Minder zoetwatergebruik en rioolwaterzuivering op peil
In 2021 werd 7,9 miljard kubieke meter water onttrokken uit de bodem (grondwater) of uit zoet oppervlaktewater zoals rivieren en meren, 4,3 procent minder dan in 2020. Daarnaast werd 6,6 miljard zeewater gebruikt door de Nederlandse economie, 11,7 procent meer dan in 2020. Dat er minder zoet water is gebruikt komt vooral doordat de landbouwsector en energievoorziening een lager verbruik hadden. Waterleidingbedrijven verwerkten 1 295 miljoen kubieke meter water, ruim een half miljoen olympische zwembaden.
Het schema hieronder laat het Nederlandse watergebruik in 2021 zien.
Minder water gebruikt door de landbouwsector
In 2021 gebruikte de landbouwsector 124,4 miljoen kubieke meter water tegen 349,1 miljoen kubieke meter water het jaar ervoor. Dat is een daling van 64,4 procent. Het watergebruik in 2021 was daarmee weer op het niveau van 2017 en eerder. De jaren 2018, 2019 en 2020 hadden relatief droge lentes en zomers. Dit zorgde ervoor dat er meer grondwater en zoet oppervlaktewater is onttrokken voor het irrigeren van de gewassen. Het gebruik van drinkwater bleef in de periode van 2003 tot en met 2021 vrijwel gelijk. Drinkwater wordt vooral ingezet als drinkwater voor vee en schoonmaken van stallen.
| Jaar | Drinkwater (mln m3) | Grondwater (mln m3) | Zoet oppervlaktewater (mln m3) |
|---|---|---|---|
| 2003 | 57,6 | 141,7 | 57,3 |
| 2004 | 49,9 | 55,3 | 32,2 |
| 2005 | 47,6 | 54,8 | 20,0 |
| 2006 | 46,5 | 92,0 | 29,9 |
| 2007 | 46,0 | 49,3 | 22,6 |
| 2008 | 44,3 | 51,6 | 20,1 |
| 2009 | 47,2 | 73,4 | 19,5 |
| 2010 | 43,8 | 93,2 | 28,7 |
| 2011 | 42,7 | 88,6 | 30,9 |
| 2012 | 39,3 | 46,7 | 13,5 |
| 2013 | 41,0 | 83,0 | 23,9 |
| 2014 | 41,9 | 60,8 | 21,9 |
| 2015 | 42,7 | 77,0 | 28,9 |
| 2016 | 43,6 | 56,4 | 20,1 |
| 2017 | 48,4 | 97,0 | 22,7 |
| 2018 | 48,9 | 225,3 | 76,8 |
| 2019 | 43,8 | 198,8 | 54,6 |
| 2020 | 41,9 | 214,2 | 93,0 |
| 2021* | 40,6 | 62,6 | 21,2 |
Energiesector gebruikt minder zoet oppervlaktewater
| Jaar | Zoet oppervlaktewater (mld m3) | Zout oppervlaktewater (mld m3) |
|---|---|---|
| 2003 | 6,12 | 3,05 |
| 2004 | 6,25 | 3,95 |
| 2005 | 6,64 | 3,15 |
| 2006 | 6,05 | 3,23 |
| 2007 | 6,07 | 3,32 |
| 2008 | 5,70 | 3,35 |
| 2009 | 6,33 | 3,34 |
| 2010 | 6,14 | 3,55 |
| 2011 | 5,36 | 3,67 |
| 2012 | 5,96 | 3,64 |
| 2013 | 5,94 | 4,46 |
| 2014 | 5,09 | 5,27 |
| 2015 | 4,34 | 6,66 |
| 2016 | 3,59 | 6,79 |
| 2017 | 3,58 | 6,03 |
| 2018 | 3,37 | 5,50 |
| 2019 | 3,77 | 5,60 |
| 2020 | 3,52 | 5,22 |
| 2021 | 3,18 | 5,82 |
Prestaties rioolwaterzuivering blijven op peil
In 2021 zuiverden de rioolwaterzuiveringsinstallaties 1,96 miljard kubieke meter afvalwater, 1,3 procent meer dan in 2020. De installaties verwijderen 98 procent van de biologisch afbreekbare vervuiling uit afvalwater van huishoudens en bedrijven. In 2021 werden 85 procent van de stikstofverbindingen en 87 procent van de fosforverbindingen uit het afvalwater verwijderd, evenveel als in 2020. Doordat de waterzuivering steeds beter gaat is de restlozing van stikstof met 63 procent afgenomen (van ruim 39 miljoen kg naar 14,4 miljoen kg) sinds 1990. De restlozing van fosfor nam zelfs af met 73 procent (van 6,2 miljoen kg naar 1,7 miljoen kg). Hoe goed de meststoffen stikstof en fosfor worden verwijderd is een belangrijke maat voor de prestaties van de rioolwaterzuiveringsinstallaties.
