Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar regio

Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar regio

Regio's Perioden Aantal landbouwbedrijven, totaal (aantal) Graasdieren Aantal dieren Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Schapen, 0-7 maanden (aantal) Graasdieren Aantal dieren Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Schapen voor de melk, 7 mnd - 1 jaar (aantal) Graasdieren Aantal dieren Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Schapen voor de melk, ouder dan 1 jaar (aantal) Graasdieren Aantal dieren Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Overige schapen, 7 mnd - 1 jaar (aantal) Graasdieren Aantal dieren Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Overige schapen, ouder dan 1 jaar (aantal) Graasdieren Aantal dieren Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Rammen (aantal) Graasdieren Aantal dieren Geiten Geiten (indeling vanaf 2018) Geiten, 0-7 maanden (aantal) Graasdieren Aantal dieren Geiten Geiten (indeling vanaf 2018) Melkgeiten, 7 mnd- 1 jaar (aantal) Graasdieren Aantal dieren Geiten Geiten (indeling vanaf 2018) Melkgeiten, ouder dan 1 jaar (aantal) Graasdieren Aantal dieren Geiten Geiten (indeling vanaf 2018) Overige geiten, 7 mnd - 1 jaar (aantal) Graasdieren Aantal dieren Geiten Geiten (indeling vanaf 2018) Overige geiten, ouder dan 1 jaar (aantal) Graasdieren Aantal dieren Geiten Geiten (indeling vanaf 2018) Bokken (aantal) Graasdieren Aantal bedrijven Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Schapen, 0-7 maanden (aantal) Graasdieren Aantal bedrijven Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Schapen voor de melk, 7 mnd - 1 jaar Graasdieren Aantal bedrijven Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Schapen voor de melk, ouder dan 1 jaar Graasdieren Aantal bedrijven Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Overige schapen, 7 mnd - 1 jaar Graasdieren Aantal bedrijven Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Overige schapen, ouder dan 1 jaar Graasdieren Aantal bedrijven Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Rammen Graasdieren Aantal bedrijven Geiten Geiten (indeling vanaf 2018) Geiten, 0-7 maanden
Nederland 2023 50.634 288.812 1.558 13.975 84.219 425.210 24.812 133.604 31.915 457.573 1.412 11.695 10.370 5.188 89 163 4.252 7.943 5.338 897
Noord-Nederland (LD) 2023 9.135 77.382 522 5.307 29.923 126.358 6.748 12.981 3.667 46.022 365 2.402 1.153 1.242 28 49 1.178 1.882 1.328 164
Oost-Nederland (LD) 2023 16.566 72.043 457 3.292 20.851 99.554 5.505 56.141 10.615 184.076 428 4.321 4.061 1.399 27 45 1.019 2.123 1.278 331
West-Nederland (LD) 2023 12.563 102.521 566 5.200 27.336 143.006 9.949 15.779 3.206 55.845 350 2.889 1.286 2.010 27 53 1.659 2.984 2.218 221
Zuid-Nederland (LD) 2023 12.370 36.866 13 176 6.109 56.292 2.610 48.703 14.427 171.630 269 2.083 3.870 537 7 16 396 954 514 181
Groningen (PV) 2023 2.427 22.252 228 536 8.505 33.655 1.782 2.343 349 8.559 63 506 201 312 7 10 270 447 325 37
Fryslân (PV) 2023 4.050 42.251 225 3.371 17.085 66.674 3.613 6.297 1.532 19.507 225 1.171 469 717 18 31 728 1.110 789 89
