Datawarehouse Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn vernieuwd

/ Auteur: Masja de Ree
De sector Zorg en Welzijn wil dat er snel cijfers beschikbaar komen over de arbeidsmarkt
© Hollandse Hoogte / Tom van Limpt
Met het programma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn (AZW) werkt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) samen met de sector Zorg en Welzijn aan objectieve informatie over de arbeidsmarkt voor deze sector. Het CBS kreeg in 2018 het verzoek om het datawarehouse van AZW te moderniseren én een aantal gerichte enquêtes uit te zetten. Op 4 juni 2019 zijn AZW StatLine en het dashboard uitgebreid en geactualiseerd.

Professionalisering

Het AZW-programma bestaat al sinds de jaren negentig. In 2018 is besloten het programma verder uit te breiden. Rianne Verwijs van VWS: ‘We willen meer samenhang in de cijfers en uitgebreidere data. Het CBS staat bekend als betrouwbare partner die staat voor kwaliteit. Daarom hebben we het CBS gevraagd om ons programma door te ontwikkelen.’ Het verzoek bestond uit twee onderdelen: de verdere professionalisering van het datawarehouse én de opzet van twee panels waarmee aanvullend kwalitatief onderzoek uitgevoerd kan worden. Verwijs: ‘Het is belangrijk voor ons dat er draagvlak is voor de cijfers binnen het AZW-programma. Het CBS heeft veel kennis van hoogwaardige databases en kan vanwege zijn wettelijke taak koppelingen maken tussen registers. Dat levert veel nuttige en extra informatie op.’

Verdieping en verbreding

Het datawarehouse dat het CBS voor VWS maakt, omvat een dashboard en een speciale AZW StatLine waarin alle informatie overzichtelijk bij elkaar staat. CBS-projectleider Linda Muller-Geuzinge: ‘De sector wil dat de cijfers snel beschikbaar komen. Ook is er behoefte aan verdieping en verbreding van de informatie. Met die wensen zijn we aan de slag gegaan. De update van AZW StatLine op 4 juni 2019 bevat recentere cijfers en meer samenhang tussen de cijfers over werkgelegenheid en bijvoorbeeld in- en uitstroom binnen de sector. Ook innovatie heeft prioriteit dit jaar: we willen naar meer informatie over bepaalde vacatures, functies en beroepen, waarover nog niet eerder is gepubliceerd door het CBS. Daarover moet intern en extern wel nog afstemming plaatsvinden.’

Dashboard voorbeeld

Meer regionale cijfers

‘Sinds het CBS betrokken is bij dit project zijn veel meer regionale cijfers beschikbaar’, aldus Verwijs. ‘We zien dat die vaak gebruikt worden. Alle cijfers zijn bovendien als open data beschikbaar. Dat is belangrijk voor ons, het maakt onze beleidsmonitoring transparant.’ Op het AZW dashboard worden de ontwikkelingen in de tijd overzichtelijk in beeld gebracht. Muller-Geuzinge: ‘In mei is op het dashboard een speciale ingang gerealiseerd - die overigens voor iedereen toegankelijk is - voor het actieprogramma Werken in de Zorg van het ministerie. Daar zijn we trots op! Hiermee kan de minister heel gemakkelijk aan de Kamer laten zien hoe het actieprogramma ervoor staat.’

Panels

Om nog meer informatie te krijgen over de arbeidsmarkt in de sector Zorg en Welzijn zette het CBS twee panels op, een voor werkgevers en een voor werknemers. Daaraan worden tweemaal per jaar vragen voorgelegd. ‘De eerste resultaten verwachten we eind september van dit jaar’, zegt Muller-Geuzinge. ‘Met de enquêtes verzamelen we data die niet beschikbaar zijn in registers. Door bijvoorbeeld de antwoorden van respondenten over vacatures, beroepen en opleidingen te combineren met onze registerdata, krijgen we heel rijke informatie. We hopen dan nog meer te kunnen zeggen over de ontwikkelingen van de arbeidsmarkt per branche, bijvoorbeeld in de gehandicaptenzorg, jeugdzorg of thuiszorg.’

‘Sinds het CBS betrokken is bij dit project zijn veel meer regionale cijfers beschikbaar’

Basis voor beleid

Voor de gebruikers van het programma AZW - brancheverenigingen, zorgorganisaties, mbo- en hbo-opleidingen - is het prettig dat iedereen met dezelfde cijfers werkt én dat alles bij elkaar staat. Devie Rusch van ActiZ, de branchevereniging van circa 400 organisaties die actief zijn op het gebied van zorg en ondersteuning aan ouderen, (chronisch) zieken en jeugd: ‘Voor ons zijn cijfers over de arbeidsmarkt belangrijk als basis voor het beleid én om te evalueren wat het resultaat is van eerder ingezette maatregelen door het kabinet.’ Rusch krijgt regelmatig vragen van leden over aantallen werknemers, mobiliteit of de instroom in onderwijs: ‘Dan verwijs ik naar AZW StatLine. Voor zorgorganisaties is het heel prettig dat de cijfers ook per regio beschikbaar zijn. Zo kunnen ze makkelijk vergelijkingen maken met andere organisaties in dezelfde regio of in het land.’ AZW StatLine is gebruiksvriendelijk, volgens Rusch. ‘Ook als je geen deskundige op het gebied van statistiek bent.’

Enthousiaste reacties

Het ministerie van VWS is positief over de samenwerking met het CBS. Verwijs: ‘De medewerkers van het CBS zijn kundig en flexibel. Ze denken met ons mee, maar houden tegelijkertijd vast aan hun harde kwaliteitseisen. Het is ook prettig dat het CBS goede ideeën heeft over hoe je meer relaties tussen cijfers kunt aanbrengen. Het CBS heeft in zeer korte tijd een nieuw datawarehouse neergezet en een professionele basis gelegd. Nu gaan we bekijken hoe we nog meer wensen van gebruikers kunnen toevoegen.’ Devie Rusch: ‘Ik vind het heel mooi dat we dit als sector voor elkaar hebben gekregen. Heel veel publicaties verwijzen naar AZW StatLine. Dat is een goed teken. Wij blijven als gebruikers in elk geval als klankbord fungeren voor het CBS. Samen kijken we hoe we nóg beter kunnen aansluiten bij de behoeften in het veld.’

AZW StatLine

AZW dashboard

Informatie over het volledige AZW-programma