Milieubelastingen en -heffingen; nationale rekeningen

Milieubelastingen en -heffingen; nationale rekeningen

Betalingsplichtigen Perioden Opbrengst milieubelastingen Belastingen op milieugrondslag Emissierechten (mln euro) Opbrengst milieuheffingen Afvalstoffenheffing en reinigingsrechten (mln euro) Opbrengst milieuheffingen Rioolheffing en rioolrechten (mln euro)
Totaal betalingsplichtigen 2022* 1.039 2.236 1.775
A-U Alle economische activiteiten 2022* 1.039 462 285
A Landbouw, bosbouw en visserij 2022* 2 18 0
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie 2022* 1.012 142 48
B Delfstoffenwinning 2022* 23 0 0
C Industrie 2022* 100 125 40
10-12 Voedings-, genotmiddelenindustrie 2022* 31 52 20
13-15 Textiel-, kleding-, lederindustrie 2022* 0 6 0
16-18 Hout-, papier-, grafische industr. 2022* 11 9 1
16 Houtindustrie 2022* 1 1 0
17 Papierindustrie 2022* 10 3 1
18 Grafische industrie 2022* 0 5 0
19 Aardolie-industrie 2022* 76 1 0
20-21 Chemie en farmaceutische industrie 2022* 95 18 4
20 Chemische industrie 2022* 95 16 4
21Farmaceutische industrie 2022* 0 2 0
22-23 Kunststof- en bouwmateriaalindustr 2022* 10 7 4
22 Rubber- en kunststofproductindustrie 2022* 0 2 2
23 Bouwmaterialenindustrie 2022* 10 5 2
24-25 Basismetaal, metaalprod.-industrie 2022* -124 14 1
24 Basismetaalindustrie 2022* -124 9 0
25 Metaalproductenindustrie 2022* 0 5 1
26-27 Elektrische en elektron. Industrie 2022* 0 2 0
28 Machine-industrie 2022* 0 6 2
29-30 Transportmiddelenindustrie 2022* 1 6 3
31-33 Overige industrie en reparatie 2022* 0 4 5
D Energievoorziening 2022* 889 9 5
E Waterbedrijven en afvalbeheer 2022* 0 8 3
F Bouwnijverheid 2022* 0 23 5
41 Algemene bouw en projectontwikkeling 2022* 0 5 2
42 Grond-, water- en wegenbouw 2022* 0 2 2
43 Gespecialiseerde bouw 2022* 0 16 1
G-I Handel, vervoer en horeca 2022* 18 91 110
G Handel 2022* 6 66 85
45 Autohandel en -reparatie 2022* 0 3 3
46 Groothandel en handelsbemiddeling 2022* 6 29 46
47 Detailhandel (niet in auto's) 2022* 0 34 36
H Vervoer en opslag 2022* 12 11 14
49 Vervoer over land 2022* 0 0 3
50 Vervoer over water 2022* 0 0 0
51 Vervoer door de lucht 2022* 10 0 0
52 Opslag, dienstverlening voor vervoer 2022* 2 5 11
53 Post en koeriers 2022* 0 6 0
I Horeca 2022* 0 14 11
J Informatie en communicatie 2022* 0 10 5
K Financiële dienstverlening 2022* 0 5 28
L Verhuur en handel van onroerend goed 2022* 0 16 4
M-N Zakelijke dienstverlening 2022* 3 44 17
M Specialistische zakelijke diensten 2022* 0 28 10
N Verhuur en overige zakelijke diensten 2022* 3 16 7
O-Q Overheid en zorg 2022* 4 101 53
O Openbaar bestuur en overheidsdiensten 2022* 0 49 31
P Onderwijs 2022* 2 14 8
Q Gezondheids- en welzijnszorg 2022* 2 38 14
R-U Cultuur, recreatie, overige diensten 2022* 0 12 15
R Cultuur, sport en recreatie 2022* 0 8 11
S Overige dienstverlening 2022* 0 4 4
T Huishoudens 2022* 0 0 0
U Extraterritoriale organisaties 2022* .
Totaal particuliere huishoudens 2022* 0 1.765 1.490
Totaal niet-ingezetenen 2022* 0 9 0
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Ter ondersteuning en financiering van het milieubeleid zijn door de overheid diverse belastingen en heffingen ingesteld. Deze tabel geeft een overzicht van de opbrengsten van de milieubelastingen en milieuheffingen.
De opbrengsten van de milieubelastingen en milieuheffingen kunnen worden onderverdeeld naar betalingsplichtige. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in particuliere huishoudens, bedrijfstakken en niet-ingezetenen die de belastingen betalen.
De hierboven genoemde opbrengsten van de milieubelastingen en -heffingen worden in volgende grootheden weergegeven:
- Waarde in werkelijke prijzen, mln euro

