Overheidsfinanciën, tweede kwartaal 2021

Overheidstekort daalt in tweede kwartaal

De uitgaven van de overheid bedroegen in het tweede kwartaal van 2021 ruim 102 miljard euro. In dezelfde periode had de overheid 93 miljard euro aan inkomsten, waardoor het overheidstekort in het tweede kwartaal van 2021 uitkwam op 9 miljard euro. Daarmee is het tekort van de Nederlandse overheid 12 miljard euro lager dan in dezelfde periode vorig jaar. Uitgedrukt als percentage van het bruto binnenlands product (bbp) kwam het tekort op jaarbasis, gemeten over de periode van het derde kwartaal 2020 tot en met het tweede kwartaal 2021, uit op 4,2 procent bbp. Mede door het tekort nam de overheidsschuld in het tweede kwartaal met 8 miljard euro toe. De schuld kwam aan het einde van het tweede kwartaal van 2021 uit op 54,2 procent bbp.

1.1 Overheidssaldo op jaarbasis1)
JaarKwartaalEMU-norm (% bbp)Overheidssaldo op jaarbasis (% bbp)
20091e kwartaal-3-0,86
20092e kwartaal-3-1,91
20093e kwartaal-3-3,48
20094e kwartaal-3-5,17
20101e kwartaal-3-5,52
20102e kwartaal-3-5,69
20103e kwartaal-3-5,85
20104e kwartaal-3-5,32
20111e kwartaal-3-4,66
20112e kwartaal-3-4,72
20113e kwartaal-3-4,11
20114e kwartaal-3-4,46
20121e kwartaal-3-4,31
20122e kwartaal-3-4,05
20123e kwartaal-3-4,33
20124e kwartaal-3-4,01
20131e kwartaal-3-3,73
20132e kwartaal-3-3,36
20133e kwartaal-3-2,96
20134e kwartaal-3-3,00
20141e kwartaal-3-3,05
20142e kwartaal-3-2,98
20143e kwartaal-3-2,65
20144e kwartaal-3-2,26
20151e kwartaal-3-2,11
20152e kwartaal-3-2,13
20153e kwartaal-3-2,14
20154e kwartaal-3-2,09
20161e kwartaal-3-1,79
20162e kwartaal-3-1,09
20163e kwartaal-3-0,54
20164e kwartaal-30,01
20171e kwartaal-30,78
20172e kwartaal-30,90
20173e kwartaal-31,15
20174e kwartaal-31,32
20181e kwartaal-31,67
20182e kwartaal-31,83
20183e kwartaal-31,97
20184e kwartaal-31,43
20191e kwartaal-31,58
20192e kwartaal-31,59
20193e kwartaal-31,37
20194e kwartaal-31,72
20201e kwartaal-31,33
20202e kwartaal-3-1,27
20203e kwartaal-3-2,47
20204e kwartaal-3-4,18
20211e kwartaal-3-5,79
20212e kwartaal-3-4,19
1)gemeten als de som van vier kwartalen
StatLine: Overheidsfinanciën; kerncijfers

Het overheidstekort is onder andere afgenomen doordat de inkomsten van de overheid weer aantrokken in het tweede kwartaal, deze stegen met 11 miljard euro ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2020. Met name de vennootschapsbelasting steeg aanzienlijk met ruim 4 miljard euro. Ook nam de BTW toe met bijna 2 miljard euro. In deze periode daalden de uitgaven juist met ruim 1 miljard euro. De Nederlandse overheid verstrekte in het afgelopen kwartaal bijna 9 miljard euro minder subsidies dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Destijds verstrekte de Nederlandse overheid met name veel subsidies om het bedrijfsleven en de zorg door de coronacris heen te geleiden. Over de verschillende economische steunmaatregelen van de overheid is in deze kwartaalmonitor meer te lezen.

