Overheidsbalans; activa en passiva

Tabeltoelichting

Toelichting onderwerpen

Activa

Totaal van alle bezittingen.

Een economisch actief (meervoud activa) is een waardeobject waarvan het bezit of gebruik gedurende een bepaalde tijd de economische eigenaar baten oplevert. Het is een middel om waarde mee te nemen van de ene verslagperiode naar de volgende.

Totaal activa

Totaal van alle bezittingen.

Een economisch actief (meervoud activa) is een waardeobject waarvan het bezit of gebruik gedurende een bepaalde tijd de economische eigenaar baten oplevert. Het is een middel om waarde mee te nemen van de ene verslagperiode naar de volgende.

Niet-financiële activa

Niet-financiële activa zijn objecten die een economische waarde hebben, waar eigendomsrechten over kunnen worden uitgeoefend en die niet geldelijk van aard zijn. In de praktijk komt dit bij benadering neer op alle (niet geldelijke) objecten die verkocht kunnen worden. Voorbeelden van objecten die niet verkocht kunnen worden zijn de zee en de lucht. Voorbeelden van activa die geldelijk van aard zijn, zijn aandelen en pensioenen. Niet-financiële activa bestaan uit vaste activa, voorraden, grond, minerale reserves en duurzame consumptiegoederen.

AN Totaal niet-financiële activa

Niet-financiële activa zijn objecten die een economische waarde hebben, waar eigendomsrechten over kunnen worden uitgeoefend en die niet geldelijk van aard zijn. In de praktijk komt dit bij benadering neer op alle (niet geldelijke) objecten die verkocht kunnen worden. Voorbeelden van objecten die niet verkocht kunnen worden zijn de zee en de lucht. Voorbeelden van activa die geldelijk van aard zijn, zijn aandelen en pensioenen. Niet-financiële activa bestaan uit vaste activa, voorraden, grond, minerale reserves en duurzame consumptiegoederen.

AN11 Vaste activa

Vaste activa zijn geproduceerde materiële of immateriële activa die langer dan een jaar in het productieproces worden gebruikt. Voorbeelden zijn gebouwen, machines, vervoermiddelen en software.

AN111 Woningen

Gebouwen die geheel of hoofdzakelijk zijn bestemd voor bewoning (inclusief bijgebouwen). Voorbeelden zijn: kazernes, ambtswoningen en andere gebouwen die voor permanente bewoning zijn bestemd.

AN1121 Bedrijfsgebouwen

Andere gebouwen dan woningen bestemd voor de huisvesting van de onderneming. Inclusief historische monumenten die als bedrijfsgebouwen worden aangemerkt. Voorbeelden: opslagplaatsen, fabrieksgebouwen, hotels, restaurants, scholen en ziekenhuizen.

AN1122 Grond-, weg- en waterbouwkundig..

AN1122 Grond-, weg- en waterbouwkundige werken.

Andere bouwwerken dan gebouwen, met inbegrip van de kosten van de aanleg van wegen en riolering. Inclusief historische monumenten die niet als woning of bedrijfsgebouw worden aangemerkt. Voorbeelden: autowegen, straten, spoorwegen, start- en landingsbanen op vliegvelden, bruggen, tunnels, waterwegen, havens, telecommunicatie- en elektriciteitsleidingen. Het bouwrijp maken van grond valt er ook onder.

AN1123 Overdrachtskosten op grond

Kosten in verband met de eigendomsoverdracht van grond.

AN1131 Vervoermiddelen

Vervoermiddelen voor personen- of goederenvervoer. Voorbeelden: Auto's, aanhangwagens, opleggers, schepen, spoor- en tramwegmateriaal, lucht- en ruimtevaartuigen, fietsen en motorrijwielen.

AN1131A Personenauto's

Auto's die voor het vervoer van personen bedoeld zijn.

AN1131B Overige wegvervoermiddelen

Alle wegvervoermiddelen met uitzondering van personenauto's.

AN1131C Treinen en trams

Voertuigen die op rails rijden.

AN1131D Schepen

Vervoermiddelen op of onder water.

AN1131E Vliegtuigen

Luchtvaartuigen die zich voortbewegen door een luchtstroom langs draagvleugels te leiden.

AN1132A Computers

Gegevensverwerkende en elektronische apparaten voor zover deze door de gebruiker vrij programmeerbaar zijn. Onder deze rubriek vallen ook randapparatuur zoals terminals en printers.

AN1132B Telecommunicatie apparatuur

Apparatuur op het gebied van de telecommunicatietechnologie: elektronisch werkende toestellen en de elektronische onderdelen daarvan.

AN1139+AN114 Machines, installaties ...

