Akkerbouwgewassen; voorlopige en definitieve oogstraming
| Gewassen | Perioden | Beteelde oppervlakte Voorlopige oogstraming (ha) | Geoogste oppervlakte Definitieve oogstraming (ha) | Geoogste oppervlakte Verschil geoogst t.o.v. beteeld (%) | Bruto opbrengst per ha Voorlopige oogstraming (1 000 kg) | Bruto opbrengst per ha Definitieve oogstraming (1 000 kg) | Bruto opbrengst per ha Verschil (%) | Totale bruto opbrengst Voorlopige oogstraming (1 000 kg) | Totale bruto opbrengst Definitieve oogstraming (1 000 kg) | Totale bruto opbrengst Verschil (%) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tarwe (totaal) | 2023 | 130.455 | 130.245 | -0,4 | 9,2 | 8,6 | -6,5 | 1.201.131 | 1.115.381 | -7,1 |
| Tarwe, winter | 2023 | 121.662 | 121.472 | -0,4 | 9,4 | 8,7 | -7,4 | 1.139.772 | 1.066.103 | -6,5 |
| Tarwe, zomer | 2023 | 8.794 | 8.773 | -0,4 | 7,0 | 5,6 | -20,0 | 61.359 | 49.277 | -19,7 |
| Gerst (totaal) | 2023 | 35.610 | 35.467 | -0,9 | 6,5 | 6,6 | 1,5 | 230.218 | 233.728 | 1,5 |
| Gerst, winter | 2023 | 14.979 | 14.977 | -0,5 | 9,6 | 9,0 | -6,3 | 144.432 | 135.205 | -6,4 |
| Gerst, zomer | 2023 | 20.631 | 20.490 | -1,2 | 4,2 | 4,7 | 11,9 | 85.785 | 98.524 | 14,8 |
| Rogge | 2023 | 2.297 | 2.308 | -1,6 | 3,4 | 3,2 | -5,9 | 7.924 | 7.432 | -6,2 |
| Haver | 2023 | 1.617 | 1.601 | -2,0 | 5,4 | 3,8 | -29,6 | 8.738 | 6.169 | -29,4 |
| Triticale | 2023 | 1.462 | 1.427 | -2,3 | 5,3 | 4,4 | -17,0 | 7.770 | 6.387 | -17,8 |
| Maïs, korrelmaïs | 2023 | 10.137 | 10.042 | -0,9 | 9,1 | 13,3 | 46,2 | 92.088 | 134.706 | 46,3 |
| Maïs, snijmaïs | 2023 | 180.125 | 179.450 | -0,4 | 44,8 | 47,9 | 6,9 | 8.071.477 | 8.619.486 | 6,8 |
| Maïs, corn cob mix | 2023 | 5.985 | 5.970 | -0,3 | 9,3 | 13,4 | 44,1 | 55.589 | 80.058 | 44,0 |
| Bruine bonen | 2023 | 1.680 | 1.680 | 0,0 | 3,7 | 3,7 | 0,0 | 6.156 | 6.156 | 0,0 |
| Kool- en raapzaad | 2023 | 2.078 | 2.043 | -1,8 | 4,3 | 3,8 | -11,6 | 9.012 | 7.865 | -12,7 |
| Vezelvlas | 2023 | 2.373 | 2.373 | 0,0 | 4,3 | 4,3 | 0,0 | 10.203 | 10.202 | 0,0 |
| Cichorei | 2023 | 2.714 | 2.682 | -1,2 | 43,7 | 45,2 | 3,4 | 118.488 | 121.253 | 2,3 |
| Hennep | 2023 | 1.985 | 1.985 | 0,0 | 6,9 | 6,9 | 0,0 | 13.698 | 13.696 | 0,0 |
| Aardappelen (totaal) | 2023 | 158.456 | 156.037 | -1,5 | 42,4 | 41,8 | -1,4 | 6.716.474 | 6.521.170 | -2,9 |
| Consumptieaardappelen | 2023 | 75.675 | 73.707 | -2,6 | 47,0 | 45,8 | -2,6 | 3.555.305 | 3.377.431 | -5,0 |
| Pootaardappelen | 2023 | 40.132 | 39.680 | -1,1 | . | 34,5 | . | 1.369.502 | ||
| Zetmeelaardappelen | 2023 | 42.650 | 42.650 | 0,0 | . | 41,6 | . | 1.774.237 | ||
| Suikerbieten | 2023 | 80.899 | 80.435 | 0,0 | 85,3 | 86,3 | 1,2 | 6.900.710 | 6.942.513 | 0,6 |
| Zaai-uien (totaal) | 2023 | 29.322 | 29.046 | -0,9 | 41,2 | 45,7 | 10,9 | 1.208.368 | 1.326.928 | 9,8 |
| Zaaiuien: geel | 2023 | 25.620 | 25.349 | -1,0 | 41,5 | 46,2 | 11,3 | 1.062.885 | 1.170.378 | 10,1 |
| Zaaiuien: rood | 2023 | 3.703 | 3.697 | -0,1 | 39,3 | 42,3 | 7,6 | 145.483 | 156.550 | 7,6 |
| Poot- en plantuien (2e jaars) | 2023 | 5.498 | 5.486 | -0,2 | 50,2 | 47,5 | -5,4 | 275.828 | 260.480 | -5,6 |
| Bron: CBS. | ||||||||||
Tabeltoelichting
Deze tabel bevat gegevens over de beteelde en de geoogste oppervlakte, de opbrengst per hectare en de totale opbrengst in een oogstjaar, per akkerbouwgewas. Zowel de resultaten van de voorlopige oogstraming als de resultaten van de definitieve oogstraming worden in deze tabel weergegeven, evenals het procentuele verschil.
