Economisch beeld negatiever in oktober
De Conjunctuurklok is een hulpmiddel voor het bepalen van de stand en het verloop van de Nederlandse conjunctuur. In de Conjunctuurklok komt vrijwel alle belangrijke economische informatie samen die het CBS tijdens de afgelopen maand c.q. het afgelopen kwartaal heeft gepubliceerd. Het conjunctuurbeeld volgens de Conjunctuurklok betreft een macro-economisch beeld en het gaat niet in gelijke mate op voor alle huishoudens, bedrijven of regio’s.
| jaar | maand | cyclus (afwijking van de langetermijntrend (=0)) |
|---|---|---|
| 2021 | november | 0,71 |
| 2021 | december | 0,74 |
| 2022 | januari | 0,8 |
| 2022 | februari | 0,79 |
| 2022 | maart | 0,81 |
| 2022 | april | 0,87 |
| 2022 | mei | 0,86 |
| 2022 | juni | 0,89 |
| 2022 | juli | 0,93 |
| 2022 | augustus | 0,91 |
| 2022 | september | 0,9 |
| 2022 | oktober | 0,87 |
| 2022 | november | 0,82 |
| 2022 | december | 0,78 |
| 2023 | januari | 0,71 |
| 2023 | februari | 0,66 |
| 2023 | maart | 0,62 |
| 2023 | april | 0,52 |
| 2023 | mei | 0,44 |
| 2023 | juni | 0,35 |
| 2023 | juli | 0,2 |
| 2023 | augustus | 0,09 |
| 2023 | september | -0,02 |
| 2023 | oktober | -0,15 |
| 2023 | november | -0,24 |
| 2023 | december | -0,32 |
| 2024 | januari | -0,4 |
| 2024 | februari | -0,44 |
| 2024 | maart | -0,47 |
| 2024 | april | -0,51 |
| 2024 | mei | -0,51 |
| 2024 | juni | -0,51 |
| 2024 | juli | -0,54 |
| 2024 | augustus | -0,53 |
| 2024 | september | -0,5 |
| 2024 | oktober | -0,5 |
| 2024 | november | -0,46 |
| 2024 | december | -0,43 |
| 2025 | januari | -0,45 |
| 2025 | februari | -0,44 |
| 2025 | maart | -0,47 |
| 2025 | april | -0,53 |
| 2025 | mei | -0,55 |
| 2025 | juni | -0,58 |
| 2025 | juli | -0,63 |
| 2025 | augustus | -0,63 |
| 2025 | september | -0,64 |
| 2025 | oktober | -0,67 |
Consumenten- en producentenvertrouwen minder negatief
Consumenten en producenten waren in oktober minder negatief dan in de voorgaande maand. Het producentenvertrouwen lag boven het gemiddelde van de afgelopen twintig jaar, terwijl het consumentenvertrouwen eronder lag.
| jaar | maand | Consumentenvertrouwen (gemiddelde van de deelvragen) | Producentenvertrouwen (gemiddelde van de deelvragen) |
|---|---|---|---|
| 2021 | november | -19 | 10,1 |
| 2021 | december | -25 | 7,3 |
| 2022 | januari | -28 | 6,5 |
| 2022 | februari | -30 | 5,8 |
| 2022 | maart | -39 | 5,7 |
| 2022 | april | -48 | 7,2 |
| 2022 | mei | -47 | 5,8 |
| 2022 | juni | -50 | 4,2 |
| 2022 | juli | -51 | 5,3 |
| 2022 | augustus | -54 | 2,4 |
| 2022 | september | -59 | 1,2 |
| 2022 | oktober | -59 | 0,9 |
| 2022 | november | -57 | 1,1 |
| 2022 | december | -52 | 1 |
| 2023 | januari | -49 | 1,1 |
| 2023 | februari | -44 | 0,9 |
| 2023 | maart | -39 | 0,9 |
| 2023 | april | -37 | -0,3 |
| 2023 | mei | -38 | -1,7 |
| 2023 | juni | -39 | -2,7 |
| 2023 | juli | -39 | -2,7 |
| 2023 | augustus | -40 | -4,6 |
| 2023 | september | -39 | -3,9 |
| 2023 | oktober | -38 | -3,7 |
| 2023 | november | -33 | -2,6 |
| 2023 | december | -29 | -5,7 |
| 2024 | januari | -28 | -4,4 |
| 2024 | februari | -27 | -4,2 |
| 2024 | maart | -22 | -4,8 |
| 2024 | april | -21 | -3,6 |
| 2024 | mei | -22 | -2,8 |
| 2024 | juni | -23 | -2,4 |
| 2024 | juli | -24 | -2,7 |
