De zakelijkheid van de Randstad

De Randstad telt maar relatief weinig landbouwbedrijven, maar wel vele advocatenkantoren, administratiekantoren en adviesbureaus. Hierin verschilt de Randstad sterk van de bedrijvenstructuur in de andere provincies.

Grote overeenkomsten

De gebruikelijke manier om provincies samen te voegen is in landsdelen (noord, oost, zuid, west). Op die manier ontstaan aaneensluitende regio’s. Een ander patroon komt tevoorschijn wanneer provincies worden samengevoegd op basis van gelijkenis in de bedrijvenstructuur.

Er kunnen dan drie clusters worden gevormd:

  • Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland;
  • Groningen, Flevoland, Gelderland, Noord-Brabant, Limburg;
  • Friesland, Drenthe, Overijssel, Zeeland.

Drie provincieclusters, 2001

Verschillen door landbouw en zakelijke dienstverlening

De provincies Friesland en Noord-Holland verschillen het meest. Het Randstad-cluster verschilt aanzienlijk van de rest van Nederland. De verschillen tussen de clusters worden veroorzaakt door landbouw en zakelijke dienstverlening.

In het Randstad-cluster is het aandeel van de landbouw laag, het aandeel van de zakelijke dienstverlening is hoog. In deze laatste branche gaat het om de diensten van advocaten, administratiekantoren, adviesbureaus en dergelijke. Bij het cluster bestaande uit Friesland, Drenthe, Overijssel en Zeeland is dat precies andersom: weinig zakelijke dienstverlening, veel landbouw. In het derde cluster is dit onderscheid niet zo groot.

Concentratie van bedrijven per provinciecluster, 2001

Zeeland het meest apart

Het aandeel van de overige branches verschilt nauwelijks per cluster. Een aantal van deze branches heeft vooral een lokaal verzorgend karakter, zoals de bouwnijverheid en de detailhandel. Opvallend is dat in de provincies Groningen, Flevoland, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg het hoogste aantal industriële vestigingen voorkomt.

Zeeland is het meest apart, het vormt bijna een eigen cluster. Dit komt door het hoge aandeel van de sectoren horeca, recreatie en visserij.

Wim Kloek