Milieurekeningen; emissies naar lucht

Milieurekeningen; emissies naar lucht

Herkomst-bestemming Perioden Klimaatverandering (Broeikasgassen) CO2 (mln kg) Klimaatverandering (Broeikasgassen) N2O (mln kg) Klimaatverandering (Broeikasgassen) CH4 (mln kg) Klimaatverandering (Broeikasgassen) Broeikasgas-equivalent (x mln) Verzuring (Verzurende stoffen) NOx (mln kg) Verzuring (Verzurende stoffen) SO2 (mln kg) Verzuring (Verzurende stoffen) NH3 (mln kg) Verzuring (Verzurende stoffen) Zuur-equivalent (x mln) Ozonlaagaantasting CFK12-equivalent (x 1 000) (Overige) luchtverontreiniging PM10 (mln kg) (Overige) luchtverontreiniging Fijn stof-equivalent (x mln) (Overige) luchtverontreiniging CO (mln kg) (Overige) luchtverontreiniging NMVOS (mln kg)
Totaal particuliere huishoudens 2009 39.389 1,3 18,8 40.525 52,5 0,8 12,6 1,9 46,9 9,8 9,8 387,9 67,6
Eigen vervoer particuliere huishoudens 2009 20.182 1,0 2,5 20.553 39,5 0,3 2,4 1,0 0,0 6,5 6,5 333,7 35,3
Overig particuliere huishoudens 2009 19.207 0,2 16,4 19.972 13,0 0,5 10,2 0,9 46,9 3,4 3,4 54,3 32,3
At/mP Totaal muv internationale organen 2009 163.536 37,4 785,4 193.473 410,0 89,7 117,9 18,7 100,7 30,1 30,1 306,5 95,9
A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2009 10.572 30,3 488,3 30.393 36,7 2,6 114,6 7,6 0,0 7,7 7,7 34,6 4,8
0111 Akkerbouw 2009 413 7,6 0,1 2.823 2,4 0,2 1,9 0,2 0,0 0,8 0,8 5,1 0,6
0112a Tuinbouw en fruitteelt 2009 8.077 2,0 41,3 9.615 13,2 0,2 2,4 0,4 0,0 0,1 0,1 6,0 2,0
012 Fokken en houden van dieren 2009 896 18,4 446,1 15.974 5,8 0,4 109,4 6,6 0,0 6,4 6,4 12,7 1,0
0130a Gemengd bedrijf+diensten vr landbw 2009 681 2,3 0,8 1.420 4,8 0,3 0,9 0,2 0,0 0,2 0,2 9,3 0,8
05 Visserij, kweken van vis 2009 504 0,0 0,0 562 10,5 1,6 0,0 0,3 0,0 0,3 0,3 1,4 0,4
C Delfstoffenwinning 2009 2.016 0,0 36,8 2.797 5,4 0,3 0,0 0,1 0,0 0,1 0,1 2,0 7,2
D Industrie 2009 42.403 3,5 15,0 44.890 41,0 25,0 2,1 1,8 71,4 9,3 9,3 159,1 41,9
DA Voedings- en genotmiddelenindustrie 2009 3.816 0,0 0,7 4.395 4,2 0,6 0,4 0,1 0,0 2,7 2,7 5,9 6,0
1700a Textiel,kleding en lederindustrie 2009 208 0,0 0,0 209 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 0,2 0,5
21 Papier(waren)- en karton(waren)ind. 2009 1.063 0,0 0,1 1.067 1,3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,4 0,4 1,7 0,5
22 Uitgeverijen,drukkerijen,reproductie 2009 178 0,0 0,0 181 0,3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,2 4,2
23 Aardolie-, steenkoolverwerkende ind. 2009 11.189 0,0 0,9 11.222 8,2 14,7 0,0 0,6 0,0 0,6 0,6 6,0 6,7
2410a Basischemie en verv.v. kunstvezels 2009 15.193 3,4 11,5 16.745 12,8 2,4 1,1 0,4 0,0 1,1 1,1 15,9 4,8
2420a Chemische eindproductenindustrie 2009 529 0,0 0,1 532 1,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,4 0,4 0,6 1,8
25 Rubber- en kunststofverwerkende ind. 2009 223 0,0 0,1 225 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 0,2 2,6
27 Basismetaalindustrie 2009 5.966 0,0 1,0 6.032 4,8 4,0 0,0 0,2 0,0 1,6 1,6 121,9 1,8
28 Metaalproductenindustrie 2009 460 0,0 0,1 677 0,5 0,0 0,0 0,0 0,0 0,6 0,6 0,5 6,4
29 Machine- en apparatenindustrie 2009 328 0,0 0,0 332 0,5 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,2 0,3
DL Elektrische en optische apparatenind. 2009 404 0,0 0,0 407 0,5 0,4 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 2,5 0,3
DM Transportmiddelenindustrie 2009 218 0,0 0,0 220 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,2 3,6
20 Hout-,kurk-,rietwarenind,geen meubels 2009 183 0,0 0,1 187 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,4 0,4 0,2 1,8
26 Glas-, aardewerk-, cement-, kalkind. 2009 2.120 0,0 0,3 2.129 5,6 2,7 0,5 0,2 0,0 1,2 1,2 2,4 0,4
36 Meubelind en overige industrie n.e.g. 2009 232 0,0 0,0 236 0,3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,5 0,3
37 Voorbereiding tot recycling 2009 93 0,0 0,0 94 0,1 0,0 0,0 0,0 71,4 0,0 0,0 0,1 0,1
