Landbouw; economische omvang naar omvangsklasse, hoofdbedrijfstype, regio

Landbouw; economische omvang naar omvangsklasse, hoofdbedrijfstype, regio

SO-klassen Bedrijfstypen Regio's Perioden Aantal bedrijven (aantal) Economische omvang (SO) (1 000 euro)
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Nederland 2023 3.515 4.569.466
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Noord-Nederland (LD) 2023 355 445.488
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Oost-Nederland (LD) 2023 1.435 1.408.183
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven West-Nederland (LD) 2023 200 205.021
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2023 1.525 2.510.775
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Groningen (PV) 2023 100 132.528
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Fryslân (PV) 2023 115 147.042
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Drenthe (PV) 2023 145 165.917
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Overijssel (PV) 2023 560 584.640
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Flevoland (PV) 2023 55 71.980
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Gelderland (PV) 2023 820 751.564
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Utrecht (PV) 2023 105 95.625
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Noord-Holland (PV) 2023 25 25.453
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Zuid-Holland (PV) 2023 30 33.949
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Zeeland (PV) 2023 40 49.994
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Noord-Brabant (PV) 2023 1.130 1.797.975
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Limburg (PV) 2023 395 712.800
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Nederland 2023 20 258
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Nederland (LD) 2023 0 0
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Oost-Nederland (LD) 2023 10 154
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven West-Nederland (LD) 2023 0 24
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2023 10 80
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Groningen (PV) 2023 0 0
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Fryslân (PV) 2023 0 0
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Drenthe (PV) 2023 0 0
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Overijssel (PV) 2023 5 56
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Flevoland (PV) 2023 0 0
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Gelderland (PV) 2023 5 97
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Utrecht (PV) 2023 0 0
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Holland (PV) 2023 0 0
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zuid-Holland (PV) 2023 0 0
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zeeland (PV) 2023 0 24
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Brabant (PV) 2023 5 58
SO: 3 000 tot 25 000 euro Totaal hokdierbedrijven Limburg (PV) 2023 0 22
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Nederland 2023 95 6.262
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Nederland (LD) 2023 10 593
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Oost-Nederland (LD) 2023 55 3.749
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven West-Nederland (LD) 2023 10 537
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2023 20 1.383
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Groningen (PV) 2023 5 162
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Fryslân (PV) 2023 0 34
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Drenthe (PV) 2023 5 398
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Overijssel (PV) 2023 15 974
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Flevoland (PV) 2023 0 0
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Gelderland (PV) 2023 40 2.774
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Utrecht (PV) 2023 5 393
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Holland (PV) 2023 0 93
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zuid-Holland (PV) 2023 0 51
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zeeland (PV) 2023 0 0
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Brabant (PV) 2023 15 1.070
SO: 25 000 tot 100 000 euro Totaal hokdierbedrijven Limburg (PV) 2023 5 313
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Nederland 2023 290 51.753
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Nederland (LD) 2023 25 4.753
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Oost-Nederland (LD) 2023 180 31.487
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven West-Nederland (LD) 2023 20 3.888
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2023 60 11.626
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Groningen (PV) 2023 5 1.147
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Fryslân (PV) 2023 10 1.867
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Drenthe (PV) 2023 10 1.738
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Overijssel (PV) 2023 60 10.872
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Flevoland (PV) 2023 5 671
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Gelderland (PV) 2023 120 19.944
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Utrecht (PV) 2023 15 2.492
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Holland (PV) 2023 0 314
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zuid-Holland (PV) 2023 5 621
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zeeland (PV) 2023 5 460
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Brabant (PV) 2023 50 9.123
SO: 100 000 tot 250 000 euro Totaal hokdierbedrijven Limburg (PV) 2023 15 2.503
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Nederland 2023 570 210.177
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Nederland (LD) 2023 50 18.673
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Oost-Nederland (LD) 2023 290 106.612
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven West-Nederland (LD) 2023 35 13.429
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2023 195 71.463
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Groningen (PV) 2023 15 4.565
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Fryslân (PV) 2023 15 5.221
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Drenthe (PV) 2023 25 8.887
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Overijssel (PV) 2023 100 38.104
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Flevoland (PV) 2023 10 3.104
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Gelderland (PV) 2023 180 65.404
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Utrecht (PV) 2023 20 7.616
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Holland (PV) 2023 5 2.804
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zuid-Holland (PV) 2023 5 1.334
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zeeland (PV) 2023 5 1.675
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Brabant (PV) 2023 155 57.422
SO: 250 000 tot 500 000 euro Totaal hokdierbedrijven Limburg (PV) 2023 40 14.041
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Nederland 2023 940 694.454
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Nederland (LD) 2023 115 84.123
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Oost-Nederland (LD) 2023 410 300.073
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven West-Nederland (LD) 2023 55 39.489
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2023 365 270.769
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Groningen (PV) 2023 35 26.484
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Fryslân (PV) 2023 40 27.558
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Drenthe (PV) 2023 40 30.081
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Overijssel (PV) 2023 165 120.543
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Flevoland (PV) 2023 20 13.720
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Gelderland (PV) 2023 225 165.810
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Utrecht (PV) 2023 30 20.568
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Noord-Holland (PV) 2023 5 5.358
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zuid-Holland (PV) 2023 10 6.778
SO: 500 000 tot 1 000 000 euro Totaal hokdierbedrijven Zeeland (PV) 2023 10 6.785
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel geeft informatie over het aantal landbouwbedrijven in Nederland, de economische omvang van de bedrijven en de oppervlakte cultuurgrond in gebruik bij deze bedrijven, per klasse van economische omvang van de bedrijven.
Deze informatie wordt gepresenteerd voor verschillende regionale niveaus en voor de diverse hoofdbedrijfstypen.