Machines, installaties en wapensystemen.
Machines die gebruikt worden voor de productie. Verder ook de machines voor algemeen gebruik (zoals kantoormachines en audio-apparatuur), werktuigen en vervoermiddelen die incidenteel gebruik maken van de openbare weg zoals tractoren, graafmachines, heftrucks en dergelijke. Ook wapensystemen behoren tot deze categorie.

AN11O Overige materiële vaste activa

Goederen zoals meubilair, rekken, silo's, opslagtanks, containers, pallets, sportartikelen en muziekinstrumenten.

AN115 In cultuur gebrachte activa

Vee en aanplant van bomen met een regelmatige opbrengst, die onder rechtstreeks toezicht, verantwoordelijkheid en beheer staan. Voorbeelden zijn fruitbomen,
druivenstokken, fok-, broed- en kweekdieren (inclusief vis en gevogelte), melkvee en schapen.

AN1171 Onderzoek en ontwikkeling

Bestaat uit de waarde van uitgaven voor creatief werk dat systematisch wordt ondernomen ter vergroting van de hoeveelheid kennis, inclusief kennis van de mens, cultuur en maatschappij, en het gebruik van deze kennis om nieuwe toepassingen te ontwikkelen. De waarde wordt bepaald op basis van de economische baten die in de toekomst worden verwacht. Tenzij de waarde redelijk goed kan worden geraamd, wordt de waarde volgens afspraak vastgesteld als de som van de kosten, met inbegrip van de kosten van niet-geslaagd onderzoeks- en ontwikkelingswerk. Onderzoeks- en ontwikkelingswerk dat de eigenaar geen baten zal opleveren, wordt niet als actief, maar als intermediair verbruik geclassificeerd.

AN1173 Computerprogrammatuur en databa..

AN1173 Computerprogrammatuur en databanken.

Computerprogramma's, programmabeschrijvingen en ondersteunend materiaal voor systeem- en toepassingsprogrammatuur. Grote uitgaven voor de aankoop, ontwikkeling of uitbreiding van geautomatiseerde gegevensbestanden waarvan het gebruik langer dan een jaar betreft vallen ook onder deze rubriek.

AN117O Overige immateriële activa

Nieuwe informatie of specialistische kennis waarvan het gebruik in het productieproces is beperkt tot de eenheden die hierover het eigendom hebben of die van de eigenaar een vergunning voor het gebruik hebben gekregen.

AN12 Voorraden

Alle grondstoffen, halffabrikaten, onderhanden werk en eindproducten, die op een bepaald moment bij de producenten aanwezig zijn. Een uitzondering is het onderhanden werk in de bouwnijverheid, dat tot de investeringen in vaste activa van de opdrachtgever is gerekend, en niet tot veranderingen in voorraden in de bouwnijverheid. Het gaat hierbij om nog niet voltooide woningen, bedrijfsgebouwen en weg- en waterbouwkundige werken. Positieve veranderingen in de voorraden ontstaan wanneer in het verslagjaar goederen zijn geproduceerd, die nog niet zijn verkocht. Ook ontstaan toevoegingen aan voorraden wanneer goederen in het verslagjaar zijn gekocht, maar nog niet in het productieproces verbruikt. Negatieve veranderingen in voorraden ontstaan wanneer goederen aan bestaande voorraden worden onttrokken om verkocht of in het productieproces
verbruikt te worden. De waardering van de veranderingen in voorraden gebeurt zodanig, dat er geen winsten of verliezen op voorraden door prijsveranderingen ontstaan.
Beginvoorraad en eindvoorraad van elk goed worden voor dit doel tegen dezelfde prijs gewaardeerd, namelijk grondstoffen tegen de in de periode geldende gemiddelde inkoopprijs, eindproducten tegen de gemiddelde verkoopprijs en het onderhanden werk tegen de gemiddelde kostprijs. Met deze waarderingsmethode wordt zoveel mogelijk voorkomen dat de productiewaarde en daarmee de toegevoegde waarde worden beïnvloed door prijsveranderingen van de voorraden gedurende de periode van waarneming.

AN211 Grond

Totaal van grond onder woningen, grond onder bedrijfsgebouwen en landbouwgrond.
Grond onder infrastructuur en natuurgrond krijgt geen waarde toegerekend.
De waarde van bouwgrond is niet meegenomen in deze cijfers.

AN2111A Grond onder woningen

Grond onder gebouwen die geheel of hoofdzakelijk zijn bestemd voor bewoning inclusief bijgebouwen. De waarde van grond onder woningen wordt bepaald als het verschil
tussen de waarde van het gehele onroerende goed (grond plus opstal) en de waarde van de opstal.

