Economie groeit met 1,9 procent in derde kwartaal 2021

Over dit onderwerp zijn nieuwere cijfers beschikbaar. Bekijk de laatste cijfers.
© ANP
Volgens de eerste berekening van het CBS, op basis van nu beschikbare gegevens, is het bruto binnenlands product (bbp) in het derde kwartaal van 2021 met 1,9 procent gegroeid ten opzichte van een kwartaal eerder. De groei is vooral toe te schrijven aan een stijging van de consumptie door huishoudens. Ook de consumptie van de overheid droeg positief bij. De investeringen daalden echter. Het bbp lag in het derde kwartaal voor het eerst sinds het uitbreken van de coronacrisis hoger dan ervoor.

Huishoudens hebben in het derde kwartaal 3,8 procent meer besteed dan in het tweede kwartaal van 2021. Verder steeg de overheidsconsumptie met 0,7 procent. De uitvoer en invoer van goederen en diensten namen met respectievelijk 1,3 en 1,6 procent toe. De investeringen daalden met 2,7 procent.

Vooral de bedrijfstak handel, vervoer en horeca, de bedrijfstak zakelijke dienstverlening en de bedrijfstak overheid, onderwijs en zorg hadden een groot aandeel in de toename van het bbp kwartaal op kwartaal. De bouw en de industrie droegen echter negatief bij.

Bruto binnenlandse product (volume), seizoengecorrigeerd
JaarKwartaalIndex (2015=100)
20141e kwartaal97,3
20142e kwartaal97,9
20143e kwartaal98,1
20144e kwartaal99,0
20151e kwartaal99,6
20152e kwartaal99,9
20153e kwartaal100,2
20154e kwartaal100,3
20161e kwartaal101,2
20162e kwartaal101,4
20163e kwartaal102,6
20164e kwartaal103,4
20171e kwartaal103,9
20172e kwartaal104,9
20173e kwartaal105,6
20174e kwartaal106,5
20181e kwartaal106,9
20182e kwartaal107,5
20183e kwartaal107,9
20184e kwartaal108,4
20191e kwartaal109,0
20192e kwartaal109,5
20193e kwartaal109,9
20194e kwartaal110,4
20201e kwartaal108,6
20202e kwartaal99,5
20203e kwartaal107,0
20204e kwartaal107,0
20211e kwartaal106,2
20212e kwartaal110,2
20213e kwartaal112,3

Invloed van de coronacrisis op de eerste berekening

Door de coronacrisis zijn de groeicijfers omgeven met een grotere onzekerheid dan bij de eerste berekening gebruikelijk is.

Het vervolg van het nieuwsbericht gaat over de ontwikkeling van de economie t.o.v. het derde kwartaal 2020

Bbp groeit in derde kwartaal 2021 met 5,0 procent

Volgens de eerste berekening was het bbp in het derde kwartaal van dit jaar 5,0 procent groter dan een jaar eerder. Vooral de consumptie door huishoudens en het handelssaldo droegen bij aan de groei. De investeringen en de overheidsconsumptie leverden ook een positieve bijdrage. Ten opzichte van twee jaar geleden was de omvang van de economie in het derde kwartaal 2,3 procent groter. Dat is toe te schrijven aan het handelssaldo en de consumptie door de overheid.

Bruto binnenlands product (volume)
JaarKwartaal (%-verandering t.o.v. jaar eerder)
20141e kwartaal1,3
20142e kwartaal1,4
20143e kwartaal1,1
20144e kwartaal1,8
20151e kwartaal1,9
20152e kwartaal2,1
20153e kwartaal2,5
20154e kwartaal1,4
20161e kwartaal2,1
20162e kwartaal2,3
20163e kwartaal2,1
20164e kwartaal2,2
20171e kwartaal3,2
20172e kwartaal3,0
20173e kwartaal2,8
20174e kwartaal2,6
20181e kwartaal2,6
20182e kwartaal2,7
20183e kwartaal2,2
20184e kwartaal1,9
20191e kwartaal1,9
20192e kwartaal2,0
20193e kwartaal2,1
20194e kwartaal1,9
20201e kwartaal-0,2
20202e kwartaal-9,2
20203e kwartaal-2,6
20204e kwartaal-2,9
20211e kwartaal-2,4
20212e kwartaal10,4
20213e kwartaal5,0

Consumenten geven meer uit aan horeca, recreatie en vervoer

Consumenten hebben in het derde kwartaal 5,0 procent meer besteed dan in het derde kwartaal van 2020. Zij gaven vooral meer uit aan horeca, recreatie en cultuur, vervoer en communicatie en aan kleding. Zo was de horeca weer toegankelijk tot middernacht. Ook werd in het derde kwartaal gesport en mocht daarbij publiek aanwezig zijn. Kleinschalige evenementen waren toegestaan en musea en pretparken konden weer bezoekers ontvangen.

De consumptie door de overheid was 2,2 procent hoger dan een jaar eerder. Dat komt vooral door de extra uitgaven aan covid-19-testen en vaccineren door de GGD’s.