Om tot het cijfer voor de opbrengst te komen wordt eerst een voorlopige oogstraming gemaakt. Deze inschatting van de opbrengst vindt plaats in de maanden augustus tot en met oktober afkomstig van een inventarisatie van teeltadviesbureau Delphy. De cijfers van de definitieve oogstraming, die gebaseerd zijn op een enquête onder een steekproef van bedrijven met akkerbouwgewassen, worden eind januari gepubliceerd. In deze tabel worden de verschillen tussen de ingeschatte voorlopige opbrengsten en de definitieve opbrengsten getoond.
De opbrengsten per hectare zijn afgerond op 100 kilogram, de totale opbrengsten op 1000 kilogram.
Gegevens beschikbaar vanaf: 2010.
Status van de cijfers
De cijfers van de voorlopige oogstraming en de definitieve oogstcijfers van 2023 worden niet meer gewijzigd.
Wijzigingen per 29 maart 2024:
Aan de tabel zijn de definitieve oogstgegevens van de suikerbieten toegevoegd. De beteelde oppervlakten van de definitieve oogstraming zijn niet aangepast aan de beteelde oppervlakte van de definitieve landbouwtelling.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De voorlopige oogstramingen worden voor de granen eind september gepubliceerd en voor alle overige gewassen eind oktober van het betreffende oogstjaar gepubliceerd. De voorlopige ramingen worden in deze tabel na publicatie niet meer aangepast. De cijfers van de definitieve oogstraming worden eind januari van het jaar na de oogst gepubliceerd.
Toelichting onderwerpen
- Beteelde oppervlakte
- Aantal hectares landbouwgrond waarop het gewas verbouwd wordt.
- Voorlopige oogstraming
- De beteelde oppervlakte bij de voorlopige oogstraming is gebaseerd op gegevens over de oppervlaktes beteelde grond (in hectares) zoals waargenomen in de Landbouwtelling in september en oktober.
- Geoogste oppervlakte
- Aantal hectares landbouwgrond waarvan al geoogst is of naar verwachting nog geoogst zal worden. Het is dus de oppervlakte waarop daadwerkelijk productie heeft plaatsgevonden. Dit kan door omstandigheden (bijvoorbeeld wateroverlast) kleiner zijn dan de oorspronkelijk beteelde oppervlakte.
- Definitieve oogstraming
- De bruto opbrengst van de definitieve oogstraming is gebaseerd op een steekproefenquête onder bedrijven met akkerbouwgewassen. Deze bedrijven geven anders dan in de voorlopige raming, niet de beteelde oppervlakte op, maar de oppervlakte die al geoogst is of naar verwachting nog geoogst zal worden. Door omstandigheden kan de oppervlakte grond waarvan geoogst is kleiner zijn dan de oorspronkelijk beteelde oppervlakte. Ook wordt gevraagd naar de niet-geoogste oppervlakte. De beteelde oppervlakte bij de definitieve oogstraming is gebaseerd op gegevens over de oppervlaktes beteelde grond (in hectares) zoals waargenomen in de Landbouwtelling.
- Verschil geoogst t.o.v. beteeld
- Procentuele verschil van de daadwerkelijk geoogste oppervlakte van een gewas ten opzichte van de definitieve teeltoppervlakte uit de Landbouwtelling.
- Bruto opbrengst per ha
- Bij de bepaling van de opbrengst per hectare (de gemiddelde opbrengst) wordt alleen gerekend met de hectares die daadwerkelijk geoogst zijn of nog geoogst zullen worden. Hectares die beteeld waren maar waarvan de opbrengst verloren is gegaan (bijvoorbeeld door wateroverlast) tellen niet mee.
