Milieurekeningen: opbrengsten milieubelastingen en milieuheffingen
Wat behelst het onderzoek
Doel
Als onderdeel van de milieurekeningen stelt het CBS jaarlijks de milieubelastingen samen. Hierin is te vinden wat de opbrengsten zijn van de verschillende milieubelastingen en -heffingen.
Domeinbeschrijving
De opbrengsten van de milieubelastingen en -milieuheffingen kunnen worden onderverdeeld naar betalingsplichtigen vanuit de Nederlandse economie en vanuit het buitenland (niet-ingezetenen). Bij de opbrengsten vanuit de Nederlandse economie wordt onderscheid gemaakt in particuliere huishoudens en bedrijfstakken. De bedrijfstakken zijn ingedeeld volgens de Standaard Bedrijfsindeling 2008 (SBI 2008).
Het betreft de volgende milieubelastingen en -heffingen:
- Belastingen op milieugrondslag: afvalstoffenbelasting, brandstofbelasting, energiebelasting, leiding- en grondwaterbelasting, verpakkingenbelasting en vliegbelasting
- Belastingen op mobiliteit: accijnzen op benzine en minerale olieën, belasting personenauto’s en motorrijwielen (BPM) en motorrijtuigenbelasting
- Mineralenheffingen
- Milieuheffingen: afvalstoffenheffing en reinigingsrechten, geluidsheffing burgerluchtvaart, grondwaterheffing en nazorgheffing, rioolheffing en rioolrechten, waterverontreiniginsheffing
De cijfers voorzien in de behoefte om de kosten van de uitvoering van milieubeleid inzichtelijk te maken. Hierbij zitten politieke ontwikkeling als afschaffing of invoering van belastingen direct in de cijfers verwerkt, waardoor de gebruiker altijd cijfers heeft die de actualiteit direct volgen.
Aanvang onderzoek
De gegevens zijn beschikbaar vanaf 1987.
Frequentie
De milieubelastingen worden jaarlijks samengesteld.
Publicatiestrategie
De milieubelastingen volgen de publicatiestrategie van de nationale rekeningen. Er zijn drie publicatiemomenten van de milieubelastingen, waarbij sprake is van steeds betere en meer gedetailleerde statistische informatie. Na afloop van het verslagjaar worden na 6, 18 en 30 maanden respectievelijk de voorlopige, nader voorlopige en definitieve jaarramingen gepubliceerd.
De milieubelastingen worden jaarlijks gepubliceerd op StatLine, de elektronische database van het CBS. Daarnaast worden de gegevens jaarlijks opgenomen in de publicatie Environmental accounts of the Netherlands.
Hoe wordt het uitgevoerd
Belangrijkste bronnen
De milieubelastingen worden samengesteld op basis van de gegevens uit de aanbod- en gebruiktabellen van de nationale rekeningen. De totalen komen uit de overheidsstatistieken van het CBS. Bij de BPM wordt de verdeling naar bedrijfstak gemaakt op basis van gegevens over investeringen in personenauto’s.
Globale structuur integratiekader
De gegevens over de milieubelastingen en milieuheffingen zijn direct ontleend aan de nationale rekeningen. De totalen van de milieubelastingen zijn ontleend aan cijfers van overheden (gemeenten, provincies en rijk) en berusten op directe waarneming. Binnen het systeem van de nationale rekeningen worden de verschillende belastingen en heffingen toegedeeld aan verschillende bedrijfscategorieën en huishoudens. De BPM betaald door producenten is verdeeld aan de hand van investeringen in personenauto’s. De verwijderingsbijdragen zijn ontleend aan de gegevens (in jaarrekeningen) van de stichtingen belast met de uitvoering en verslaglegging van de verwijderingsbijdragen. Bij sommige heffingen worden het nader voorlopig jaar en het voorlopig jaar bepaald door de nationale ontwikkelingen te gebruiken.
Wat is de kwaliteit van de uitkomsten
Volgtijdelijke vergelijkbaarheid
Ja. De milieubelastingen volgen de continuïteitsstrategie van de nationale rekeningen. Hierbij is het correct weergeven van ontwikkelingen belangrijker dan het niveau van een variabele.
Revisie
Eens in de vijf à tien jaar worden de nationale rekeningen aan een grondige revisie onderworpen. Bij een revisie worden voor een bepaald jaar alle niveaugrootheden opnieuw vastgesteld. Tevens worden nieuwe beschikbare bronnen en rekenmethoden doorgevoerd. Bij een revisie van de nationale rekeningen worden de milieubelastingen ook gereviseerd.
Beschrijving kwaliteitsstrategie
De opbrengsten van milieubelastingen en -heffingen naar bedrijfstakken mogen niet hoger zijn dan het nationaal totaal. Dit is een belangrijke beoordeling op de kwaliteit. Ook moet de politieke besluitvorming over invoering en afschaffing van milieubelastingen zichtbaar zijn in de cijfers.