Milieurekeningen; emissies naar lucht
| Herkomst-bestemming | Perioden | Klimaatverandering (Broeikasgassen) CO2 (mln kg) | Klimaatverandering (Broeikasgassen) N2O (mln kg) | Klimaatverandering (Broeikasgassen) CH4 (mln kg) | Klimaatverandering (Broeikasgassen) Broeikasgas-equivalent (x mln) | Verzuring (Verzurende stoffen) NOx (mln kg) | Verzuring (Verzurende stoffen) SO2 (mln kg) | Verzuring (Verzurende stoffen) NH3 (mln kg) | Verzuring (Verzurende stoffen) Zuur-equivalent (x mln) | Ozonlaagaantasting CFK12-equivalent (x 1 000) | (Overige) luchtverontreiniging PM10 (mln kg) | (Overige) luchtverontreiniging Fijn stof-equivalent (x mln) | (Overige) luchtverontreiniging CO (mln kg) | (Overige) luchtverontreiniging NMVOS (mln kg) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 8040d Zorg,cultuur,recreatie,ov.diensten | 2009 | 12.464 | 1,9 | 12,8 | 13.386 | 10,4 | 0,3 | 0,2 | 0,2 | 0,0 | 0,3 | 0,3 | 5,2 | 3,1 |
| N Gezondheids- en welzijnszorg | 2009 | 1.875 | 0,1 | 0,9 | 1.977 | 1,6 | 0,0 | 0,1 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,7 | 0,8 |
| Bron: CBS. | ||||||||||||||
Tabeltoelichting
Als onderdeel van de milieurekeningen stelt het CBS jaarlijks de
luchtemissierekeningen samen. Hierin is te vinden waar verontreinigende
stoffen en gassen in de lucht vandaan komen (de herkomst) en waar ze heen
gaan (de bestemming). Hierbij wordt de uitstoot van verontreinigende
stoffen en gassen uit zowel stationaire bronnen (zoals
elektriciteitscentrales) als uit mobiele bronnen (zoals het wegverkeer)
toegerekend aan de verschillende bedrijfstakken en huishoudens.
Naar keuze kunnen tabellen worden opgesteld waarin per economische
activiteit (inclusief huishoudens), per stof en per jaar de omvang van de
uitstoot naar de lucht wordt weergegeven. De verontreinigende stoffen die
worden meegenomen zijn onder meer broeikasgassen (CO2, CH4, N2O), gassen
die de ozonlaag aantasten (CFK's) en verzurende stoffen (SO2, NOx en NH3).
Doordat de gegevens in de milieurekeningen direct aansluiten op de
economische gegevens in de Nationale rekeningen, is het mogelijk om de
gevolgen van de economische prestaties van Nederland voor het milieu
cijfermatig in beeld te brengen. Uit de luchtemissierekeningen kunnen
milieu-indicatoren voor de milieuthema's broeikaseffect, verzuring en
aantasting van de ozonlaag worden afgeleid.
Deze tabel is stopgezet per 17 november 2011. Gegevens zijn beschikbaar
vanaf 1990 tot en met 2009.
De gehele tijdreeks vanaf 1990 werd jaarlijks aangepast aan de bijgestelde
emissiecijfers.
Reden stopzetting:
Met ingang van juni 2011 wordt de nieuwe standaard bedrijfsindeling 2008
(SBI 2008) door de Nationale rekeningen gehanteerd. De Nationale
rekeningen zijn hiermee overgegaan van de SBI '93 naar de SBI 2008. De
Milieurekeningen sluiten hier vanaf november 2011 op aan.
Gegevens beschikbaar vanaf: 1990
Frequentie: stopgezet
Toelichting onderwerpen
- Klimaatverandering (Broeikasgassen)
- Broeikasgassen houden een deel van de warmte die op aarde terecht
komt door zonnestraling vast. Door de toegenomen concentratie broei-
kasgassen in de atmosfeer wordt meer warmte vastgehouden en neemt
de temperatuur van het aardoppervlak toe. Dit noemt men het versterkte
broeikaseffect.
