Emissies naar lucht op Nederlands grondgebied; totalen
| Bronnen | Perioden | CO2 (mln kg) | SO2 (mln kg) | NOx (mln kg) | PM10 (mln kg) |
|---|---|---|---|---|---|
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 1990 | 170.489 | 241,7 | 704,0 | 76,69 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2000 | 182.598 | 139,0 | 536,0 | 48,64 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2010 | 197.938 | 69,8 | 407,8 | 34,61 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2014 | 177.741 | 52,7 | 358,8 | 30,61 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2015 | 185.551 | 42,3 | 364,4 | 29,86 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2016 | 185.573 | 32,9 | 353,0 | 28,58 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2017 | 183.389 | 31,2 | 339,5 | 28,02 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2018 | 179.698 | 29,2 | 333,8 | 27,36 |
| Totaal Stationaire en mobiele bronnen | 2019 * | 177.706 | 26,5 | 328,7 | 26,47 |
| Stationaire bronnen, totaal | 1990 | 137.494 | 170,6 | 282,1 | 48,21 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2000 | 143.244 | 63,3 | 184,5 | 26,19 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2010 | 157.991 | 32,9 | 136,4 | 20,91 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2014 | 137.992 | 28,8 | 112,6 | 20,10 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2015 | 145.340 | 29,9 | 115,8 | 20,14 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2016 | 145.383 | 27,0 | 110,5 | 19,99 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2017 | 143.013 | 25,6 | 105,2 | 19,88 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2018 | 138.411 | 24,0 | 101,5 | 19,30 |
| Stationaire bronnen, totaal | 2019 * | 136.455 | 21,4 | 100,0 | 18,55 |
| Energiesector | 1990 | 52.861 | 112,8 | 103,9 | 7,95 |
| Energiesector | 2000 | 63.278 | 48,3 | 64,9 | 3,65 |
| Energiesector | 2010 | 68.306 | 19,4 | 32,9 | 0,55 |
| Energiesector | 2014 | 63.086 | 18,3 | 26,8 | 0,53 |
| Energiesector | 2015 | 67.683 | 19,7 | 27,5 | 0,63 |
| Energiesector | 2016 | 66.079 | 17,1 | 23,3 | 0,47 |
| Energiesector | 2017 | 61.808 | 15,3 | 21,6 | 0,45 |
| Energiesector | 2018 | 58.213 | 13,6 | 20,7 | 0,37 |
| Energiesector | 2019 * | 58.051 | 11,2 | 20,6 | 0,30 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 1990 | 41.118 | 51,4 | 79,0 | 27,71 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2000 | 34.407 | 13,9 | 34,9 | 10,78 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2010 | 35.516 | 12,3 | 30,3 | 8,53 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2014 | 33.159 | 9,5 | 25,0 | 7,77 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2015 | 33.857 | 9,3 | 24,8 | 7,83 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2016 | 34.953 | 8,9 | 25,2 | 8,09 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2017 | 37.027 | 9,3 | 24,5 | 8,27 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2018 | 36.716 | 9,4 | 23,8 | 8,20 |
| Nijverheid (geen energiesector) | 2019 * | 35.834 | 9,2 | 23,1 | 7,81 |
| Particulier huishouden | 1990 | 22.351 | 1,2 | 23,4 | 5,01 |
| Particulier huishouden | 2000 | 22.315 | 0,5 | 21,3 | 5,07 |
| Particulier huishouden | 2010 | 25.393 | 0,5 | 15,7 | 4,74 |
| Particulier huishouden | 2014 | 17.417 | 0,4 | 9,9 | 4,29 |
| Particulier huishouden | 2015 | 18.418 | 0,4 | 9,8 | 4,11 |
| Particulier huishouden | 2016 | 19.077 | 0,4 | 9,6 | 3,98 |
| Particulier huishouden | 2017 | 18.587 | 0,4 | 8,7 | 3,94 |
| Particulier huishouden | 2018 | 18.481 | 0,4 | 8,4 | 3,84 |
| Particulier huishouden | 2019 * | 17.768 | 0,4 | 8,1 | 3,68 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 1990 | 7.964 | 0,0 | 58,0 | 4,92 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2000 | 7.654 | 0,0 | 49,7 | 5,46 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2010 | 10.374 | 0,1 | 45,4 | 6,09 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2014 | 7.859 | 0,1 | 41,5 | 6,46 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2015 | 8.284 | 0,1 | 43,7 | 6,52 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2016 | 8.234 | 0,1 | 43,0 | 6,47 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2017 | 8.386 | 0,1 | 41,0 | 6,27 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2018 | 8.331 | 0,1 | 39,9 | 5,95 |
| 01 Landbouw (stationaire bronnen) | 2019 * | 8.473 | 0,1 | 39,8 | 5,82 |
| Mobiele bronnen; totaal | 1990 | 32.994 | 71,1 | 421,9 | 28,48 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2000 | 39.354 | 75,7 | 351,5 | 22,45 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2010 | 39.947 | 36,9 | 271,3 | 13,70 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2014 | 39.749 | 23,9 | 246,2 | 10,51 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2015 | 40.211 | 12,4 | 248,6 | 9,72 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2016 | 40.190 | 5,8 | 242,4 | 8,59 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2017 | 40.377 | 5,6 | 234,3 | 8,13 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2018 | 41.287 | 5,1 | 232,4 | 8,06 |
