Wat is duurzaamheid?

Duurzaamheid is een breed begrip dat op allerlei verschillende manieren gebruikt wordt. Een belangrijke basisdefinitie, waar ook het CBS op voortbouwt, is opgesteld door de Brundtland-commissie van de VN in 1987. Daarin wordt ‘duurzame ontwikkeling’ gedefinieerd als ‘een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van de huidige generatie, zonder de behoeften van toekomstige generaties, zowel hier als in andere delen van de wereld, in gevaar te brengen’.

Binnen het CBS wordt er vanuit verschillende invalshoeken naar duurzaamheid gekeken. Bij brede welvaart hanteert het CBS de brede interpretatie van duurzaamheid. Het gaat hierbij om de brede welvaart van de huidige generatie (‘hier en nu’), en om de mogelijkheden van latere generaties om eenzelfde welvaartsniveau te bereiken (‘later’), en van mensen in andere landen (‘elders’). De nadruk ligt daarbij op welzijn, materiële welvaart, en andere zaken die iets zeggen over zowel de kwetsbaarheid van individuen als de houdbaarheid van de samenleving als geheel (‘sociale duurzaamheid’), hoewel zaken als de kwaliteit van de natuur ook worden meegenomen. Nieuws en cijfers hierover zijn te vinden in het Dossier Brede welvaart en de Sustainable Development Goals.

Bij het Dashboard Duurzaamheid wordt uitgegaan van de smalle interpretatie van duurzaamheid, die op het terrein van de (door de mens bedreigde) fysieke leefomgeving. Het dashboard biedt een overzicht van de beleidsrelevante ontwikkelingen op het terrein van klimaat, natuur, milieu en circulaire economie. De ontwikkelingen worden getoond in een verzameling grafieken, die op verschillende manieren kunnen worden geselecteerd. Waar concrete doelstellingen van bestaan worden deze aangegeven in de betreffende grafieken. Een overzicht van wat het CBS aan publicaties op dit terrein te bieden heeft biedt de themapagina Natuur en milieu.

De natuurlijk kapitaalrekeningen zijn een manier om de waarde van de leefomgeving als collectief goed op een neutrale manier in kaart te brengen. De insteek hiervan is dat de mens en de economie in hoge mate afhankelijk zijn van de natuurlijke leefomgeving en de producten en diensten die deze levert. Door veranderingen in milieukwaliteit, zoals landdegradatie en het verlies aan biodiversiteit, kunnen ecosystemen hun functie minder goed uitvoeren en daarmee een bedreiging vormen voor onze welvaart. Het gaat dan bijvoorbeeld om de productie van voedsel (en om dat mogelijk te maken bestuiving door bijen), om zuivering van lucht en water (door opslag van CO2 in bomen en afvoer van stoffen door rivieren), of om recreatie in de natuur.