AN2111B Grond onder bedrijfsgebouwen

Grond onder andere gebouwen dan woningen, bestemd voor de huisvesting van de onderneming. De waarde van grond onder bedrijfsgebouwen wordt bepaald als het
verschil tussen de waarde van het gehele onroerende goed (grond plus opstal) en de waarde van de opstal.

AN2112 Landbouwgrond

Grond voor akkerbouw, veeteelt of tuinbouw. Grond onder kassen en boerenerven valt ook onder landbouwgrond. Ook grond onder kassen die voor andere doeleinden worden gebruikt, zoals voor de opslag van caravans of voor tuincentra, wordt tot de landbouwgrond gerekend.

AN212 Olie- en gasreserves

De ondergrondse reserves van olie, aardgas en aardgascondensaat. Olie en gas dat al uit de grond is gehaald, maar nog niet is verkocht, wordt tot de voorraden gerekend.

Financiële activa

Financiële activa zijn economische activa; hiertoe behoren financiële aanspraken en de component ongemunt goud van monetair goud. Financiële activa zijn waardeobjecten, te weten baten die de economische eigenaar krijgt wanneer hij ze gedurende een bepaalde tijd behoudt. Zij zijn een middel om waarden van de ene verslagperiode naar de volgende over te brengen. Baten of reeksen baten worden uitgewisseld door middel van betalingen. Tot de betaalmiddelen behoren monetair goud, bijzondere trekkingsrechten, chartaal geld en girale deposito's. Financiële aanspraken, ook financiële instrumenten genoemd, zijn financiële activa, waartegenover financiële passiva staan.

AF Totaal financiële activa

Financiële activa zijn economische activa; hiertoe behoren financiële aanspraken en de component ongemunt goud van monetair goud. Financiële activa zijn waardeobjecten, te weten baten die de economische eigenaar krijgt wanneer hij ze gedurende een bepaalde tijd behoudt. Zij zijn een middel om waarden van de ene verslagperiode naar de volgende over te brengen. Baten of reeksen baten worden uitgewisseld door middel van betalingen. Tot de betaalmiddelen behoren monetair goud, bijzondere trekkingsrechten, chartaal geld en girale deposito's. Financiële aanspraken, ook financiële instrumenten genoemd, zijn financiële activa, waartegenover financiële passiva staan.

AF2 Chartaal geld en deposito's

Chartaal geld bestaat uit bankbiljetten en munten die door monetaire autoriteiten zijn uitgegeven of toegelaten. Deposito's bestaan uit rekening-courant tegoeden (girale deposito's), spaartegoeden en overige deposito's.

AF21 Chartaal geld

Chartaal geld bestaat uit alle bankbiljetten en munten in omloop.

AF22 Girale deposito's

Girale deposito's omvatten alle rekening-courant tegoeden luidend in euro's en vreemde valuta bij ingezeten en niet-ingezeten banken. Daarnaast omvatten girale deposito's rekening-courant tegoeden van de overheid die aangehouden worden bij de centrale overheid.

AF29 Overige deposito's

Overige deposito's zijn andere deposito's dan girale deposito's. Overige deposito's kunnen niet worden gebruikt voor het verrichten van betalingen, behalve op de vervaldatum of na een overeengekomen opzegtermijn, en kunnen niet in chartaal geld of girale deposito's worden omgezet zonder enige aanzienlijke beperking of boete. Daarnaast omvatten overige deposito's tegoeden van de overheid die aangehouden worden bij de centrale overheid.

AF3 Schuldbewijzen

Schuldbewijzen zijn verhandelbare financiële instrumenten die als bewijs van schuld dienen.

AF31 Kortlopende schuldbewijzen

Kortlopende schuldbewijzen omvatten alle schuldbewijzen met een looptijd tot maximaal een jaar. Voorbeelden van kortlopende schuldbewijzen zijn schatkistpapier (dutch treasury certificates), door financiële instellingen in omloop gebrachte schuldbewijzen (spaarbrieven, spaarbewijzen aan toonder, certificates of deposit), en door lokale overheid en bedrijven in omloop gebrachte schuldbewijzen (commercial paper).

AF32 Langlopende schuldbewijzen

Langlopende schuldbewijzen omvatten alle schuldbewijzen met in het algemeen een langere looptijd dan een jaar. Hieronder vallen obligaties, floating rate notes (obligaties met een variabele rente), pandbrievenen converteerbare obligaties, zolang deze niet in aandelen zijn omgezet.

AF4 Leningen

Leningen omvatten kredieten die niet het karakter dragen van deposito's.

