Emissies van luchtverontreinigende stoffen volgens NEC-richtlijnen
| Bronnen | Perioden | NMVOS (mln kg) | SO2 (mln kg) | NOx (mln kg) | NH3 (mln kg) | PM10 (mln kg) | PM2.5 (mln kg) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 1990 | 509,8 | 198,1 | 629,0 | 344,49 | 80,16 | 57,12 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2000 | 267,7 | 79,0 | 454,2 | 173,43 | 49,81 | 34,77 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2010 | 198,0 | 35,9 | 327,4 | 134,08 | 36,49 | 23,02 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2014 | 167,2 | 30,3 | 252,0 | 127,27 | 31,86 | 18,04 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2015 | 163,0 | 31,0 | 248,0 | 128,74 | 31,80 | 18,08 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2016 | 154,2 | 28,8 | 233,1 | 129,97 | 31,36 | 17,61 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2017 | 155,8 | 27,2 | 223,5 | 132,01 | 30,87 | 17,20 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2018 | 152,5 | 25,2 | 218,8 | 129,87 | 30,58 | 16,95 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2019 | 150,1 | 22,9 | 204,9 | 124,58 | 29,51 | 16,16 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2020 | 182,5 | 19,7 | 181,9 | 123,35 | 27,65 | 14,91 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2021 | 190,3 | 20,9 | 177,8 | 121,93 | 26,13 | 14,20 |
| Stationaire bronnen, totaal | 1990 | 297,1 | 170,7 | 230,0 | 343,56 | 52,55 | 31,64 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2000 | 174,0 | 63,1 | 143,1 | 169,09 | 30,48 | 17,77 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2010 | 146,0 | 32,9 | 101,6 | 129,99 | 26,08 | 14,97 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2014 | 128,7 | 28,8 | 77,3 | 124,09 | 24,02 | 12,50 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2015 | 126,0 | 30,0 | 79,0 | 125,51 | 24,28 | 12,89 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2016 | 118,1 | 27,9 | 74,0 | 126,72 | 24,14 | 12,81 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2017 | 119,8 | 26,3 | 67,7 | 128,45 | 23,87 | 12,66 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2018 | 117,6 | 24,4 | 65,9 | 126,33 | 23,76 | 12,62 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2019 | 116,1 | 22,1 | 62,4 | 120,99 | 23,07 | 12,22 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2020 | 152,8 | 19,0 | 56,8 | 120,29 | 21,83 | 11,32 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2021 | 161,3 | 20,2 | 58,3 | 118,77 | 20,48 | 10,84 |
| Energiesector | 1990 | 33,0 | 112,7 | 103,9 | 0,01 | 7,94 | 6,03 |
| Energiesector | 2000 | 28,0 | 48,2 | 64,9 | 0,02 | 3,65 | 2,57 |
| Energiesector | 2010 | 15,2 | 19,4 | 32,6 | 0,02 | 0,55 | 0,42 |
| Energiesector | 2014 | 14,0 | 18,3 | 26,8 | 0,02 | 0,53 | 0,41 |
| Energiesector | 2015 | 13,1 | 19,7 | 27,6 | 0,02 | 0,63 | 0,49 |
| Energiesector | 2016 | 11,7 | 17,1 | 23,4 | 0,03 | 0,47 | 0,37 |
| Energiesector | 2017 | 10,8 | 15,3 | 21,5 | 0,03 | 0,45 | 0,32 |
| Energiesector | 2018 | 8,5 | 13,6 | 20,7 | 0,04 | 0,37 | 0,30 |
| Energiesector | 2019 | 7,5 | 11,3 | 19,4 | 0,05 | 0,33 | 0,27 |
| Energiesector | 2020 | 6,9 | 8,8 | 17,0 | 0,06 | 0,27 | 0,22 |
