Aanbod van ecosysteemdiensten; fysiek en monetair, regio
| Regio's | Ecosysteemtypen | Perioden | Fysiek Culturele diensten Natuurrecreatie (wandelen) (mln uren) | Fysiek Culturele diensten Natuurrecreatie (overig) (mln uren) | Fysiek Culturele diensten Natuurtoerisme (x 1 000 overnachtingen) | Monetair Culturele diensten Natuurrecreatie (wandelen) (mln euro) | Monetair Culturele diensten Natuurrecreatie (overig) (mln euro) | Monetair Culturele diensten Natuurtoerisme (mln euro) | Monetair Culturele diensten Groene leefomgeving (mln euro) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nederland | Totaal | 2021* | 869 | . | 67.269 | 1.307 | 3.425 | 5.266 | 1.979 |
| Nederland | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | 135 | . | . | 203 | . | . | 79 |
| Nederland | Bebouwd gebied | 2021* | 123 | . | . | 184 | . | . | 35 |
| Nederland | Infrastructuur | 2021* | 13 | . | . | 19 | . | . | 44 |
| Nederland | Totaal stedelijk groen en recreatie | 2021* | 62 | . | . | 94 | 566 | . | 343 |
| Nederland | Stedelijk groen | 2021* | 48 | . | . | 72 | . | . | 333 |
| Nederland | Recreatie en (semi-)openbaar groen | 2021* | 14 | . | . | 21 | . | . | 10 |
| Nederland | Totaal akker- en tuinbouwgebieden | 2021* | 79 | . | 393 | 119 | 370 | 30 | 51 |
| Nederland | Eenjarig akker- en tuinbouwgebied | 2021* | 58 | . | . | 87 | . | . | 38 |
| Nederland | Tijdelijk grasland | 2021* | 15 | . | . | 22 | . | . | 9 |
| Nederland | Meerjarig akker- en tuinbouwgebied | 2021* | 5 | . | . | 7 | . | . | 2 |
| Nederland | Natuurlijk akker- en tuinbouwgebied | 2021* | 1 | . | . | 2 | . | . | 3 |
| Nederland | Totaal graslanden | 2021* | 115 | . | 14.040 | 174 | 561 | 1.214 | 203 |
| Nederland | Agrarisch grasland | 2021* | 77 | . | . | 115 | . | . | 96 |
| Nederland | Natuurlijk en semi-natuurlijk grasland | 2021* | 39 | . | . | 58 | . | . | 107 |
| Nederland | Totaal bosgebieden | 2021* | 319 | . | 27.481 | 480 | 853 | 2.168 | 459 |
| Nederland | Natuurbos en houtsingels | 2021* | 157 | . | . | 237 | . | . | 253 |
| Nederland | Productiebos | 2021* | 149 | . | . | 224 | . | . | 184 |
| Nederland | Overig bos | 2021* | 13 | . | . | 20 | . | . | 22 |
| Nederland | Totaal heide- en stuifzandgebieden | 2021* | 18 | . | 3.150 | 27 | 52 | 248 | 42 |
| Nederland | Heide | 2021* | 16 | . | . | 25 | . | . | 37 |
| Nederland | Stuifzand | 2021* | 1 | . | . | 2 | . | . | 5 |
| Nederland | Totaal moeras- en veengebieden | 2021* | 15 | . | 4.219 | 23 | 109 | 345 | 7 |
| Nederland | Voedselarm ven en moerasgebied | 2021* | 5 | . | . | 7 | . | . | 3 |
| Nederland | Voedselrijk ven en moerasgebied | 2021* | 10 | . | . | 16 | . | . | 4 |
| Nederland | Totaal rivieren en kanalen | 2021* | 14 | . | 160 | 21 | 276 | 8 | 327 |
| Nederland | Totaal meren en reservoirs | 2021* | 18 | . | 363 | 26 | 297 | 40 | 253 |
| Nederland | Totaal duin- en kustgebieden | 2021* | 47 | . | 17.309 | 71 | 323 | 1.192 | 123 |
| Nederland | Duin en strand | 2021* | 45 | . | . | 68 | . | . | 123 |
| Nederland | Kwelder | 2021* | 2 | . | . | 3 | . | . | 0 |
| Nederland | Totaal marien en getijdengebieden | 2021* | 46 | . | 154 | 70 | 17 | 20 | 91 |
| Noord-Nederland (LD) | Totaal | 2021* | 89 | . | 13.066 | 134 | 428 | 1.107 | 95 |