AF41 Kortlopende leningen

Kortlopende leningen omvatten alle kredieten die niet het karakter dragen van deposito's en waarvan de vooraf bepaalde contractuele looptijd doorgaans korter is dan een jaar. Hieronder vallen onder meer kortlopende leningen bij financiële instellingen, rekening-courant verhoudingen (uitgezonderd giraal geld), kortlopend consumptief krediet, wissels en promessen.

AF42 Langlopende leningen

Langlopende leningen omvatten alle kredieten die niet het karakter dragen van deposito's en waarvan de vooraf bepaalde contractuele looptijd in principe gelijk dan wel langer is dan een jaar. Het gaat voornamelijk om langlopende leningen op schuldbekentenis (vooral aangegaan bij institutionele beleggers), hypothecaire leningen en langlopend consumptief krediet.

AF5 Aandelen en overige deelnemingen

Aandelen en overige deelnemingen omvatten alle vorderingen die een gehele of gedeeltelijke aanspraak verlenen op de eventuele winst en het eventuele netto vermogen bij liquidatie. Hiertoe wordt eveneens gerekend de waarde van de investeringen door de overheid in de overheidsbedrijven.
Een splitsing wordt gemaakt in:
- Beursgenoteerde aandelen;
- Niet-beursgenoteerde aandelen;
- Overige deelnemingen, en
- Aandelen of rechten van deelneming in beleggingsfondsen .

AF51 Deelnemingen

Deelnemingen en aandelen of rechten van deelneming in beleggingsfondsen omvatten alle vorderingen die een gehele of gedeeltelijke aanspraak verlenen op de eventuele winst en het eventuele netto vermogen bij liquidatie. Hiertoe wordt ook de waarde van de investeringen door de overheid in de overheidsbedrijven gerekend.

AF511 Beursgenoteerde aandelen

Beursgenoteerde aandelen zijn aandelenbewijzen die aan een beurs genoteerd zijn. Deze beurs kan zowel een erkende aandelenbeurs als enige andere vorm van secundaire markt zijn. Dat beurskoersen voor beursgenoteerde aandelen bestaan, betekent dat de actuele marktprijzen gewoonlijk onmiddellijk beschikbaar zijn.

AF512 Niet-beursgenoteerde aandelen

Niet-beursgenoteerde aandelen zijn aandelenbewijzen die niet aan een beurs genoteerd zijn. Dit zijn alle vorderingen die een gehele of gedeeltelijke aanspraak verlenen op de eventuele winst en het eventuele netto vermogen bij liquidatie.

AF519 Overige deelnemingen

Overige deelnemingen omvatten alle vormen van deelnemingen die niet zijn ingedeeld bij de subcategorieën beursgenoteerde aandelen en niet-beursgenoteerde aandelen.

AF52 Aandelen in beleggingsfondsen

Aandelen in beleggingsfondsen zijn aandelen van een beleggingsfonds als het fonds een vennootschapsstructuur heeft. Als het fonds een trust is, worden zij rechten van deelneming genoemd. Beleggingsfondsen zijn collectieve beleggingsinstellingen via welke beleggers middelen bijeenbrengen om in financiële en/of niet-financiële activa te beleggen.

AF71 Financiële derivaten

Financiële derivaten zijn financiële stukken gebaseerd op of afgeleid van een andere onderliggende waarde (bijvoorbeeld effecten, rente, valuta of grondstoffen), met het oog op verkleinen van risico's of juist speculatieve doeleinden. Bij derivaten worden afspraken gemaakt over mogelijke toekomstige koop-/verkoopprijzen van de onderliggende waarden of worden cashflows tegen elkaar uitgeruild. Alleen de afgeleide instrumenten die een marktwaarde hebben (omdat zij verhandelbaar zijn of op de markt kunnen worden gecompenseerd), worden in de nationale rekeningen als vorderingen beschouwd. Tot de financiële derivaten behoren opties en termijncontracten (warrants, futures, swaps, en forward rate agreements). Tot de derivaten behoren niet de onderliggende waarde, de terug te betalen margestorting en de afgeleide instrumenten die niet verhandelbaar zijn. Termijncontracten zijn als saldo van vorderingen en schulden opgenomen bij vorderingen. Dit houdt in dat zij netto aan de activazijde van de balansen, financiële transacties en overige mutaties opgenomen zijn. Hierdoor kunnen de uitstaande posities een negatieve waarde aannemen.

AF8 Overige vorderingen/schulden

Overige vorderingen/schulden zijn financiële activa en passiva die ontstaan als tegenboekingen van transacties indien er sprake is van een tijdsverschil tussen deze transacties en de daarmee samenhangende betalingen.
Financiële transacties in overige vorderingen/schulden omvatten:
- handelskredieten en voorschotten, en
- overige transitorische posten.