Warmtepompen; aantallen, thermisch vermogen en energiestromen
| Warmtepompen | Sector | Perioden | Warmtepompen In gebruik genomen warmtepompen (aantal) | Warmtepompen Uit gebruik genomen warmtepompen (aantal) | Warmtepompen Opgestelde warmtepompen einde van jaar (aantal) | Thermisch vermogen van warmtepompen In gebruik genomen thermisch vermogen (megawatt) | Thermisch vermogen van warmtepompen Uit gebruik genomen thermisch vermogen (megawatt) | Thermisch vermogen van warmtepompen Opgesteld thermisch vermogen einde jaar (megawatt) | Energiestromen Bruto warmteproductie warmtepompen (TJ) | Energiestromen Verbruik van elektriciteit en aardgas (TJ) | Energiestromen Bruto eindverbruik (TJ) | Vermeden verbruik van fossiele energie (TJ) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Warmtepompen; totaal | Totaal gebouwen | 2023* | 465.448 | 7.355 | 2.344.132 | 3.013 | 146 | 15.834 | 40.246 | 14.409 | 25.837 | 10.021 |
| Warmtepompen; totaal | Woningen | 2023* | . | 6.394 | 1.886.505 | . | 50 | 9.634 | 24.608 | 8.973 | 15.635 | 5.714 |
| Warmtepompen; totaal | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023* | . | 961 | 457.628 | . | 96 | 6.200 | 15.638 | 5.436 | 10.202 | 4.307 |
| Warmtepompen bodem; totaal | Totaal gebouwen | 2023* | 26.563 | 4.100 | 147.837 | 341 | 119 | 2.242 | 8.880 | 2.237 | 6.643 | 4.291 |
| Warmtepompen bodem; totaal | Woningen | 2023* | . | 3.323 | 138.676 | . | 40 | 1.022 | 4.048 | 1.019 | 3.030 | 1.960 |
| Warmtepompen bodem; totaal | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023* | . | 777 | 9.161 | . | 79 | 1.220 | 4.832 | 1.219 | 3.613 | 2.331 |
| Warmtepompen bodem; wv hybride | Totaal gebouwen | 2023* | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . |
| Warmtepompen bodem; wv hybride | Woningen | 2023* | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . |
| Warmtepompen bodem; wv hybride | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023* | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . |
| Warmtepompen buitenlucht; totaal | Totaal gebouwen | 2023* | 438.885 | 3.255 | 2.196.295 | 2.672 | 27 | 13.591 | 31.366 | 12.171 | 19.194 | 5.730 |
| Warmtepompen buitenlucht; totaal | Woningen | 2023* | . | 3.071 | 1.747.829 | . | 10 | 8.611 | 20.560 | 7.954 | 12.605 | 3.754 |
| Warmtepompen buitenlucht; totaal | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023* | . | 184 | 448.466 | . | 17 | 4.980 | 10.806 | 4.217 | 6.589 | 1.976 |
| Warmtepompen buitenlucht-lucht | Totaal gebouwen | 2023* | 305.086 | 0 | 1.752.327 | 1.665 | 0 | 10.066 | 10.553 | 4.060 | 6.493 | 1.925 |
| Warmtepompen buitenlucht-lucht | Woningen | 2023* | . | 0 | 1.325.657 | . | 0 | 6.065 | 5.527 | 2.126 | 3.401 | 1.008 |
| Warmtepompen buitenlucht-lucht | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023* | . | 0 | 426.670 | . | 0 | 4.001 | 5.025 | 1.934 | 3.092 | 917 |
| Warmtepompen buitenlucht-water; totaal | Totaal gebouwen | 2023* | 133.799 | 3.255 | 443.968 | 1.007 | 27 | 3.525 | 20.813 | 8.112 | 12.701 | 3.805 |
| Warmtepompen buitenlucht-water; totaal | Woningen | 2023* | . | 3.071 | 422.172 | . | 10 | 2.546 | 15.032 | 5.828 | 9.204 | 2.746 |
| Warmtepompen buitenlucht-water; totaal | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023* | . | 184 | 21.796 | . | 17 | 979 | 5.781 | 2.283 | 3.497 | 1.059 |
| Warmtepomp buitenlucht-water; wv hybride | Totaal gebouwen | 2023* | 54.167 | . | . | 285 | . | . | . | . | . | . |
| Warmtepomp buitenlucht-water; wv hybride | Woningen | 2023* | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . |
| Warmtepomp buitenlucht-water; wv hybride | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023* | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . |
| Bron: CBS. | ||||||||||||
Tabeltoelichting
Deze tabel bevat cijfers over aantallen warmtepompen, de capaciteit van deze warmtepompen en de hoeveelheid geproduceerde en verbruikte energie. De temperatuur van de warmte uit de bodem of buitenlucht is vaak niet hoog genoeg voor direct gebruik. Daarom worden warmtepompen ingezet om de temperatuur naar een voldoende hoog niveau te brengen. Warmte uit de bodem of buitenlucht is een vorm van hernieuwbare energie. Er zijn ook cijfers opgenomen over het vermeden verbruik van fossiele energie en vermeden emissies van kooldioxide. De gegevens kunnen worden uitgesplitst naar warmtebron (bodem of buitenlucht) en naar sector (woningen of utiliteit). Deze tabel bevat geen gegevens over warmtepompen die ventilatieretourlucht als warmtebron gebruiken.
Vanaf 2022 wordt voor de buitenluchtwarmte-water- en bodemwarmtewarmtepompen het aantal hybride systemen getoond. Met hybride wordt bedoeld een warmtepomp die in combinatie met een aardgasketel werkt. De aardgasketel wordt actief wanneer de warmtevraag niet meer door de warmtepomp alleen kan worden geleverd. Bij het samenstellen van de informatie is gevraagd naar de verkochte warmtepompen waarvan men zeker wist dat deze als hybride worden ingezet. In werkelijkheid kan het aantal hybride warmtepompen hierdoor hoger liggen dan wat er in deze tabel wordt getoond.
Gegevens beschikbaar vanaf:
1994
Status van de cijfers:
Deze tabel geeft definitieve cijfers tot en met 2021, nader voorlopige cijfers over 2022 en voorlopige cijfers over 2023.
Wijzigingen per 26 april 2024:
Voorlopige cijfers over 2023 zijn toegevoegd. Cijfers over 2022 zijn herzien.
Voor warmtepompen die in de jaren 2022 en 2023 in gebruik zijn genomen was het niet mogelijk om op basis van de beschikbare informatie onderscheid naar sector (woningen en utiliteit) te maken. Hierdoor worden de onderwerpen ‘In gebruik genomen warmtepompen’ en ‘In gebruik genomen thermisch vermogen’ van deze jaren als ‘.’ weergegeven. De totalen voor 2022 en 2023 zijn wel beschikbaar.
Cijfers over opgestelde warmtepompen per sector in 2022 zijn licht aangepast. Als gevolg hiervan veranderen ook de energiestromen per sector. Daardoor wijken cijfers in deze tabel licht af van cijfers in Energiebalans; aanbod en verbruik, sector.
Wijzigingen per 14 december 2023:
Revisie (2021) en actualisering (2022) van cijfers over het vermeden verbruik van fossiele brandstoffen en vermeden CO2-emissies. Dit gebeurt naar aanleiding van een actualisering van het rendement, het fossiele energieverbruik en de CO2-emissie van de elektriciteitsproductie.
Wijzigingen per 14 november 2023:
Cijfers over 2022 verbeterd.
Wijzigingen per 19 april 2023:
Geen, dit is een nieuwe tabel. Deze tabel is de opvolger van "Warmtepompen; aantallen, thermisch vermogen en energiestromen, 1994-2021". Zie paragraaf 3.
Wanneer komen er nieuwe cijfers:
Voorlopige cijfers over het voorafgaande jaar elk jaar in april.
Nader voorlopige cijfers over het voorafgaande jaar verschijnen elk jaar in december.
Definitieve cijfers verschijnen in december van het tweede jaar na het verslagjaar.”
Toelichting onderwerpen
- Warmtepompen
- Een warmtepomp is een apparaat waarmee warmte op een lage temperatuur door toevoer van hulp-energie (vaak elektriciteit) wordt omgezet in warmte bij hoge temperatuur.
