AWBZ/Wlz-zorg in natura; productie (uitgaven en volume), 2010-2017

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat jaarlijkse gegevens betreffende nagecalculeerde uitgaven en volume van de langdurige zorg ten laste van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) (tot 2015) en vanaf 2015 ten laste van de Wet Langdurige Zorg (Wlz). De cijfers hebben betrekking op zorg in natura, niet op zorg die betaald is uit persoonsgebonden budgetten.
De uitgaven dekken het volledige budget van de AWBZ/Wlz-zorg in natura. Het volume betreft alleen zorg waarvan het volume rechtstreeks meetbaar is.

De cijfers zijn gebaseerd op productie-afspraken en nacalculaties. De nacalculaties betreffen gerealiseerde AWBZ/Wlz-zorguitgaven en -volume die na controle vastgesteld zijn door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en gebaseerd zijn op gegevens die door zorginstellingen en zorgkantoren zijn goedgekeurd. De productie-afspraken betreffen de voorlopige afspraken tussen zorgkantoren en zorgaanbieders over de te leveren AWBZ/Wlz-zorg in natura.

In de tabel wordt een onderscheid gemaakt naar intramurale zorg, extramurale zorg en overige zorg. Bij intramurale zorg worden zgn. zorgzwaartepakketten gehanteerd en bij de extramurale zorg zgn. functies. De cijfers worden uitgesplitst naar zorgsector.

Vanaf 2015 wordt de langdurige zorg voor een deel gefinancierd uit de Wlz. Een ander deel wordt vanaf 2015 gefinancierd uit de volgende wetten: de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015, Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Jeugdwet. Dit betreft onder andere een groot deel van de 'Extramurale zorg', 'Zorgzwaartepakketten (Zzp's) Geestelijke gezondheidszorg (GGZ) C Beschermd wonen' en 'Volledig pakket thuis (Vpt) GGZ'. Hierdoor is in de tabel een trendbreuk zichtbaar in 2015. De cijfers die in deze tabel gepubliceerd worden vanaf 2015 betreffen alleen de uitgaven en volume die onder de Wlz vallen.

Gegevens beschikbaar van 2010 tot en met 2017

Status van de cijfers:
De cijfers zijn definitief.

Wijzigingen per 2 april 2021:
- Cijfers over 2017 zijn ongewijzigd definitief gemaakt.
- De tabel is stopgezet. Met ingang van 2018 is de bekostigingscyclus Wlz gewijzigd, waarbij nacalculatie door de NZa alleen nog betrekking heeft op totale productie. Nacalculatie door de NZa vindt dan niet meer plaats op het niveau van afzonderlijke prestaties.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Geen, deze tabel is stopgezet.
De cijfers over uitgaven en volume van Wlz-zorg in natura vanaf verslagjaar 2018 worden gepubliceerd in MLZ-StatLinetabellen op basis van declaraties afkomstig van het Zorginstituut en Vektis (zie paragraaf 3 voor een link).

Toelichting onderwerpen

Uitgaven (in euro's)
Intramurale zorg
Zorg die cliënten ontvangen gedurende een onafgebroken verblijf in een instelling. Het kan gaan om zorg in een verpleeghuis of verzorgingshuis, instelling voor gehandicapten of instelling voor cliënten met langdurige psychische problemen.
Er is sprake van intramurale zorg als de cliënt minimaal 4 etmalen per week in de instelling verblijft.
Ook de verblijfscomponent van kort verblijf is opgenomen onder intramurale zorg; de overige functies van kort verblijf zijn opgenomen bij extramurale zorg.
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) hanteert de term 'intramurale zorg' bij de prestatiebeschrijvingen in haar beleidsregels over de bekostiging van AWBZ/Wlz-zorg. Binnen deze tabel wordt deze term daarom gebruikt bij de indeling van de nagecalculeerde uitgaven en volume.
Totaal intramurale zorg
Zorgzwaartepakketten (zzp's)
Bepaalde soort en hoeveelheid zorg die een cliënt kan ontvangen binnen intramurale AWBZ/Wlz-zorg. De zorg betreft het hele pakket van wonen, zorg en diensten dat nodig is omdat een cliënt niet alles zelf kan.
De indicatiestelling voor AWBZ-zorg met verblijf door het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) gebeurde van 1 juli 2007 tot 1 januari 2015 in de vorm van zzp's en sinds 1 januari 2015 voor de Wlz-zorg in de vorm van zorgprofielen.
Het CAK hanteert zzp's bij het registreren van het gebruik van intramurale AWBZ/Wlz-zorg.
Het Zorginstituut Nederland en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) hanteren zzp's als zorgprestaties die bij de bekostiging van intramurale AWBZ/Wlz-zorg worden onderscheiden.
Er zijn zzp's voor de sectoren Verpleging en Verzorging (VV), Gehandicaptenzorg (GHZ) en de langdurige Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ).
Voor langdurige GGZ met verblijf voor kinderen en jeugdigen worden geen zzp's gehanteerd.
Een zzp-dag is iedere dag waarop een bij een AWBZ/Wlz-zorginstelling ingeschreven bewoner op een plaats binnen de instelling aanwezig is. Een dag waarop een bewoner tijdelijk afwezig is en een dag waarop een plaats leeg is als gevolg van overlijden of verhuizing van de bewoner wordt niet meegeteld. Deze afwezigheidsdagen en mutatiedagen worden meegeteld bij de overige intramurale basisprestaties.
Totaal zzp's
Totaal zorgzwaartepakketten.
zzp Verpleging en verzorging
Totaal zorgzwaartepakket (zzp) Verpleging en verzorging.