Drenthe (PV) 2023 2.658 12.879 69 1.400 4.333 26.029 1.353 4.341 1.786 17.956 77 725 483 213 3 8 180 325 214 38
Overijssel (PV) 2023 6.428 26.346 328 1.849 6.743 33.362 1.944 22.845 3.998 67.724 194 2.046 1.540 510 13 20 344 761 450 130
Flevoland (PV) 2023 1.611 2.823 2 431 957 6.542 346 1.099 485 6.448 12 302 155 43 1 1 36 81 33 9
Gelderland (PV) 2023 8.527 42.874 127 1.012 13.151 59.650 3.215 32.197 6.132 109.904 222 1.973 2.366 846 13 24 639 1.281 795 192
Utrecht (PV) 2023 2.267 16.530 83 379 5.611 24.605 3.500 6.002 1.646 24.235 149 1.023 572 509 6 14 410 764 517 63
Noord-Holland (PV) 2023 3.348 38.546 343 2.951 10.423 55.227 2.911 4.740 704 14.184 88 745 315 580 11 15 537 912 732 62
Zuid-Holland (PV) 2023 4.262 34.349 102 1.288 8.711 46.185 2.739 3.791 603 14.156 90 975 321 746 6 18 583 1.014 786 81
Zeeland (PV) 2023 2.686 13.096 38 582 2.591 16.989 799 1.246 253 3.270 23 146 78 175 4 6 129 294 183 15
Noord-Brabant (PV) 2023 8.898 25.513 7 127 5.174 38.723 1.850 37.554 10.517 132.529 217 1.497 2.937 386 5 13 286 698 358 151
Limburg (PV) 2023 3.472 11.353 6 49 935 17.569 760 11.149 3.910 39.101 52 586 933 151 2 3 110 256 156 30
Bouwhoek en Hogeland (LG) 2023 1.351 21.062 51 1.145 8.379 34.138 1.839 2.142 394 6.378 33 198 141 235 1 8 225 349 269 20
Veenkoloniën en Oldambt (LG) 2023 2.614 11.598 149 1.368 4.008 20.756 1.088 4.354 1.382 16.156 68 706 400 181 3 4 143 262 175 26
Noordelijk Weidegebied (LG) 2023 6.218 57.128 445 3.964 21.441 84.118 4.566 11.484 2.280 38.875 309 1.719 940 998 29 44 950 1.501 1.060 149
Oostelijk Veehouderijgebied (LG) 2023 9.583 28.752 275 1.216 5.730 39.794 2.287 31.283 5.027 88.649 239 2.548 2.004 642 13 23 426 1.005 562 161
Centraal Veehouderijgebied (LG) 2023 2.709 16.932 10 130 4.808 21.830 1.117 12.693 3.125 48.365 93 886 1.052 345 2 7 248 550 298 95
IJsselmeerpolders (LG) 2023 2.162 4.502 66 758 1.565 9.727 519 2.576 835 10.945 20 335 257 84 3 3 78 154 83 14
Westelijk Holland (LG) 2023 4.500 38.111 300 2.108 9.929 51.798 2.905 1.721 204 4.962 93 840 125 615 9 16 545 912 746 59
Waterland en Droogmakerijen (LG) 2023 727 12.964 19 616 3.353 18.599 941 2.170 211 6.046 26 242 125 233 1 3 207 357 292 25
Hollands/Utrechts Weidegebied (LG) 2023 2.441 26.157 133 1.392 8.486 36.350 4.368 5.051 991 19.848 156 1.275 465 727 8 20 583 1.031 737 79
Rivierengebied (LG) 2023 2.731 15.607 48 347 6.788 25.999 1.355 11.056 2.610 45.681 78 636 975 322 7 8 266 459 321 67
Zuidwestelijk Akkerbouwgebied (LG) 2023 4.280 25.880 49 755 4.885 37.919 1.775 4.093 668 11.471 43 364 257 358 6 11 252 547 368 37
Zuidwest-Brabant (LG) 2023 1.312 1.512 0 5 882 3.214 167 2.636 441 7.225 5 120 158 27 0 2 22 61 31 13
Zuidelijk Veehouderijgebied (LG) 2023 9.142 25.632 13 171 3.622 35.344 1.639 42.243 13.698 152.564 243 1.728 3.453 374 7 14 265 667 342 146
Zuid-Limburg (LG) 2023 864 2.975 0 0 343 5.624 246 102 49 408 6 98 18 47 0 0 42 88 54 6
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens op regioniveau over grondgebruik, akkerbouw, tuinbouw, grasland, graasdieren en hokdieren.
Voor alle onderwerpen wordt zowel het telgegeven (oppervlakte, aantal dieren), als het bijbehorend aantal bedrijven gepresenteerd.

