Trek uit de Randstad neemt wat af, vooral dertigers vertrekken

Tussen 2013 en 2021 nam de trek uit de Randstad sterk toe, tot 75 duizend verhuizers. Sindsdien is het aantal weer iets gedaald.

Per saldo 14 duizend mensen vertrokken

In 2024 verhuisden bijna 53 duizend mensen juist naar de Randstad, waardoor er per saldo 14 duizend mensen vertrokken. Die kregen de regio’s daarbuiten er dus bij. Tussen 2006 en 2016 was het nog andersom: toen kreeg de Randstad er door verhuizingen juist inwoners bij.

Vooral dertigers vertrekken

Tussen 2015 en 2024 verlieten vooral dertigers de Randstad: ruim 52 duizend meer mensen verhuisden naar een andere gemeente dan omgekeerd. Dit zijn vooral stellen, al dan niet met kinderen. Ook bijna 48 duizend kinderen verhuisden per saldo mee.

Veertigplussers verhuizen ook vaker uit de Randstad dan ernaartoe, maar die aantallen zijn kleiner dan bij dertigers en kinderen. Jongvolwassenen doen juist het omgekeerde: in 2024 gingen per saldo bijna 68 duizend 18- tot 25-jarigen en ruim 16 duizend 25- tot 30-jarigen in de Randstad wonen. Voor deze groep spelen studie, werk en zelfstandig wonen een belangrijke rol. Vanaf dertig jaar worden woonwensen (een geschiktere woning of woonomgeving) en nabijheid van familie belangrijker.

Meeste gemeenten trekken inwoners uit de Randstad

In 2024 had het merendeel van de gemeenten een positief verhuissaldo met de Randstad. Dit betekent dat er vanuit de Randstad meer mensen naar die gemeenten verhuisden dan andersom.

Uitzondering zijn de universiteitssteden Groningen, Enschede, Wageningen, Tilburg, Eindhoven en Maastricht. Daaruit vertrekken veel pas afgestudeerden juist naar de Randstad om daar te gaan werken. Ook in het oosten van Noord-Brabant liggen relatief veel gemeenten waar iets meer mensen naar de Randstad verhuisden, al gaat het daar om kleine aantallen.

De gemeenten die de meeste nieuwe inwoners uit de Randstad aantrekken, liggen er dichtbij, zoals in Flevoland, op de Veluwe, Schouwen-Duiveland, het Rivierengebied en het noorden van Noord-Holland. Sommige liggen wat verder weg, zoals in Drenthe, de Achterhoek of Twente.

De meeste mensen verhuisden vanuit de grote steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Leiden en directe omgeving.

Steeds groter verschil in woningprijzen

De toegenomen trek uit de Randstad tussen 2013 en 2021 valt samen met steeds grotere verschillen in woningprijzen tussen regio’s binnen en buiten de Randstad. Vooral in Amsterdam stegen de prijzen tussen 2013 en 2019 relatief hard. In 2013 waren koopwoningen daar bijvoorbeeld gemiddeld 88 duizend euro (43 procent) duurder dan in Drenthe. In 2019 was dat verschil opgelopen tot 294 duizend euro (ruim twee keer zo duur).

Ook het prijsverschil tussen Amsterdam en Gelderland is toegenomen: van 53 duizend euro in 2013 tot 235 duizend euro in 2019. Door deze stijgende prijsverschillen werd een verhuizing uit de Randstad financieel steeds aantrekkelijker. Na 2022 zijn de prijsverschillen tussen Amsterdam en regio’s buiten de Randstad weer wat afgenomen. Ook in de gemeente Utrecht namen de woningprijzen relatief sterk toe, maar minder dan in Amsterdam.

Bevolking in Randstad groeit nog iets harder dan erbuiten

Hoewel meer mensen vanuit de Randstad naar andere regio’s verhuizen dan andersom, groeit de bevolking er nog steeds iets harder. In 2024 nam het aantal inwoners in de Randstad toe met 5,9 per duizend inwoners, daarbuiten met 5,5 per duizend inwoners.

Dat verschil komt doordat immigranten zich wat vaker in de Randstad vestigen. Ook is de bevolking er gemiddeld jonger en worden er meer kinderen geboren dan er mensen overlijden. Erbuiten is het andersom, waardoor de bevolking minder hard groeit of zelfs krimpt. Vooral aan de randen van Nederland is dit het geval.

Verhuizingen van en naar instellingen zijn in dit onderzoek buiten beschouwing gelaten, waardoor mensen die bijvoorbeeld vanuit een asielzoekerscentrum naar een woning verhuizen niet zijn meegeteld.