De gegevens voor deze tabel komen uit de landbouwtelling. De landbouwtelling maakt deel uit van de gecombineerde opgave, die onder meer gebruikt wordt voor de uitvoering van het landbouwbeleid en handhaving van de Meststoffenwet.

De regionale indeling van de Landbouwtelling is gebaseerd op het hoofdvestigingsadres. Hierdoor kan de regio, waaraan de landbouwactiviteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) worden toegerekend, afwijken van de plaats waar deze activiteiten daadwerkelijk plaatsvinden.

De peildatum voor het aantal dieren is 1 april; de peildatum voor de gewassen is 15 mei.

In 2022 maken paarden, pony’s en ezels geen onderdeel uit van de Landbouwtelling. Dit heeft invloed op de bedrijfstypering en het totaal aantal landbouwbedrijven in de Landbouwtelling. Bedrijven met paarden en pony's die eerder ingedeeld werden bij 'paard -en ponybedrijven' worden in 2022, als er naast het houden van paarden en pony's ook nog landbouwactiviteiten zijn, ingedeeld bij een ander bedrijfstype. Dit heeft met name effect op graasdierbedrijven en 'akkerbouwbedrijven met vooral voedergewassen', hier treedt een duidelijke trendbreuk op.

Met ingang van 2020 geldt de SO2017, gebaseerd op de jaren 2015 tot en met 2019 (zie ook de toelichting bij SO: Standaard Opbrengst).

Met ingang van 2018 wordt het aantal vleeskalveren, vleesvarkens, kippen en kalkoenen bijgesteld bij tijdelijke leegstand op de peildatum. Voor de bijstelling wordt gebruik gemaakt van de opgave van voorgaand jaar.
De Landbouwtelling is een structuur enquête, daarin is een bijstelling bij tijdelijke leegstand o.a. van belang voor de bepaling van het bedrijfstype en de economische omvang van de bedrijven.
Bij de omvang van de veestapels is het aantal dieren op de peildatum van belang, daarom worden de dieraantallen in de veestapeltabellen niet bijgesteld bij tijdelijke leegstand.
Als gevolg hiervan kunnen er verschillen optreden tussen de dieraantallen in de Landbouwtellingstabellen en de veestapeltabellen (zie ‘koppeling naar relevante tabellen en artikelen’).

Met ingang van 2017 worden de dieraantallen in toenemende mate afgeleid uit I&R registers (Identificatie en Registratie van dieren), in plaats van d.m.v. directe uitvraag in de Gecombineerde Opgave. De I&R registers vallen onder verantwoordelijkheid van RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland). Sinds 2017 worden de rundvee aantallen afgeleid uit I&R-rund, en vanaf 2018 worden ook schapen, geiten en pluimvee afgeleid uit de betreffende I&R registers. De registratie van rundvee, schapen en geiten vindt rechtstreeks bij RVO plaats. Pluimvee gegevens worden ingewonnen via de aangewezen databank Koppel Informatiesysteem Pluimvee (KIP) van Avined. Avined is een brancheorganisatie voor de eier- en pluimveevleessector. Avined geeft de gegevens door aan de centrale database van RVO.nl. Door de overgang naar het gebruik van I&R registers treedt er voor schapen en geiten vanaf 2018 een wijziging in de indeling op.

