Bevolking, huishoudens en bevolkingsontwikkeling; vanaf 1899

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat de belangrijkste kerncijfers over de bevolking, huishoudens en bevolkingsontwikkeling in Nederland.

In de tabel worden de volgende gegevens onderscheiden:
- Bevolking;
- Particuliere huishoudens;
- Levend geboren kinderen;
- Sterfte;
- Verhuisde personen;
- Huwelijkssluiting;
- Huwelijksontbinding;
- Wijziging van nationaliteit.

Het CBS gaat over op een nieuwe indeling van de bevolking naar herkomst. Voortaan is meer bepalend waar iemand zelf geboren is, naast waar iemands ouders geboren zijn. Daarbij wordt het woord migratieachtergrond niet meer gebruikt. De hoofdindeling westers/niet-westers wordt vervangen door een indeling op basis van werelddelen en veelvoorkomende immigratielanden. Deze indeling wordt geleidelijk ingevoerd in tabellen en publicaties met bevolking naar herkomst.

Gegevens beschikbaar vanaf: 1899
Cijfers over de bevolking naar herkomst zijn vooralsnog alleen beschikbaar vanaf 2022. Eerdere perioden zulle op een later moment worden toegevoegd aan de tabel.

Status van de cijfers:
Alle cijfers in de tabel zijn definitief.

Wijzigingen per 15 december 2023:
Geen, dit is een nieuwe tabel. Deze tabel is de opvolger van Bevolking, huishoudens en bevolkingsontwikkeling; 1899-2019. Zie paragraaf 3.
De volgende wijzigingen ten opzichte van de stopgezette tabel zijn doorgevoerd:
- De onderliggende onderwerpenmap met betrekking tot migratieachtergrond zijn vervangen door ‘Geboren in Nederland’ en ‘Geboren buiten Nederland’;
- De herkomstlanden Armenië, Azerbeidzjan, Georgië, Kazachstan, Kirgizië, Oezbekistan, Tadzjikistan, Turkmenistan en Turkije zijn toegewezen aan werelddeel Azië (was Europa);
- De cijfers zijn aangevuld tot en met 2022 (bevolkingsontwikkeling) en 2023 (bevolking op 1 januari).

Wanneer komen er nieuwe cijfers uit?
De cijfers over de bevolkingsontwikkeling van 2023 en de bevolking per 1 januari 2024 worden in het derde kwartaal van 2024 gepubliceerd.

Toelichting onderwerpen

Huwelijksontbinding
Beëindiging van het huwelijk door overlijden of echtscheiding.
Exclusief beëindigingen van geregistreerde partnerschappen.

Echtscheiding:
Ontbinding van het huwelijk door een beschikking van de rechter.
Voor de periode tot en met september 1994 ging het om alle beschikkingen door een Nederlandse rechter, ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Het maakte daarbij niet uit of de bij die echtscheiding betrokken personen al dan niet inwoners van Nederland waren.
Vanaf oktober 1994 gaat het om de echtscheidingen waarvan ten minste één van de partners staat ingeschreven in het bevolkingsregister van een Nederlandse gemeente. Het maakt hierbij niet uit of de echtscheiding al dan niet door een Nederlandse rechter is uitgesproken.
Een echtscheidingsbeschikking wordt ingeschreven in het echtscheidingsregister van de gemeente van huwelijkssluiting. Huwelijken die in het buitenland zijn gesloten en in Nederland zijn geregistreerd kunnen in Nederland worden ontbonden door inschrijving van de echtscheidingsbeschikking in het echtscheidingsregister van de gemeente 's-Gravenhage.

Geregistreerd partnerschap:
Een op het huwelijk lijkende relatie tussen twee personen van gelijk of van verschillend geslacht, vastgelegd in een akte van de Burgerlijke Stand.
Per 1 januari 1998 is in Nederland het geregistreerd partnerschap ingevoerd.

Huwelijk:
Wettelijke verbintenis tot het samenleven van twee personen.
Sinds april 2001 staat het huwelijk ook open voor personen van hetzelfde geslacht.
Door echtscheiding
Ontbinding van het huwelijk door een beschikking van de rechter.
Exclusief ontbindingen van partnerschapsregistraties.

Voor de periode tot en met september 1994 ging het om alle beschikkingen door een Nederlandse rechter, ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Het maakte daarbij niet uit of de bij die echtscheiding betrokken personen al dan niet inwoners van Nederland waren.
Vanaf oktober 1994 gaat het om de echtscheidingen waarvan ten minste één van de partners staat ingeschreven in het bevolkingsregister van een Nederlandse gemeente. Het maakt hierbij niet uit of de echtscheiding al dan niet door een Nederlandse rechter is uitgesproken.
Een echtscheidingsbeschikking wordt ingeschreven in het echtscheidingsregister van de gemeente van huwelijkssluiting.
Huwelijken die in het buitenland zijn gesloten en in Nederland zijn geregistreerd kunnen in Nederland worden ontbonden door inschrijving van de echtscheidingsbeschikking in het echtscheidingsregister van de gemeente 's-Gravenhage.
Echtscheidingen
Echtscheidingen, relatief
Echtscheidingen per duizend van het gemiddeld aantal echtparen (gehuwde mannen).
Voor de jaren 1900 tot 1947 is het aantal gehuwde mannen berekend met behulp van de resultaten van de Volkstellingen van 31 december 1899, 1909, 1920, 1930 en 31 mei 1947.
Gemiddelde leeftijd mannen
Gemiddelde leeftijd bij echtscheiding voor mannen.
Voor de periode tot 1950 werd de leeftijd bepaald als leeftijd op de laatste verjaardag, vanaf 1950 is de leeftijd bepaald als het verschil tussen het jaar van echtscheiding en het jaar van geboorte (leeftijd op 31 december).
Gemiddelde leeftijd vrouwen
Gemiddelde leeftijd bij echtscheiding voor vrouwen.
Voor de periode tot 1950 werd de leeftijd bepaald als leeftijd op de laatste verjaardag, vanaf 1950 is de leeftijd bepaald als het verschil tussen het jaar van echtscheiding en het jaar van geboorte (leeftijd op 31 december).
Gemiddelde huwelijksduur
Gemiddelde huwelijksduur bij echtscheiding.
Voor de periode tot 1950 werd de duur bepaald als duur op de laatste (huwelijks)verjaardag, vanaf 1950 is de duur bepaald als het verschil tussen het jaar van echtscheiding en het jaar van huwelijkssluiting (duur op 31 december).
Door overlijden van de man, relatief
Huwelijksontbindingen door overlijden van gehuwde mannen per duizend van het gemiddeld aantal echtparen (gehuwde mannen).
Voor de jaren 1900 tot 1947 is het aantal gehuwde mannen berekend met behulp van de resultaten van de Volkstellingen van 31 december 1899, 1909, 1920, 1930 en 31 mei 1947.
Door overlijden van de vrouw, relatief
Huwelijksontbindingen door overlijden van gehuwde vrouwen per duizend van het gemiddeld aantal echtparen (gehuwde mannen).
Voor de jaren 1900 tot 1947 is het aantal gehuwde mannen berekend met behulp van de resultaten van de Volkstellingen van 31 december 1899, 1909, 1920, 1930 en 31 mei 1947.