Meer geïnvesteerd in machines en woningen

In het derde kwartaal van 2021 zijn de investeringen in vaste activa met 2,3 procent gegroeid. Er werd vooral meer geïnvesteerd in machines en woningen. Ook de investeringen in software en R&D waren hoger dan een jaar eerder. De investeringen in personenauto’s waren echter fors lager.

Meer machines, chemische en metaalproducten geëxporteerd

De uitvoer van goederen en diensten lag in het derde kwartaal 7,2 procent hoger dan een jaar eerder. Er gingen vooral meer machines, chemische en metaalproducten naar het buitenland. De export van Nederlands fabricaat kwam ruim 4 procent hoger uit, de wederuitvoer (de uitvoer van eerder ingevoerde producten) groeide met bijna 11 procent. De uitvoer van diensten was ook hoger dan in het derde kwartaal van 2020. Dat is vooral toe te schrijven aan luchtvaartdiensten, royalty’s en licenties, reisbemiddeling, ver-voersondersteunende diensten en handelsbemiddeling.

De invoer van goederen en diensten was 6,0 procent hoger. Het handelssaldo had een positieve bijdrage aan de economische groei.

Bestedingen naar categorie (volume), derde kwartaal 2021
Categoriet.o.v. 1 jaar eerder (%-verandering)t.o.v. 2 jaar eerder (%-verandering)
Bruto binnenlands product52,3
Invoer goederen en diensten6-0,9
Uitvoer goederen en diensten7,21,9
Consumptie huishoudens5-0,3
Investeringen in vaste activa2,3-4,4
Consumptie overheid2,25,8

Bedrijfstakken: groei over bijna de hele linie

De toegevoegde waarde (het verschil tussen productie en verbruik van energie, materialen en diensten) van de zakelijke dienstverlening groeide met 11,1 procent het hardst. Vooral de specialistische zakelijke dienstverlening (o.a. advisering en onderzoek), de uitzend- en de reisbranche droegen hieraan bij. De toegevoegde waarde van de laatste twee branches lag nog wel lager dan twee jaar eerder.

De toegevoegde waarde van de handel, vervoer en horeca lag in het derde kwartaal van dit jaar 7,6 procent hoger dan een jaar eerder. Vooral de vervoerssector en de handel groeiden. Ook de toegevoegde waarde van de horeca lag hoger dan een jaar eerder. De toegevoegde waarde van de horeca en de vervoerssector was wel lager dan twee jaar geleden.

De industrie groeide met bijna 6 procent. Vooral de machine-, de metaal-, de elektrotechnische en chemische industrie droegen hieraan bij. De bouwsector boekte een groei van bijna 2 procent.

De toegevoegde waarde van de gezondheids- en welzijnszorg was 3,5 procent hoger dan een jaar eerder. De groei is vooral toe te schrijven aan de GGD’s.

De bedrijfstak cultuur, recreatie en overige diensten produceerde in het derde kwartaal 8,6 procent meer dan een jaar eerder. Sport,ontspanning, kunst en cultuur groeiden. Ook voor deze bedrijfstak geldt echter dat pre-coronaniveaus nog ver weg zijn.

Toegevoegde waarde naar bedrijfstak (volume), derde kwartaal 2021
Bedrijfstakt.o.v. 1 jaar eerder (%-verandering)t.o.v. 2 jaar eerder (%-verandering)
Zakelijke dienstverlening11,11,7
Informatie en communicatie 10,910,2
Cultuur, sport, recreatie en overig8,6-18
Energiebedrijven8,517
Handel, horeca, vervoer en opslag7,63,7
Delfstoffenwinning7,1-32,8
Industrie5,93,5
Verhuur en handel in onroerend goed2,75,4
Landbouw, bosbouw en visserij2,52,6
Overheid, onderwijs en zorg2,44,4
Bouwnijverheid1,7-1,4
Waterbedrijven en afvalbeheer0,2-2,5
Financiële instellingen-1,3-4

Eerste berekening

De eerste berekening, 45 dagen na afloop van een kwartaal, wordt gepubliceerd op basis van de dan beschikbare informatie. Hiermee geeft het CBS een eerste beeld van de stand van de Nederlandse economie. Na deze eerste berekening komt voortdurend meer informatie beschikbaar over de Nederlandse economie, die vervolgens wordt verwerkt in nieuwe berekeningen. De tweede berekening van de economische groei maakt het CBS bekend op vrijdag 24 december. De absolute bijstelling van de tweede berekening ten opzichte van de eerste berekening was de afgelopen vijf jaar (2016-2020) gemiddeld 0,04 procentpunt. De twee uitersten bedroegen-0,2 en 0,1 procentpunt.

Bij elke nieuwe berekening bepaalt het CBS ook de nieuwe seizoengecorrigeerde cijfers van de eerder gepubliceerde kwartalen. De groeicijfers van de drie voorgaande kwartalen zijn niet aangepast.

De cijfers in dit bericht zijn voorlopig en kunnen worden bijgesteld.