Met ingang van 2016 wordt voor de afbakening van de Landbouwtelling gebruik gemaakt van informatie uit het Handelsregister. Inschrijving in het Handelsregister met een agrarische SBI (Standaard BedrijfsIndeling) is leidend bij de bepaling of er sprake is van een landbouwbedrijf. Met deze afbakening wordt zo nauw mogelijk aangesloten bij de statistische verordeningen van Eurostat en de (Nederlandse) implementatie van het begrip 'actieve landbouwer' uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB).

De afbakening van de Landbouwtelling op basis van informatie uit het Handelsregister heeft vooral invloed op het aantal bedrijven, hier treedt een duidelijke trendbreuk op. De invloed op arealen (behalve bij niet-cultuurgrond en natuurlijk grasland) en de dieraantallen (behalve bij schapen, en paarden en pony's) zijn beperkt. Dit heeft met name te maken met het soort bedrijven dat bij de nieuwe afbakening wordt uitgesloten (zoals maneges, kinderboerderijen en natuurbeheer organisaties).

Met ingang van 2011 zijn er wijzigingen doorgevoerd in de geografische toedeling van bedrijven met hoofdvestiging in het buitenland. Dit kan met name in de grensgebieden invloed hebben op de regionale cijfers.

Met ingang van 2010 wordt een nieuwe norm voor de economische omvang van bedrijven en een nieuwe bedrijfstypering gehanteerd. Tot en met 2009 werd de economische omvang van agrarische bedrijven uitgedrukt in NGE (Nederlandse Grootte-Eenheid). Met ingang van 2010 is dit vervangen door SO (Standaard Opbrengst). Hierdoor wijzigt de ondergrens voor opname van bedrijven in de publicatie van de Landbouwtelling van 3 nge in 3000 euro SO.
Voor vergelijkbaarheid in de tijd zijn de gegevens van 2000 tot en met 2009 herberekend op basis van SO-normen en -indelingen. SO-normen worden om de drie jaar geactualiseerd. De meest recente actualisatie vond plaats in 2016; bij de herberekening zijn de SO-normen uit 2010 gehanteerd.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2000

Status van de cijfers: De cijfers zijn definitief.

Wijzigingen per 29 maart 2024: de definitieve cijfers van 2023 zijn toegevoegd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Volgens de reguliere planning verschijnen in november de voorlopige cijfers en in maart van het jaar daarna volgen de definitieve cijfers.

Toelichting onderwerpen

Aantal bedrijven
Bedrijven die landbouwproducten voor de markt voortbrengen, met hoofdvestiging in Nederland, en een economische omvang >= 3000 euro SO (Standaard Opbrengst).
_
Bedrijven < 3000 euro SO zijn zeer klein, gedacht moet worden aan bijvoorbeeld slechts 1 melkkoe of 1 are paprika.
_
Tot en met 2009 werd de economische omvang van agrarische bedrijven uitgedrukt in NGE (Nederlandse Grootte Eenheid). Voor vergelijkbaarheid in de tijd zijn de gegevens van 2000 tot en met 2009 herberekend op basis van SO-normen en -indelingen. De oorspronkelijke ondergrens (3 NGE) is echter gehandhaafd, waardoor de populatie ongewijzigd is gebleven.
_
Met ingang van 2016 wordt bij de afbakening van de Landbouwtelling gebruik gemaakt van informatie uit het Handelsregister. Dit heeft vooral invloed op het aantal bedrijven, hier treedt een duidelijke trendbreuk op. De invloed op arealen (behalve bij niet-cultuurgrond en natuurlijk grasland) en de dieraantallen (behalve bij schapen, en paarden en pony’s) zijn beperkt. Dit heeft met name te maken met het soort bedrijven dat bij de nieuwe afbakening wordt uitgesloten (zoals maneges, kinderboerderijen en natuurbeheer organisaties).
_
Voor meer uitleg over de afbakening van de Landbouwtelling en de SO wordt verwezen naar de tabeltoelichting.
Economische omvang (SO)
De economische omvang van de Nederlandse landbouwbedrijven, uitgedrukt in euro SO (Standaard Opbrengst).
Met ingang van 2013 zijn de SO-normen geactualiseerd. De eerstvolgende actualisering vind plaats in 2016.

_
Voor meer uitleg over SO wordt verwezen naar de tabeltoelichting.