Internationaliseringsmonitor 2018, eerste kwartaal

In deze editie van de Internationaliseringsmonitor beschouwen we de handelspositie van Nederland in de globaliserende wereldeconomie, vanuit een historisch en internationaal perspectief. In de afgelopen eeuw heeft Nederland – ondanks de nodige crises – zijn positie als handelsnatie verder weten uit te bouwen en verstevigen. Al jaren behoort Nederland tot de top tien landen met de meeste export van goederen en diensten. Onze ligging, grote mainports en goede infrastructuur faciliteren een alsmaar groeiende wederuitvoerstroom naar het Europese achterland. Ook weten producten van Nederlandse makelij in toenemende mate de weg naar het buitenland te vinden. En dit buitenland is steeds verder weg. De ons omringende lidstaten waren toen en nu onze belangrijkste exportbestemming. Dit aandeel is echter tanende. Met name de in Nederland geproduceerde goederen hebben steeds vaker een bestemming in Zuidoost-Azië of Noord-Amerika. Grote bedrijven en buitenlandse multinationals spelen hierin een hoofdrol.

Het proces van wereldwijd opgeknipte productieketens gaat eveneens door. Daar waar vroeger producten veelal op één plaats in één land werden geproduceerd én geconsumeerd is dit sinds een aantal decennia steeds minder vaak het geval. Export heeft steeds vaker dan vroeger niet meteen de eindbestemming bereikt, maar wordt steeds vaker in het land van de afnemer (bijvoorbeeld de EU) verder verwerkt om vervolgens verder geëxporteerd te worden (bijvoorbeeld naar China). Daarmee is de EU voor Nederland niet minder belangrijk dan vroeger, maar verandert de relatie van karakter; van consument naar ‘gateway’ naar de rest van de wereld.

De Internationaliseringsmonitor beschrijft trends in internationalisering en de consequenties hiervan voor de Nederlandse economie en samenleving. De publicatie verschijnt vier keer per jaar en maakt deel uit van het CBS ontwikkel- en publicatieprogramma Globalisering, dat in opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken plaatsvindt.

Het doel van het onderzoeksprogramma Globalisering is om tot nieuwe inzichten te komen op het terrein van globalisering ten behoeve van praktijk, beleid en wetenschap. De kern van de aanpak is het integreren van uiteenlopende bronnen en reeds beschikbare microdata, gecombineerd met toepassing van geavanceerde statistische methodes zoals I/O analyse. De resultaten hiervan, nieuw ontwikkelde statistieken en begeleidende analyses, worden gepubliceerd in de Internationaliseringsmonitor.

Downloads