR) 2024* 102 248 -146 68 165 -97
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2024* 22 49 -27 58 129 -71
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zeeuwsch-Vlaanderen (CR) 2024* 4 11 -6 41 102 -60
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Overig Zeeland (CR) 2024* 13 32 -19 46 112 -66
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen West-Noord-Brabant (CR) 2024* 36 80 -44 55 123 -68
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Midden-Noord-Brabant (CR) 2024* 24 49 -25 47 97 -50
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2024* 30 66 -36 44 97 -53
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2024* 43 116 -73 53 144 -91
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Noord-Limburg (CR) 2024* 14 41 -27 48 142 -94
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Midden-Limburg (CR) 2024* 9 32 -23 35 130 -95
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Zuid-Limburg (CR) 2024* 21 75 -53 36 125 -89
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Flevoland (CR) 2024* 53 76 -24 117 169 -52
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Minder dan 5 000 inwoners 2024* 5 7 -2 354 522 -168
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen 5 000 tot 10 000 inwoners 2024* 9 12 -3 147 206 -59
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen 10 000 tot 20 000 inwoners 2024* 48 116 -68 59 143 -84
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen 20 000 tot 50 000 inwoners 2024* 342 743 -400 58 126 -68
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen 50 000 tot 100 000 inwoners 2024* 214 496 -282 49 114 -65
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen 100 000 tot 150 000 inwoners 2024* 90 205 -115 54 123 -69
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen 150 000 tot 250 000 inwoners 2024* 232 445 -213 88 169 -81
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen 250 000 inwoners of meer 2024* 244 561 -316 96 220 -124
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de begrote lasten en baten per taakveld (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de (ministeriële) Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2017

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn bij eerste publicatie voorlopig. De cijfers worden definitief op het moment dat cijfers over het volgende jaar aan de reeks worden toegevoegd.

Wijzigingen per 18 maart 2024:
De voorlopige cijfers voor 2024 zijn opgenomen.
De cijfers voor 2023 zijn definitief.

Met ingang van begrotingsjaar 2023 is er een verandering van de boekingsvoorschriften ingevoerd die met name invloed heeft op de cijfers bij de taakvelden Volksgezondheid, Algemene voorzieningen incl. wijkteams, Inkomensregelingen, Participatie, Maatwerkdienstverlening (WMO), Maatwerkdienstverlening 18+, Maatwerkdienstverlening 18-, Geëscaleerde zorg 18+ en Geëscaleerde zorg 18-. Bij deze taakvelden is een vergelijking met eerdere jaren daardoor moeizaam.
De volgende aanpassingen in de boekingsvoorschriften zijn ingevoerd:
- Lasten en baten met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Volksgezondheid
- Lasten en baten met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld en Veilig Thuis-toegangstaken moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Geëscaleerde zorg 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de schuldhulpverlening moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Inkomensregelingen in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot woon- en vervoersdiensten moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkvoorzieningen (WMO) in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de dagvoorziening in het kader van de WMO moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Participatie.
- Lasten en baten met betrekking tot de inloopfunctie van de geestelijke gezondheidszorg moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Geëscaleerde zorg 18+.
Gemeenten hebben in verband met al deze aanpassingen ook hun financiële administratie aan moeten passen. Bij deze aanpassing hebben diverse gemeenten ook bedragen van Geëscaleerde zorg 18- overgeheveld naar andere taakvelden, met name Maatwerkdienstverlening 18-.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden in de maand maart van het begrotingsjaar geplaatst.
De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal. Over het algemeen zijn de bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op het moment dat er een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Door wijzigingen in de brongegevens, Informatie voor derden (Iv3), zijn de gegevens met ingang van de begroting 2017 niet geheel vergelijkbaar met de gegevens over eerdere jaren. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 3 onder 'relevante tabellen'.

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke begroting in mln euro
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in miljoenen euro's.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.
Gemeentelijke begroting in euro/inwoner
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in euro per inwoner.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.