1.2 Overheidsschuld, uitgesplitst naar schuldinstrument
Jaar KwartaalDeposito's (mld. euro)Kortlopend schuldpapier (mld. euro)Langlopend schuldpapier (mld. euro)Kortlopende leningen (mld. euro)Langlopende leningen (mld. euro)
20081e kwartaal2,724,3192,810,544,9
20082e kwartaal2,624,5198,08,744,3
20083e kwartaal2,732,7191,212,844,3
20084e kwartaal2,684,6201,010,854,9
20091e kwartaal2,669,3208,014,875,6
20092e kwartaal2,054,9208,721,773,6
20093e kwartaal1,968,4206,511,272,4
20094e kwartaal1,758,4213,510,071,1
20101e kwartaal1,656,5221,68,970,5
20102e kwartaal1,545,0240,312,073,5
20103e kwartaal1,555,4235,713,867,8
20104e kwartaal1,453,8242,712,268,6
20111e kwartaal1,550,7246,415,668,5
20112e kwartaal1,548,2262,89,768,6
20113e kwartaal1,652,2258,914,968,9
20114e kwartaal1,843,9268,117,570,0
20121e kwartaal1,537,5278,517,971,6
20122e kwartaal1,329,2293,119,274,2
20123e kwartaal1,229,1296,522,773,6
20124e kwartaal1,133,0300,726,471,2
20131e kwartaal1,132,0306,725,670,0
20132e kwartaal1,130,0324,319,772,2
20133e kwartaal1,238,8317,117,471,9
20134e kwartaal1,226,2323,625,570,5
20141e kwartaal1,226,7326,723,267,6
20142e kwartaal1,130,0337,119,967,8
20143e kwartaal1,131,4331,122,068,9
20144e kwartaal1,123,4336,026,169,2
20151e kwartaal1,317,3341,436,667,9
20152e kwartaal1,516,1340,427,068,2
20153e kwartaal1,724,9329,926,568,3
20154e kwartaal1,914,1335,626,468,1
20161e kwartaal1,413,7334,928,767,8
20162e kwartaal1,616,0330,726,567,5
20163e kwartaal2,215,9323,224,967,3
20164e kwartaal3,916,6326,224,167,6
20171e kwartaal1,615,4321,420,967,7
20172e kwartaal1,918,1317,820,767,8
20173e kwartaal2,320,3308,918,767,5
20174e kwartaal2,017,0316,919,864,7
20181e kwartaal1,615,5310,920,764,2
20182e kwartaal1,620,9305,517,463,8
20183e kwartaal2,024,2298,417,264,1
20184e kwartaal1,622,0302,615,564,0
20191e kwartaal1,821,3294,716,963,5
20192e kwartaal1,820,4302,115,563,9
20193e kwartaal2,820,4291,616,164,1
20194e kwartaal1,717,1294,516,564,8
20201e kwartaal1,124,6287,924,365,0
20202e kwartaal1,455,1304,315,465,2
20203e kwartaal1,560,8301,611,665,5
20204e kwartaal1,651,9305,210,365,7
20211e kwartaal1,439,2322,310,765,7
20212e kwartaal1,731,1339,19,465,8
StatLine: Overheidsfinanciën; kerncijfers

De overheidsschuld nam in het tweede kwartaal van 2021 toe met 8 miljard euro tot een niveau van 447 miljard euro. Dit is de hoogste stand sinds het derde kwartaal van 2015. Het Rijk gaf per saldo voor 17 miljard euro aan langlopend schuldpapier uit in het tweede kwartaal en loste 8 miljard euro af op het kortlopende schuldpapier. Verder ging het Rijk per saldo nieuwe leningen aan voor een bedrag van 1 miljard euro; op de leningen van de gemeenten werd juist 2 miljard euro afgelost.

Kerncijfers Overheidsfinanciën
20202020202020212021
2e kwartaal3e kwartaal4e kwartaal1e kwartaal2e kwartaal
InkomstenMiljard euro82,581,491,493,693,1
UitgavenMiljard euro103,392,210396,8102,1
SaldoMiljard euro-20,8-10,7-11,5-3,2-9,1
OverheidsschuldMiljard euro441,3440,9434,8439,2447,1
Saldo% bbp1)-1,3-2,5-4,2-5,8-4,2
Overheidsschuld% bbp1)5555,154,354,954,2
StatLine: Overheidsfinanciën; kerncijfers
1) Op jaarbasis, gemeten als de som van vier kwartalen. 
StatLine: Overheidsfinanciën; kerncijfers