Opbouw nationaal vorderingensaldo; nationale rekeningen

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat jaargegevens van de berekening van het nationaal vorderingensaldo vanuit het bruto binnenlands product. Het nationaal vorderingensaldo is het verschil tussen de vorderingen van Nederland op het buitenland en de schulden van Nederland aan het buitenland. Het nationaal vorderingen saldo geeft aan hoeveel de gezamenlijke economische sectoren van Nederland kunnen uitlenen dan wel aan financiële middelen moeten aantrekken gegeven de lopende en de kapitaaltransacties.

Gegevens beschikbaar vanaf 1995.

Status van de cijfers:
De gegevens van 1995 tot en met 2021 zijn definitief. De gegevens over 2022 zijn voorlopig.

Wijzigingen per 22 september 2023:
Cijfers over 2022 zijn aangepast als gevolg van actuele informatie over de overheidsfinanciën. De aanpassingen werken door in meerdere transacties en saldi.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Na afloop van het verslagjaar worden na zes maanden voorlopige cijfers gepubliceerd. Na 18 maanden worden de definitieve cijfers gepubliceerd. Hiernaast kunnen er tussentijdse actualisaties plaatsvinden om eind maart en eind september de meest actuele gegevens over de overheid aan de Europese Commissie te verstrekken.

Toelichting onderwerpen

Bruto binnenlands product
Het bruto binnenlands product (bbp) is een maat voor de omvang van de economie. De verandering van het volume van het bbp in een bepaalde tijdsperiode is een maat voor de groei (of krimp) van de economie. Het bruto binnenlands product tegen marktprijzen is het eindresultaat van de productieve activiteiten van ingezeten productie-eenheden. Het kan op drie manieren worden gedefinieerd:
- vanuit het oogpunt van de productie: het bbp is de som van de bruto toegevoegde waarde van alle institutionele sectoren of bedrijfstakken en het saldo van productgebonden belastingen en subsidies (die niet aan sectoren en bedrijfstakken worden toegerekend). Het is eveneens de sluitpost van de productierekening van de totale economie;
- vanuit het oogpunt van de bestedingen: het bbp is de som van de finale bestedingen aan goederen en diensten door ingezeten institutionele eenheden (consumptie en bruto-investeringen) en het saldo van uitvoer en invoer van goederen en diensten;
- vanuit het oogpunt van het inkomen: het bbp is de som van de bestedingen in de inkomensvormingsrekening van de totale economie (beloning van werknemers, belastingen op productie en invoer exclusief subsidies, bruto-exploitatieoverschot en gemengd inkomen van de totale economie).
Door het bbp te verminderen met het verbruik van vaste activa, wordt het netto binnenlands product (nbp) tegen marktprijzen verkregen.
Saldo primaire inkomens buitenland
Het verschil tussen de uit het buitenland ontvangen primaire inkomens en de aan het buitenland betaalde primaire inkomens.

