Meer hulp bij het huishouden via Wmo-maatwerk

26-11-2020 00:00

In de eerste zes maanden van 2020 maakten ruim 1,1 miljoen mensen gebruik van een maatwerkvoorziening vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Dit is 5 procent meer dan in de eerste zes maanden van 2019. De groei zit voornamelijk in het aantal cliënten dat hulp bij het huishouden krijgt. Dit meldt het CBS op basis van voorlopige cijfers.

Wmo-maatwerkvoorzieningen zijn bedoeld om mensen die hulp nodig hebben zo lang mogelijk thuis te kunnen laten wonen. Hieronder vallen bijvoorbeeld hulpmiddelen en diensten, zoals een rolstoel of vervoer, en hulp bij het huishouden (bijvoorbeeld schoonmaken, opruimen en bedden opmaken). Gemeenten zijn hier sinds 2016 verantwoordelijk voor, volgens de Wmo 2015. In het kader van de Gemeentelijke Monitor Sociaal Domein van de VNG en CBS leveren gemeenten hierover elk halfjaar gegevens aan bij het CBS.

Cliënten met Wmo-maatwerkvoorziening
Jaar	helft	Cliënten (x 1 000)
2016	1e halfjaar	965,7
2016	2e halfjaar	958,3
2017	1e halfjaar	967,9
2017	2e halfjaar	979,2
2018	1e halfjaar	1008,9
2018	2e halfjaar	1022,4
2019	1e halfjaar	1058,3
2019	2e halfjaar	1091,0
2020*	1e halfjaar	1111,0
*voorlopige cijfers

Cliënten met Wmo-maatwerkvoorziening
Jaar	helft	Cliënten (x 1 000)
2016	1e halfjaar	965,7
2016	2e halfjaar	958,3
2017	1e halfjaar	967,9
2017	2e halfjaar	979,2
2018	1e halfjaar	1008,9
2018	2e halfjaar	1022,4
2019	1e halfjaar	1058,3
2019	2e halfjaar	1091,0
2020*	1e halfjaar	1111,0
*voorlopige cijfers

Vooral meer cliënten met hulp bij het huishouden

Vooral het aantal Wmo-maatwerkcliënten met hulp bij het huishouden is gestegen. In het eerste halfjaar van 2020 waren dat er 445 duizend, een jaar eerder 382 duizend. Dat is een stijging van 16 procent. Bij de overige hoofdgroepen van Wmo-maatwerk, zoals verstrekking van hulpmiddelen, was de stijging maximaal 1,5 procent.

Stijging huishoudelijke hulp bij alle inkomensgroepen

De hulp bij het huishouden nam toe in alle inkomensgroepen. In de laagste inkomensgroep nam het gebruik van huishoudelijke hulp toe van 49 cliënten per duizend mensen in het eerste halfjaar van 2019 naar 53 per duizend in de eerste helft van 2020. Bij de middeninkomens steeg het van 41 cliënten per duizend mensen in het eerste halfjaar van 2019 naar 51 cliënten per duizend in de eerste helft van 2020. Dat zijn er vrijwel evenveel als in de laagste inkomensgroep. Bij de hoogste inkomensgroep, met relatief veruit de minste cliënten, steeg het van 4 per duizend naar 6 per duizend in de eerste helft van 2020.

Gemeenten vragen doorgaans een eigen bijdrage voor de Wmo-maatwerkvoorziening. Sinds 1 januari 2019 is dit een vast, niet-inkomensafhankelijk, abonnementstarief.

Wmo-maatwerkcliënten, 1e halfjaar
	2020* (per 1 000 in de inkomensgroep)	2019 (per 1 000 in de inkomensgroep)
Lager inkomen
Totaal	118,0	113,4
Hulp bij huishouden	53,8	49,2
Middeninkomen
Totaal	116,9	106,7
Hulp bij huishouden	51,2	40,9
Hoger inkomen
Totaal	26,3	24,6
Hulp bij huishouden	6,1	4,2
*voorlopige cijfers

Wmo-maatwerkcliënten, 1e halfjaar
	2020* (per 1 000 in de inkomensgroep)	2019 (per 1 000 in de inkomensgroep)
Lager inkomen
Totaal	118,0	113,4
Hulp bij huishouden	53,8	49,2
Middeninkomen
Totaal	116,9	106,7
Hulp bij huishouden	51,2	40,9
Hoger inkomen
Totaal	26,3	24,6
Hulp bij huishouden	6,1	4,2
*voorlopige cijfers

