Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentelijke taakvelden Regiokenmerken Perioden Gemeentelijke begroting in mln euro Baten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Lasten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Saldo (mln euro) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Baten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Lasten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Saldo (euro/inwoner)
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Nederland 2024* 625 4.861 -4.236 35 271 -236
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Noord-Nederland (LD) 2024* 49 438 -389 28 248 -220
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Oost-Nederland (LD) 2024* 109 782 -673 29 206 -178
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat West-Nederland (LD) 2024* 390 2.804 -2.414 45 326 -280
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zuid-Nederland (LD) 2024* 77 836 -758 20 221 -201
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Groningen (PV) 2024* 20 158 -138 34 263 -229
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Fryslân (PV) 2024* 22 175 -153 33 264 -231
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Drenthe (PV) 2024* 7 105 -98 13 208 -195
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Overijssel (PV) 2024* 32 231 -199 27 194 -167
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Flevoland (PV) 2024* 32 130 -98 72 288 -216
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Gelderland (PV) 2024* 45 422 -377 21 196 -175
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Utrecht (PV) 2024* 50 340 -289 36 243 -207
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Noord-Holland (PV) 2024* 217 1.162 -945 73 390 -317
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zuid-Holland (PV) 2024* 113 1.187 -1.074 29 309 -280
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zeeland (PV) 2024* 10 115 -106 24 294 -270
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Noord-Brabant (PV) 2024* 53 590 -537 20 223 -203
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Limburg (PV) 2024* 25 246 -221 22 217 -195
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Oost-Groningen (CR) 2024* 1 29 -28 4 207 -204
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Delfzijl en omgeving (CR) 2024* 2 15 -13 36 333 -297
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Overig Groningen (CR) 2024* 18 115 -97 44 274 -231
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Noord-Friesland (CR) 2024* 14 92 -78 44 281 -237
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zuidwest-Friesland (CR) 2024* 2 42 -40 17 295 -278
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zuidoost-Friesland (CR) 2024* 5 41 -36 26 213 -187
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Noord-Drenthe (CR) 2024* 5 39 -35 23 200 -176
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zuidoost-Drenthe (CR) 2024* 1 38 -37 6 221 -214
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zuidwest-Drenthe (CR) 2024* 1 28 -27 7 205 -198
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Noord-Overijssel (CR) 2024* 12 76 -64 31 196 -165
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zuidwest-Overijssel (CR) 2024* 3 38 -35 20 236 -216
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Twente (CR) 2024* 16 117 -100 25 182 -157
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Veluwe (CR) 2024* 8 123 -115 11 170 -159
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Achterhoek (CR) 2024* 3 74 -71 7 181 -175
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Arnhem/Nijmegen (CR) 2024* 30 175 -144 40 229 -189
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zuidwest-Gelderland (CR) 2024* 4 51 -47 17 199 -183
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Utrecht (CR) 2024* 50 340 -289 36 243 -207
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Kop van Noord-Holland (CR) 2024* 6 85 -79 15 220 -205
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Alkmaar en omgeving (CR) 2024* 3 64 -61 11 250 -239
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat IJmond (CR) 2024* 3 37 -34 16 185 -169
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Agglomeratie Haarlem (CR) 2024* 39 81 -42 165 342 -177
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zaanstreek (CR) 2024* 6 49 -43 34 276 -242
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Groot-Amsterdam (CR) 2024* 154 791 -638 104 536 -432
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Het Gooi en Vechtstreek (CR) 2024* 7 55 -48 28 224 -196
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Agglomeratie Leiden en Bollenstreek (CR) 2024* 8 122 -115 17 275 -258
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Agglomeratie 's-Gravenhage (CR) 2024* 11 336 -325 13 367 -354
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Delft en Westland (CR) 2024* 14 78 -64 56 317 -261
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Oost-Zuid-Holland (CR) 2024* 8 94 -86 23 270 -247
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Groot-Rijnmond (CR) 2024* 55 467 -412 36 310 -274
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2024* 17 90 -73 45 236 -191
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zeeuwsch-Vlaanderen (CR) 2024* 1 29 -28 7 270 -263
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Overig Zeeland (CR) 2024* 9 87 -78 31 303 -272
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat West-Noord-Brabant (CR) 2024* 19 156 -136 30 239 -209
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Midden-Noord-Brabant (CR) 2024* 15 117 -102 29 230 -201
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2024* 9 148 -140 13 219 -206
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2024* 10 169 -159 12 209 -197
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Noord-Limburg (CR) 2024* 8 60 -52 27 208 -181
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Midden-Limburg (CR) 2024* 3 48 -45 13 199 -186
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zuid-Limburg (CR) 2024* 14 137 -124 23 229 -206
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Flevoland (CR) 2024* 32 130 -98 72 288 -216
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Minder dan 5 000 inwoners 2024* 2 6 -5 124 499 -376
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat 5 000 tot 10 000 inwoners 2024* 2 13 -10 39 219 -180
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat 10 000 tot 20 000 inwoners 2024* 25 167 -142 31 207 -176
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat 20 000 tot 50 000 inwoners 2024* 73 1.138 -1.065 12 193 -181
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat 50 000 tot 100 000 inwoners 2024* 83 970 -887 19 224 -204
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat 100 000 tot 150 000 inwoners 2024* 61 475 -413 37 286 -249
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat 150 000 tot 250 000 inwoners 2024* 158 742 -584 60 282 -222
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat 250 000 inwoners of meer 2024* 221 1.349 -1.129 87 530 -443
Openbaar vervoer Nederland 2024* 61 191 -131 3 11 -7
Openbaar vervoer Noord-Nederland (LD) 2024* 1 5 -5 0 3 -3
Openbaar vervoer Oost-Nederland (LD) 2024* 21 25 -4 6 7 -1
Openbaar vervoer West-Nederland (LD) 2024* 38 148 -110 4 17 -13
Openbaar vervoer Zuid-Nederland (LD) 2024* 1 13 -12 0 3 -3
Openbaar vervoer Groningen (PV) 2024* 0 3 -3 0 5 -5
Openbaar vervoer Fryslân (PV) 2024* 0 1 -1 1 2 -1
Openbaar vervoer Drenthe (PV) 2024* 0 1 -1 0 2 -2
Openbaar vervoer Overijssel (PV) 2024* 0 1 -1 0 1 -1
Openbaar vervoer Flevoland (PV) 2024* 17 17 0 38 38 0
Openbaar vervoer Gelderland (PV) 2024* 4 7 -3 2 3 -1
Openbaar vervoer Utrecht (PV) 2024* 4 8 -4 3 5 -3
Openbaar vervoer Noord-Holland (PV) 2024* 28 90 -61 10 30 -21
Openbaar vervoer Zuid-Holland (PV) 2024* 6 51 -44 2 13 -12
Openbaar vervoer Zeeland (PV) 2024* 0 0 0 0 1 -1
Openbaar vervoer Noord-Brabant (PV) 2024* 0 12 -12 0 5 -4
Openbaar vervoer Limburg (PV) 2024* 0 1 0 0 1 0
Openbaar vervoer Oost-Groningen (CR) 2024* 0 0 0 0 1 0
Openbaar vervoer Delfzijl en omgeving (CR) 2024* 0 0 0 2 2 0
Openbaar vervoer Overig Groningen (CR) 2024* 0 3 -3 0 7 -6
Openbaar vervoer Noord-Friesland (CR) 2024* 0 1 -1 1 2 -2
Openbaar vervoer Zuidwest-Friesland (CR) 2024* 0 0 0 1 3 -2
Openbaar vervoer Zuidoost-Friesland (CR) 2024* 0 0 0 0 1 0
Openbaar vervoer Noord-Drenthe (CR) 2024* 0 0 0 0 2 -2
Openbaar vervoer Zuidoost-Drenthe (CR) 2024* 0 0 0 1 1 0
Openbaar vervoer Zuidwest-Drenthe (CR) 2024* 0 1 0 1 4 -3
Openbaar vervoer Noord-Overijssel (CR) 2024* 0 0 0 0 1 -1
Openbaar vervoer Zuidwest-Overijssel (CR) 2024* 0 0 0 0 1 -1
Openbaar vervoer Twente (CR) 2024* 0 1 -1 0 1 -1
Openbaar vervoer Veluwe (CR) 2024* 1 2 -1 1 2 -1
Openbaar vervoer Achterhoek (CR) 2024* 0 0 0 0 1 -1
Openbaar vervoer Arnhem/Nijmegen (CR) 2024* 2 3 -1 3 4 -1
Openbaar vervoer Zuidwest-Gelderland (CR) 2024* 1 2 -1 3 7 -4
Openbaar vervoer Utrecht (CR) 2024* 4 8 -4 3 5 -3
Openbaar vervoer Kop van Noord-Holland (CR) 2024* 0 0 0 0 0 0
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de begrote lasten en baten per taakveld (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de (ministeriële) Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2017

