Aanbod van ecosysteemdiensten; fysiek en monetair, regio
| Regio's | Ecosysteemtypen | Perioden | Fysiek Producerende diensten Voorziening voedsel en sierteeltgewassen (x 1 000 ton) | Fysiek Producerende diensten Voorziening veevoedergewassen (x 1 000 ton) | Fysiek Producerende diensten Houtvoorziening (x 1 000 m3) | Fysiek Regulerende diensten Waterzuivering (mln m3) | Fysiek Regulerende diensten Luchtfiltratie (ton) | Fysiek Regulerende diensten Koolstofvastlegging (x 1 000 ton) | Fysiek Regulerende diensten Koolstofopslag (x 1 000 ton) | Fysiek Regulerende diensten Bestuiving (x 1 000 ton) | Fysiek Regulerende diensten Regenwaterregulatie (mm) | Fysiek Regulerende diensten Kustbescherming (ha) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nederland | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 172 | 11 | . | 7 | 19 | ||||
| Noord-Nederland (LD) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 23 | 2 | . | 0 | 19 | ||||
| Oost-Nederland (LD) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 44 | 3 | . | 3 | 22 | ||||
| West-Nederland (LD) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 50 | 3 | . | 2 | 11 | ||||
| Zuid-Nederland (LD) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 56 | 3 | . | 2 | 27 | ||||
| Groningen (PV) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 7 | 1 | . | 0 | 18 | ||||
| Fryslân (PV) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 8 | 1 | . | 0 | 14 | ||||
| Drenthe (PV) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 8 | 1 | . | 0 | 26 | ||||
| Overijssel (PV) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 11 | 1 | . | 0 | 26 | ||||
| Flevoland (PV) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 6 | 1 | . | 1 | 11 | ||||
| Gelderland (PV) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 27 | 1 | . | 3 | 22 | ||||
| Utrecht (PV) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 14 | 1 | . | 1 | 19 | ||||
| Noord-Holland (PV) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 17 | 1 | . | 0 | 10 | ||||
| Zuid-Holland (PV) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 13 | 1 | . | 0 | 7 | ||||
| Zeeland (PV) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 5 | 0 | . | 1 | 13 | ||||
| Noord-Brabant (PV) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 28 | 2 | . | 1 | 29 | ||||
| Limburg (PV) | Totaal bebouwde omgeving | 2021* | . | 28 | 1 | . | 1 | 24 | ||||
| Bron: CBS. | ||||||||||||
Tabeltoelichting
De gegevens in deze tabel vertegenwoordigen verschillende ecosysteemdiensten in Nederland, gegroepeerd in drie categorieën: producerende, regulerende en culturele diensten. Deze diensten worden aangeboden door ecosystemen en laten het economische gebruik van de natuur zien. Elke dienst wordt uitgedrukt in zowel een fysieke als een monetaire waarde, waardoor hun waarde zowel in tastbare als in financiële termen wordt benadrukt.
De Natuurlijk kapitaalrekeningen hebben als doel om de relatie tussen natuur, economie en menselijke activiteiten op overzichtelijke en internationaal vergelijkbare wijze – letterlijk - in kaart te brengen. CBS werkt samen met Wageningen University (WUR) in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) aan de ontwikkeling van modellen, data en kaarten die een ruimtelijk en zo compleet mogelijk beeld geven van de huidige staat van natuurlijk kapitaal in Nederland. Aan de basis van dit stelsel van rekeningen staan de ecosysteemdiensten; de bijdragen van ecosystemen aan onze economie en aan andere menselijke activiteiten.
Gegevens beschikbaar vanaf: 2013
Status van de cijfers:
De cijfers hebben een voorlopige status.
Wijzigingen per april 2024
Geen, dit is een nieuwe tabel
Wijzigingen per 1 mei 2024
De monetaire waarde van de ecosysteemdienst luchtfiltratie voor het totaal van Nederland bleek te hoog te zijn door een dubbeltelling in het proces, en is gecorrigeerd voor alle jaren.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Nieuwe cijfers worden jaarlijks gepubliceerd in november.
Toelichting onderwerpen
- Fysiek
- Ecosysteemdiensten uitgedrukt in fysieke waarden.
- Producerende diensten
- Producerende ecosysteemdiensten zijn de directe materiële voordelen die mensen verkrijgen uit ecosystemen zoals voedselproductie, houtwinning en andere tastbare bronnen die direct uit natuurlijke omgevingen voortkomen. Hierbij dient de oogst als proxy voor de bijdrage van de ecosysteemfuncties aan de groei van het gewas.
- Voorziening voedsel en sierteeltgewassen
- De oogst van gewassen voor voedsel en sierteelt, met uitzondering van veevoer. Ecosysteemfuncties dragen bij aan de groei van deze gewassen, die worden geoogst voor voedselconsumptie of decoratief gebruik.
- Voorziening veevoedergewassen
- De oogst van gewassen specifiek bestemd voor veevoederproductie en gras dat direct door vee wordt begraasd. Ecosysteemfuncties dragen bij aan de groei van deze gewassen, die worden geoogst voor gebruik als veevoer.
- Houtvoorziening
- Bijdrage van ecosystemen aan de groei van bomen en andere houtachtige biomassa die wordt geoogst voor houtproductie of energetische toepassing.
- Regulerende diensten
- Regulerende ecosysteemdiensten zijn de bijdragen van ecosystemen aan de regulatie van klimaat, water en biogeochemische kringlopen, wat bijdraagt aan gunstige omstandigheden voor mens en maatschappij.
- Waterzuivering
- Natuurlijke zuivering van water door de bodem, waarbij dit grondwater vervolgens wordt onttrokken en verder gezuiverd tot drinkwater.
- Luchtfiltratie
- De afvang van fijnstof van deeltjes kleiner dan 2.5 micrometer (PM2.5) door vegetatie. Ecosystemen vangen fijnstof af en verlagen daarmee de fijnstofconcentratie in de atmosfeer.
- Koolstofvastlegging
- Bijdrage van ecosystemen aan het verminderen van de concentraties van broeikasgassen in de atmosfeer door koolstofopname door vegetatie.
- Koolstofopslag
- De bijdrage van ecosystemen om koolstof te accumuleren en vast te houden.
- Bestuiving
- Vermeden productieverlies in gewassen door bestuiving. Ecosystemen dragen bij aan bestuiving door wilde bestuivers, zoals wilde bijen en hommels (exclusief honingbijen beheerd door een imker), wat essentieel is voor de productie van vele gewassen.
- Regenwaterregulatie
- De gemiddelde opname van regenwater in de bodem, gemeten in millimeters in het eerste uur, laat zien hoe ecosystemen bijdragen aan het infiltratieproces. Bodemtype en vegetatie spelen hierbij een essentiële rol en dragen bij aan de regulatie van regenwaterinfiltratie.
- Kustbescherming
- Ecosystemen langs de kust verminderen de impact van zeespiegelstijging, getijdeoverspoelingen en stormen door bij te dragen aan de bescherming van de kustlijn. Duinen vormen een natuurlijke bescherming tegen overstromingsrisico's.