| Noord-Nederland (LD) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | 12 | . | . | 18 | . | . | 10 |
| Noord-Nederland (LD) | Bebouwd gebied | 2021* | 11 | . | . | 17 | . | . | 7 |
| Noord-Nederland (LD) | Infrastructuur | 2021* | 1 | . | . | 1 | . | . | 3 |
| Noord-Nederland (LD) | Totaal stedelijk groen en recreatie | 2021* | 5 | . | . | 8 | 60 | . | 15 |
| Noord-Nederland (LD) | Stedelijk groen | 2021* | 4 | . | . | 6 | . | . | 15 |
| Noord-Nederland (LD) | Recreatie en (semi-)openbaar groen | 2021* | 1 | . | . | 2 | . | . | 0 |
| Noord-Nederland (LD) | Totaal akker- en tuinbouwgebieden | 2021* | 12 | . | 86 | 17 | 52 | 7 | 4 |
| Noord-Nederland (LD) | Eenjarig akker- en tuinbouwgebied | 2021* | 9 | . | . | 14 | . | . | 4 |
| Noord-Nederland (LD) | Tijdelijk grasland | 2021* | 2 | . | . | 3 | . | . | 1 |
| Noord-Nederland (LD) | Meerjarig akker- en tuinbouwgebied | 2021* | 0 | . | . | 0 | . | . | 0 |
| Noord-Nederland (LD) | Natuurlijk akker- en tuinbouwgebied | 2021* | 0 | . | . | 0 | . | . | 0 |
| Noord-Nederland (LD) | Totaal graslanden | 2021* | 15 | . | 3.296 | 23 | 79 | 288 | 14 |
| Noord-Nederland (LD) | Agrarisch grasland | 2021* | 10 | . | . | 16 | . | . | 4 |
| Noord-Nederland (LD) | Natuurlijk en semi-natuurlijk grasland | 2021* | 5 | . | . | 7 | . | . | 11 |
| Noord-Nederland (LD) | Totaal bosgebieden | 2021* | 31 | . | 4.098 | 46 | 101 | 355 | 13 |
| Noord-Nederland (LD) | Natuurbos en houtsingels | 2021* | 15 | . | . | 23 | . | . | 6 |
| Noord-Nederland (LD) | Productiebos | 2021* | 14 | . | . | 20 | . | . | 5 |
| Noord-Nederland (LD) | Overig bos | 2021* | 2 | . | . | 2 | . | . | 2 |
| Noord-Nederland (LD) | Totaal heide- en stuifzandgebieden | 2021* | 2 | . | 423 | 3 | 9 | 36 | 1 |
| Noord-Nederland (LD) | Heide | 2021* | 1 | . | . | 2 | . | . | 1 |
| Noord-Nederland (LD) | Stuifzand | 2021* | 0 | . | . | 0 | . | . | 0 |
| Noord-Nederland (LD) | Totaal moeras- en veengebieden | 2021* | 3 | . | 1.854 | 5 | 18 | 165 | 1 |
| Noord-Nederland (LD) | Voedselarm ven en moerasgebied | 2021* | 2 | . | . | 2 | . | . | 1 |
| Noord-Nederland (LD) | Voedselrijk ven en moerasgebied | 2021* | 2 | . | . | 3 | . | . | 0 |
| Noord-Nederland (LD) | Totaal rivieren en kanalen | 2021* | 1 | . | 14 | 1 | 34 | 1 | 3 |
| Noord-Nederland (LD) | Totaal meren en reservoirs | 2021* | 1 | . | 145 | 2 | 34 | 9 | 31 |
| Noord-Nederland (LD) | Totaal duin- en kustgebieden | 2021* | 3 | . | 3.084 | 5 | 36 | 241 | 1 |
| Noord-Nederland (LD) | Duin en strand | 2021* | 2 | . | . | 4 | . | . | 1 |
| Noord-Nederland (LD) | Kwelder | 2021* | 1 | . | . | 1 | . | . | 0 |
| Noord-Nederland (LD) | Totaal marien en getijdengebieden | 2021* | 4 | . | 66 | 6 | 4 | 5 | 1 |
| Oost-Nederland (LD) | Totaal | 2021* | 173 | . | 17.766 | 259 | 785 | 1.270 | 279 |
| Oost-Nederland (LD) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | 20 | . | . | 30 | . | . | 13 |
| Oost-Nederland (LD) | Bebouwd gebied | 2021* | 19 | . | . | 29 | . | . | 5 |
| Oost-Nederland (LD) | Infrastructuur | 2021* | 1 | . | . | 2 | . | . | 8 |
| Oost-Nederland (LD) | Totaal stedelijk groen en recreatie | 2021* | 9 | . | . | 14 | 119 | . | 37 |
| Oost-Nederland (LD) | Stedelijk groen | 2021* | 6 | . | . | 10 | . | . | 35 |
| Oost-Nederland (LD) | Recreatie en (semi-)openbaar groen | 2021* | 3 | . | . | 4 | . | . | 3 |
