Auteur: Jesper van Thor
Competenties, kennis en vaardigheden op het werk

1. Inleiding

Een Leven Lang Ontwikkelen (LLO) wordt van belang geacht voor zowel werkenden als bedrijven (Rijksoverheid.nl). Door de Rijksoverheid wordt gestimuleerd dat mensen zich blijven ontwikkelen om zo ook inzetbaar te blijven op een veranderende arbeidsmarkt. In dat kader is bijvoorbeeld de Stimulering Arbeidsmarkt Positie (STAP) subsidie in het leven geroepen waarvan werkenden en werkzoekenden gebruik kunnen maken voor ontwikkeling en scholing (Rijksoverheid.nl). Een leven lang ontwikkelen zorgt er ook voor dat bedrijven zich kunnen aanpassen en concurrerend blijven. Hebben medewerkers het vereiste niveau van kennis en vaardigheden voor hun functie, is er sprake van onderbenutting, hoe kan ingespeeld worden op (technologische) veranderingen en de daarmee gepaard gaande veranderingen in gevraagde kennis en vaardigheden, et cetera. 

Eens in de vijf jaar doet het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) onderzoek naar de opleidingsactiviteiten van bedrijven. Het doel van dit onderzoek Bedrijfsopleidingen is om meer inzicht te krijgen in het opleidingsbeleid, de inhoud en de uitgaven aan bedrijfsopleidingen. Het onderzoek is internationaal gezien bekend als ‘Continuing Vocational Training Survey’ (CVTS) en de meest recente editie vond plaats in 2021 over verslagjaar 2020. 

Op verzoek van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) zijn er een aantal vragen toegevoegd aan het onderzoek Bedrijfsopleidingen. Hierbij gaat het om vragen uit de werkgeversmodule van PIAAC (Programme for the International Assessment of Adult Competencies). In plaats van het opzetten van een eigen onderzoek, zoals voor het PIAAC personen onderzoek eens in de tien jaar wordt gedaan, is ervoor gekozen de vragen mee te laten liften met het onderzoek Bedrijfsopleidingen. In dit geval gaat het specifiek om vragen over competenties, kennis en vaardigheden op het werk en het werkgeversperspectief hierop. Een deel van de vragen afkomstig uit de PIAAC werkgeversmodule wordt standaard al uitgevraagd in het reguliere onderzoek Bedrijfsopleidingen. Deze vallen buiten de scope van deze publicatie. 

Het doel van voorliggende publicatie is om de uitkomsten te beschrijven van de op verzoek van het ministerie van OCW opgenomen additionele vragen over onder meer kennis, competenties, vaardigheden, waargenomen tekorten op dit vlak bij het zittend personeel en in de werving. Paragraaf 2 gaat allereerst in op de onderzoeksopzet van het onderzoek Bedrijfsopleidingen 2020. Hierbij gaat het om een beschrijving van de doelpopulatie, getrokken steekproef, respons en gehanteerde benaderstrategie. Ook komen de additionele vragen over kennis, competenties en vaardigheden aan de orde. Vervolgens beschrijft paragraaf 3 de resultaten.