In 3e kwartaal 2021 overleden 953 mensen aan COVID-19

In juli overleden 177 mensen aan COVID-19, in augustus 435 en in september 341.

Relatief meer mensen jonger dan 80 overleden aan COVID-19

Tussen het begin van de coronapandemie in maart 2020 en september 2021 zijn in totaal 32 408 mensen overleden met als doodsoorzaak vermoedelijke of vastgestelde COVID-19. Van hen was 63 procent 80 jaar of ouder, 30 procent tussen de 65 en 80 jaar en 6 procent jonger dan 65.

Vanaf maart 2021 was er een tijdelijke verandering zichtbaar in de verhouding tussen de leeftijdsgroepen, en overleden relatief meer mensen onder de 80 jaar aan COVID-19. In het tweede kwartaal was 50 procent van alle mensen die aan COVID-19 stierven tussen de 65 en 80 jaar, 15 procent was jonger dan 65 en 35 procent was ouder dan 80 jaar. In het derde kwartaal was weer een kleine meerderheid (56 procent) boven de 80 jaar, 30 procent was tussen de 65 en 80 jaar en 14 procent jonger dan 65.

Onder 65- tot 80-jarigen was de wekelijkse sterfte vooral in juni en juli hoger dan verwacht, meldde het CBS in een eerder nieuwsbericht. Bij 80-plussers overleden in juli ongeveer evenveel mensen als verwacht voor die maand. Onder mensen jonger dan 65 jaar was er in april en in enkele weken van mei en juni oversterfte.

4 op de 10 aan COVID-19 overledenen ontvingen Wlz-zorg

Van de mensen die in het derde kwartaal 2021 zijn gestorven aan COVID-19, ontving 42 procent (404 mensen) langdurige zorg vanuit de WLZ zoals bewoners van verpleeghuizen en gehandicaptenzorginstellingen. Dit aandeel is hoger dan in het tweede kwartaal toen dit 16 procent was, maar lager dan in de vier daaraan voorafgaande kwartalen.

Oversterfte in augustus en september

In juli, toen relatief weinig mensen aan COVID-19 overleden, overleden wekelijks ongeveer net zo veel mensen als verwacht voor die maand. In augustus (vanaf week 31) en september (vanaf week 35) was er sprake van oversterfte, en nam de COVID-sterfte weer toe. Ook daarna overleden wekelijks meer mensen dan verwacht. Alleen in de laatste week van december was er geen oversterfte.

Seizoenspieken sterfte aan ziekten van de ademhalingsorganen lager

In de eerste coronagolf kon de oversterfte volledig verklaard worden door de sterfte aan COVID-19, in de daaropvolgende golven eind 2020 en begin 2021 was de coronasterfte hoger dan de oversterfte, en overleden minder mensen aan een aantal andere doodsoorzaken. Vooral de sterfte aan ziekten van de ademhalingsorganen was tijdens de pieken in het winterseizoen lager. Dat heeft te maken met het ontbreken van een griepgolf in het 1e kwartaal van 2021. Ook overleden minder mensen aan psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel (waartoe onder andere de ziekte van Alzheimer en dementie behoren). Het artikel Doodsoorzaken 2000-2020 belicht de ontwikkeling van de sterfte aan verschillende groepen doodsoorzaken van 2000 tot en met 2020.

Oversterfte en sterfte aan COVID-19

De cijfers over doodsoorzaken zijn gebaseerd op de doodsoorzaakverklaringen van artsen, die het CBS verwerkt en na vier maanden kan publiceren. Het RIVM en de Rijksoverheid melden het aantal overleden COVID-19-patiënten per week. Dat aantal is lager dan wat het CBS later publiceert op basis van doodsoorzaken. Dat komt doordat melding van COVID-19-sterfte aan het RIVM niet verplicht is. Ook kan een arts COVID-19 als doodsoorzaak op basis van het klinisch beeld vaststellen zonder dat dit met een test is vastgesteld. Over het totaal aantal overledenen bericht het CBS wekelijks (sterfte per week), voordat informatie over de doodsoorzaken bekend is.

Op basis van GGD-meldingen rapporteerde het RIVM 18 202 mensen die overleden aan COVID-19 van maart 2020 tot en met 30 september 2021 (stand op 26 januari 2022). Het CBS registreerde in dezelfde periode op basis van doodsoorzaakverklaringen 32 408 mensen die overleden aan vastgestelde of vermoedelijke COVID-19.