| Oost-Nederland (LD) | Totaal akker- en tuinbouwgebieden | 2021* | 15 | . | 131 | 22 | 96 | 9 | 8 |
| Oost-Nederland (LD) | Eenjarig akker- en tuinbouwgebied | 2021* | 9 | . | . | 14 | . | . | 5 |
| Oost-Nederland (LD) | Tijdelijk grasland | 2021* | 4 | . | . | 6 | . | . | 2 |
| Oost-Nederland (LD) | Meerjarig akker- en tuinbouwgebied | 2021* | 1 | . | . | 1 | . | . | 0 |
| Oost-Nederland (LD) | Natuurlijk akker- en tuinbouwgebied | 2021* | 0 | . | . | 1 | . | . | 2 |
| Oost-Nederland (LD) | Totaal graslanden | 2021* | 27 | . | 3.294 | 41 | 149 | 223 | 53 |
| Oost-Nederland (LD) | Agrarisch grasland | 2021* | 20 | . | . | 30 | . | . | 20 |
| Oost-Nederland (LD) | Natuurlijk en semi-natuurlijk grasland | 2021* | 7 | . | . | 11 | . | . | 32 |
| Oost-Nederland (LD) | Totaal bosgebieden | 2021* | 88 | . | 11.371 | 133 | 272 | 816 | 112 |
| Oost-Nederland (LD) | Natuurbos en houtsingels | 2021* | 32 | . | . | 48 | . | . | 43 |
| Oost-Nederland (LD) | Productiebos | 2021* | 56 | . | . | 84 | . | . | 68 |
| Oost-Nederland (LD) | Overig bos | 2021* | 0 | . | . | 1 | . | . | 0 |
| Oost-Nederland (LD) | Totaal heide- en stuifzandgebieden | 2021* | 6 | . | 1.766 | 9 | 18 | 135 | 12 |
| Oost-Nederland (LD) | Heide | 2021* | 5 | . | . | 8 | . | . | 11 |
| Oost-Nederland (LD) | Stuifzand | 2021* | 0 | . | . | 1 | . | . | 2 |
| Oost-Nederland (LD) | Totaal moeras- en veengebieden | 2021* | 2 | . | 1.089 | 3 | 23 | 66 | 2 |
| Oost-Nederland (LD) | Voedselarm ven en moerasgebied | 2021* | 1 | . | . | 1 | . | . | 0 |
| Oost-Nederland (LD) | Voedselrijk ven en moerasgebied | 2021* | 2 | . | . | 2 | . | . | 2 |
| Oost-Nederland (LD) | Totaal rivieren en kanalen | 2021* | 2 | . | 9 | 3 | 51 | 1 | 7 |
| Oost-Nederland (LD) | Totaal meren en reservoirs | 2021* | 4 | . | 106 | 5 | 58 | 22 | 34 |
| Oost-Nederland (LD) | Totaal duin- en kustgebieden | 2021* | . | 0 | . | 0 | . | ||
| Oost-Nederland (LD) | Duin en strand | 2021* | . | . | . | . | . | ||
| Oost-Nederland (LD) | Kwelder | 2021* | . | . | . | . | . | ||
| Oost-Nederland (LD) | Totaal marien en getijdengebieden | 2021* | . | . | . | . | . | ||
| West-Nederland (LD) | Totaal | 2021* | 427 | . | 25.009 | 642 | 1.502 | 1.909 | 1.373 |
| West-Nederland (LD) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | 87 | . | . | 130 | . | . | 40 |
| West-Nederland (LD) | Bebouwd gebied | 2021* | 77 | . | . | 116 | . | . | 16 |
| West-Nederland (LD) | Infrastructuur | 2021* | 9 | . | . | 14 | . | . | 24 |
| West-Nederland (LD) | Totaal stedelijk groen en recreatie | 2021* | 41 | . | . | 62 | 277 | . | 256 |
| West-Nederland (LD) | Stedelijk groen | 2021* | 34 | . | . | 51 | . | . | 249 |
| West-Nederland (LD) | Recreatie en (semi-)openbaar groen | 2021* | 8 | . | . | 11 | . | . | 7 |
| Bron: CBS. | |||||||||
Tabeltoelichting
De gegevens in deze tabel vertegenwoordigen verschillende ecosysteemdiensten in Nederland, gegroepeerd in drie categorieën: producerende, regulerende en culturele diensten. Deze diensten worden aangeboden door ecosystemen en laten het economische gebruik van de natuur zien. Elke dienst wordt uitgedrukt in zowel een fysieke als een monetaire waarde, waardoor hun waarde zowel in tastbare als in financiële termen wordt benadrukt.