De gegevens voor deze tabel komen uit de landbouwtelling. De landbouwtelling maakt deel uit van de gecombineerde opgave, die onder meer gebruikt wordt voor de uitvoering van het landbouwbeleid en handhaving van de Meststoffenwet.

De regionale indeling van de Landbouwtelling is gebaseerd op het hoofdvestigingsadres. Hierdoor kan de regio, waaraan de landbouwactiviteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) worden toegerekend, afwijken van de plaats waar deze activiteiten daadwerkelijk plaatsvinden.

De peildatum voor het aantal dieren is 1 april; de peildatum voor de gewassen is 15 mei.

In 2022 maken paarden, pony’s en ezels geen onderdeel uit van de Landbouwtelling. Dit heeft invloed op de bedrijfstypering en het totaal aantal landbouwbedrijven in de Landbouwtelling. Bedrijven met paarden en pony's die eerder ingedeeld werden bij 'paard -en ponybedrijven' worden in 2022, als er naast het houden van paarden en pony's ook nog landbouwactiviteiten zijn, ingedeeld bij een ander bedrijfstype. Dit heeft met name effect op graasdierbedrijven en 'akkerbouwbedrijven met vooral voedergewassen', hier treedt een duidelijke trendbreuk op.

Met ingang van 2018 wordt het aantal vleeskalveren, vleesvarkens, kippen en kalkoenen bijgesteld bij tijdelijke leegstand op de peildatum. Voor de bijstelling wordt gebruik gemaakt van de opgave van voorgaand jaar.

De Landbouwtelling is een structuur enquête, daarin is een bijstelling bij tijdelijke leegstand o.a. van belang voor de bepaling van het bedrijfstype en de economische omvang van de bedrijven.
Bij de omvang van de veestapels is het aantal dieren op de peildatum van belang, daarom worden de dieraantallen in de veestapeltabellen niet bijgesteld bij tijdelijke leegstand.
Als gevolg hiervan kunnen er verschillen optreden tussen de dieraantallen in de Landbouwtellingstabellen en de veestapeltabellen (zie ‘koppeling naar relevante tabellen en artikelen’).

Met ingang van 2017 worden de dieraantallen in toenemende mate afgeleid uit I&R registers (Identificatie en Registratie van dieren), in plaats van d.m.v. directe uitvraag in de Gecombineerde Opgave. De I&R registers vallen onder verantwoordelijkheid van RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland). Sinds 2017 worden de rundvee aantallen afgeleid uit I&R-rund, en vanaf 2018 worden ook schapen, geiten en pluimvee afgeleid uit de betreffende I&R registers. De registratie van rundvee, schapen en geiten vindt rechtstreeks bij RVO plaats. Pluimvee gegevens worden ingewonnen via de aangewezen databank Koppel Informatiesysteem Pluimvee (KIP) van Avined. Avined is een brancheorganisatie voor de eier- en pluimveevleessector. Avined geeft de gegevens door aan de centrale database van RVO.nl. Door de overgang naar het gebruik van I&R registers treedt er voor schapen en geiten vanaf 2018 een wijziging in de indeling op.

Met ingang van 2016 wordt voor de afbakening van de Landbouwtelling gebruik gemaakt van informatie uit het Handelsregister. Inschrijving in het Handelsregister met een agrarische SBI (Standaard BedrijfsIndeling) is leidend bij de bepaling of er sprake is van een landbouwbedrijf. Met deze afbakening wordt zo nauw mogelijk aangesloten bij de statistische verordeningen van Eurostat en de (Nederlandse) implementatie van het begrip ‘actieve landbouwer’ uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB).
De afbakening van de Landbouwtelling op basis van informatie uit het Handelsregister heeft vooral invloed op het aantal bedrijven, hier treedt een duidelijke trendbreuk op. De invloed op arealen (behalve bij niet-cultuurgrond en natuurlijk grasland) en de dieraantallen (behalve bij schapen, en paarden en pony’s) zijn beperkt. Dit heeft met name te maken met het soort bedrijven dat bij de nieuwe afbakening wordt uitgesloten (zoals maneges, kinderboerderijen en natuurbeheer organisaties).

Met ingang van 2011 zijn er wijzigingen doorgevoerd in de geografische toedeling van bedrijven met hoofdvestiging in het buitenland. Dit kan met name in de grensgebieden invloed hebben op de regionale cijfers.

Met ingang van 2010 wordt een nieuwe norm voor de economische omvang van bedrijven en een nieuwe bedrijfstypering gehanteerd. Tot en met 2009 werd de economische omvang van agrarische bedrijven uitgedrukt in NGE (Nederlandse Grootte-Eenheid). Met ingang van 2010 is dit vervangen door SO (Standaard Opbrengst). Hierdoor wijzigt de ondergrens voor opname van bedrijven in de publicatie van de Landbouwtelling van 3 nge in 3000 euro SO.
Voor vergelijkbaarheid in de tijd zijn de gegevens van 2000 tot en met 2009 herberekend op basis van SO-normen en -indelingen. SO-normen worden om de drie jaar geactualiseerd. De meest recente actualisatie vond plaats in 2016; bij de herberekening zijn de SO-normen uit 2010 gehanteerd.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2000

Status van de cijfers: De cijfers zijn definitief.