Wmo-maatwerkgebruik verschilt sterk per gemeente

In ruim 8 op de 10 gemeenten was het aantal cliënten dat hulp bij het huishouden kreeg minimaal 5 procent hoger dan een jaar eerder. De ontwikkelingen verschillen sterk tussen gemeenten. Er zijn meerdere oorzaken voor deze regionale verschillen: sociale en economische omstandigheden spelen hierbij een rol (zoals het aantal inwoners boven de 65 jaar of de staat van de gemeentelijke begroting), maar ook beleidskeuzen die gemeenten hebben gemaakt bij de inrichting van de Wmo. Voorbeelden hiervan zijn het wel of niet aanbieden van bepaalde voorzieningen als algemene in plaats van maatwerkvoorziening, en de manier van registreren. Ook kunnen gemeenten er voor kiezen om bij de toegang tot Wmo-voorzieningen meer of minder aan te sturen op de zelfredzaamheid van de burger en diens sociale netwerk.

Per gemeente loopt het aantal inwoners dat gebruikmaakt van Wmo-maatwerk ook sterk uiteen, van rond de 20 tot meer dan 100 cliënten per duizend inwoners in de eerste helft van 2020.

Wmo-maatwerkcliënten, 1e helft 2020*
Gemeente_naam	per 1 000 inwoners ( per duizend inwoners)
's-Gravenhage (gemeente)	65
's-Hertogenbosch	66
Aa en Hunze	63
Aalsmeer
Aalten	60
Achtkarspelen	64
Alblasserdam	61
Albrandswaard	52
Alkmaar	64
Almelo	62
Almere	52
Alphen-Chaam	47
Alphen aan den Rijn	33
Altena	53
Ameland	58
Amersfoort	60
Amstelveen
Amsterdam	77
Apeldoorn	73
Appingedam	73
Arnhem	73
Assen	85
Asten	60
Baarle-Nassau	65
Baarn	75
Barendrecht	52
Barneveld	41
Beek (L.)	68
Beekdaelen
Beemster	55
Beesel	49
Bergeijk	55
Bergen (L.)	51
Bergen (NH.)	60
Berg en Dal	68
Bergen op Zoom	101
Berkelland	64
Bernheze	52
Best	51
Beuningen
Beverwijk	60
Bladel	63
Blaricum	21
Bloemendaal	59
Bodegraven-Reeuwijk	44
Boekel	47
Borger-Odoorn	74
Borne	69
Borsele	62
Boxmeer
Boxtel	55
Breda	79
Brielle	58
Bronckhorst	60
Brummen	70
Brunssum	86
Bunnik	48
Bunschoten	55
Buren	39
Capelle aan den IJssel	64
Castricum	48
Coevorden	51
Cranendonck	49
Cuijk	58
Culemborg	45
Dalfsen	55
Dantumadiel	71
De Bilt	66
De Fryske Marren	52
Delft	66
Delfzijl	57
Den Helder	68
De Ronde Venen	39
Deurne	81
Deventer	74
De Wolden	56
Diemen	64
Dinkelland	60
Doesburg	73
Doetinchem	80
Dongen	42
Dordrecht	77
Drechterland	50
Drimmelen	68
Dronten	51
Druten
Duiven
Echt-Susteren	81
Edam-Volendam	26
Ede	58
Eemnes	22
Eersel	68
Eijsden-Margraten	62
Eindhoven	63
Elburg	43
Emmen	83
Enkhuizen	57
Enschede	103
Epe	49
Ermelo	65
Etten-Leur	72
Geertruidenberg	89
Geldrop-Mierlo	46
Gemert-Bakel	62
Gennep	51
Gilze en Rijen	68
Goeree-Overflakkee	53
Goes	98
Goirle	64
Gooise Meren
Gorinchem	66
Gouda	67
Grave	68
Groningen (gemeente)	68
Gulpen-Wittem	70
Haaksbergen	57
Haaren	51
Haarlem	67
Haarlemmermeer	34
Halderberge	68
Hardenberg
Harderwijk	69
Hardinxveld-Giessendam	60
Harlingen	80
Hattem	53
Heemskerk	76
Heemstede	65
Heerde	31
Heerenveen	65
Heerhugowaard	34
Heerlen	84
Heeze-Leende	54
Heiloo	47
Hellendoorn	66
Hellevoetsluis
Helmond	90
Hendrik-Ido-Ambacht	47
Hengelo (O.)	82
Het Hogeland	82
Heumen
Heusden	36