De Natuurlijk kapitaalrekeningen hebben als doel om de relatie tussen natuur, economie en menselijke activiteiten op overzichtelijke en internationaal vergelijkbare wijze – letterlijk - in kaart te brengen. CBS werkt samen met Wageningen University (WUR) in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) aan de ontwikkeling van modellen, data en kaarten die een ruimtelijk en zo compleet mogelijk beeld geven van de huidige staat van natuurlijk kapitaal in Nederland. Aan de basis van dit stelsel van rekeningen staan de ecosysteemdiensten; de bijdragen van ecosystemen aan onze economie en aan andere menselijke activiteiten.
Gegevens beschikbaar vanaf: 2013
Status van de cijfers:
De cijfers hebben een voorlopige status.
Wijzigingen per april 2024
Geen, dit is een nieuwe tabel
Wijzigingen per 1 mei 2024
De monetaire waarde van de ecosysteemdienst luchtfiltratie voor het totaal van Nederland bleek te hoog te zijn door een dubbeltelling in het proces, en is gecorrigeerd voor alle jaren.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Nieuwe cijfers worden jaarlijks gepubliceerd in november.
Toelichting onderwerpen
- Fysiek
- Ecosysteemdiensten uitgedrukt in fysieke waarden.
- Culturele diensten
- Culturele ecosysteemdiensten dragen bij aan welzijn en culturele identiteit. Ze bieden zowel tastbare als ontastbare waarde door middel van recreatie, esthetisch genot en culturele verrijking.
- Natuurrecreatie (wandelen)
- De bijdrage van ecosystemen aan het creëren van een aantrekkelijke natuurlijke omgeving die uitnodigt tot recreatie. Wandelrecreatie heeft hier betrekking op het gebruik van natuurlijke ecosystemen voor wandelactiviteiten, waarbij het algemene welzijn van individuen wordt bevorderd door contact met de natuur.
- Natuurrecreatie (overig)
- De bijdrage van ecosystemen aan het creëren van een aantrekkelijke natuurlijke omgeving die uitnodigt tot recreatie. Overige natuurrecreatie heeft hier betrekking op het gebruik van natuurlijke ecosystemen voor vrijetijdsactiviteiten, waarbij het algemene welzijn van individuen wordt bevorderd door contact met de natuur. Deze dienst is exclusief wandelrecreatie.
- Natuurtoerisme
- Ecosystemen bieden mogelijkheden voor verschillende vormen van natuurtoerisme, waarbij de ecosysteemdienst natuurtoerisme activiteiten omvat die gerelateerd zijn aan de natuur en waarbij ten minste één overnachting plaatsvindt.
- Monetair
- Ecosysteemdiensten uitgedrukt in monetaire waarden.
- Culturele diensten
- Culturele ecosysteemdiensten dragen bij aan welzijn en culturele identiteit. Ze bieden zowel tastbare als ontastbare waarde door middel van recreatie, esthetisch genot en culturele verrijking.
- Natuurrecreatie (wandelen)
- De bijdrage van ecosystemen aan het creëren van een aantrekkelijke natuurlijke omgeving die uitnodigt tot recreatie. Wandelrecreatie heeft hier betrekking op het gebruik van natuurlijke ecosystemen voor wandelactiviteiten, waarbij het algemene welzijn van individuen wordt bevorderd door contact met de natuur.
- Natuurrecreatie (overig)
- De bijdrage van ecosystemen aan het creëren van een aantrekkelijke natuurlijke omgeving die uitnodigt tot recreatie. Overige natuurrecreatie heeft hier betrekking op het gebruik van natuurlijke ecosystemen voor vrijetijdsactiviteiten, waarbij het algemene welzijn van individuen wordt bevorderd door contact met de natuur. Deze dienst is exclusief wandelrecreatie.
- Natuurtoerisme
- Ecosystemen bieden mogelijkheden voor verschillende vormen van natuurtoerisme, waarbij de ecosysteemdienst natuurtoerisme activiteiten omvat die gerelateerd zijn aan de natuur en waarbij ten minste één overnachting plaatsvindt.
- Groene leefomgeving
- Het deel van de woningwaarde dat gerelateerd is aan natuur in de directe omgeving. Ecosystemen dragen bij aan de levenskwaliteit en aantrekkelijkheid van woonlocaties.