| Energiesector | 2021 | 5,9 | 10,4 | 17,7 | 0,04 | 0,29 | 0,24 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 1990 | 159,4 | 51,4 | 79,0 | 4,71 | 27,74 | 15,12 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2000 | 75,8 | 14,0 | 35,1 | 2,70 | 10,63 | 5,76 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2010 | 49,1 | 12,4 | 30,4 | 1,76 | 8,14 | 4,39 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2014 | 41,3 | 9,6 | 24,9 | 1,33 | 7,42 | 3,83 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2015 | 39,0 | 9,4 | 24,5 | 1,40 | 7,50 | 3,89 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2016 | 33,8 | 9,0 | 24,8 | 1,68 | 7,77 | 4,03 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2017 | 36,1 | 9,4 | 23,9 | 1,54 | 7,98 | 4,22 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2018 | 36,2 | 9,6 | 23,5 | 1,60 | 7,91 | 4,15 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2019 | 35,5 | 9,7 | 23,1 | 1,29 | 7,80 | 4,12 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2020 | 34,4 | 9,3 | 21,6 | 1,56 | 7,53 | 3,80 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2021 | 34,5 | 8,8 | 21,5 | 1,46 | 7,82 | 3,96 |
| Particulier huishouden | 1990 | 48,6 | 1,2 | 20,9 | 12,95 | 9,41 | 8,69 |
| Particulier huishouden | 2000 | 46,6 | 0,5 | 20,0 | 9,19 | 9,68 | 8,58 |
| Particulier huishouden | 2010 | 48,2 | 0,5 | 14,6 | 9,57 | 10,46 | 9,27 |
| Particulier huishouden | 2014 | 45,1 | 0,4 | 8,1 | 10,16 | 8,71 | 7,35 |
| Particulier huishouden | 2015 | 45,4 | 0,4 | 8,2 | 10,18 | 8,91 | 7,58 |
| Particulier huishouden | 2016 | 45,4 | 0,4 | 8,0 | 10,49 | 8,81 | 7,48 |
| Particulier huishouden | 2017 | 44,9 | 0,4 | 7,2 | 10,21 | 8,58 | 7,20 |
| Particulier huishouden | 2018 | 45,1 | 0,5 | 6,9 | 10,73 | 8,86 | 7,26 |
| Particulier huishouden | 2019 | 45,4 | 0,4 | 6,5 | 10,67 | 8,42 | 6,89 |
| Particulier huishouden | 2020 | 83,4 | 0,4 | 6,2 | 10,57 | 7,71 | 6,37 |
| Particulier huishouden | 2021 | 93,7 | 0,4 | 7,0 | 10,47 | 6,25 | 5,71 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 1990 | 0,6 | 0,0 | 8,8 | 325,35 | 4,83 | 0,57 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2000 | 1,2 | 0,0 | 9,6 | 155,47 | 5,34 | 0,60 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2010 | 7,2 | 0,1 | 14,1 | 116,86 | 5,98 | 0,63 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2014 | 4,0 | 0,1 | 9,9 | 110,85 | 6,36 | 0,64 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2015 | 4,1 | 0,1 | 10,7 | 112,22 | 6,22 | 0,64 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2016 | 3,5 | 0,1 | 10,3 | 112,65 | 6,13 | 0,64 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2017 | 3,4 | 0,1 | 7,6 | 114,78 | 5,93 | 0,63 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2018 | 3,2 | 0,1 | 7,9 | 112,11 | 5,69 | 0,62 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2019 | 3,0 | 0,1 | 6,5 | 107,17 | 5,52 | 0,61 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2020 | 2,6 | 0,1 | 5,5 | 106,22 | 5,42 | 0,62 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2021 | 2,8 | 0,1 | 5,7 | 104,84 | 5,22 | 0,61 |
| Mobiele bronnen; totaal | 1990 | 212,8 | 27,4 | 398,9 | 0,93 | 27,62 | 25,48 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2000 | 93,7 | 15,8 | 311,1 | 4,34 | 19,33 | 17,00 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2010 | 52,1 | 3,0 | 225,9 | 4,09 | 10,41 | 8,05 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2014 | 38,6 | 1,4 | 174,7 | 3,18 | 7,84 | 5,53 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2015 | 37,1 | 1,0 | 169,0 | 3,23 | 7,52 | 5,18 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2016 | 36,1 | 0,9 | 159,1 | 3,25 | 7,22 | 4,80 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2017 | 35,9 | 0,9 | 155,8 | 3,55 | 7,00 | 4,55 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2018 | 34,9 | 0,8 | 152,9 | 3,54 | 6,82 | 4,33 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2019 | 34,0 | 0,9 | 142,5 | 3,58 | 6,43 | 3,94 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2020 | 29,8 | 0,7 | 125,1 | 3,07 | 5,82 | 3,59 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2021 | 29,1 | 0,6 | 119,5 | 3,16 | 5,65 | 3,36 |
