Meer jongeren met jeugdhulp, vooral meer tienermeiden

© Hollandse Hoogte / Roos Koole Fotografie
In 2023 kregen 474 duizend jongeren jeugdzorg. Dit zijn er 10 duizend meer dan in 2021, een toename van 2,2 procent. De stijging komt doordat meer jongeren jeugdhulp zonder verblijf krijgen. En het zijn vooral meer meiden van 12 tot 18 jaar die deze vorm van hulp krijgen. Dit blijkt uit voorlopige cijfers van het CBS.

In 2023 kreeg 1 op de 9 jongeren tot 23 jaar een of meerdere vormen van jeugdzorg. Bij jongeren tot 18 jaar was dat 1 op de 7. Het gaat dan vooral om jeugdhulp zonder verblijf. In 2023 kregen 447 duizend jongeren deze vorm van jeugdzorg (94 procent van het totaal). Dit zijn er 13 duizend meer dan twee jaar eerder. Jongeren met deze vorm van hulp wonen thuis en krijgen zorg op afspraak. Voorbeelden hiervan zijn individuele therapiesessies en groepssessies.

Daling bij andere vormen van jeugdzorg

Bij alle overige vormen van jeugdzorg was het aantal jongeren dat zorg kreeg lager dan in 2021. Zo kregen minder jongeren jeugdhulp met verblijf (-5 procent) en daalde het aantal jongeren met ondertoezichtstelling (-15 procent). Ook stonden minder jongeren onder voogdij (-10 procent).

Er waren in 2023 ook minder jongeren met jeugdreclassering dan in 2021 (-4 procent), maar na jarenlange daling nam dit aantal ten opzichte van 2022 toe met 2 procent.

Ontwikkeling jeugdzorgvormen
 Jeugdhulp zonder verblijf (2021=100)Jeugdhulp met verblijf (2021=100)Ondertoezichtstelling (2021=100)Voogdij (2021=100)Jeugdreclassering (2021=100)
2021100100100100100
2022101,896,29395,593,7
2023*102,99585,190,395,8

Meer tienermeiden met jeugdhulp

De toename van het aantal jongeren met jeugdhulp in 2023 komt vooral doordat meer tienermeiden jeugdhulp zonder verblijf kregen. Zo kregen 102 duizend meiden van 12 tot 18 jaar (1 op de 6) deze vorm van jeugdhulp. Dat zijn er 10 duizend meer dan twee jaar eerder. In geen andere leeftijdsgroep is de stijging zo groot.

Jongens van 8 tot 12 jaar kregen naar verhouding het vaakst jeugdhulp: bijna 1 op de 4. Dat aandeel is de laatste jaren stabiel. In 2023 ging het om 83 duizend van de 379 duizend jongens in die leeftijdsgroep.

Jongeren met jeugdhulp zonder verblijf
 2023* (%)2022 (%)2021 (%)
Jongens
Totaal10,510,510,5
0 tot 4 jaar4,854,9
4 tot 8 jaar13,11312,8
8 tot 12 jaar222222
12 tot 18 jaar14,114,113,9
18 tot 23 jaar11,11,1
Meiden
Totaal9,69,49,1
0 tot 4 jaar3,33,43,5
4 tot 8 jaar8,48,38,2
8 tot 12 jaar16,716,416,2
12 tot 18 jaar17,817,316
18 tot 23 jaar1,11,11,1
*voorlopige cijfers

Grote verschillen tussen gemeenten

Er zijn grote verschillen tussen gemeenten in het percentage jongeren dat jeugdzorg krijgt. In Tiel en Veendam was dat het hoogst, daar kreeg meer dan 15 procent van de jongeren tot 23 jaar jeugdzorg in 2023. In Schiedam, Raalte, Maassluis, Schiermonnikoog, Ameland, Staphorst en Vlieland was dat het laagst, minder dan 6 procent.