Hillegom	55
Hilvarenbeek	60
Hilversum	68
Hoeksche Waard	46
Hof van Twente	66
Hollands Kroon	34
Hoogeveen	81
Hoorn	76
Horst aan de Maas	48
Houten	31
Huizen	32
Hulst	47
IJsselstein	48
Kaag en Braassem
Kampen	45
Kapelle	64
Katwijk
Kerkrade	62
Koggenland	41
Krimpen aan den IJssel	58
Krimpenerwaard	55
Laarbeek	61
Landerd	38
Landgraaf	81
Landsmeer	20
Langedijk	36
Lansingerland	38
Laren (NH.)	23
Leeuwarden	83
Leiden	64
Leiderdorp	67
Leidschendam-Voorburg	43
Lelystad	66
Leudal	56
Leusden	58
Lingewaard	56
Lisse	55
Lochem	66
Loon op Zand	74
Lopik	30
Loppersum	46
Losser	72
Maasdriel	49
Maasgouw	82
Maassluis	70
Maastricht	95
Medemblik	52
Meerssen	46
Meierijstad	39
Meppel	73
Middelburg (Z.)	71
Midden-Delfland	36
Midden-Drenthe	52
Midden-Groningen	78
Mill en Sint Hubert	46
Moerdijk	65
Molenlanden	50
Montferland	62
Montfoort	34
Mook en Middelaar	43
Neder-Betuwe	53
Nederweert	52
Nieuwegein
Nieuwkoop	55
Nijkerk	45
Nijmegen	70
Nissewaard	87
Noardeast-Fryslƒn	68
Noord-Beveland	72
Noordenveld
Noordoostpolder	53
Noordwijk	58
Nuenen, Gerwen en Nederwetten	48
Nunspeet	52
Oegstgeest	37
Oirschot	51
Oisterwijk	58
Oldambt	117
Oldebroek	53
Oldenzaal	85
Olst-Wijhe	63
Ommen
Oosterhout	54
Oost Gelre	48
Ooststellingwerf	75
Oostzaan
Opmeer	38
Opsterland	55
Oss	70
Oude IJsselstreek	66
Ouder-Amstel	31
Oudewater
Overbetuwe	43
Papendrecht	63
Peel en Maas	42
Pekela	84
Pijnacker-Nootdorp	40
Purmerend	83
Putten	49
Raalte	63
Reimerswaal	49
Renkum	68
Renswoude	28
Reusel-De Mierden	48
Rheden	76
Rhenen	55
Ridderkerk	75
Rijssen-Holten	53
Rijswijk (ZH.)	40
Roerdalen	69
Roermond	74
Roosendaal	77
Rotterdam	79
Rozendaal	23
Rucphen	40
Schagen	43
Scherpenzeel	53
Schiedam	67
Schiermonnikoog	58
Schouwen-Duiveland	61
Simpelveld	66
Sint-Michielsgestel	46
Sint Anthonis
Sittard-Geleen	86
Sliedrecht	85
Sluis	81
Smallingerland	76
Soest	59
Someren	54
Son en Breugel	46
Stadskanaal	114
Staphorst	31
Stede Broec	46
Steenbergen	51
Steenwijkerland	63
Stein (L.)	61
Stichtse Vecht	47
S£dwest-Fryslƒn	69
Terneuzen	56
Terschelling	51
Texel	51
Teylingen	45
Tholen	48
Tiel	66
Tilburg	75
Tubbergen	60
Twenterand
Tynaarlo	53
Tytsjerksteradiel	57
Uden	56
Uitgeest	38
Uithoorn	40
Urk	26
Utrecht (gemeente)	53
Utrechtse Heuvelrug	71
Vaals	42
Valkenburg aan de Geul	79
Valkenswaard	73
Veendam	70
Veenendaal	67
Veere
Veldhoven	42
Velsen	69
Venlo	88
Venray	59
Vijfheerenlanden	65
Vlaardingen	81
Vlieland	56
Vlissingen	94
Voerendaal	63
Voorschoten	50
Voorst	70
Vught	48
Waadhoeke	63
Waalre	30
Waalwijk	65
Waddinxveen	42
Wageningen	57
Wassenaar	44
Waterland	59
Weert	62
Weesp
West Betuwe	40
Westerkwartier	65
Westerveld	65
Westervoort
Westerwolde	88
Westland	45
West Maas en Waal	30
Weststellingwerf	64
Westvoorne
Wierden	53
Wijchen	65
Wijdemeren	47
Wijk bij Duurstede	49
Winterswijk	66
Woensdrecht	74
Woerden	56
Wormerland
Woudenberg	52
Zaanstad	56
Zaltbommel	56
Zandvoort	77
Zeewolde	45
Zeist	65
Zevenaar	83
Zoetermeer	58
Zoeterwoude	34
Zuidplas	52
Zundert	74
Zutphen	74
Zwartewaterland	46
Zwijndrecht	71
Zwolle	71
*voorlopige cijfers