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn bij eerste publicatie voorlopig. De cijfers worden definitief op het moment dat cijfers over het volgende jaar aan de reeks worden toegevoegd.

Wijzigingen per 18 maart 2024:
De voorlopige cijfers voor 2024 zijn opgenomen.
De cijfers voor 2023 zijn definitief.

Met ingang van begrotingsjaar 2023 is er een verandering van de boekingsvoorschriften ingevoerd die met name invloed heeft op de cijfers bij de taakvelden Volksgezondheid, Algemene voorzieningen incl. wijkteams, Inkomensregelingen, Participatie, Maatwerkdienstverlening (WMO), Maatwerkdienstverlening 18+, Maatwerkdienstverlening 18-, Geëscaleerde zorg 18+ en Geëscaleerde zorg 18-. Bij deze taakvelden is een vergelijking met eerdere jaren daardoor moeizaam.
De volgende aanpassingen in de boekingsvoorschriften zijn ingevoerd:
- Lasten en baten met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Volksgezondheid
- Lasten en baten met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld en Veilig Thuis-toegangstaken moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Geëscaleerde zorg 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de schuldhulpverlening moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Inkomensregelingen in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot woon- en vervoersdiensten moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkvoorzieningen (WMO) in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de dagvoorziening in het kader van de WMO moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Participatie.
- Lasten en baten met betrekking tot de inloopfunctie van de geestelijke gezondheidszorg moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Geëscaleerde zorg 18+.
Gemeenten hebben in verband met al deze aanpassingen ook hun financiële administratie aan moeten passen. Bij deze aanpassing hebben diverse gemeenten ook bedragen van Geëscaleerde zorg 18- overgeheveld naar andere taakvelden, met name Maatwerkdienstverlening 18-.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden in de maand maart van het begrotingsjaar geplaatst.
De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal. Over het algemeen zijn de bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op het moment dat er een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Door wijzigingen in de brongegevens, Informatie voor derden (Iv3), zijn de gegevens met ingang van de begroting 2017 niet geheel vergelijkbaar met de gegevens over eerdere jaren. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 3 onder 'relevante tabellen'.

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke begroting in mln euro
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in miljoenen euro's.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.
Gemeentelijke begroting in euro/inwoner
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in euro per inwoner.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.