| Wegverkeer | 1990 | 187,0 | 16,0 | 291,0 | 0,91 | 19,33 | 17,61 |
| Wegverkeer | 2000 | 71,0 | 3,7 | 193,3 | 4,32 | 11,80 | 9,85 |
| Wegverkeer | 2010 | 38,1 | 0,2 | 144,6 | 4,07 | 6,57 | 4,41 |
| Wegverkeer | 2014 | 27,5 | 0,2 | 97,8 | 3,16 | 4,58 | 2,45 |
| Wegverkeer | 2015 | 26,7 | 0,2 | 93,1 | 3,20 | 4,45 | 2,27 |
| Wegverkeer | 2016 | 25,9 | 0,2 | 85,1 | 3,21 | 4,29 | 2,03 |
| Wegverkeer | 2017 | 26,1 | 0,2 | 85,0 | 3,49 | 4,27 | 1,96 |
| Wegverkeer | 2018 | 25,3 | 0,2 | 82,3 | 3,46 | 4,15 | 1,81 |
| Wegverkeer | 2019 | 25,1 | 0,2 | 76,0 | 3,49 | 4,01 | 1,65 |
| Wegverkeer | 2020 | 21,5 | 0,2 | 61,8 | 2,95 | 3,48 | 1,37 |
| Wegverkeer | 2021 | 21,1 | 0,2 | 59,0 | 3,04 | 3,50 | 1,32 |
| Scheepvaart | 1990 | 8,2 | 1,9 | 30,7 | 0,01 | 1,36 | 1,29 |
| Scheepvaart | 2000 | 7,7 | 2,2 | 30,0 | 0,01 | 1,36 | 1,30 |
| Scheepvaart | 2010 | 5,8 | 0,5 | 24,6 | 0,01 | 0,96 | 0,91 |
| Scheepvaart | 2014 | 4,3 | 0,0 | 27,6 | 0,01 | 0,96 | 0,91 |
| Scheepvaart | 2015 | 4,1 | 0,0 | 27,9 | 0,01 | 0,96 | 0,90 |
| Scheepvaart | 2016 | 4,2 | 0,0 | 27,4 | 0,01 | 0,93 | 0,87 |
| Scheepvaart | 2017 | 4,2 | 0,0 | 27,9 | 0,01 | 0,93 | 0,87 |
| Scheepvaart | 2018 | 4,2 | 0,0 | 28,0 | 0,01 | 0,92 | 0,86 |
| Scheepvaart | 2019 | 3,8 | 0,0 | 25,3 | 0,01 | 0,82 | 0,78 |
| Scheepvaart | 2020 | 3,6 | 0,0 | 24,6 | 0,01 | 0,80 | 0,75 |
| Scheepvaart | 2021 | 3,7 | 0,0 | 24,1 | 0,01 | 0,77 | 0,72 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 1990 | 4,0 | 1,2 | 13,2 | 0,00 | 1,66 | 1,57 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2000 | 3,3 | 1,2 | 14,8 | 0,00 | 1,33 | 1,27 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2010 | 1,6 | 0,1 | 11,3 | 0,00 | 0,67 | 0,64 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2014 | 1,4 | 0,0 | 11,5 | 0,00 | 0,58 | 0,55 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2015 | 1,3 | 0,0 | 11,2 | 0,01 | 0,54 | 0,51 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2016 | 1,2 | 0,0 | 10,1 | 0,01 | 0,47 | 0,45 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2017 | 1,1 | 0,0 | 9,5 | 0,02 | 0,43 | 0,41 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2018 | 1,1 | 0,0 | 10,3 | 0,03 | 0,45 | 0,43 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2019 | 1,1 | 0,0 | 9,4 | 0,03 | 0,39 | 0,38 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2020 | 1,0 | 0,0 | 9,5 | 0,04 | 0,38 | 0,36 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2021 | 1,0 | 0,0 | 9,3 | 0,05 | 0,35 | 0,33 |
| Bron: CBS. | |||||||
Tabeltoelichting
Deze tabel bevat cijfers over de emissies luchtverontreinigde stoffen, berekend volgens de Europese NEC-richtlijn (NEC= National Emission Ceilings). Het gaat om de uitstoot naar lucht door stationaire en mobiele bronnen in Nederland van ammoniak (NH3), stikstofoxiden (NOx), zwaveldioxide (SO2), fijn stof (PM10; deeltjes met een doorsnede kleiner dan 10 micrometer), fijn Stof (PM2.5; deeltjes met doorsnede kleiner dan 2,5 micrometer). koolmonoxide (CO) en vluchtige organische stoffen, exclusief methaan (NMVOS). In deze tabel worden de emissies van de cokesfabriek van Tata Steel (Hoogovens) opgenomen bij de basismetaalindustrie (en dus niet bij de energiesector) en zijn de emissies door het wegverkeer en de visserij gebaseerd op de afzet van motorbrandstoffen.
