Export van goederen voor het eerst boven 700 miljard euro

© CBS / Alrik Swagerman
In 2022 was de exportwaarde van goederen 170,4 miljard euro (30 procent) hoger dan in 2021. De goederenimport nam toe met 182,2 miljard euro (37 procent). Deze groei kwam vooral door hogere handelsprijzen. De openheid van de Nederlandse economie is de laatste jaren niet verder gegroeid. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers, naar aanleiding van de Week van de Globalisering.

Na het herstel van de coronacrisis en de eerste prijsstijgingen in 2021 steeg de waarde van de Nederlandse goederenhandel in 2022 opnieuw. Dit komt door de fors hogere prijzen van veel goederen zoals brandstoffen, voedingsmiddelen en materialen. De omvang van de handel (het volume) nam ook toe, maar veel minder sterk. Het volume van de in- en uitvoer was, gecorrigeerd voor de prijsstijgingen, in 2022 ongeveer 2,3 procent groter dan in 2021.

Ontwikkeling in- en uitvoer goederen
   Waarde (% verandering t.o.v. een jaar eerder)Volume (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Export20193,11,3
Export2020-7,4-2,1
Export2021*22,48,6
Export2022*30,42,3
Import20193,95,2
Import2020-8,8-2,5
Import2021*24,88,7
Import2022*36,82,3
*voorlopige cijfers

Duurdere brandstoffen in 2022

Bijna 50 procent van de stijging in de exportwaarde kwam voor rekening van de export van minerale brandstoffen. De fors hogere prijzen van brandstoffen spelen hierin een grote rol. In 2022 kostte een vat ruwe aardolie gemiddeld ongeveer 93 euro. Dat was 40 procent meer dan een jaar eerder. Ook de exportwaarde van mobiele telefoons, machines en toestellen, zoals industriële machines of machines voor de chipindustrie, en chemische producten was in 2022 hoger dan in 2021.

Ongeveer 57 procent van de groei in de exportwaarde hing samen met een groei in de waarde van de wederuitvoer. De grootste groei bij wederuitvoer was van minerale brandstoffen, mobiele telefoons, chemische producten en geneesmiddelen. De exportgroei van Nederlandse makelij zit onder andere in de minerale brandstoffen, machines, bereide voedingsmiddelen en chemische producten.

Top-10 grootste groei waarde goederenexport, 2022 t.o.v. 2021*
 Wederuitvoer (mld euro verandering)Nederlandse makelij (mld euro verandering)
Minerale brandstoffen40,70441,005
(Mobiele) telefoons, modems, routers4,0840,501
Andere chemische producten3,1710,998
Machines en toestellen0,4443,134
Gefabriceerde artikelen2,1300,444
Chips en halfgeleiderelementen1,4620,941
Medische instrumenten en apparaten2,1560,209
Geneesmiddelen2,465-0,314
Bereide voedingsmiddelen0,4631,597
Elektrische krachtwerktuigen1,0740,493
*voorlopige cijfers

Bijna 40 procent minder Nederlandse export naar Rusland

Duitsland is de grootste exportpartner van Nederland, en ook in absolute zin groeide de exportwaarde naar onze oosterburen in 2022 het sterkst (+53 miljard euro). Ook de overige top-5 exportlanden (België, Frankrijk, het VK, de VS) ontvingen een hogere waarde aan export uit Nederland. Rusland zakte in 2022 verder weg als exportpartner van Nederland, van de 18e naar de 29e plaats. Afgelopen jaar ging er 37 procent minder goederenexport naar Rusland dan in 2021. De omringende landen van Rusland ontvingen in 2022 flink meer export. Kirgizië, Armenië en Kazachstan spannen de kroon met ruim 100 procent meer goederen uit Nederland.

Ontwikkeling exportwaarde in 2022*
LandExportwaarde (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Kirgizië247
Armenië127
Kazachstan110
Georgië56
Azerbeidzjan55
Turkmenistan45
Estland36
Litouwen33
Tadzjikistan28
Letland26
Turkije25
Moldavië25
Oekraïne-2
Wit-Rusland-13
Rusland-37
*voorlopige cijfers

Openheid Nederlandse economie groeit niet verder

Ondanks de sterk stijgende handelswaarde is de openheid van de Nederlandse economie de laatste jaren niet verder gegroeid. Als het volume van de export wordt afgezet tegen het bbp, dan is er in de afgelopen decennia een stijgende lijn te zien in de openheid van Nederland en de verwevenheid met het buitenland. Hierin speelt de export van Nederlandse makelij een belangrijke en stabiele rol. De omvang van de wederuitvoer neemt (zowel absoluut als in percentage van bbp) toe en is nu groter van omvang dan de export van Nederlandse makelij. Nederland verdient echter fors meer aan de export van Nederlandse makelij dan aan wederuitvoer.

Openheid van de Nederlandse economie
 Openheid (% bbp)Export Nederlandse makelij (% bbp)Wederuitvoer goederen (% bbp)Dienstenexport (% bbp)
199547,527,710,111,3
199647,827,410,211,7
199750,327,511,412,7
199851,327,312,212,8
199953,227,313,413,4
200057,427,916,113,7
200156,927,016,213,9
200257,227,416,014,0
200358,127,117,313,9
200461,727,819,914,0
200563,927,921,514,3
200666,228,023,714,4
200767,227,924,514,7
200866,926,525,015,2
200963,425,322,715,2
201068,727,025,715,9
201171,128,126,316,5
201274,229,027,717,3
201376,129,828,118,1
201478,530,628,319,6
201582,730,729,922,0
201682,231,031,020,3
201785,131,432,421,3
201886,731,432,922,5
201986,829,934,022,9
202086,430,334,721,4
2021*86,730,237,219,6
2022*86,828,537,421,1
*voorlopige cijfers