Basisverlegging omzet- en prijzenstatistieken 2024

De indexcijferreeksen van veel omzet- en prijzenstatistieken van het CBS hebben het jaar 2015 als basis- en referentiejaar (2015=100). Om de uitkomsten van de indexreeksen aan te laten sluiten bij een zo recent mogelijke stand van de economie wordt eens in de vijf jaar een zogenaamde basisverlegging doorgevoerd. In 2024 zal zo’n basisverlegging plaatsvinden en zal worden overgestapt naar het referentiejaar 2021 (2021=100) met gewichten die ook betrekking hebben op het jaar 2021. Vanwege de ingang van nieuwe Europese verordeningen per 2021 is binnen Europa gekozen voor dit basisjaar en niet 2020.

Wegingen geactualiseerd en referentiejaar aangepast

Bij de berekening van indexcijfers geven de wegingsfactoren het aandeel weer waarmee de meest gedetailleerde uitkomsten meetellen in uitkomsten op een meer geaggregeerd niveau. Bij een basisverlegging worden deze gewichten geactualiseerd door middel van het inzetten van brongegevens uit een nieuw basisjaar. Deze nieuwe wegingsfactoren en de daarmee berekende indexreeksen geven een nauwkeuriger beeld van de actuele situatie.
De geldende afspraak met het Europese statistiekbureau Eurostat is dat het nieuwe basisjaar 2021 is. Alle indexreeksen worden vervolgens herschaald naar het referentiejaar 2021 (2021=100).

Nieuwe tabellen

De nieuwe reeksen worden vanaf 2019 (voor de indexreeksen die betrekking hebben op de omzet, productie en producentenprijzen) of 2021 (voor de indexreeksen die betrekking hebben op de omzet van diensten en nieuwe uitsplitsingen bij dienstenprijzen) berekend op basis van de nieuwe gewichten. Dit kan ertoe leiden dat niet alleen de indexcijfers, maar ook de daarvan afgeleide kwartaal-op-kwartaal- en jaar-op-jaarontwikkelingen zullen afwijken van de 2015=100-reeks.

De cijfers van oudere jaren zullen niet worden herwogen, maar uitsluitend herschaald zodat deze aansluiting vinden bij de basisverlegde reeksen. De indexreeksen met referentie 2021=100 zullen worden gepubliceerd in nieuwe StatLinetabellen. De StatLinetabellen waarbij geldt 2015=100 worden vanaf dat moment stopgezet en worden ook niet meer geactualiseerd. Deze tabellen blijven echter wel beschikbaar in het archief.

Wanneer

De indexreeksen met referentie 2021=100 komen over het algemeen beschikbaar op het moment van publicatie van de eerste verslagperiode van 2024. Voor de maandstatistieken zullen de eerste indexcijfers in februari of maart 2024 gepubliceerd worden. De indexcijfers van de kwartaalstatistieken volgen in mei of juni 2024.