Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentelijke taakvelden Regiokenmerken Perioden Gemeentelijke begroting in mln euro Baten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Lasten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Saldo (mln euro) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Baten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Lasten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Saldo (euro/inwoner)
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Nederland 2024* 42.296 16 42.280 2.357 1 2.356
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Noord-Nederland (LD) 2024* 4.576 2 4.574 2.589 1 2.588
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Oost-Nederland (LD) 2024* 8.647 3 8.644 2.282 1 2.281
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds West-Nederland (LD) 2024* 20.501 5 20.495 2.380 1 2.380
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zuid-Nederland (LD) 2024* 8.571 5 8.566 2.269 1 2.267
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Groningen (PV) 2024* 1.673 0 1.673 2.781 0 2.781
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Fryslân (PV) 2024* 1.657 1 1.657 2.504 1 2.502
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Drenthe (PV) 2024* 1.246 2 1.245 2.472 3 2.469
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Overijssel (PV) 2024* 2.828 1 2.827 2.378 1 2.377
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Flevoland (PV) 2024* 1.032 0 1.032 2.290 1 2.289
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Gelderland (PV) 2024* 4.787 2 4.786 2.228 1 2.227
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Utrecht (PV) 2024* 3.006 0 3.006 2.147 0 2.147
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Noord-Holland (PV) 2024* 7.127 1 7.126 2.391 0 2.391
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zuid-Holland (PV) 2024* 9.438 4 9.433 2.457 1 2.456
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zeeland (PV) 2024* 930 0 930 2.375 0 2.375
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Noord-Brabant (PV) 2024* 5.795 2 5.793 2.191 1 2.190
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Limburg (PV) 2024* 2.776 3 2.773 2.450 2 2.447
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Oost-Groningen (CR) 2024* 407 0 407 2.951 0 2.951
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Delfzijl en omgeving (CR) 2024* 126 0 126 2.803 0 2.803
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Overig Groningen (CR) 2024* 1.139 0 1.139 2.723 0 2.723
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Noord-Friesland (CR) 2024* 880 1 879 2.676 2 2.675
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zuidwest-Friesland (CR) 2024* 322 0 322 2.262 0 2.262
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zuidoost-Friesland (CR) 2024* 455 0 455 2.387 1 2.386
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Noord-Drenthe (CR) 2024* 470 1 469 2.398 3 2.395
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zuidoost-Drenthe (CR) 2024* 452 1 451 2.639 4 2.636
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zuidwest-Drenthe (CR) 2024* 325 0 324 2.370 3 2.367
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Noord-Overijssel (CR) 2024* 930 0 930 2.398 0 2.398
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zuidwest-Overijssel (CR) 2024* 382 0 382 2.375 0 2.375
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Twente (CR) 2024* 1.517 1 1.516 2.367 2 2.365
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Veluwe (CR) 2024* 1.509 1 1.507 2.088 2 2.087
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Achterhoek (CR) 2024* 907 0 907 2.229 0 2.229
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Arnhem/Nijmegen (CR) 2024* 1.883 0 1.883 2.464 1 2.464
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zuidwest-Gelderland (CR) 2024* 489 0 489 1.913 1 1.912
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Utrecht (CR) 2024* 3.006 0 3.006 2.147 0 2.147
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Kop van Noord-Holland (CR) 2024* 834 0 834 2.159 0 2.158
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Alkmaar en omgeving (CR) 2024* 546 0 546 2.128 0 2.128
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds IJmond (CR) 2024* 392 0 392 1.945 0 1.945
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Agglomeratie Haarlem (CR) 2024* 541 0 541 2.287 0 2.287
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zaanstreek (CR) 2024* 422 0 421 2.368 1 2.368
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Groot-Amsterdam (CR) 2024* 3.917 0 3.917 2.653 0 2.653
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Het Gooi en Vechtstreek (CR) 2024* 475 0 475 1.939 0 1.939
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Agglomeratie Leiden en Bollenstreek (CR) 2024* 899 2 897 2.016 5 2.011
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Agglomeratie 's-Gravenhage (CR) 2024* 2.454 0 2.454 2.676 0 2.676
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Delft en Westland (CR) 2024* 500 0 500 2.042 0 2.042
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Oost-Zuid-Holland (CR) 2024* 727 0 727 2.086 0 2.086
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Groot-Rijnmond (CR) 2024* 3.973 1 3.972 2.643 0 2.643
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2024* 885 2 883 2.323 5 2.318
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zeeuwsch-Vlaanderen (CR) 2024* 241 0 241 2.285 0 2.285
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Overig Zeeland (CR) 2024* 689 0 689 2.408 0 2.408
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds West-Noord-Brabant (CR) 2024* 1.441 1 1.440 2.212 2 2.210
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Midden-Noord-Brabant (CR) 2024* 1.146 0 1.146 2.258 0 2.258
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2024* 1.455 1 1.454 2.150 1 2.149
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2024* 1.753 1 1.752 2.167 1 2.166
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Noord-Limburg (CR) 2024* 687 0 686 2.365 1 2.363
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Midden-Limburg (CR) 2024* 526 0 526 2.168 1 2.167
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zuid-Limburg (CR) 2024* 1.564 2 1.561 2.605 4 2.602
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Flevoland (CR) 2024* 1.032 0 1.032 2.290 1 2.289
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Minder dan 5 000 inwoners 2024* 35 0 35 2.761 3 2.758
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds 5 000 tot 10 000 inwoners 2024* 104 0 104 1.790 1 1.788
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds 10 000 tot 20 000 inwoners 2024* 1.543 2 1.541 1.908 2 1.905
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds 20 000 tot 50 000 inwoners 2024* 11.722 8 11.715 1.991 1 1.990
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds 50 000 tot 100 000 inwoners 2024* 9.667 4 9.663 2.228 1 2.227
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds 100 000 tot 150 000 inwoners 2024* 4.298 2 4.296 2.588 1 2.587
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds 150 000 tot 250 000 inwoners 2024* 6.896 0 6.896 2.617 0 2.617
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds 250 000 inwoners of meer 2024* 8.030 0 8.030 3.154 0 3.154
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Nederland 2024* 849 5.121 -4.272 47 285 -238
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Noord-Nederland (LD) 2024* 56 422 -366 31 238 -207
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Oost-Nederland (LD) 2024* 181 1.013 -833 48 267 -220
Algemene voorzieningen incl. wijkteams West-Nederland (LD) 2024* 416 2.635 -2.219 48 306 -258
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Zuid-Nederland (LD) 2024* 197 1.050 -854 52 278 -226
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Groningen (PV) 2024* 26 157 -132 43 262 -219
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Fryslân (PV) 2024* 13 144 -131 20 218 -198
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Drenthe (PV) 2024* 17 120 -103 34 238 -205
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Overijssel (PV) 2024* 49 295 -246 41 248 -207
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Flevoland (PV) 2024* 46 143 -96 103 316 -214
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Gelderland (PV) 2024* 85 576 -490 40 268 -228
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Utrecht (PV) 2024* 81 438 -358 58 313 -255
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Noord-Holland (PV) 2024* 150 880 -730 50 295 -245
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Zuid-Holland (PV) 2024* 164 1.203 -1.039 43 313 -270
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Zeeland (PV) 2024* 21 114 -93 54 292 -238
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Noord-Brabant (PV) 2024* 142 758 -616 54 287 -233
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Limburg (PV) 2024* 55 293 -238 48 258 -210
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Oost-Groningen (CR) 2024* 5 29 -24 36 211 -175
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Delfzijl en omgeving (CR) 2024* 4 15 -11 96 334 -238
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Overig Groningen (CR) 2024* 16 113 -97 39 270 -232
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Noord-Friesland (CR) 2024* 7 67 -60 22 205 -183
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Zuidwest-Friesland (CR) 2024* 0 30 -29 3 209 -206
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Zuidoost-Friesland (CR) 2024* 5 47 -42 27 245 -218
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Noord-Drenthe (CR) 2024* 3 41 -38 16 211 -195
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Zuidoost-Drenthe (CR) 2024* 12 45 -33 70 264 -194
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Zuidwest-Drenthe (CR) 2024* 2 34 -32 13 245 -232
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Noord-Overijssel (CR) 2024* 15 99 -84 39 256 -217
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Zuidwest-Overijssel (CR) 2024* 2 38 -36 11 234 -223
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Twente (CR) 2024* 32 159 -126 50 247 -197
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Veluwe (CR) 2024* 29 186 -157 39 257 -218
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Achterhoek (CR) 2024* 23 111 -88 57 273 -216
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Arnhem/Nijmegen (CR) 2024* 28 227 -199 37 297 -260
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Zuidwest-Gelderland (CR) 2024* 5 52 -47 21 204 -183
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Utrecht (CR) 2024* 81 438 -358 58 313 -255
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Kop van Noord-Holland (CR) 2024* 9 82 -72 24 211 -188
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de begrote lasten en baten per taakveld (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de (ministeriële) Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2017