E Openbare voorzieningsbedrijven 2009 52.923 0,5 5,6 53.180 22,8 6,2 0,1 0,7 0,0 0,3 0,3 4,3 0,3
40 Openbare energievoorzieningbedr. 2009 52.898 0,5 3,9 53.120 22,7 6,2 0,1 0,7 0,0 0,3 0,3 4,3 0,3
41 Waterleidingbedrijven 2009 24 0,0 1,7 60 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
F Bouwnijverheid 2009 2.551 0,0 0,1 2.742 17,1 0,6 0,0 0,4 12,5 1,9 1,9 23,9 10,7
G en H Handel, reparatie en horeca 2009 4.948 0,0 1,9 5.342 9,2 0,1 0,2 0,2 0,0 0,3 0,3 7,2 7,6
50 Handel,reparatie auto's, motorfietsen 2009 847 0,0 0,3 858 1,5 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 0,8 5,1
51 Groothandel en handelsbemiddeling 2009 1.576 0,0 0,5 1.707 4,9 0,0 0,1 0,1 0,0 0,1 0,1 4,7 1,9
52 Detailhandel (incl. reparatie) 2009 868 0,0 0,3 990 1,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 1,2 0,4
55 Horeca 2009 1.658 0,0 0,8 1.787 1,6 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,5 0,2
I Vervoer, opslag en communicatie 2009 26.805 0,8 0,6 27.061 240,6 53,3 0,2 6,9 0,0 8,8 8,8 47,4 15,0
60 Vervoer over land 2009 7.050 0,2 0,1 7.121 38,5 0,1 0,1 0,8 0,0 2,4 2,4 10,1 1,8
61 Vervoer over water 2009 6.608 0,1 0,2 6.659 141,0 50,3 0,0 4,6 0,0 5,1 5,1 23,0 4,5
62 Vervoer door de lucht 2009 12.540 0,4 0,1 12.665 59,0 2,9 0,0 1,4 0,0 0,2 0,2 13,6 1,3
63 Dienstverlening voor het vervoer 2009 371 0,0 0,1 376 1,2 0,0 0,0 0,0 0,0 1,0 1,0 0,4 7,3
64 Post en telecommunicatie 2009 236 0,0 0,0 240 1,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 0,3 0,1
J en K Onr.goed,financiële+zakl.diensten 2009 4.771 0,1 0,8 4.844 16,0 0,0 0,3 0,4 0,0 1,1 1,1 11,6 2,6
7500f Overheid+gesubsidieerd onderwijs 2009 3.363 0,1 1,0 3.409 10,6 1,3 0,2 0,3 0,0 0,4 0,4 9,7 1,8
L Openbaar bestuur;sociale verzekeringen 2009 2.332 0,0 0,5 2.364 9,7 1,3 0,1 0,3 0,0 0,4 0,4 8,3 1,3
8010a Gesubsidieerd onderwijs 2009 1.031 0,0 0,5 1.045 1,0 0,0 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 1,4 0,5
8040d Zorg,cultuur,recreatie,ov.diensten 2009 12.464 1,9 12,8 13.386 10,4 0,3 0,2 0,2 0,0 0,3 0,3 5,2 3,1
N Gezondheids- en welzijnszorg 2009 1.875 0,1 0,9 1.977 1,6 0,0 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,7 0,8
90 Milieudienstverlening 2009 8.603 1,8 11,0 9.398 6,4 0,3 0,1 0,2 0,0 0,2 0,2 2,4 0,3
8040c Cultuur,recreatie,ov.diensten 2009 1.986 0,0 0,8 2.011 2,5 0,0 0,0 0,1 0,0 0,1 0,1 2,1 2,0
Totaal overige herkomst binnenland 2009 720 0,1 222,6 5.430 0,3 0,0 0,2 0,0 16,8 0,0 0,0 1,3 0,9
Afvalstortplaatsen 2009 720 0,1 222,6 5.430 0,3 0,0 0,2 0,0 16,8 0,0 0,0 1,3 0,9
Totaal Nederlandse economie 2009 202.925 38,6 804,2 234.189 462,5 90,5 130,5 20,6 147,6 39,9 39,9 694,4 163,5
Totaal uit het buitenland 2009 179,1 101,7 21,3 8,3 3,6 3,6 37,3 5,6
Niet-ingezetenen in Nederland 2009 102,7 33,1 0,1 3,3 3,6 3,6 37,3 5,6
Aanvoer via de lucht 2009 76,4 68,6 21,2 5,1
Totaal herkomst 2009 202.925 38,6 804,2 234.189 641,7 192,2 151,8 28,9 147,6 43,5 43,5 731,7 169,2
Totaal naar het Buitenland 2009 511,8 93,3 77,5 18,6 6,6 6,6 75,6 8,9
Ingezetenen in het buitenland 2009 196,9 51,6 0,4 5,9 6,6 6,6 75,6 8,9
Afvoer via de lucht 2009 314,9 41,7 77,1 12,7
Broeikaseffect 2009 202.925 38,6 804,2 234.189
Ozonlaagaantasting 2009 147,6
Verzuring 2009 129,9 99,0 74,3 10,3
(Overige) Luchtverontreiniging 2009 36,9 36,9 656,2 160,2
Totaal bestemming 2009 202.925 38,6 804,2 234.189 641,7 192,2 151,8 28,9 147,6 43,5 43,5 731,7 169,2
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Als onderdeel van de milieurekeningen stelt het CBS jaarlijks de
luchtemissierekeningen samen. Hierin is te vinden waar verontreinigende
stoffen en gassen in de lucht vandaan komen (de herkomst) en waar ze heen
gaan (de bestemming). Hierbij wordt de uitstoot van verontreinigende
stoffen en gassen uit zowel stationaire bronnen (zoals
elektriciteitscentrales) als uit mobiele bronnen (zoals het wegverkeer)
toegerekend aan de verschillende bedrijfstakken en huishoudens.