Zorg voor ouderen en chronisch zieken door bijvoorbeeld de thuiszorg of verzorgingshuizen en verpleeghuizen.

Per 1 januari 2012 wordt er onderscheid gemaakt tussen 9a VV en 9b VV. 9a VV is gericht op geriatrische revalidatiezorg en 9b VV omvat herstelgerichte behandeling met verpleging en verzorging. Vanaf 2013 valt de geriatrische revalidatiezorg (9a VV) onder de Zorgverzekeringswet.

Op 1 januari 2017 is het experiment Persoonsvolgende bekostiging in de Wlz van start gegaan. Het experiment heeft een looptijd van twee jaar. In regio Rotterdam gaat het om de gehandicaptenzorg, in regio Zuid-Limburg om Verpleging en Verzorging.
De cliënt krijgt in het experiment meer vrijheid bij het kiezen van een aanbieder en krijgt meer zeggenschap over de wijze waarop de zorg wordt georganiseerd. De geleverde Wlz-zorg binnen het experiment wordt vergoed tegen een vast tarief. Hiervoor worden geen productie-afspraken gemaakt.
In deze StatLinetabel zijn de totale uitgaven 2017 op basis van afspraken daarom exclusief de binnen het experiment Persoonsvolgende bekostiging geleverde zorg.
zzp Gehandicaptenzorg
Totaal zorgzwaartepakket (zzp) Gehandicaptenzorg.

Zorg voor personen met een lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke handicap.

Op 1 januari 2017 is het experiment Persoonsvolgende bekostiging in de Wlz van start gegaan. Het experiment heeft een looptijd van twee jaar. In regio Rotterdam gaat het om de gehandicaptenzorg, in regio Zuid-Limburg om Verpleging en Verzorging.
De cliënt krijgt in het experiment meer vrijheid bij het kiezen van een aanbieder en krijgt meer zeggenschap over de wijze waarop de zorg wordt georganiseerd. De geleverde Wlz-zorg binnen het experiment wordt vergoed tegen een vast tarief. Hiervoor worden geen productie-afspraken gemaakt.
In deze StatLinetabel zijn de totale uitgaven 2017 op basis van afspraken daarom exclusief de binnen het experiment Persoonsvolgende bekostiging geleverde zorg.
zzp Geestelijke gezondheidszorg
Totaal zorgzwaartepakket (zzp) Geestelijke gezondheidszorg.

Geestelijke gezondheidszorg (GGZ) betreft zorg aan mensen met psychische en/of psychiatrische problemen. Alleen het deel van de GGZ dat gefinancierd wordt vanuit de AWBZ/Wlz is opgenomen in deze tabel.

Tot 2015 werd een deel van de GGZ gefinancierd vanuit de AWBZ, dit deel wordt aangeduid als de langdurige GGZ. De langdurige GGZ valt uiteen in de hoofdgroepen GGZ B en GGZ C. De langdurige GGZ voor kinderen en jongeren viel tot 2015 onder de AWBZ. In deze tabel is de langdurige GGZ voor kinderen en jongeren wel opgenomen, alleen in het geval van intramurale zorg niet in de vorm van zorgzwaartepakketten (zzp's).
Vanaf 2015 wordt GGZ-B-zorg de eerste drie jaar gefinancierd vanuit de Zvw. Na drie jaar wordt GGZ-B-zorg (voortgezet verblijf) gefinancierd vanuit de Wlz. GGZ-C-zorg (beschermd wonen) wordt vanaf 2015 gefinancierd vanuit de Wmo 2015. Voor kinderen en jongeren onder de 18 jaar valt de langdurige GGZ (B en C) vanaf 2015 onder de Jeugdwet.
Het overige deel van de GGZ valt onder de Zorgverzekeringswet en is niet opgenomen in deze tabel. Dit betreft geneeskundige GGZ zonder verblijf (ongeacht de duur) en geneeskundige GGZ met verblijf tot maximaal drie jaar.
Overige componenten zzp
Overige componenten zorgzwaartepakketten

Dit betreft overige basisprestaties op het gebied van intramurale zorg (naast zorgzwaartepakketten (zzp's)), toeslagen op zzp's voor cliënten met specifieke zorgbehoeften en overige kosten zzp's zoals vergoeding voor vervoer naar de dagbesteding van cliënten die de dagbesteding bij dezelfde zorgaanbieder afnemen, als waar ze verblijven.
Toeslag extreme zorgbehoefte
Toeslag die zorgaanbieders ontvangen voor de kosten van de extra zorg die gegeven wordt aan een beperkte groep cliënten met een zeer intensieve zorgvraag (tot en met het jaar 2012).
zzp-meerzorg
Vergoeding die zorgaanbieders ontvangen voor meerzorg. Meerzorg is zorg die aanvullend op een zzp wordt geleverd.