Wanneer een in Nederland ingezeten bedrijf in het buitenland actief wordt, wordt de betreffende bedrijfseenheid na een jaar niet langer gezien als ingezetene in Nederland, maar als ingezetene in het buitenland. Omgekeerd geldt een bedrijfseenheid met een buitenlandse moederonderneming als ingezetene wanneer het hier langer dan een jaar actief is. Ingezeten personen die zich in het buitenland vestigen, worden eveneens na een jaar niet langer gezien als ingezetene in Nederland, maar als ingezetene in het buitenland. Omgekeerd wordt een niet-ingezetene een ingezetene in Nederland wanneer hij of zij hier minimaal een jaar is gevestigd. Een uitzondering op deze regel vormen studenten. Deze worden altijd als ingezetene gezien van het land waar zij gevestigd waren voordat zij gingen studeren.
Saldo
Ontvangen primaire inkomens buitenland
De van het buitenland ontvangen beloning van werknemers, inkomen uit vermogen, en subsidies (EU).
Totaal
Ontvangen beloning werknemers buitenland
De van het buitenland ontvangen beloning van werknemers. Het gaat bij deze geldstroom vooral om in Nederland ingezetenen die minder dan een jaar in het buitenland gevestigd zijn en bij een niet in Nederland ingezeten bedrijf werken. Dit kan wel een buitenlands filiaal zijn van een Nederlands bedrijf. Als ze langer dan in een jaar in het buitenland gevestigd zijn, worden ze niet langer gezien als ingezetenen in Nederland en maakt hun beloning niet langer deel uit van de door Nederland uit het buitenland ontvangen beloning. De beloning van grenswerkers die in Nederland wonen maar in het buitenland werken wordt wel meegeteld.
Inkomen uit vermogen
De uit het buitenland ontvangen rente, dividend, ingehouden winsten op directe buitenlandse investeringen en het overige inkomen uit vermogen.
Uit het buitenland ontvangen subsidies
De uit het buitenland ontvangen subsidies, ondermeer uit de Europese unie.
Betaalde primaire inkomens buitenland
De aan het buitenland betaalde beloning van werknemers, inkomen uit vermogen en belastingen op productie en invoer.
Totaal
Betaalde beloning werknemers buitenland
De aan het buitenland betaalde beloning van werknemers. Het gaat bij deze geldstroom vooral om niet in Nederland ingezetenen die minder dan een jaar in Nederland gevestigd zijn en bij een in Nederland ingezeten bedrijf werken. Dit kan wel een Nederlands filiaal zijn van een buitenlands bedrijf. Als ze langer dan in een jaar in Nederland gevestigd zijn, worden ze gezien als ingezetenen in Nederland en maakt hun beloning niet langer deel uit van de door Nederland aan het buitenland betaalde beloning. De beloning van grenswerkers die in Nederland werken maar in het buitenland wonen wordt wel meegeteld.
Inkomen uit vermogen
De aan het buitenland betaalde rente, dividend, ingehouden winsten op directe buitenlandse investeringen en het overige inkomen uit vermogen.
Belastingen op productie en invoer
De aan het buitenland betaalde belastingen op productie en invoer.
Bruto nationaal inkomen
Het totaal van de door ingezeten institutionele eenheden ontvangen primaire inkomens: beloning van werknemers, netto-exploitatieoverschot / netto gemengd inkomen, het saldo van ontvangen en betaald inkomen uit vermogen en de belastingen op productie en invoer minus subsidies. Inkomens uit vermogen die van de ene binnenlandse sector naar de andere gaan, vallen in dit inkomensbegrip tegen elkaar weg. Het bruto nationaal inkomen (tegen marktprijzen) is gelijk aan het bbp minus het primaire inkomen dat ingezeten eenheden aan niet-ingezeten eenheden betalen plus het primaire inkomen dat ingezeten eenheden uit het buitenland ontvangen. De afdrachten van lidstaten aan de Europese Unie is voor een groot deel gebaseerd op het bruto nationaal inkomen.

Het begrip nationaal inkomen is geen productie-, maar een inkomensbegrip; het is daarom relevanter indien het netto wordt uitgedrukt, dat wil zeggen na aftrek van afschrijvingen (het verbruik van vaste activa).
Netto nationaal inkomen
Het verschil tussen bruto nationaal inkomen en het verbruik van vaste activa (afschrijvingen).
Saldo inkomensoverdrachten buitenland
Het verschil tussen de uit het buitenland ontvangen inkomensoverdrachten en de aan het buitenland betaalde inkomensoverdrachten.

Wanneer een in Nederland ingezeten bedrijf in het buitenland actief wordt, wordt de betreffende bedrijfseenheid na een jaar niet langer gezien als ingezetene in Nederland, maar als ingezetene in het buitenland. Omgekeerd geldt een bedrijfseenheid met een buitenlandse moederonderneming als ingezetene wanneer het hier langer dan een jaar actief is. Ingezeten personen die zich in het buitenland vestigen, worden eveneens na een jaar niet langer gezien als ingezetene in Nederland, maar als ingezetene in het buitenland. Omgekeerd wordt een niet-ingezetene een ingezetene in Nederland wanneer hij of zij hier minimaal een jaar is gevestigd. Een uitzondering op deze regel vormen studenten. Deze worden altijd als ingezetene gezien van het land waar zij gevestigd waren voordat zij gingen studeren.
Saldo
Ontvangen inkomensoverdracht buitenland
De uit het buitenland ontvangen belasting op inkomen en vermogen, sociale premies, sociale uitkeringen in geld en overige inkomensoverdrachten.
Totaal