De tabel maakt deel uit van de milieurekeningen. De milieurekeningen kwantificeren de relatie tussen economie en milieu. Om tot een consistente statistische beschrijving te komen van deze relatie sluiten de milieurekeningen aan op de classificaties, definities en de revisiestrategie van de nationale rekeningen. Hierdoor wijken milieucijfers uit de milieurekeningen in een aantal gevallen af van de milieucijfers elders op CBS-website.

Gegevens beschikbaar vanaf: 1995

Status van de cijfers:
De meest recente jaren 2021 en 2022 hebben de status voorlopig, de verslagjaren 1995-2020 hebben de status definitief.

Wijzigingen per 10 november 2023:
Cijfers over 2022 zijn toegevoegd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Nieuwe cijfers worden jaarlijks gepubliceerd rond oktober.

Toelichting onderwerpen

Opbrengst milieubelastingen
Belastingen die het afremmen van milieubelastende activiteiten beogen via een verhoging van de prijs. De opbrengsten van deze belastingen gaan naar de algemene middelen van de overheid en worden dus niet speciaal gebruikt voor de financiering van milieumaatregelen. Voorbeelden van milieubelastingen zijn accijnzen op benzine, motorrijtuigenbelasting, energiebelasting en belastingen op personenauto's en motorrijwielen (BPM).
Belastingen op milieugrondslag
Verzamelnaam voor de volgende productgebonden belastingen: belastingen op grondwater, leidingwater, afvalstoffen, brandstoffen, energie, verpakkingen en vliegtuigpassagiers. Deze belastingen zijn onderdeel van de Wet belastingen op milieugrondslag.
Emissierechten
Emissierechten bestaan uit veilinginkomsten van de overheid voor het Europese systeem van CO2-emissiehandel (EU ETS). Bedrijven met veel CO2-emissies in Nederland zijn verplicht om aan het EU ETS mee te doen en moeten voor elke ton CO2 uitstoot een emissierecht inleveren. Sinds 2011 heeft de overheid inkomsten in verband met veilingen van emissierechten, maar het ETS bestaat al langer. Het totaal van emissierechten sluit aan bij de overheidscijfers in de Nationale Rekeningen. Het verbruik van emissierechten per bedrijfstak is gebaseerd op het saldo van het aantal ingeleverde rechten en gratis ontvangen emissierechten. Een deel van de emissierechten ontvangen deelnemende bedrijven gratis ter compensatie van het ‘koolstof-weglekeffect’, het overige deel moeten ze bijkopen. Uit praktische overwegingen is daarbij een gemiddelde prijs gehanteerd. Werkelijke kosten voor bedrijven kunnen afwijken omdat kosten en opbrengsten uit handel in emissierechten buiten beschouwing zijn gelaten.
Opbrengst milieuheffingen
Heffingen die zijn ingevoerd voor de financiering van specifieke milieumaatregelen die door de overheid worden uitgevoerd.
Afvalstoffenheffing en reinigingsrechten
De afvalstoffenheffing is een vergoeding voor de kosten van het periodiek ophalen en verwerken van huishoudelijk afval door gemeenten. Gebruikers van een perceel dienen deze gemeentelijke heffing te betalen.
Reinigingsrechten zijn een betaling door een ondernemer voor het ophalen van bedrijfsafvalstoffen. Met de opbrengsten van de afvalstoffenheffing en de reinigingsrechten worden de kosten voor de inzameling en de verwerking van huishoudelijk afval en bedrijfsafval gedekt.
Rioolheffing en rioolrechten
Rioolheffingen worden door gemeenten geheven om de inzameling, het transport en de verwerking van huishoudelijk afvalwater, bedrijfsafvalwater en afvloeiend hemelwater te kunnen bekostigen. Rioolrechten moeten worden betaald door gebruikers van een onroerend goed van waaruit afvalwater wordt afgevoerd via het rioolnetwerk. Tot 1 januari 2010 kan de gemeente kiezen tussen het heffen van rioolheffingen of het heffen van rioolrechten; daarna kunnen geen rioolrechten meer worden geheven.