CBS en gemeente Heerlen starten Urban Data Center

/ Auteur: Miriam van der Sangen
Na Eindhoven gaat ook de gemeente Heerlen met CBS in zee om gezamenlijk data te verzamelen, combineren en verwerken om beleidsvragen te beantwoorden. Thema’s zijn onder meer veiligheidsbeleving van inwoners, leegstand van kantoren en inwoners met minimuminkomens. Deze  samenwerking vindt plaats binnen het CBS Urban Data Center/Heerlen dat op 28 november officieel van start gaat op de Brightlands Smart Services Campus in diezelfde stad. De Heerlense wethouder Martin de Beer, CBS-programmamanager Urban Data Centers Carin Kruiskamp en CEO Peter Verkoulen van Brightlands Smart Services Campus vertellen er meer over. 

Presenteerblaadje

De Beer is sinds 2014 wethouder in Heerlen. Zijn portefeuille bevat economische zaken, arbeidsmarktbeleid, sport en publieke dienstverlening. Hij vertelt dat zijn gemeente al vóór de opening van het Urban Data Center in Eindhoven op 22 september van dit jaar besloten had over te gaan tot een soortgelijk concept. ‘We waren er heel snel uit, want smart services, data en big data zijn belangrijk voor Heerlen. De opening van de Brightlands Smart Services Campus op 12 september was al een eerste mooie start. Wij zijn daar als gemeente vanaf het begin nauw betrokken bij geweest. In de zoektocht naar onze rol bij smart services, data en big data werd het Urban Data Center door CBS ons op een presenteerblaadje aangereikt.’

Meer preventief werken

De gemeente Heerlen wil meer doen met het thema smart services, data en big data. ‘We hebben andere partijen op deze onderwerpen aangesproken en aangegeven dat samenwerking op deze gebieden van groot belang is. Het grote voordeel van dit Urban Data Center voor Heerlen is dat wij de data van CBS kunnen koppelen aan de data van de stad Heerlen en de regio en hierop beleid kunnen maken. We kunnen nu aan de hand van data prioriteiten stellen en meer preventief werken. Denk bijvoorbeeld aan wijken waar mensen met schuldenproblematiek te maken hebben of waar mensen zich niet veilig voelen.’ Het Urban Data Center Heerlen wordt gevestigd op de Brightlands Smart Services Campus en de gemeente Heerlen ondersteunt dit financieel. ‘Onze mensen die werkzaam zijn bij het onderdeel  statistiek en onderzoek van de gemeente Heerlen zullen flexibel bij het Urban Data Center worden ingezet. Dat is een mooie kans tot verbreding en verdieping van hun kennis.’

Smart Services sector

De eerste resultaten van de samenwerking tussen CBS en Heerlen worden tijdens de opening al gepresenteerd. ‘Zo zullen we relevante cijfers laten zien over de ontwikkelingen in de Heerlense horeca. Daarnaast hebben we voor de komende periode al een aantal onderzoeksvragen geformuleerd, onder meer over de economische ontwikkeling van stad en regio en over de dynamiek van de smart services sector. We willen bijvoorbeeld weten hoeveel extra omzet die sector genereert. Dat staat niet standaard in de statistieken, maar is voor ons erg interessant.’ De Beer verwacht binnen een half jaar antwoord op deze vragen te hebben. Het Urban Data Center Heerlen zal overigens niet alleen data genereren voor Heerlen, maar ook voor Maastricht, Sittard-Geleen, de regio en de provincie.

Constructief

Carin Kruiskamp is namens CBS nauw betrokken bij de gesprekken met de gemeente Heerlen om te komen tot een Urban Data Center. ‘De gezamenlijke voorbereidingen verliepen heel constructief. We hebben wekelijks met elkaar om de tafel gezeten om de zaken rond de opening en inhoudelijk voor elkaar te krijgen. Er was veel enthousiasme en er is erg hard gewerkt, bijvoorbeeld aan het inhoudelijk project met data over de horeca in Heerlen. Verder was het een hele klus om alle indicatoren voor de ISO-certificering van de World Council on City Data (WCCD) boven tafel te krijgen.’

‘De gezamenlijke voorbereidingen met de gemeente Heerlen verliepen heel constructief’

Certificaat

WCCD is een wereldleider op het terrein van gestandaardiseerde stedelijke indicatoren en is gespecialiseerd in het certificeren van steden op het terrein van de sustainable development goals zoals leefkwaliteit en duurzaamheid. WCCD verzorgt wereldwijd de ISO 37120-registratie voor grote steden als Buenos Aires, Boston, Dubai, Johannesburg, Helsinki, Melbourne, Los Angeles, etc. Ook zijn er diverse kleinere steden, metropoolregio’s en provincies gecertificeerd. In Nederland zijn op dit moment Amsterdam en Rotterdam al gecertificeerd. Tijdens de opening van het CBS Urban Data Center/Heerlen ontvangen zowel de gemeente Eindhoven als Heerlen uit handen van Patricia McCarney, president van de WCCD, het ISO 37120-norm certificaat. Het certificaat krijgt voor beide steden zelfs de allerhoogste waarde: platina.   

Cursus statistiek

Ondanks dat er reeds veel werk is verzet, zijn er volgens Kruiskamp nog een paar zaken die nadere aandacht vragen. ‘Allereerst moeten we kijken hoe we de fysieke ruimte van het Urban Data Center vorm gaan geven binnen de campus. Daarnaast willen we ook graag dat de gemeenten Sittard-Geleen en Maastricht aanhaken bij dit initiatief. Met deze investeringen wil de gemeente Heerlen meer onderzoekscapaciteit genereren.’ Wat behelst de samenwerking tussen CBS en de gemeente Heerlen concreet? ‘Doordat de gemeente Heerlen - onder bepaalde voorwaarden - toegang krijgt tot onze data kunnen zij die bewerken en samen met CBS-medewerkers onderzoek doen. Dat werkt efficiënter. Daarnaast treft CBS momenteel voorbereidingen voor een speciale statistiekcursus voor de statistische onderzoekers van de gemeente Eindhoven. Daar kunnen de onderzoekers van de gemeente Heerlen bij aansluiten.’      

Smart Services

Het CBS Urban Data Center/Heerlen is gevestigd op de Brightlands Smart Services Campus in Heerlen, die begin september van dit jaar werd geopend. Peter Verkoulen, CEO van Brightlands Smart Services Campus: ‘Onze campus versterkt de interactie tussen overheden, onderwijs, onderzoek en ondernemerschap. Doel is nieuwe bedrijvigheid, innovaties en talentontwikkeling op het gebied van smart services. Het CBS Urban Data Center/Heerlen geeft op een unieke manier invulling aan deze interactie. Daarnaast wordt de basis voor smart services gevormd door data en CBS is dé dataleverancier bij uitstek. Wij zijn daarom erg blij dat het CBS Urban Data Center/Heerlen een plaats krijgt op onze campus.’

Wat is het CBS Urban Data Center?

CBS is met de gemeenten Eindhoven en Heerlen een unieke samenwerking aangegaan, waarbij de kennis van CBS over onder meer data-infrastructuur, dataverwerking en privacy gecombineerd wordt met de ambities van beide steden om te komen tot een meer data gedreven ontwikkeling van de hun stad. Ook andere gemeenten hebben aangegeven dit concept te willen navolgen. CBS is daarover met hen in gesprek. De colleges van de gemeenten Groningen en Zwolle hebben onlangs besloten samen met CBS ook een Urban Data Center op te zetten. Voor meer informatie over het concept kunt u contact opnemen met CBS-programmadirecteur Robert Hermans: rppj.hermans@cbs.nl