Wmo-maatwerkcliënten, 1e helft 2020*
Gemeente_naam	per 1 000 inwoners ( per duizend inwoners)
's-Gravenhage (gemeente)	65
's-Hertogenbosch	66
Aa en Hunze	63
Aalsmeer
Aalten	60
Achtkarspelen	64
Alblasserdam	61
Albrandswaard	52
Alkmaar	64
Almelo	62
Almere	52
Alphen-Chaam	47
Alphen aan den Rijn	33
Altena	53
Ameland	58
Amersfoort	60
Amstelveen
Amsterdam	77
Apeldoorn	73
Appingedam	73
Arnhem	73
Assen	85
Asten	60
Baarle-Nassau	65
Baarn	75
Barendrecht	52
Barneveld	41
Beek (L.)	68
Beekdaelen
Beemster	55
Beesel	49
Bergeijk	55
Bergen (L.)	51
Bergen (NH.)	60
Berg en Dal	68
Bergen op Zoom	101
Berkelland	64
Bernheze	52
Best	51
Beuningen
Beverwijk	60
Bladel	63
Blaricum	21
Bloemendaal	59
Bodegraven-Reeuwijk	44
Boekel	47
Borger-Odoorn	74
Borne	69
Borsele	62
Boxmeer
Boxtel	55
Breda	79
Brielle	58
Bronckhorst	60
Brummen	70
Brunssum	86
Bunnik	48
Bunschoten	55
Buren	39
Capelle aan den IJssel	64
Castricum	48
Coevorden	51
Cranendonck	49
Cuijk	58
Culemborg	45
Dalfsen	55
Dantumadiel	71
De Bilt	66
De Fryske Marren	52
Delft	66
Delfzijl	57
Den Helder	68
De Ronde Venen	39
Deurne	81
Deventer	74
De Wolden	56
Diemen	64
Dinkelland	60
Doesburg	73
Doetinchem	80
Dongen	42
Dordrecht	77
Drechterland	50
Drimmelen	68
Dronten	51
Druten
Duiven
Echt-Susteren	81
Edam-Volendam	26
Ede	58
Eemnes	22
Eersel	68
Eijsden-Margraten	62
Eindhoven	63
Elburg	43
Emmen	83
Enkhuizen	57
Enschede	103
Epe	49
Ermelo	65
Etten-Leur	72
Geertruidenberg	89
Geldrop-Mierlo	46
Gemert-Bakel	62
Gennep	51
Gilze en Rijen	68
Goeree-Overflakkee	53
Goes	98
Goirle	64
Gooise Meren
Gorinchem	66
Gouda	67
Grave	68
Groningen (gemeente)	68
Gulpen-Wittem	70
Haaksbergen	57
Haaren	51
Haarlem	67
Haarlemmermeer	34
Halderberge	68
Hardenberg
Harderwijk	69
Hardinxveld-Giessendam	60
Harlingen	80
Hattem	53
Heemskerk	76
Heemstede	65
Heerde	31
Heerenveen	65
Heerhugowaard	34
Heerlen	84
Heeze-Leende	54
Heiloo	47
Hellendoorn	66
Hellevoetsluis
Helmond	90
Hendrik-Ido-Ambacht	47
Hengelo (O.)	82
Het Hogeland	82
Heumen
Heusden	36
Hillegom	55
Hilvarenbeek	60
Hilversum	68
Hoeksche Waard	46
Hof van Twente	66
Hollands Kroon	34
Hoogeveen	81
Hoorn	76
Horst aan de Maas	48
Houten	31
Huizen	32
Hulst	47
IJsselstein	48
Kaag en Braassem
Kampen	45
Kapelle	64
Katwijk
Kerkrade	62
Koggenland	41
Krimpen aan den IJssel	58
Krimpenerwaard	55
Laarbeek	61
Landerd	38
Landgraaf	81
Landsmeer	20
Langedijk	36
Lansingerland	38
Laren (NH.)	23
Leeuwarden	83
Leiden	64
Leiderdorp	67
Leidschendam-Voorburg	43
Lelystad	66
Leudal	56
Leusden	58
Lingewaard	56
Lisse	55
Lochem	66
Loon op Zand	74
Lopik	30
Loppersum	46
Losser	72
Maasdriel	49
Maasgouw	82
Maassluis	70
Maastricht	95
