Achtergrondinformatie en handelsstromen (kweekvis, 2015)

Kweekvissen worden gekweekt in open systemen (zoals delen zee, rivier of oceaan) of gesloten systemen (zoals grote bassins op het land). De belangrijkste gekweekte vis, schelp- en schaaldieren zijn karpers, oesters, tapijtschelpen, garnalen, tilapia en pangasius (FAOSTAT). Meer dan de helft van de wereldwijd geconsumeerde vis is kweekvis). In Nederland is de consumptie van kweekvis de afgelopen tien jaar aan een opmars begonnen. De gekweekte pangasius is inmiddels de meest verkochte vissoort in de Nederlandse supermarkten (Visbureau). Momenteel is nog maar een klein deel van de wereldwijde kweekvisproductie gecertificeerd. De pangasius en de tilapia waren in 2014 de enige ASC-gecertificeerde kweekvissen die in Nederlandse supermarketens verkrijgbaar waren. Pangasius is een vis uit de familie van reuzenmeervalachtigen. Tilapia is een verzamelnaam voor een groot aantal soorten tropische zoetwatervissen.

Productie

In 2013 bedroeg de wereldproductie aan vis, schelp- en schaaldieren (exclusief waterplanten) zo’n 162,8 miljard kilogram, waarvan 70,2 miljard kilogram gekweekt . Het aandeel gekweekte vis, schelp- en schaaldieren is door de jaren heen geleidelijk toegenomen, van 37 procent in 2008 tot 43 procent in 2013. China is met 43,6, miljard kilogram verreweg de grootste producent van gekweekte vis, schelp- en schaaldieren (exclusief waterplanten), op grote afstand gevolgd door India, Indonesië en Vietnam (FAOSTAT).

De wereldproductie van pangasius en tilapia neemt toe en is voor 2013 respectievelijk 1,7 en 5,5 miljard kg. Nagenoeg alle pangasius wordt gekweekt. Van de totale geproduceerde hoeveelheid tilapia valt zo’n 87 procent onder aquacultuur (4,8 miljard kg). Pangasius wordt alleen in Vietnam, Indonesië en enkele andere landen gekweekt. Tilapia wordt in meer dan honderd landen gekweekt, met name in China, Indonesië en Egypte (FAOSTAT).

Wereldproductie pangasius uit aquacultuur
 

Wereldproductie tilapia uit aquacultuur
 

Ook in Nederland wordt vis gekweekt. In 2013 ging het om een productie van 60 miljoen kg. Hier gaat het voornamelijk om mosselen (bijna 57 miljoen kg) (FAOSTAT).

Handelsstromen

Vis behoort tot één van de meest verhandelde voedselproducten wereldwijd. Bijna alle pangasius die wereldwijd wordt geproduceerd, wordt vervolgens geëxporteerd. Tilapia daarentegen wordt door de producerende landen voor een groot deel voor binnenlandse consumptie gebruikt. De wereldexport van tilapia bedroeg in 2011 402 miljoen kilogram en die van meerval, waaronder pangasius, 556 miljoen kg. De Verenigde Staten zijn de belangrijkste importeur van zowel tilapia als pangasius (Bron: FAOSTAT, geraadpleegd op 30-9-2015).

In 2014 werden in Nederland 21 miljoen kilogram meerval en 7 miljoen kilogram tilapia geïmporteerd. De belangrijkste herkomstlanden van tilapia zijn China, België en Indonesië. Pangasius wordt vooral vanuit Vietnam en België ingevoerd. De verse tilapia die in Nederland wordt aangeboden, is vooral in België of Frankrijk gekweekt. Zeventig procent van de door Nederland geimporteerde meerval (waaronder pangasius) en 30 procent  van de geimporteerde tilapia wordt vervolgens weer uitgevoerd. Nederland exporteert deze vis (na verwerking) voornamelijk naar Duitsland, Frankrijk en België. (Bron: CBS StatLine)

 

In Nederland wordt veruit de meeste vis in de supermarkten verkocht. De visspeciaalzaken en ambulante vishandel hebben samen een aandeel van ongeveer 20 procent (Visbureau).