- Voorlopige oogstraming
- De voorlopige oogstraming is gebaseerd op gegevens over de oppervlaktes beteelde grond (in hectares) zoals waargenomen in de Landbouwtelling en schattingen van de opbrengst per hectare afkomstig van een inventarisatie van Delphy.
- Definitieve oogstraming
- De bruto opbrengst van de definitieve oogstraming is gebaseerd op een steekproefenquête onder bedrijven met akkerbouwgewassen. Deze bedrijven geven, anders dan in de voorlopige raming, niet de beteelde oppervlakte op, maar de oppervlakte die al geoogst is of naar verwachting nog geoogst zal worden. Door omstandigheden kan de oppervlakte grond waarvan geoogst is kleiner zijn dan de oorspronkelijk beteelde oppervlakte. Ook wordt gevraagd naar de niet-geoogste oppervlakte. De beteelde oppervlakte bij de definitieve oogstraming is gebaseerd op gegevens over de oppervlaktes beteelde grond (in hectares) zoals waargenomen in de Landbouwtelling.
- Verschil
- Procentuele verschil van de definitieve bruto opbrengst per hectare ten opzichte van de voorlopige bruto opbrengst per hectare.
- Totale bruto opbrengst
- Tot de totale opbrengst (totale bruto productie) behoort alles wat geoogst is of (vermoedelijk) geoogst gaat worden. Tot de totale opbrengst behoort ook dat deel van de productie dat om bijzondere redenen niet geschikt is voor zijn oorspronkelijke bestemming. Dit geldt echter alleen als het nog wel voor andere normale bedrijfsdoeleinden kan worden aangewend (bijv. aardappelen, die alleen nog voor veevoeder te gebruiken zijn). Hierdoor is de totale bruto opbrengst niet gelijk aan de handelsproductie.
- Voorlopige oogstraming
- De voorlopige oogstraming is gebaseerd op gegevens over de oppervlaktes beteelde grond (in hectares) zoals waargenomen in de Landbouwtelling en schattingen van de opbrengst per hectare afkomstig van een inventarisatie van Delphy.
- Definitieve oogstraming
- De bruto opbrengst van de definitieve oogstraming is gebaseerd op een steekproefenquête onder bedrijven met akkerbouwgewassen. Deze bedrijven geven anders dan in de voorlopige raming, niet de beteelde oppervlakte op, maar de oppervlakte die al geoogst is of naar verwachting nog geoogst zal worden. Door omstandigheden kan de oppervlakte grond waarvan geoogst is kleiner zijn dan de oorspronkelijk beteelde oppervlakte. Ook wordt gevraagd naar de niet-geoogste oppervlakte. De beteelde oppervlakte bij de definitieve oogstraming is gebaseerd op gegevens over de oppervlaktes beteelde grond (in hectares) zoals waargenomen in de Landbouwtelling.
- Verschil
- Procentuele verschil van de definitieve bruto totale opbrengst ten opzichte van de voorlopige bruto totale opbrengst. Dit verschil toont dus de combinatie van het verschil in de voorlopige en definitieve bruto hectare opbrengst en het verschil tussen de geoogste oppervlakte en de voorlopige teeltoppervlakte.
Het vochtpercentage van akkerbouwgewassen zoals granen, maïs en zaden kan in grote mate variëren van jaar tot jaar en kan daarmee leiden tot grote verschillen in de opbrengst. Om tot een goede schatting te komen van de daadwerkelijke 'droge' opbrengst en om opbrengsten van verschillende jaren gemakkelijker met elkaar te vergelijken, worden de bruto opbrengst per ha en de totale bruto opbrengst omgerekend naar een situatie met een standaard vochtpercentage.
De opbrengsten van korrelmaïs en corn cob mix zijn in de definitieve raming berekend met een standaard vochtpercentage van 35 procent. Bij snijmaïs is dit gewicht berekend bij een vochtgehalte van 65 procent.
Tot en met 2022 zijn de opbrengsten van graan (tarwe, gerst, haver, rogge en triticale) berekend met een standaard vochtpercentage van 16%. Per 2023 zijn deze berekend met een standaard vochtpercentage van 15%. In de tabel ‘Akkerbouwgewassen; productie naar regio’ zijn alle historische cijfers t/m 2022 herrekend. In deze tabel zijn de cijfers niet herrekend, vandaar dat de bruto opbrengst per hectare en totale bruto opbrengst tussen deze tabellen voor de granen niet volledig overeen komt.
De opbrengst van kool- en raapzaad is vanaf 2016 berekend in de situatie waarin het zaad 9 procent vocht zou bevatten. In de jaren hiervoor is de opbrengst berekend op basis van het daadwerkelijke vochtpercentage van dat jaar. Deze vochtpercentages zijn te vinden in de database van Eurostat.