De werking komt overeen met die van een koelkast. Ook daar wordt warmte van lage temperatuur (in de koelkast) omgezet naar warmte van hoge temperatuur (buiten de koelkast). Daarbij wordt warmte van binnen de koelkast verplaatst naar buiten de koelkast.
Over het aantal warmtepompen zijn drie soorten gegevens beschikbaar:
1. Het aantal in gebruik genomen warmtepompen in een bepaald jaar.
2. Het aantal uit gebruik genomen warmtepompen in een bepaald jaar.
3. Het aantal warmtepompen opgesteld aan het eind van een bepaald jaar.- In gebruik genomen warmtepompen
- Het aantal warmtepompen dat in het verslagjaar in gebruik is genomen.
- Uit gebruik genomen warmtepompen
- Het aantal warmtepompen dat in het verslagjaar uit gebruik is genomen en als verwijderd wordt beschouwd.
- Opgestelde warmtepompen einde van jaar
- Het aantal warmtepompen dat op 31 december van het verslagjaar in gebruik is.
- Thermisch vermogen van warmtepompen
- Maximale warmteproductie per tijdseenheid
Voor thermisch vermogen wordt als eenheid Megawatt gebruikt.- In gebruik genomen thermisch vermogen
- Het thermisch vermogen dat in het verslagjaar in gebruik is genomen.
- Uit gebruik genomen thermisch vermogen
- Het thermisch vermogen dat in het verslagjaar uit gebruik is genomen en als verwijderd wordt beschouwd.
- Opgesteld thermisch vermogen einde jaar
- Het thermisch vermogen dat op 31 december van het verslagjaar in gebruik is.
- Energiestromen
- Bij warmtepompen zijn drie energiestromen relevant;
1. de bruto productie van warmte (uitgaande energie)
2. het eigen verbruik van elektriciteit en aardgas (ingaande energie) en
3. de onttrekking van warmte uit de bodem of buitenlucht (ingaande energie).
De ingaande stromen zijn gelijk aan de uitgaande stroom.
Voor energiestromen wordt als eenheid de TeraJoule (TJ) gebruikt.
Dit is 1 000 000 000 000 joule (een 1 met 12 nullen). Een joule is een eenheid van energie die overeenkomt met 0,24 calorie.
Een TJ komt overeen met 31 600 kubieke meter aardgas of 278 000 kilowattuur elektriciteit.- Bruto warmteproductie warmtepompen
- Totale warmteproductie van de warmtepompen.
- Verbruik van elektriciteit en aardgas
- Eigen verbruik van elektriciteit en aardgas door warmtepompen.
- Bruto eindverbruik
- Bruto eindverbruik
Het bruto eindverbruik van warmtepompen is gedefinieerd als de hoeveelheid onttrokken warmete uit de bodem of buitenlucht voor nuttige toepassing. De hoeveelheid onttrokken warmte uit de bodem of buitenlucht wordt doorgaans berekend uit de totale warmteproductie van de warmtepomp minus het eigen verbruik van elektriciteit of aardgas door de warmtepomp.
- Vermeden verbruik van fossiele energie
- Het vermeden verbruik van fossiele energie is de hoeveelheid fossiele energie (en kernenergie) die nodig geweest zou zijn als de hernieuwbare energie niet gebruikt zou zijn.
Bij de berekening van vermeden verbruik van fossiele energie gaat het om de som van:
1. Het vermeden verbruik van fossiele energie door de binnenlandse productie van elektriciteit, warmte en gas uit hernieuwbare bronnen.
2. Het vermeden verbruik van fossiele energie door de op de binnenlandse markt verkochte biobrandstoffen voor het wegverkeer.
De import en export van groene stroom telt niet mee.
In deze tabel wordt als eenheid de TeraJoule (TJ) gebruikt.
Dit is 1 000 000 000 000 joule (een 1 met 12 nullen). Een joule is een eenheid van energie die overeenkomt met 0,24 calorie.
Een TJ komt overeen met 31 600 kubieke meter aardgas of 278 000 kilowattuur elektriciteit.