Minder werknemers in gehandicaptenzorg ervaren werkdruk als te hoog
| jaar | Zorg en welzijn (%) | Gehandicaptenzorg (%) |
|---|---|---|
| 2020 | 38,9 | 40 |
| 2021 | 43,8 | 41,2 |
| 2022 | 41,8 | 43,8 |
| 2023 | 37,4 | 39,8 |
| 2024 | 35,4 | 36,7 |
Ondanks de daling van het aandeel werknemers in de gehandicaptenzorg dat de werkdruk als (veel) te hoog ervaart, gaf 52 procent aan dat de werkdruk in het afgelopen jaar was toegenomen. Dit cijfer gaat over de ervaren verandering vergeleken met een jaar eerder, niet over het huidige niveau van de werkdruk. Het aandeel dat een toename ervoer was in de gehandicaptenzorg het hoogst van alle branches binnen zorg en welzijn. In de branche overige zorg en welzijn was het aandeel dat een toegenomen werkdruk ervoer het laagst, met 36 procent.
| AZW branches | Werkdruk toegenomen (%) |
|---|---|
| Zorg en welzijn (totaal) | 45,3 |
| Gehandicaptenzorg | 51,6 |
| Verpleeg-, verzorgingshuizen, thuiszorg | 49,2 |
| Geestelijke gezondheidszorg | 47,0 |
| Huisartsen, gezondheidscentra | 45,8 |
| Ziekenhuizen en overige med. spec. zorg | 45,2 |
| Kinderopvang | 43,4 |
| Jeugdzorg | 43,0 |
| Sociaal werk | 42,7 |
| Universitair medische centra | 41,1 |
| Overige zorg en welzijn | 35,5 |
Agressie door cliënten/patiënten hoogst in de gehandicaptenzorg
Naast werkdruk kwam ook agressie op de werkvloer in de gehandicaptenzorg regelmatig voor. In het vierde kwartaal van 2024 gaf 57 procent van alle werknemers in zorg en welzijn aan in de afgelopen twaalf maanden te maken te hebben gehad met agressie door cliënten/ patiënten, of door hun familie of vrienden. In de gehandicaptenzorg lag dit aandeel op 73 procent, het hoogst van alle branches. In de kinderopvang was dit met 33 procent het laagst.
| Branche | Agressie door cliënten/patiënten (%) |
|---|---|
| Zorg en welzijn (totaal) | 57,2 |
| Gehandicaptenzorg | 73,4 |
| Huisartsen, gezondheidscentra | 70,5 |
| Geestelijke gezondheidszorg | 70,2 |
| Sociaal werk | 66,2 |
| Jeugdzorg | 64,7 |
| Verpleeg-, verzorgingshuizen, thuiszorg | 59,6 |
| Ziekenhuizen en overige med. spec. zorg | 58,4 |
| Universitair medische centra | 43,3 |
| Overige zorg en welzijn | 41,9 |
| Kinderopvang | 33,2 |
Aantal werknemers in gehandicaptenzorg sinds 2021 stabiel
In het eerste kwartaal van 2025 werkten 187 duizend werknemers in de gehandicaptenzorg. Daarmee is het de derde branche in omvang binnen zorg en welzijn, na de verpleging, verzorging en thuiszorg en de ziekenhuizen en overige medisch-specialistische zorg. Tussen 2019 en het derde kwartaal van 2021 steeg het aantal werknemers tot 189 duizend. Sindsdien is het vrijwel gelijk gebleven.