Normatieve huisvestingscomponent (nhc)
Opslag voor kapitaallasten die verwerkt is in het zzp-tarief. De nhc is alleen van toepassing op de intramurale zorg.
Het systeem van de nhc wordt geleidelijk ingevoerd vanaf 1 januari 2012. Dit betekent dat zorgaanbieders elk jaar een steeds groter deel van de kapitaalslasten vergoed krijgen door middel van de nhc-regeling. Met ingang van 2018 zullen alle kapitaallasten vergoed worden met deze opslag. Tot die tijd ontvangen zorgaanbieders voor het overige deel van de kapitaallasten een aparte vergoeding.
Bij de extramurale zorg is een vergoeding voor de kapitaallasten al sinds 2007 verwerkt in de tarieven voor zorgprestaties.

nhc Verpleging en verzorging
Normatieve huisvestingscomponent (nhc) Verpleging en verzorging.

Zorg voor ouderen en chronisch zieke mensen door bijvoorbeeld de thuiszorg of verzorgingshuizen en verpleeghuizen.
Kinder en jeugd psychiatrie
Kinderen en jeugdigen tot 18 jaar met psychische problemen die in aanmerking komen voor verblijfszorg worden buiten de zzp-systematiek gehouden. Hierbij wordt tot 2015 het budget vastgesteld door een normbedrag per bed en verpleegdag te nemen.
Tot 2015 viel de langdurige GGZ voor kinderen en jongeren onder de 18 jaar onder de AWBZ en valt vanaf 2015 onder de jeugdwet.
Dagbesteding
Zinvolle besteding van de dag in groepsverband voor ouderen, chronisch zieken, mensen met een handicap of mensen met langdurige psychische problemen. Er zijn verschillende vormen van dagbesteding. Bijvoorbeeld het uitvoeren van hobby's en klussen of het werken in een kantine.
Dit is uitsluitend dagbesteding voor mensen die in een instelling verblijven. Bij de zorgzwaartepakketten (zzp's) voor verpleging en verzorging (VV), licht verstandelijk gehandicapten (LVG) en sterk gedragsgestoord licht verstandelijk gehandicapten (SGLVG) is dagbesteding een onlosmakelijk onderdeel van het zzp. Bij de overige zzp's is dagbesteding een optioneel onderdeel.
Dagbesteding voor mensen die in een zorginstelling verblijven valt in deze tabel onder intramurale zorg.
Mensen kunnen dagbesteding ontvangen in de instelling waar ze verblijven of in een andere instelling. Dagbesteding in dezelfde instelling is in deze tabel opgenomen binnen het zzp. Dagbesteding in een andere instelling, dan waar de cliënt verblijft, is in deze tabel weergegeven in deze categorie 'Dagbesteding en vervoer' van intramurale zorg. Dagbesteding in een andere instelling betreft zorgprestaties gekoppeld aan de functies begeleiding in groepsverband of behandeling in groepsverband.
Vervoer
Vervoer van en naar dagbesteding voor cliënten die dagbesteding afnemen bij een andere zorgaanbieder, dan waar de cliënt verblijft of waar de cliënt volledig pakket thuis (vpt) afneemt.
Kapitaallasten
Rente-, afschrijvings- en instandhoudingskosten van kapitaalgoederen van zorgaanbieders. Kapitaalgoederen zijn gebouwen, terreinen, apparatuur en inventaris.
Aanbieders van intramurale zorg ontvangen de vergoeding voor deze kosten in twee delen. Met ingang van 2012 wordt elk jaar een steeds groter deel van de kapitaallasten vergoed door middel van de zogenaamde normatieve huisvestingscomponent (nhc). Dit is een opslag die verwerkt is in het zzp-tarief.
Met ingang van 2015 wordt ook een percentage van de Normatieve Inventariscomponent in het te declareren bedrag opgenomen. Hiervan gelijk al 50 procent, overeenkomstig percentage nhc in 2015.
Met ingang van 2018 zullen alle kapitaallasten vergoed worden door middel van deze opslag.Tot 2018 krijgen de zorgaanbieders voor het overige deel van de kapitaallasten een aparte vergoeding
Bij de extramurale zorg is een vergoeding voor kapitaallasten al sinds 2007 verwerkt in de tarieven voor zorgprestaties.