Naar keuze kunnen tabellen worden opgesteld waarin per economische
activiteit (inclusief huishoudens), per stof en per jaar de omvang van de
uitstoot naar de lucht wordt weergegeven. De verontreinigende stoffen die
worden meegenomen zijn onder meer broeikasgassen (CO2, CH4, N2O), gassen
die de ozonlaag aantasten (CFK's) en verzurende stoffen (SO2, NOx en NH3).
Doordat de gegevens in de milieurekeningen direct aansluiten op de
economische gegevens in de Nationale rekeningen, is het mogelijk om de
gevolgen van de economische prestaties van Nederland voor het milieu
cijfermatig in beeld te brengen. Uit de luchtemissierekeningen kunnen
milieu-indicatoren voor de milieuthema's broeikaseffect, verzuring en
aantasting van de ozonlaag worden afgeleid.

Deze tabel is stopgezet per 17 november 2011. Gegevens zijn beschikbaar
vanaf 1990 tot en met 2009.
De gehele tijdreeks vanaf 1990 werd jaarlijks aangepast aan de bijgestelde
emissiecijfers.

Reden stopzetting:
Met ingang van juni 2011 wordt de nieuwe standaard bedrijfsindeling 2008
(SBI 2008) door de Nationale rekeningen gehanteerd. De Nationale
rekeningen zijn hiermee overgegaan van de SBI '93 naar de SBI 2008. De
Milieurekeningen sluiten hier vanaf november 2011 op aan.