Gegevens beschikbaar vanaf: 1990.
Status van de cijfers:
De cijfers van 1990 tot en met 2021 zijn definitief. Om een samenhangende en consistente tijdreeks te verkrijgen wordt ieder jaar de complete tijdreeks (her)berekend, zodat de laatste inzichten, met name ten aanzien van de emissiefactoren, in de berekeningen kunnen worden meegenomen.
Wijzigingen per 16 februari 2023:
Toevoeging definitieve cijfers 2021.
Het onderwerp fijnstof PM2.5 is toegevoegd, deze deeltjes (met een doorsnede kleiner dan 2,5 micrometer) zijn kleiner en schadelijker dan PM10.
De hobbydieren zijn opgenomen onder de sector Particuliere huishoudens
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Voorlopige cijfers over 2022 worden in oktober 2023 gepubliceerd.
Toelichting onderwerpen
- NMVOS
- Vluchtige organische stoffen, exclusief methaan.
Vluchtige organische stoffen ontstaan onder andere door onvolledige verbranding van brandstoffen en door verdamping van brandstoffen, koelmiddelen en ander chemische stoffen. Daarnaast onstaan VOS-emissies tijdens allerlei industriële processen. Vluchtige organische stoffen spelen een rol bij de vorming van smog en zijn soms kankerverwekkend. - SO2
- Zwaveldioxide.
SO2 komt vooral vrij bij de verbranding van de in brandstoffen aanwezige zwavel. Het veroorzaakt verzuring van het milieu. - NOx
- Stikstofoxiden (NOx = NO en NO2, berekend als NO2).
Stikstofoxiden worden met name gevormd bij verbrandingsprocessen. Hierbij wordt stikstof uit de (verbrandings)lucht omgezet tot NOx. Stikstofoxiden veroorzaken verzuring en spelen een rol bij smogvorming. Stikstofdioxide (NO2) is schadelijk voor de gezondheid. - NH3
- Ammoniak (NH3).
NH3 ontstaat vooral bij natuurlijke processen maar ook, in mindere mate, bij de verbranding van brandstoffen en bij industriële processen. De belangrijkste bron is natuurlijke mest. NH3 veroorzaakt verzuring van het milieu. - PM10
- PM10
Fijn Stof (deeltjes met doorsnede kleiner dan 10 micrometer). PM10 ontstaat onder andere bij de verbranding van dieselolie ("dieselrook), slijtage van banden en remmen, allerlei industriële processen en op- en overslag. Fijn stof is schadelijk voor de gezondheid. Het dringt diep door in de longen. - PM2.5
- PM2.5 (fijn stof)
Fijn Stof (deeltjes met doorsnede kleiner dan 2,5 micrometer). PM2.5 ontstaat onder andere bij de verbranding van dieselolie ("dieselrook), slijtage van wegdek, banden en remmen, allerlei industriële processen en op- en overslag. Fijn stof is schadelijk voor de gezondheid. Het dringt diep door in de longen. PM2.5 betreft de uitstoot door verbranding plus de uitstoot door slijtage van wegdek, banden en remmen