Opbrengsten milieubelastingen in 2020 lager

Auto aan de oplaadpaal
© Shutterstock / Sopotnicki
In 2020 is 22,2 miljard euro betaald aan milieubelastingen. Dit is een afname van ruim 2 miljard euro vergeleken met 2019, en de eerste daling sinds 2012. Het aandeel van de ontvangen milieubelastingen in de totale belasting- en premieopbrengsten nam al langer af. Dit aandeel daalde verder van 7,7 procent in 2019 naar 7,1 procent in 2020. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.

Milieubelastingen
 Milieubelastingen (mld euro, % ontvangen belastingen en premies)% van belastingen premies (mld euro, % ontvangen belastingen en premies)
200013,8748,4
200114,3078,4
200214,2408,2
200314,8768,4
200415,9588,7
200517,1649,0
200618,5888,9
200718,3788,4
200819,6488,5
200919,1758,8
201019,7228,8
201119,5298,5
201218,4498,0
201318,7697,9
201419,3537,9
201520,0318,0
201620,797,7
201721,6557,7
201822,8487,7
2019*24,4367,7
2020*22,1657,1
*voorlopige cijfers

Vooral minder BPM en brandstofaccijnzen

Dat de milieubelastingen in 2020 lager uitvielen komt voor een groot deel door lagere opbrengsten van de brandstofaccijnzen en de belasting van personenauto’s en motorrijwielen (bpm). De bpm-opbrengsten daalden met ruim 35 procent, van 2,3 miljard euro in 2019 naar 1,5 miljard euro in 2020. Ook de opbrengsten van de energiebelasting en emissierechten namen af, namelijk met 370 miljoen euro. De opbrengsten van de motorrijtuigenbelasting bleven nagenoeg gelijk. 

Bpm is een belasting die moet worden betaald als een auto, bestelauto of motorfiets in Nederland nieuw geregistreerd wordt. Tijdens de coronapandemie in 2020 werden er veel minder nieuwe auto’s en motoren verkocht. Van de nieuw verkochte auto’s was een groter deel volledig elektrisch, en daardoor vrijgesteld van bpm. De opbrengst van de brandstofaccijnzen nam af omdat er onder invloed van de coronamaatregelen fors minder werd gereden; Nederlandse personenauto’s legden 19,7 procent minder kilometers af dan in 2019.

Milieubelastingen
JaarBrandstofaccijns (mld euro)Energiebelasting (incl. ODE) (mld euro)Belasting van personenauto’s en motorrijwielen (bpm) (mld euro)Motorrijtuigenbelasting (mrb) (mld euro)Emissierechten (mld euro)Overig 1) (mld euro)
20005,2901,7752,8752,8420,0001,092
20015,2242,3202,9392,7810,0001,043
20025,7372,0032,7412,8010,0000,958
20035,9522,1322,8742,9670,0000,951
20046,4582,8463,0033,2230,0000,428
20056,4203,7093,1483,4670,0000,420
20066,8184,0563,4523,7710,0000,491
20076,9753,3333,6473,9710,0000,452
20087,2254,0653,2364,4000,0000,722
20097,3974,1482,1454,7590,0000,726
20107,6594,2492,0965,0600,0000,658
20117,7454,0871,9785,0540,0540,611
20127,5853,8951,5005,0150,0480,406
20137,5904,7301,1594,9670,0490,274
20147,8754,3761,1215,4340,1080,439
20157,8664,4841,4625,5390,1370,543
20168,0884,9641,5515,6100,1990,378
20178,1685,2112,0005,6780,2000,398
20188,3915,7222,2705,8070,2610,397
2019*8,4616,6972,3475,8890,5240,518
2020*7,3716,4081,5015,8910,4430,551
1) grond- en leidingwaterbelasting, brandstoffenbelasting, afvalstoffenbelasting, vliegbelasting, minerale heffingen en verpakkingenbelasting * voorlopige cijfers

Verschuiving energiebelasting

In 2020 werd in totaal bijna 300 miljoen euro minder energiebelasting betaald, dit was inclusief opslag duurzame energie (ODE). Deze belasting wordt geheven op het verbruik van aardgas en elektriciteit. Vanwege een verhoging van de belastingvermindering per elektriciteitsaansluiting zijn met name huishoudens minder energiebelasting gaan betalen. Deze belastingvermindering was in 2019 nog € 257,54 en steeg in 2020 naar € 435,68 per aansluiting, een maatregel waar vooral kleinverbruikers van profiteren. Bedrijven zijn juist meer energiebelasting gaan betalen in 2020, met name omdat de ODE tarieven voor grootverbruikers van aardgas relatief veel stegen. Om het gebruik van aardgas te ontmoedigen en elektrische warmteopties zoals warmtepompen te stimuleren wordt de laatste jaren steeds meer belasting op aardgas geheven ten opzichte van elektriciteit.

Milieubelasting naar type en betaler
BetalerHuishoudens (% verandering t.o.v. een jaar eerder)Bedrijven en instellingen (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Brandstofaccijns-15,1-9,2
Energiebelasting (incl. ODE)-22,319,6
BPM-37,6-35,3
Motorrijtuigenbelasting0,00,0
Emissierechten-15,5
Overig6,27,1