Jongeren (tot 23 jaar) met jeugdzorg, 2023*
Gemeente_naamstatcode
's-Gravenhage11
's-Hertogenbosch10,6
AaenHunze11,3
Aalsmeer11,3
Aalten10,4
Achtkarspelen9,7
Alblasserdam11,2
Albrandswaard8,2
Alkmaar12,7
Almelo12,2
Almere11,1
Alphen-Chaam9,4
AlphenaandenRijn11
Altena9,8
Ameland5,4
Amersfoort13
Amstelveen8,9
Amsterdam10,6
Apeldoorn11,9
Arnhem12,1
Assen13,7
Asten8,5
Baarle-Nassau10,1
Baarn11,8
Barendrecht8,1
Barneveld8,1
Beek11,9
Beekdaelen11,4
Beesel12,6
Bergeijk9,1
Bergen(L.)11
Bergen(NH.)9,7
BergenDal9,9
BergenopZoom14,1
Berkelland10,1
Bernheze10,8
Best12,2
Beuningen11,1
Beverwijk10,6
Bladel8,8
Blaricum10,4
Bloemendaal9,6
Bodegraven-Reeuwijk9,8
Boekel9,2
Borger-Odoorn11,2
Borne10,8
Borsele11
Boxtel10,6
Breda10,2
Bronckhorst9,8
Brummen11,4
Brunssum14,3
Bunnik11,3
Bunschoten12,7
Buren12,6
CapelleaandenIJssel13,3
Castricum9,8
Coevorden9,2
Cranendonck10,8
Culemborg11,3
Dalfsen9,2
Dantumadiel9,1
DeBilt12,2
DeFryskeMarren9,1
Delft9,6
DenHelder13,8
DeRondeVenen8,3
Deurne8,2
Deventer9,4
DeWolden9,1
Diemen7,3
DijkenWaard12,2
Dinkelland6,9
Doesburg12,9
Doetinchem9,7
Dongen11,7
Dordrecht12,1
Drechterland8
Drimmelen12,5
Dronten9,6
Druten10,8
Duiven12,2
Echt-Susteren14,5
Edam-Volendam6,5
Ede10,1
Eemnes10,8
Eemsdelta10,7
Eersel8,6
Eijsden-Margraten9,6
Eindhoven9,2
Elburg8,7
Emmen11,5
Enkhuizen12
Enschede10,2
Epe10,2
Ermelo11,2
Etten-Leur12
Geertruidenberg14
Geldrop-Mierlo11,7
Gemert-Bakel7,4
Gennep12,3
GilzeenRijen11,5
Goeree-Overflakkee8,8
Goes14
Goirle10,7
GooiseMeren11
Gorinchem11,8
Gouda12
Groningen8,3
Gulpen-Wittem10,4
Haaksbergen8,3
Haarlem9,3
Haarlemmermeer10,4
Halderberge11,9
Hardenberg10,2
Harderwijk12,4
Hardinxveld-Giessendam8
Harlingen10,3
Hattem8,2
Heemskerk10,4
Heemstede10,3
Heerde11,7
Heerenveen10,7
Heerlen13,2
Heeze-Leende9,6
Heiloo10,2
Hellendoorn8,9
Helmond10,1
Hendrik-Ido-Ambacht11,2
Hengelo11,2
HetHogeland12,3
Heumen8,9
Heusden10,7
Hillegom13,3
Hilvarenbeek8
Hilversum10,9
HoekscheWaard10,3
HofvanTwente8,7
HollandsKroon11,4
Hoogeveen11,1
Hoorn11,2
HorstaandeMaas10,4
Houten10,5
Huizen11,2
Hulst12,1
IJsselstein11,9
KaagenBraassem10,3
Kampen10,7
Kapelle13,2
Katwijk10,3
Kerkrade13,5
Koggenland8,9
KrimpenaandenIJssel12,2
Krimpenerwaard9,5
Laarbeek8,7
Landgraaf12,2
Landsmeer10,2
LandvanCuijk10
Lansingerland9,6
Laren10,5
Leeuwarden13
Leiden10,5
Leiderdorp13,2
Leidschendam-Voorburg11,9
Lelystad9,6
Leudal12,7
Leusden11,6
Lingewaard12,2
Lisse12,4
Lochem10,3
LoonopZand10,8
Lopik8,4
Losser10,1
Maasdriel9,9
Maasgouw11,8
Maashorst9,8
Maassluis5,7
Maastricht8,3
Medemblik9,8
Meerssen11,2
Meierijstad10,3
Meppel10,7
Middelburg11,7
Midden-Delfland8,2
Midden-Drenthe10,8
Midden-Groningen13,6
Moerdijk12,8
Molenlanden10,1
Montferland9,6
Montfoort7,6
MookenMiddelaar8,4
Neder-Betuwe10,6
Nederweert11,8
Nieuwegein12
Nieuwkoop10,1
Nijkerk9,9
Nijmegen10,8
Nissewaard12,9
Noardeast-Fryslân10
Noord-Beveland11,4
Noordenveld10
Noordoostpolder7,9
Noordwijk11,8