| Perioden | werknemers (x 1 000) | |
|---|---|---|
| 2010 | 1e kwartaal | 148,8 |
| 2010 | 2e kwartaal | 155,0 |
| 2010 | 3e kwartaal | 157,5 |
| 2010 | 4e kwartaal | 156,3 |
| 2011 | 1e kwartaal | 158,7 |
| 2011 | 2e kwartaal | 159,0 |
| 2011 | 3e kwartaal | 159,2 |
| 2011 | 4e kwartaal | 160,7 |
| 2012 | 1e kwartaal | 161,9 |
| 2012 | 2e kwartaal | 162,1 |
| 2012 | 3e kwartaal | 166,6 |
| 2012 | 4e kwartaal | 166,1 |
| 2013 | 1e kwartaal | 165,7 |
| 2013 | 2e kwartaal | 162,0 |
| 2013 | 3e kwartaal | 165,9 |
| 2013 | 4e kwartaal | 165,2 |
| 2014 | 1e kwartaal | 163,6 |
| 2014 | 2e kwartaal | 159,7 |
| 2014 | 3e kwartaal | 162,3 |
| 2014 | 4e kwartaal | 161,7 |
| 2015 | 1e kwartaal | 162,9 |
| 2015 | 2e kwartaal | 159,7 |
| 2015 | 3e kwartaal | 163,6 |
| 2015 | 4e kwartaal | 163,3 |
| 2016 | 1e kwartaal | 162,3 |
| 2016 | 2e kwartaal | 160,1 |
| 2016 | 3e kwartaal | 162,9 |
| 2016 | 4e kwartaal | 163,8 |
| 2017 | 1e kwartaal | 164,7 |
| 2017 | 2e kwartaal | 163,8 |
| 2017 | 3e kwartaal | 167,7 |
| 2017 | 4e kwartaal | 168,8 |
| 2018 | 1e kwartaal | 166,0 |
| 2018 | 2e kwartaal | 164,6 |
| 2018 | 3e kwartaal | 168,1 |
| 2018 | 4e kwartaal | 168,6 |
| 2019 | 1e kwartaal | 176,0 |
| 2019 | 2e kwartaal | 176,5 |
| 2019 | 3e kwartaal | 180,2 |
| 2019 | 4e kwartaal | 180,6 |
| 2020 | 1e kwartaal | 184,0 |
| 2020 | 2e kwartaal | 181,0 |
| 2020 | 3e kwartaal | 185,5 |
| 2020 | 4e kwartaal | 186,4 |
| 2021 | 1e kwartaal | 187,4 |
| 2021 | 2e kwartaal | 186,8 |
| 2021 | 3e kwartaal | 188,5 |
| 2021 | 4e kwartaal | 188,3 |
| 2022 | 1e kwartaal | 188,0 |
| 2022 | 2e kwartaal | 186,1 |
| 2022 | 3e kwartaal | 187,0 |
| 2022 | 4e kwartaal | 186,6 |
| 2023 | 1e kwartaal | 187,0 |
| 2023 | 2e kwartaal | 185,6 |
| 2023 | 3e kwartaal | 185,9 |
| 2023 | 4e kwartaal | 184,6 |
| 2024 | 1e kwartaal | 184,9 |
| 2024 | 2e kwartaal | 183,7 |
| 2024 | 3e kwartaal | 184,7 |
| 2024 | 4e kwartaal | 185,3 |
| 2025 | 1e kwartaal | 187,0 |
Flexibele schil kleiner
In het tweede kwartaal van 2025 hadden 146 duizend werknemers in de gehandicaptenzorg een vaste arbeidsrelatie, een tijdelijk contract met uitzicht op vast of een tijdelijk contract van langer dan een jaar. Er werkten 10 duizend mensen als oproep- en invalkracht, of met een tijdelijk contract korter dan een jaar. In 2013, bij het begin van de reeks, waren dit er nog 30 duizend. Het aantal zzp’ers in de gehandicaptenzorg steeg in dezelfde periode licht, van 3 duizend in 2013 naar 5 duizend in het tweede kwartaal van 2025.