Medemblik	52
Meerssen	46
Meierijstad	39
Meppel	73
Middelburg (Z.)	71
Midden-Delfland	36
Midden-Drenthe	52
Midden-Groningen	78
Mill en Sint Hubert	46
Moerdijk	65
Molenlanden	50
Montferland	62
Montfoort	34
Mook en Middelaar	43
Neder-Betuwe	53
Nederweert	52
Nieuwegein
Nieuwkoop	55
Nijkerk	45
Nijmegen	70
Nissewaard	87
Noardeast-Fryslƒn	68
Noord-Beveland	72
Noordenveld
Noordoostpolder	53
Noordwijk	58
Nuenen, Gerwen en Nederwetten	48
Nunspeet	52
Oegstgeest	37
Oirschot	51
Oisterwijk	58
Oldambt	117
Oldebroek	53
Oldenzaal	85
Olst-Wijhe	63
Ommen
Oosterhout	54
Oost Gelre	48
Ooststellingwerf	75
Oostzaan
Opmeer	38
Opsterland	55
Oss	70
Oude IJsselstreek	66
Ouder-Amstel	31
Oudewater
Overbetuwe	43
Papendrecht	63
Peel en Maas	42
Pekela	84
Pijnacker-Nootdorp	40
Purmerend	83
Putten	49
Raalte	63
Reimerswaal	49
Renkum	68
Renswoude	28
Reusel-De Mierden	48
Rheden	76
Rhenen	55
Ridderkerk	75
Rijssen-Holten	53
Rijswijk (ZH.)	40
Roerdalen	69
Roermond	74
Roosendaal	77
Rotterdam	79
Rozendaal	23
Rucphen	40
Schagen	43
Scherpenzeel	53
Schiedam	67
Schiermonnikoog	58
Schouwen-Duiveland	61
Simpelveld	66
Sint-Michielsgestel	46
Sint Anthonis
Sittard-Geleen	86
Sliedrecht	85
Sluis	81
Smallingerland	76
Soest	59
Someren	54
Son en Breugel	46
Stadskanaal	114
Staphorst	31
Stede Broec	46
Steenbergen	51
Steenwijkerland	63
Stein (L.)	61
Stichtse Vecht	47
S£dwest-Fryslƒn	69
Terneuzen	56
Terschelling	51
Texel	51
Teylingen	45
Tholen	48
Tiel	66
Tilburg	75
Tubbergen	60
Twenterand
Tynaarlo	53
Tytsjerksteradiel	57
Uden	56
Uitgeest	38
Uithoorn	40
Urk	26
Utrecht (gemeente)	53
Utrechtse Heuvelrug	71
Vaals	42
Valkenburg aan de Geul	79
Valkenswaard	73
Veendam	70
Veenendaal	67
Veere
Veldhoven	42
Velsen	69
Venlo	88
Venray	59
Vijfheerenlanden	65
Vlaardingen	81
Vlieland	56
Vlissingen	94
Voerendaal	63
Voorschoten	50
Voorst	70
Vught	48
Waadhoeke	63
Waalre	30
Waalwijk	65
Waddinxveen	42
Wageningen	57
Wassenaar	44
Waterland	59
Weert	62
Weesp
West Betuwe	40
Westerkwartier	65
Westerveld	65
Westervoort
Westerwolde	88
Westland	45
West Maas en Waal	30
Weststellingwerf	64
Westvoorne
Wierden	53
Wijchen	65
Wijdemeren	47
Wijk bij Duurstede	49
Winterswijk	66
Woensdrecht	74
Woerden	56
Wormerland
Woudenberg	52
Zaanstad	56
Zaltbommel	56
Zandvoort	77
Zeewolde	45
Zeist	65
Zevenaar	83
Zoetermeer	58
Zoeterwoude	34
Zuidplas	52
Zundert	74
Zutphen	74
Zwartewaterland	46
Zwijndrecht	71
Zwolle	71
*voorlopige cijfers

Bronnen

Link StatLine - Wmo cliënten, type maatwerkarrangement, regio

Relevante links

Link Nieuwsbericht - Ruim 1,1 miljoen mensen met Wmo-maatwerk in 2019
Link Artikel – CBS schat gebruik van Wmo-maatwerkvoorzieningen