Gegevens beschikbaar vanaf: 1990
Frequentie: stopgezet

Toelichting onderwerpen

Klimaatverandering (Broeikasgassen)
Broeikasgassen houden een deel van de warmte die op aarde terecht
komt door zonnestraling vast. Door de toegenomen concentratie broei-
kasgassen in de atmosfeer wordt meer warmte vastgehouden en neemt
de temperatuur van het aardoppervlak toe. Dit noemt men het versterkte
broeikaseffect.
De belangrijkste broeikasgassen zijn kooldioxide (CO2), methaan (CH4),
lachgas (N2O), HFK's, PFK's en SF6.
CO2
Kooldioxide.
N2O
Lachgas.
CH4
Methaan.
Broeikasgas-equivalent
Maatstaf die aangeeft in welke mate een stof bijdraagt aan het
broeikaseffect. Eén broeikasgasequivalent staat gelijk aan het effect dat
de uitstoot van 1 kilogram kooldioxide (CO2) heeft. Zo staat de uitstoot
van 1 kg methaan gelijk aan 21 broeikasgasequivalenten en is de uitstoot
van 1 kg lachgas gelijk aan 310 broeikasgasequivalenten.
De fluor(chloor)gassen hebben elk afzonderlijk een hoog CO2-equivalent,
maar omdat de uitgestoten hoeveelheden relatief klein zijn, is hun
bijdrage van het landelijk totaal gering.
Verzuring (Verzurende stoffen)
Proces waarbij bodem en water zuurder worden als gevolg van de belasting
door verontreinigende stoffen, zoals NOX, SO2, NH3 en VOS (Vluchtige
Organische Stoffen).
De verzurende stoffen worden, samen met andere luchtverontreinigende
stoffen (VOS en fijn stof), geschaard onder het milieuthema: "Verzuring
en grootschalige luchtverontreiniging".
NOx
Stikstofoxiden (NOx = NO en NO2, berekend als NO2).
Veroorzaakt verzuring en speelt een rol bij smogvorming.
SO2
Zwaveldioxide.
NH3
Ammoniak
Zuur-equivalent
Maat waarin wordt uitgedrukt in welke mate een stof bijdraagt aan
verzuring van het milieu. Een zuurequivalent (zeq) is gelijk aan één mol
H+.
Bij de omrekening naar zuurequivalenten wordt rekening gehouden met de
bijdrage van de emissie aan de verzuring van het milieu.
De emissie van 1 kg NOx is gelijk gesteld aan 0,0217 zuurequivalent, de
emissie van 1 kg SO2 is gelijk aan 0,0313 zuurequivalent, en de emissie
van 1 kg NH3 is gelijk aan 0,0588 zuurequivalent.
Ozonlaagaantasting
Aantasting van de ozonlaag ten gevolge van de uitstoot van CFK's en
halonen naar de lucht, omgerekend naar CFK12 equivalenten.
CFK12-equivalent
De emissies van chloorfluorkoolwaterstofverbindingen (CFK's) en halonen
kunnen worden omgerekend naar CFK12-equivalenten. De omrekenfactoren zijn
afhankelijk van de mate waarin de verschillende CFK's en halonen de
ozonlaag aantasten.
(Overige) luchtverontreiniging
Naast verzurende stoffen leveren een aantal andere luchtverontreinigende
stoffen, zoals vluchtige organische stoffen en fijn stof, een bijdrage
aan het milieuthema: "Verzuring en grootschalige luchtverontreiniging".
Hier worden afzonderlijk een aantal luchtverontreinigende stoffen,
opgenomen, die niet onder een van de andere thema's zijn ge-
schaard. Het gaat ondermeer om de uitstoot van Fijn stof (PM10) en
koolmonoxide (CO) naar de lucht.
PM10
Stofdeeltjes met een aërodynamische diameter kleiner dan 10 µm. De
aërodynamische diameter van een stofdeeltje is gelijk aan de diameter van
een bolvormig deeltje dat in de omgevingslucht hetzelfde gedrag vertoont
als dat stofdeeltje.
Schadelijk voor de gezondheid, dringt diep door in longen.
Fijn stof-equivalent
Hierin is alleen de uitstoot van fijn stof opgenomen.
CO
Koolmonoxide.
NMVOS
Vluchtige organische verbindingen, exclusief methaan (NMVOS).
Smogvormend en soms carcinogeen.