| jaar | kwartaal | Zelfstandige zonder personeel (zzp) (x 1 000) | Oproep/-invalkracht (x 1 000) | Werknemer tijdelijk < 1 jaar (x 1 000) | Uitzendkracht (x 1 000) |
|---|---|---|---|---|---|
| 2013 | 1e kwartaal | 3 | 28 | 1 | 1 |
| 2013 | 2e kwartaal | 2 | 28 | 2 | 2 |
| 2013 | 3e kwartaal | 3 | 24 | 4 | 2 |
| 2013 | 4e kwartaal | 3 | 24 | 2 | 2 |
| 2014 | 1e kwartaal | 3 | 23 | 2 | 0 |
| 2014 | 2e kwartaal | 2 | 21 | 4 | 1 |
| 2014 | 3e kwartaal | 3 | 23 | 3 | 0 |
| 2014 | 4e kwartaal | 3 | 23 | 4 | 0 |
| 2015 | 1e kwartaal | 4 | 18 | 5 | 0 |
| 2015 | 2e kwartaal | 2 | 19 | 3 | 1 |
| 2015 | 3e kwartaal | 3 | 22 | 6 | 2 |
| 2015 | 4e kwartaal | 2 | 17 | 4 | 2 |
| 2016 | 1e kwartaal | 3 | 19 | 3 | 1 |
| 2016 | 2e kwartaal | 3 | 16 | 4 | 2 |
| 2016 | 3e kwartaal | 3 | 20 | 4 | 2 |
| 2016 | 4e kwartaal | 3 | 18 | 4 | 4 |
| 2017 | 1e kwartaal | 3 | 18 | 3 | 1 |
| 2017 | 2e kwartaal | 2 | 18 | 2 | 1 |
| 2017 | 3e kwartaal | 2 | 20 | 4 | 0 |
| 2017 | 4e kwartaal | 3 | 21 | 4 | 0 |
| 2018 | 1e kwartaal | 2 | 19 | 2 | 1 |
| 2018 | 2e kwartaal | 3 | 15 | 5 | 0 |
| 2018 | 3e kwartaal | 3 | 16 | 4 | 0 |
| 2018 | 4e kwartaal | 4 | 17 | 6 | 1 |
| 2019 | 1e kwartaal | 3 | 17 | 3 | 1 |
| 2019 | 2e kwartaal | 3 | 18 | 3 | 1 |
| 2019 | 3e kwartaal | 3 | 14 | 4 | 1 |
| 2019 | 4e kwartaal | 4 | 14 | 4 | 2 |
| 2020 | 1e kwartaal | 4 | 13 | 4 | 0 |
| 2020 | 2e kwartaal | 2 | 14 | 3 | 0 |
| 2020 | 3e kwartaal | 3 | 14 | 2 | 1 |
| 2020 | 4e kwartaal | 3 | 12 | 3 | 1 |
| 2021 | 1e kwartaal | 1 | 11 | 6 | 0 |
| 2021 | 2e kwartaal | 2 | 12 | 5 | 1 |
| 2021 | 3e kwartaal | 2 | 12 | 5 | 2 |
| 2021 | 4e kwartaal | 3 | 11 | 4 | 3 |
| 2022 | 1e kwartaal | 3 | 8 | 4 | 1 |
| 2022 | 2e kwartaal | 4 | 6 | 6 | 3 |
| 2022 | 3e kwartaal | 4 | 7 | 2 | 1 |
| 2022 | 4e kwartaal | 5 | 5 | 3 | 0 |
| 2023 | 1e kwartaal | 5 | 6 | 2 | 1 |
| 2023 | 2e kwartaal | 6 | 4 | 2 | 0 |
| 2023 | 3e kwartaal | 4 | 6 | 2 | 0 |
| 2023 | 4e kwartaal | 5 | 5 | 2 | 0 |
| 2024 | 1e kwartaal | 6 | 7 | 2 | 0 |
| 2024 | 2e kwartaal | 5 | 6 | 3 | 0 |
| 2024 | 3e kwartaal | 6 | 7 | 2 | 1 |
| 2024 | 4e kwartaal | 5 | 6 | 2 | 1 |
| 2025 | 1e kwartaal | 4 | 7 | 3 | 0 |
| 2025* | 2e kwartaal* | 5 | 6 | 3 | 1 |
| *voorlopige cijfers ** Exclusief tijdelijk 'met uitzicht op vast' en exclusief 'tijdelijk > 1 jaar' | |||||
Het aantal openstaande vacatures in de gehandicaptenzorg bereikte in het tweede kwartaal van 2025 het hoogste niveau sinds de start van de meting in 2018. Er waren 9 350 vacatures, bijna 12 procent meer dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder (8 350).
Bronnen
- AZW StatLine - Werknemers; tevredenheid en psychosociale arbeidsbelasting werkdruk (veel) te hoog
- AZW StatLine - Werknemers; tevredenheid en psychosociale arbeidsbelasting, ervaren agressie
- AZW StatLine - Werkgelegenheid in de zorg en welzijn; baankenmerken
- AZW StatLine - Werkzame beroepsbevolking; positie in de werkkring