| Mobiele bronnen; totaal | 2019 * | 41.251 | 5,1 | 228,7 | 7,92 |
| Wegverkeer | 1990 | 23.938 | 12,8 | 255,1 | 16,81 |
| Wegverkeer | 2000 | 28.257 | 3,0 | 155,0 | 10,02 |
| Wegverkeer | 2010 | 29.385 | 0,2 | 107,1 | 5,66 |
| Wegverkeer | 2014 | 28.960 | 0,2 | 89,5 | 4,11 |
| Wegverkeer | 2015 | 28.849 | 0,2 | 85,3 | 3,84 |
| Wegverkeer | 2016 | 29.155 | 0,2 | 81,7 | 3,72 |
| Wegverkeer | 2017 | 29.467 | 0,2 | 78,0 | 3,55 |
| Wegverkeer | 2018 | 29.772 | 0,2 | 74,4 | 3,42 |
| Wegverkeer | 2019 * | 29.779 | 0,2 | 74,4 | 3,41 |
| Binnenvaart | 1990 | 1.854 | 1,9 | 30,7 | 1,36 |
| Binnenvaart | 2000 | 2.088 | 2,2 | 30,0 | 1,36 |
| Binnenvaart | 2010 | 1.777 | 0,5 | 24,6 | 0,96 |
| Binnenvaart | 2014 | 2.037 | 0,0 | 27,6 | 0,96 |
| Binnenvaart | 2015 | 2.071 | 0,0 | 27,9 | 0,96 |
| Binnenvaart | 2016 | 2.048 | 0,0 | 27,4 | 0,93 |
| Binnenvaart | 2017 | 2.095 | 0,0 | 27,9 | 0,93 |
| Binnenvaart | 2018 | 2.105 | 0,0 | 28,0 | 0,92 |
| Binnenvaart | 2019 * | 1.914 | 0,0 | 25,3 | 0,82 |
| Zeevaart | 1990 | 3.614 | 51,7 | 88,5 | 6,13 |
| Zeevaart | 2000 | 4.554 | 65,5 | 110,8 | 7,72 |
| Zeevaart | 2010 | 4.750 | 35,3 | 102,6 | 5,52 |
| Zeevaart | 2014 | 4.667 | 23,3 | 95,5 | 4,20 |
| Zeevaart | 2015 | 5.205 | 11,9 | 103,0 | 3,77 |
| Zeevaart | 2016 | 4.851 | 5,3 | 102,6 | 2,88 |
| Zeevaart | 2017 | 4.763 | 5,1 | 100,6 | 2,70 |
| Zeevaart | 2018 | 5.129 | 4,5 | 102,9 | 2,81 |
| Zeevaart | 2019 * | 5.129 | 4,5 | 102,9 | 2,81 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 1990 | 1.101 | 1,2 | 14,8 | 1,31 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2000 | 1.119 | 1,2 | 14,5 | 1,03 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2010 | 1.069 | 0,1 | 11,0 | 0,53 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2014 | 1.201 | 0,0 | 10,8 | 0,42 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2015 | 1.214 | 0,0 | 10,4 | 0,39 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2016 | 1.136 | 0,0 | 9,1 | 0,33 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2017 | 1.104 | 0,0 | 8,2 | 0,29 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2018 | 1.104 | 0,0 | 7,6 | 0,26 |
| Landbouw (mobiele bronnen) | 2019 * | 1.104 | 0,0 | 7,0 | 0,23 |
| Bron: CBS. | |||||
Tabeltoelichting
Deze tabel bevat cijfers over de totale emissies naar lucht in Nederland door stationaire en mobiele bronnen. Het betreft de feitelijke emissies op of boven Nederlands grondgebied en op het Nederlandse deel van het Continentaal Plat (NCP) (zie paragraaf 2).
De berekening van de emissies door stationaire bronnen is gebaseerd op onder andere de emissie-opgaven in de milieujaarverslagen van individuele bedrijven en CBS-productie- en energiegegevens. De cokesfabriek van Tata Steel (Hoogovens) behoort volgens de CBS Standaard Bedrijfsindeling (SBI) tot de energiesector. In deze tabel zijn de emissies hiervan echter opgenomen bij de Basismetaalindustrie.
De emissies door mobiele bronnen zijn berekend door vermenigvuldiging van activiteitsgegevens, zoals voertuigkilometers en brandstofverbruik, met bijbehorende emissiefactoren.
Gegevens beschikbaar vanaf: 1990.
Status van de cijfers:
De cijfers over 2019 zijn voorlopig, alle andere jaren zijn defintief. Om een samenhangende en consistente tijdreeks te verkrijgen wordt ieder jaar de complete tijdreeks (her)berekend, zodat de laatste inzichten, met name ten aanzien van de emissiefactoren, in de berekeningen kunnen worden meegenomen.
Wijzigingen per 1 september 2020:
Toevoeging voorlopige cijfers 2019.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Defintieve cijfers over 2019 worden in maart 2021 gepubliceerd.
Toelichting onderwerpen
- CO2
- Kooldioxide.
CO2 ontstaat onder andere bij verbranding van de koolstof in brandstoffen. Het is een broeikasgas (veroorzaakt opwarming van de aarde). - SO2
- Zwaveldioxide.
SO2 komt vooral vrij bij de verbranding van de in brandstoffen aanwezige zwavel. Het veroorzaakt verzuring van het milieu. - NOx
- Stikstofoxiden (NOx = NO en NO2, berekend als NO2).
Stikstofoxiden worden met name gevormd bij verbrandingsprocessen. Hierbij wordt stikstof uit de (verbrandings)lucht omgezet tot NOx. Stikstofoxiden veroorzaken verzuring en spelen een rol bij smogvorming. Stikstofdioxide (NO2) is schadelijk voor de gezondheid. - PM10
- Fijn stof (= deeltjes met doorsnede kleiner dan 10 micrometer).
PM10 ontstaat onder andere bij de verbranding van dieselolie ('dieselrook') en allerlei industriële processen. Fijn stof is schadelijk voor de gezondheid. Het dringt diep door in de longen.