De belangrijkste broeikasgassen zijn kooldioxide (CO2), methaan (CH4),
lachgas (N2O), HFK's, PFK's en SF6.- CO2
- Kooldioxide.
- N2O
- Lachgas.
- CH4
- Methaan.
- Broeikasgas-equivalent
- Maatstaf die aangeeft in welke mate een stof bijdraagt aan het
broeikaseffect. Eén broeikasgasequivalent staat gelijk aan het effect dat
de uitstoot van 1 kilogram kooldioxide (CO2) heeft. Zo staat de uitstoot
van 1 kg methaan gelijk aan 21 broeikasgasequivalenten en is de uitstoot
van 1 kg lachgas gelijk aan 310 broeikasgasequivalenten.
De fluor(chloor)gassen hebben elk afzonderlijk een hoog CO2-equivalent,
maar omdat de uitgestoten hoeveelheden relatief klein zijn, is hun
bijdrage van het landelijk totaal gering.
- Verzuring (Verzurende stoffen)
- Proces waarbij bodem en water zuurder worden als gevolg van de belasting
door verontreinigende stoffen, zoals NOX, SO2, NH3 en VOS (Vluchtige
Organische Stoffen).
De verzurende stoffen worden, samen met andere luchtverontreinigende
stoffen (VOS en fijn stof), geschaard onder het milieuthema: "Verzuring
en grootschalige luchtverontreiniging".- NOx
- Stikstofoxiden (NOx = NO en NO2, berekend als NO2).
Veroorzaakt verzuring en speelt een rol bij smogvorming.
- SO2
- Zwaveldioxide.
- NH3
- Ammoniak
- Zuur-equivalent
- Maat waarin wordt uitgedrukt in welke mate een stof bijdraagt aan
verzuring van het milieu. Een zuurequivalent (zeq) is gelijk aan één mol
H+.
Bij de omrekening naar zuurequivalenten wordt rekening gehouden met de
bijdrage van de emissie aan de verzuring van het milieu.
De emissie van 1 kg NOx is gelijk gesteld aan 0,0217 zuurequivalent, de
emissie van 1 kg SO2 is gelijk aan 0,0313 zuurequivalent, en de emissie
van 1 kg NH3 is gelijk aan 0,0588 zuurequivalent.
- Ozonlaagaantasting
- Aantasting van de ozonlaag ten gevolge van de uitstoot van CFK's en
halonen naar de lucht, omgerekend naar CFK12 equivalenten.- CFK12-equivalent
- De emissies van chloorfluorkoolwaterstofverbindingen (CFK's) en halonen
kunnen worden omgerekend naar CFK12-equivalenten. De omrekenfactoren zijn
afhankelijk van de mate waarin de verschillende CFK's en halonen de
ozonlaag aantasten.
- (Overige) luchtverontreiniging
- Naast verzurende stoffen leveren een aantal andere luchtverontreinigende
stoffen, zoals vluchtige organische stoffen en fijn stof, een bijdrage
aan het milieuthema: "Verzuring en grootschalige luchtverontreiniging".
Hier worden afzonderlijk een aantal luchtverontreinigende stoffen,
opgenomen, die niet onder een van de andere thema's zijn ge-
schaard. Het gaat ondermeer om de uitstoot van Fijn stof (PM10) en
koolmonoxide (CO) naar de lucht.- PM10
- Stofdeeltjes met een aërodynamische diameter kleiner dan 10 µm. De
aërodynamische diameter van een stofdeeltje is gelijk aan de diameter van
een bolvormig deeltje dat in de omgevingslucht hetzelfde gedrag vertoont
als dat stofdeeltje.
Schadelijk voor de gezondheid, dringt diep door in longen.
- Fijn stof-equivalent
- Hierin is alleen de uitstoot van fijn stof opgenomen.
- CO
- Koolmonoxide.
- NMVOS
- Vluchtige organische verbindingen, exclusief methaan (NMVOS).
Smogvormend en soms carcinogeen.