Bevolking, huishoudens en bevolkingsontwikkeling; vanaf 1899

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat de belangrijkste kerncijfers over de bevolking, huishoudens en bevolkingsontwikkeling in Nederland.

In de tabel worden de volgende gegevens onderscheiden:
- Bevolking;
- Particuliere huishoudens;
- Levend geboren kinderen;
- Sterfte;
- Verhuisde personen;
- Huwelijkssluiting;
- Huwelijksontbinding;
- Wijziging van nationaliteit.

Het CBS gaat over op een nieuwe indeling van de bevolking naar herkomst. Voortaan is meer bepalend waar iemand zelf geboren is, naast waar iemands ouders geboren zijn. Daarbij wordt het woord migratieachtergrond niet meer gebruikt. De hoofdindeling westers/niet-westers wordt vervangen door een indeling op basis van werelddelen en veelvoorkomende immigratielanden. Deze indeling wordt geleidelijk ingevoerd in tabellen en publicaties met bevolking naar herkomst.

Gegevens beschikbaar vanaf: 1899
Cijfers over de bevolking naar herkomst zijn vooralsnog alleen beschikbaar vanaf 2022. Eerdere perioden zulle op een later moment worden toegevoegd aan de tabel.

Status van de cijfers:
Alle cijfers in de tabel zijn definitief.

Wijzigingen per 15 december 2023:
Geen, dit is een nieuwe tabel. Deze tabel is de opvolger van Bevolking, huishoudens en bevolkingsontwikkeling; 1899-2019. Zie paragraaf 3.
De volgende wijzigingen ten opzichte van de stopgezette tabel zijn doorgevoerd:
- De onderliggende onderwerpenmap met betrekking tot migratieachtergrond zijn vervangen door ‘Geboren in Nederland’ en ‘Geboren buiten Nederland’;
- De herkomstlanden Armenië, Azerbeidzjan, Georgië, Kazachstan, Kirgizië, Oezbekistan, Tadzjikistan, Turkmenistan en Turkije zijn toegewezen aan werelddeel Azië (was Europa);
- De cijfers zijn aangevuld tot en met 2022 (bevolkingsontwikkeling) en 2023 (bevolking op 1 januari).

Wanneer komen er nieuwe cijfers uit?
De cijfers over de bevolkingsontwikkeling van 2023 en de bevolking per 1 januari 2024 worden in het derde kwartaal van 2024 gepubliceerd.

Toelichting onderwerpen

Bevolking op 1 januari
Bevolking:
De inwoners van Nederland.
In de bevolkingsaantallen zijn uitsluitend personen begrepen die zijn opgenomen in het bevolkingsregister van een Nederlandse gemeente.
In principe wordt iedereen die voor onbepaalde tijd in Nederland woont, opgenomen in het bevolkingsregister van de woongemeente. Personen die tot de bevolking van Nederland behoren, maar voor wie geen vaste woonplaats valt aan te wijzen, zijn opgenomen in het bevolkingsregister van de gemeente 's-Gravenhage. In de bevolkingsregisters zijn niet opgenomen de in Nederland wonende personen waarvoor uitzonderingsregels gelden met betrekking tot opneming in de bevolkingsregisters (bijvoorbeeld diplomaten en NAVO militairen) en personen die niet legaal in Nederland verblijven.
Naar landsdeel
Landsdeel:
Regionale groepering van provincies. Nederland telt 4 landsdelen.
Totaal bevolking
Inclusief Centraal persoonsregister (1936 tot 1995), het openbaar lichaam 'de Noordoostelijke polder' (1943 tot 1963), 'de Zuidelijke IJsselmeerpolders' (sinds 1956), de niet provinciaal ingedeelde gemeenten Dronten (1972 tot 1986), Lelystad (1980 tot 1986), Almere en Zeewolde (1984 tot 1986).

Centraal persoonsregister:
Register waarin een beperkt aantal inwoners van Nederland was ingeschreven. Het betrof personen die behoorden tot de bevolking van Nederland, maar aan wie geen vaste woongemeente kon worden toegewezen.
Het centraal persoonsregister werd bijgehouden door de toenmalige Rijksinspectie van de bevolkingsregisters. Sinds 1 oktober 1994 zijn deze personen ingeschreven in het bevolkingsregister van de gemeente 's-Gravenhage.
Noord-Nederland
Noord-Nederland: Groningen, Friesland, Drenthe

Grenswijziging per 01-01-1997:
Ontvangen van Oost-Nederland (LD02), 81 hectare met 5 woningen en 10 inwoners.
Oost-Nederland
Oost-Nederland: Overijssel, Flevoland, Gelderland.
Exclusief het openbaar lichaam 'de Noordoostelijke polder'(1943 tot 1963), 'de Zuidelijke IJsselmeerpolders' (1956 tot 1986), de niet provinciaal ingedeelde gemeenten Dronten (1972 tot 1986), Lelystad (1980 tot 1986), Almere en Zeewolde (1984 tot 1986).