| Jaar | Stikstofverbindingen, aanvoer (index 1990=100) | Fosforverbindingen, aanvoer (index 1990=100) | Stikstofverbindingen, restlozing (index 1990=100) | Fosforverbindingen, restlozing (index 1990=100) |
|---|---|---|---|---|
| 1990 | 100 | 100 | 100 | 100 |
| 1991 | 103,2 | 98,3 | 105,6 | 94,5 |
| 1992 | 104 | 96,9 | 102,4 | 92,1 |
| 1993 | 105,3 | 98,9 | 100,2 | 90,7 |
| 1994 | 106,5 | 97,9 | 102 | 83,4 |
| 1995 | 103,3 | 95,8 | 92,3 | 56,6 |
| 1996 | 102 | 93,8 | 89 | 53,9 |
| 1997 | 104,3 | 94,6 | 83,5 | 51,4 |
| 1998 | 105,4 | 95,4 | 87,7 | 51,9 |
| 1999 | 104,8 | 92,6 | 80,7 | 48,2 |
| 2000 | 104,2 | 92,6 | 73,7 | 45,6 |
| 2001 | 105,4 | 96,5 | 75,6 | 48 |
| 2002 | 105,8 | 99,1 | 70,6 | 48,1 |
| 2003 | 103 | 98,2 | 60,1 | 45,1 |
| 2004 | 103,7 | 99,8 | 59,7 | 44 |
| 2005 | 104,4 | 100,5 | 55,3 | 42,5 |
| 2006 | 105,6 | 99,9 | 48,5 | 41,6 |
| 2007 | 108,1 | 104,3 | 45,4 | 42,4 |
| 2008 | 109,9 | 104,1 | 42,8 | 40,9 |
| 2009 | 106,6 | 101,7 | 38,6 | 36,9 |
| 2010 | 108,1 | 96,7 | 42,2 | 35,7 |
| 2011 | 109,9 | 96,5 | 38,8 | 34,1 |
| 2012 | 109,6 | 93,7 | 38,7 | 33,1 |
| 2013 | 107,9 | 93 | 37,3 | 33,3 |
| 2014 | 110,3 | 94,2 | 35,9 | 34,9 |
| 2015 | 109,7 | 93,3 | 37,3 | 31,4 |
| 2016 | 114,4 | 93,3 | 36,7 | 28,4 |
| 2017 | 114,9 | 93,5 | 37,9 | 29,5 |
| 2018 | 115,8 | 92,7 | 35,6 | 26,9 |
| 2019 | 115,9 | 94,4 | 36,6 | 28,3 |
| 2020 | 115,3 | 92,6 | 36,4 | 26,4 |
| 2021 | 115,5 | 91,4 | 36,6 | 26,9 |
Steeds meer biogas omgezet in groen gas
| Jaar | Productie van elektriciteit (mln m3) | Extern geleverd als biogas (mln m3) | Extern geleverd als groen gas (mln m3) | Overig gebruik (mln m3) | Afgefakkeld/gespuid (mln m3) |
|---|---|---|---|---|---|
| 2010 | 74,6 | 11,7 | 0,0 | 3,9 | 8,4 |
| 2011 | 76,1 | 9,6 | 0,8 | 6,1 | 6,8 |
| 2012 | 80,1 | 9,7 | 1,6 | 4,0 | 7,2 |
| 2013 | 84,9 | 11,3 | 1,8 | 5,9 | 6,0 |
| 2014 | 84,5 | 11,7 | 1,3 | 3,8 | 6,8 |
| 2015 | 83,2 | 10,3 | 0,9 | 5,0 | 7,5 |
| 2016 | 86,3 | 10,0 | 1,3 | 6,9 | 10,7 |
| 2017 | 85,2 | 8,8 | 1,7 | 7,7 | 13,4 |
| 2018 | 81,6 | 11,1 | 3,2 | 8,6 | 11,5 |
| 2019 | 84,0 | 14,4 | 5,9 | 8,3 | 12,1 |
| 2020 | 84,2 | 17,1 | 10,8 | 7,8 | 9,9 |
| 2021* | 84,1 | 10,1 | 24,0 | 8,7 | 10,5 |
Meer zonnestroom gebruikt bij het zuiveren van water
De elektriciteit die in 2021 gebruikt is voor rioolwaterzuivering (810 miljoen kWh), kwam voor 8,5 procent van eigen zonnepanelen, een verdubbeling ten opzichte van 2020. De eigen elektriciteitsproductie uit biogas bedroeg 175 miljoen kWh, ongeveer evenveel als het jaarverbruik van 62 duizend huishoudens. De elektriciteit die in 2021 nog is aangekocht is bijna alleen groene stroom.
| Jaar | Verschil aankoop en teruglevering (mln kWh) | Productie uit eigen biogas (mln kWh) | Productie uit aardgas (mln kWh) | Zelfopgewekte zonne-energie (mln kWh) | Zelfopgewekte windenergie (mln kWh) |
|---|---|---|---|---|---|
| 2010 | 528,0 | 141,5 | 41,5 | 0,0 | 0,0 |
| 2011 | 524,8 | 145,2 | 34,6 | 0,3 | 0,0 |
| 2012 | 497,9 | 156,3 | 43,0 | 0,4 | 0,6 |
| 2013 | 568,5 | 165,5 | 43,9 | 0,4 | 1,0 |
| 2014 | 548,7 | 169,8 | 41,2 | 0,4 | 2,0 |
| 2015 | 561,0 | 174,2 | 42,7 | 0,5 | 2,3 |
| 2016 | 565,8 | 179,2 | 41,9 | 0,6 | 1,0 |
| 2017 | 578,9 | 176,3 | 44,4 | 0,8 | 1,0 |
| 2018 | 565,1 | 173,0 | 45,7 | 3,2 | 2,6 |
| 2019 | 557,4 | 180,7 | 41,8 | 19,3 | 2,9 |
| 2020 | 542,8 | 179,0 | 44,9 | 35,0 | 5,3 |
| 2021* | 522,0 | 174,8 | 43,6 | 69,4 | 0,1 |
Bronnen
- StatLine — Watergebruik bedrijven en huishoudens
- PDF — Vewin: Kerngegevens drinkwater 2022
- StatLine — Datasets over zuivering van rioolwater (stedelijk afvalwater)
Relevante links
- Publicatie — Waterrekeningen Nederland (Engelstalig)
- Dossier — Hoe gebruiken we ons water?