Gezonde levensverwachting naar inkomen en welvaart

1. Inleiding

De gezonde levensverwachting (GLV) is een indicator die ontwikkeld werd om na te gaan of stijgende levensverwachting gepaard gaat met langer gezond zijn of met langer in slechte gezondheid verkeren. De gezonde levensverwachting houdt dus rekening met de gezondheidstoestand. Er wordt niet langer alleen naar het aantal levensjaren gekeken (kwantiteit), maar ook naar de kwaliteit ervan.

De gezonde levensverwachting is tot op zekere hoogte onafhankelijk van de omvang en leeftijdsopbouw van een populatie. Subgroepen, zoals mannen en vrouwen, groepen met verschillend inkomen of verschillende welvaart, maar ook landen kunnen daarom goed met elkaar vergeleken worden (Robine et al., 2003). Meestal wordt de gezonde levensverwachting berekend met de Sullivanmethode (Sullivan, 1971).

Strikt genomen is GLV een maat die aangeeft hoe het op een peilmoment gesteld is met de kansen op (on)gezondheid en op sterfte in een bevolking. Gezonde levensverwachting is dus geen voorspellende maat. Slechts onder de aanname dat de kansen op (on)gezondheid en sterfte in de toekomst niet veranderen, geeft de gezonde levensverwachting aan hoeveel jaar een persoon van een bepaalde leeftijd gemiddeld nog in goede gezondheid zal leven. Sinds 2008 publiceert het CBS over gezonde levensverwachting naar geslacht en leeftijd (zie nota Naar een betere gezonde levensverwachting). Deze cijfers gaan terug tot 1981 (Beknopte methodebeschrijving GLV tijdreeks).

Naast de gezonde levensverwachting naar leeftijd en geslacht (met cijfers vanaf 1981), publiceert het CBS over (gezonde) levensverwachting naar onderwijsniveau. De methode hiervoor is in 2020 in overleg met het RIVM gereviseerd (zie Revisie gezonde levensverwachting naar onderwijsniveau).

Ten slotte publiceert het CBS publiceert ook over (gezonde) levensverwachting naar inkomen en (gezonde) levensverwachting naar welvaart. Om de (gezonde) levensverwachting naar de verschillende metingen van sociaaleconomische status (onderwijsniveau, inkomen en welvaart) zo vergelijkbaar mogelijk te presenteren, wordt de methode voor de (G)LV naar onderwijsniveau ook gebruikt voor de (G)LV naar inkomen en welvaart.