Wijzigingen per 29 maart 2024: de definitieve cijfers van 2023 zijn toegevoegd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Volgens planning verschijnen eind juni de eerste voorlopige cijfers ('snelle cijfers'). Op dat moment zijn nog niet alle opgaven binnen en/of volledig verwerkt, en hebben alleen de belangrijkste plausibiliteitscontroles plaatsgevonden. Voor non-respons is bijgeschat op basis van de opgave van vorig jaar.
In september wordt de gegevensverzameling afgesloten, dan wordt opnieuw bijgeschat en vinden verdere analyses en plausibiliteitscontroles plaats.
Eind september en in november worden bijgestelde voorlopige cijfers gepubliceerd en in maart van het jaar daarna volgen de definitieve cijfers.

Toelichting onderwerpen

Aantal landbouwbedrijven, totaal
Bedrijven die landbouwproducten voor de markt voortbrengen, met hoofdvestiging in Nederland, en een economische omvang >= 3000 euro SO (Standaard Opbrengst).
_
Bedrijven < 3000 euro SO zijn zeer klein, gedacht moet worden aan bijvoorbeeld slechts 1 melkkoe of 1 are paprika.
_
Tot en met 2009 werd de economische omvang van agrarische bedrijven uitgedrukt in NGE (Nederlandse Grootte Eenheid). Voor vergelijkbaarheid in de tijd zijn de gegevens van 2000 tot en met 2009 herberekend op basis van SO-normen en -indelingen. De oorspronkelijke ondergrens (3 NGE) is echter gehandhaafd, waardoor de populatie ongewijzigd is gebleven.
_
Met ingang van 2016 wordt bij de afbakening van de Landbouwtelling gebruik gemaakt van informatie uit het Handelsregister. Dit heeft vooral invloed op het aantal bedrijven, hier treedt een duidelijke trendbreuk op. De invloed op arealen (behalve bij niet-cultuurgrond en natuurlijk grasland) en de dieraantallen (behalve bij schapen, en paarden en pony’s) zijn beperkt. Dit heeft met name te maken met het soort bedrijven dat bij de nieuwe afbakening wordt uitgesloten (zoals maneges, kinderboerderijen en natuurbeheer organisaties).
_
Met ingang van 2022 maken paarden en pony’s geen onderdeel meer uit van de Landbouwtelling. Dit heeft invloed op het totaal aantal landbouwbedrijven in de Landbouwtelling, hier treedt een duidelijke trendbreuk op.
_
Voor meer uitleg over de afbakening van de Landbouwtelling en de SO wordt verwezen naar de tabeltoelichting.

Graasdieren
Graasdieren zijn paarden en pony's, rundvee, schapen en geiten.
Aantal dieren
Schapen
Met ingang van 2018 worden de schapen afgeleid uit het I&R register (Identificatie en Registratie) voor schapen. Hierdoor is de indeling gewijzigd ten opzichte van eerdere jaren.
Schapen (indeling vanaf 2018)
Schapen, 0-7 maanden
Schapen voor de melk, 7 mnd - 1 jaar
Schapen voor de melk, ouder dan 1 jaar
Overige schapen, 7 mnd - 1 jaar
Overige schapen, ouder dan 1 jaar
Rammen
Mannelijke schapen >= 7 maanden
Geiten
Met ingang van 2018 worden de geiten afgeleid uit het I&R register (Identificatie en Registratie) voor geiten. Hierdoor is de indeling gewijzigd ten opzichte van eerdere jaren.
Geiten (indeling vanaf 2018)
Geiten, 0-7 maanden
Melkgeiten, 7 mnd- 1 jaar
Melkgeiten, ouder dan 1 jaar
Overige geiten, 7 mnd - 1 jaar
Overige geiten, ouder dan 1 jaar
Bokken
Mannelijke dieren >= 7 maanden
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Schapen
Met ingang van 2018 worden de schapen afgeleid uit het I&R register (Identificatie en Registratie) voor schapen. Hierdoor is de indeling gewijzigd ten opzichte van eerdere jaren.
Schapen (indeling vanaf 2018)
Schapen, 0-7 maanden
Schapen voor de melk, 7 mnd - 1 jaar
Schapen voor de melk, ouder dan 1 jaar
Overige schapen, 7 mnd - 1 jaar
Overige schapen, ouder dan 1 jaar
Rammen
Mannelijke schapen van 7 maanden of ouder
Geiten
Met ingang van 2018 worden de geiten afgeleid uit het I&R register (Identificatie en Registratie) voor geiten. Hierdoor is de indeling gewijzigd ten opzichte van eerdere jaren.
Geiten (indeling vanaf 2018)
Geiten, 0-7 maanden