Btw

Omzetbelasting ofwel btw (belasting over de toegevoegde waarde) is een belasting die een overheid heft op de verkoop van producten of diensten. Btw wordt toegepast in 136 landen, waaronder de meeste Europese landen. In Nederland bestaat de btw sinds 1 januari 1969. De producenten en leveranciers verhogen de prijs van een product of dienst met het bedrag van de btw, achteraf moeten zij dit bedrag aan de staat voldoen. Het lijkt zo alsof de ondernemer deze belasting betaalt, maar in werkelijkheid wordt die natuurlijk betaald door de eindconsument. Anders dan bij de voorganger van de btw bestaat nu de mogelijkheid voor veel bedrijven om de omzetbelasting die op de inkopen werd betaald, in mindering te brengen op de aan de afnemers in rekening gebrachte
belasting. Feitelijk wordt dan alleen omzetbelasting afgedragen over de waarde die een bedrijf toevoegt, vandaar de naam.

Nederland kent drie tarieven. Het lage tarief bedraagt momenteel 6 procent en wordt geheven op de meest noodzakelijke levensmiddelen, maar ook op boeken en kranten en sommige arbeidsintensieve diensten. Het hoge tarief bedraagt 19 procent en is van toepassing op luxegoederen, zoals auto’s en elektronica maar ook op energie. Het nultarief geldt voor leveringen aan het buitenland. Vrijgesteld zijn bepaalde goederen als medicijnen, diensten zoals onderwijs, sommige financiële diensten of huren.

Het lage btw-tarief kent in Nederland sinds de introductie een vrij vlak verloop. Bij de introductie van de btw in 1969 bedroeg het lage tarief 4 procent, dat werd in 1984 verhoogd naar 5 procent en in 1986 volgde een verdere verhoging naar 5,25 procent. In 1987 kreeg het lage tarief zijn huidige niveau van 6 procent.

Het hoge btw-tarief kende een grilliger verloop. Bedroeg het tarief bij de introductie van de btw 12 procent, sinds 2001 bedraagt het tarief 19 procent. In de jaren daartussen steeg het met een aantal stapjes tot 20 procent in 1987. Daarna volgde een daling tot 17,5 procent in de periode 1993 tot en met 2000. De verhoging in 2001 maakt deel uit van een pakket van belastingmaatregelen.

Binnen Europa varieert het hoge tarief van 15 procent op Cyprus en in Luxemburg tot 25 procent in Denemarken en Zweden. Het lage tarief kent een spreiding van 5 procent in negen landen tot 17 in Finland. Denemarken kent slechts één tarief.