Nuenen,GerwenenNederwetten9,1
Nunspeet9,4
Oegstgeest12,1
Oirschot11,6
Oisterwijk8,8
Oldambt12,5
Oldebroek8,6
Oldenzaal9,7
Olst-Wijhe8,6
Ommen9,7
Oosterhout13,4
OostGelre11,5
Ooststellingwerf12,3
Oostzaan6,6
Opmeer8,9
Opsterland9,5
Oss13,5
OudeIJsselstreek13
Ouder-Amstel9,7
Oudewater7,8
Overbetuwe11,5
Papendrecht11,8
PeelenMaas9,1
Pekela13,2
Pijnacker-Nootdorp10
Purmerend8,7
Putten9,7
Raalte5,8
Reimerswaal10,6
Renkum13,6
Renswoude8,3
Reusel-DeMierden8,8
Rheden12,2
Rhenen9,1
Ridderkerk9,3
Rijssen-Holten9,7
Rijswijk11,4
Roerdalen12,7
Roermond12,6
Roosendaal12,1
Rotterdam8,1
Rozendaal10,5
Rucphen13,4
Schagen9,3
Scherpenzeel9,1
Schiedam5,9
Schiermonnikoog5,5
Schouwen-Duiveland10,5
Simpelveld9,6
Sint-Michielsgestel8,4
Sittard-Geleen13,6
Sliedrecht14,4
Sluis13,6
Smallingerland12,6
Soest11,5
Someren7,7
SonenBreugel11,5
Stadskanaal11,9
Staphorst5,3
StedeBroec10,4
Steenbergen12,7
Steenwijkerland8,9
Stein11,3
StichtseVecht10,1
Súdwest-Fryslân11,2
Terneuzen14,8
Terschelling8,5
Texel10,4
Teylingen11,1
Tholen10,6
Tiel20,1
Tilburg10,1
Tubbergen7,1
Twenterand10,9
Tynaarlo10,9
Tytsjerksteradiel10,5
Uitgeest8,5
Uithoorn9,8
Urk6,2
Utrecht11,6
UtrechtseHeuvelrug11
Vaals7,5
ValkenburgaandeGeul10,4
Valkenswaard12,3
Veendam15,5
Veenendaal10,6
Veere9,3
Veldhoven12
Velsen11,9
Venlo11,4
Venray10,6
Vijfheerenlanden9
Vlaardingen6,4
Vlieland3,5
Vlissingen13,7
Voerendaal6,9
VoorneaanZee7,6
Voorschoten10,3
Voorst8,4
Vught10,3
Waadhoeke10,5
Waalre10,9
Waalwijk10,9
Waddinxveen10,1
Wageningen8,1
Wassenaar8,9
Waterland9
Weert11,7
WestBetuwe11,1
Westerkwartier11,7
Westerveld9,7
Westervoort14
Westerwolde10,3
Westland9,9
WestMaasenWaal11,6
Weststellingwerf8,7
Wierden7,7
Wijchen11,2
Wijdemeren10,1
WijkbijDuurstede12,5
Winterswijk12,4
Woensdrecht11,8
Woerden10
Wormerland6,7
Woudenberg9,8
Zaanstad13,1
Zaltbommel10,3
Zandvoort8,8
Zeewolde12,6
Zeist13
Zevenaar12,6
Zoetermeer14,3
Zoeterwoude12,5
Zuidplas10,7
Zundert9,2
Zutphen13,5
Zwartewaterland7,3
Zwijndrecht13,5
Zwolle9,5
*voorlopige cijfers

De verschillen tussen gemeenten kunnen meerdere oorzaken hebben. Gemeenten kunnen eigen keuzen maken in de manier waarop ze jeugdzorg organiseren. Dat kan leiden tot verschillen in de hoeveelheid en het soort beschikbare jeugdzorg. Daarnaast kunnen sociaaleconomische verschillen tussen regio’s een rol spelen, zoals de hoogte van het inkomen, het aantal eenoudergezinnen en hoeveel zorg er wordt gebruikt.

Sinds 2021 is er een forse toename van de berichtgeverspopulatie van jeugdhulpaanbieders. Het aantal jongeren met jeugdhulp in natura stijgt hierdoor met 7 procent. Hierdoor zijn de uitkomsten over de jaren 2021 en later niet goed te vergelijken met de uitkomsten over de jaren 2015 tot en met 2020. De cijfers vanaf 2021 worden daarom gepubliceerd in een nieuwe tabel. Voor een uitgebreide beschrijving van deze wijziging en de gevolgen, zie Toelichting trendbreuk jeugdzorgcijfers 2020 en 2021.