Grenswijziging per 01-01-2016:
- Ontvangen van Zuid-Nederland (LD04), 0 hectare met 0 woningen en 5 inwoners

Grenswijziging per 01-01-1998:
- Over naar West-Nederland (LD03), 489 hectare met 153 woningen en 454 inwoners

Grenswijziging per 01-01-1997:
- Over naar Noord-Nederland (LD01), 81 hectare met 5 woningen en 10 inwoners

Grenswijziging per 01-01-1995:
Over naar West-Nederland (LD03), 33 hectare met 0 woningen en 0 inwoners.
West-Nederland
West-Nederland: Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland, Zeeland

Grenswijziging per 01-01-1998:
- Ontvangen van Oost-Nederland (LD02), 489 hectare met 153 woningen en 454 inwoners

Grenswijziging per 01-01-1995:
Ontvangen van Oost-Nederland (LD02), 33 hectare met 0 woningen en 0 inwoners.
Zuid-Nederland
Zuid-Nederland: Noord-Brabant, Limburg

Grenswijziging per 01-01-2018:
- Ontvangen van Buitenland (LD98), 16 hectare met 0 woningen en 0 inwoners

Grenswijziging per 01-01-2016:
- Over naar Oost-Nederland (LD02), 0 hectare met 0 woningen en 5 inwoners
Naar nationaliteit
Voor de jaren 1900, 1910, 1921 en 1931 zijn de gegevens ontleend aan de uitkomsten van de op 31 december 1899, 1909, 1920 en 1930 gehouden Volkstellingen. De gegevens van 1947 zijn afkomstig van de Volkstelling van 31 mei van dat jaar. De Gegevens van de jaren 1969 tot 1973 zijn gedeeltelijk geschat. De gegevens over de jaren 1956 tot 1969 en 1973 tot 1976 zijn afkomstig van het Ministerie van Justitie.

Nationaliteit:
Het wettelijk onderdaan zijn van een bepaalde staat (staatsburgerschap).
Personen kunnen meerdere nationaliteiten hebben. Om dubbeltellingen te voorkomen wordt in statistische overzichten aan personen die meerdere nationaliteiten hebben, slechts één nationaliteit toegekend. Daartoe worden prioriteringsregels gesteld. Die komen erop neer dat iemand met de Nederlandse nationaliteit in de statistiek steeds Nederlander is. Voor mensen die niet de Nederlandse nationaliteit bezitten, geldt de volgorde: nationaliteit van één van de Benelux-landen, nationaliteit van een staat binnen de Europese Unie, andere Europese nationaliteit, niet-Europese nationaliteit.
Personen die geen nationaliteit hebben, zijn staatloos.
Totaal niet-Nederlands
Niet-Nederlandse nationaliteit:
Persoon die niet de Nederlandse nationaliteit bezit en niet op grond van een wettelijke bepaling als Nederlander moet worden behandeld. Niet inbegrepen zijn:
- niet-Nederlandse diplomaten en niet-Nederlandse NAVO militairen die in Nederland wonen;
- asielzoekers die korter dan zes maanden in de centrale opvang in Nederland verblijven en nog geen verblijfsvergunning hebben gekregen.

NAVO: Noord-Atlantische Verdragsorganisatie.
Geboren in Nederland
Totaal geboren in Nederland
Herkomstland: Nederland
Herkomstland: Europa exclusief Nederland
De landen Armenië, Azerbeidzjan, Georgië, Kazachstan, Kirgizië, Oezbekistan, Tadzjikistan, Turkmenistan en Turkije vallen binnen deze indeling onder Azië.
Herkomstland: Indonesië
Tot en met 20 mei 2002: Indonesië, Nederlands-Indië, Nederlands Nieuw-Guinea en Portugees-Timor.
Vanaf 20 mei 2002: Indonesië, Nederlands-Indië, Nederlands Nieuw-Guinea.
Portugees-Timor bestaat per 20 mei 2002 als zelfstandig land onder de naam Timor Leste.
Herkomstland: Marokko
Marokko, Ifni, Spaanse Sahara, Westelijke Sahara.
Herkomstland: Nederlandse Cariben
De benaming 'Nederlandse Cariben' vervangt de oude term '(voormalige) Nederlandse Antillen en Aruba'.

Betreft een samentelling van de eilanden die tot het grondgebied van de Nederlandse Antillen en Aruba van vóór 10 oktober 2010 behoorden. Het gaat om de eilanden Bonaire, Curaçao, Saba, Sint-Eustatius, Sint-Maarten en Aruba.

Vanaf 10 oktober 2010 zijn de Nederlandse Antillen ontbonden. Het Koninkrijk der Nederlanden bestaat dan uit vier landen: Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten. Alle eilanden hebben een nieuwe status.
Curaçao en Sint Maarten zijn nieuwe landen binnen het Koninkrijk. Met een 'Status aparte' binnen het Koninkrijk zijn Curaçao en Sint Maarten autonome landen. De landen hebben een zelfstandig bestuur en zijn niet meer afhankelijk van Nederland. De openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba, ook wel Caribisch Nederland, hebben een diepere band met Nederland en functioneren als bijzondere gemeente van Nederland.

Op 1 januari 1986 werd Aruba afgescheiden van de Nederlandse Antillen. Sinds die datum is Aruba een nieuw land binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Met een 'Status aparte' binnen het Koninkrijk is Aruba een autonoom land. Aruba heeft een zelfstandig bestuur en is niet meer afhankelijk van Nederland.
Herkomstland: Suriname
Herkomstland: Turkije