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn bij eerste publicatie voorlopig. De cijfers worden definitief op het moment dat cijfers over het volgende jaar aan de reeks worden toegevoegd.

Wijzigingen per 18 maart 2024:
De voorlopige cijfers voor 2024 zijn opgenomen.
De cijfers voor 2023 zijn definitief.

Met ingang van begrotingsjaar 2023 is er een verandering van de boekingsvoorschriften ingevoerd die met name invloed heeft op de cijfers bij de taakvelden Volksgezondheid, Algemene voorzieningen incl. wijkteams, Inkomensregelingen, Participatie, Maatwerkdienstverlening (WMO), Maatwerkdienstverlening 18+, Maatwerkdienstverlening 18-, Geëscaleerde zorg 18+ en Geëscaleerde zorg 18-. Bij deze taakvelden is een vergelijking met eerdere jaren daardoor moeizaam.
De volgende aanpassingen in de boekingsvoorschriften zijn ingevoerd:
- Lasten en baten met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Volksgezondheid
- Lasten en baten met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld en Veilig Thuis-toegangstaken moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Geëscaleerde zorg 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de schuldhulpverlening moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Inkomensregelingen in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot woon- en vervoersdiensten moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkvoorzieningen (WMO) in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de dagvoorziening in het kader van de WMO moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Participatie.
- Lasten en baten met betrekking tot de inloopfunctie van de geestelijke gezondheidszorg moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Geëscaleerde zorg 18+.
Gemeenten hebben in verband met al deze aanpassingen ook hun financiële administratie aan moeten passen. Bij deze aanpassing hebben diverse gemeenten ook bedragen van Geëscaleerde zorg 18- overgeheveld naar andere taakvelden, met name Maatwerkdienstverlening 18-.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden in de maand maart van het begrotingsjaar geplaatst.
De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal. Over het algemeen zijn de bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op het moment dat er een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Door wijzigingen in de brongegevens, Informatie voor derden (Iv3), zijn de gegevens met ingang van de begroting 2017 niet geheel vergelijkbaar met de gegevens over eerdere jaren. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 3 onder 'relevante tabellen'.

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke begroting in mln euro
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in miljoenen euro's.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.
Gemeentelijke begroting in euro/inwoner
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in euro per inwoner.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.