| 2024 | augustus | -24 | -1,9 |
| 2024 | september | -21 | -1,7 |
| 2024 | oktober | -22 | -3,2 |
| 2024 | november | -25 | -1,8 |
| 2024 | december | -26 | -1,6 |
| 2025 | januari | -28 | -1,6 |
| 2025 | februari | -32 | -1,2 |
| 2025 | maart | -34 | -1,5 |
| 2025 | april | -37 | -3,3 |
| 2025 | mei | -37 | -3,9 |
| 2025 | juni | -36 | -5 |
| 2025 | juli | -32 | -4,9 |
| 2025 | augustus | -32 | -3,3 |
| 2025 | september | -32 | -1,6 |
| 2025 | oktober | -27 | -0,8 |
Consumptie huishoudens en export groeien, investeringen krimpen
In augustus 2025 hebben huishoudens 1,1 procent meer geconsumeerd dan in augustus 2024 (voor prijsveranderingen en koopdagen gecorrigeerd). Ze kochten zowel meer goederen als diensten.
Het volume (werkdaggecorrigeerd) van de goederenexport was in augustus 0,4 procent groter dan in augustus 2024. De groei is kleiner dan een maand eerder. Er zijn vooral meer delfstoffen, (basis)metaalproducten en transportmiddelen uitgevoerd.
In augustus 2025 was het volume van de investeringen in materiële vaste activa 3,8 procent kleiner dan een jaar eerder. Er is vooral minder geïnvesteerd in gebouwen en overig wegvervoer (vrachtauto’s, opleggers, busjes, etc.) dan een jaar eerder.
Productie industrie in augustus even groot als jaar eerder
De kalendergecorrigeerde productie van de Nederlandse industrie lag in augustus op hetzelfde niveau als in augustus 2024. Voor seizoen- en kalendereffecten gecorrigeerd steeg de productie in augustus met 1,7 procent ten opzichte van juli.
Minder faillissementen in september
In september zijn, voor zittingsdagen gecorrigeerd, 3 bedrijven (inclusief eenmanszaken) minder failliet verklaard dan in augustus. Dat is een daling van 1 procent.
Prijzen koopwoningen 7 procent hoger in september
In september 2025 waren de prijzen van bestaande koopwoningen gemiddeld 7,0 procent hoger dan een jaar eerder. Ten opzichte van augustus 2025 bleef het gemiddelde prijsniveau in september gelijk.
Meer gewerkte uren, meer werklozen, minder vacatures
In september 2025 waren er 409 duizend werklozen. Hiermee was 4,0 procent van de beroepsbevolking van 15 tot 75 jaar werkloos, het hoogste percentage in vier jaar. Het aantal werklozen is in de afgelopen drie maanden met gemiddeld 8 duizend per maand gestegen.
Werknemers en zelfstandigen werkten in het derde kwartaal in totaal ruim 3,7 miljard uur. Dat is, gecorrigeerd voor seizoensinvloeden, 0,2 procent meer dan in het kwartaal ervoor.
Aan het einde van het derde kwartaal stonden er 387 duizend vacatures open, een daling van 2 duizend. Het aantal vacatures daalt al drie jaar bijna ieder kwartaal.
De omzet van uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling was in het tweede kwartaal van dit jaar 0,3 procent lager dan in hetzelfde kwartaal van 2024.
Bbp stijgt 0,4 procent in derde kwartaal 2025
Volgens de eerste berekening van het CBS is het bruto binnenlands product (bbp) in het derde kwartaal van 2025 met 0,4 procent gestegen ten opzichte van het tweede kwartaal. De stijging van het bbp in het derde kwartaal van 2025 is vooral toe te schrijven aan de export en de consumptie door de overheid.
| Jaar | Kwartaal | Index (2021=100) |
|---|---|---|
| 4e kwartaal | 101,9 | |
| 2022 | 1e kwartaal | 103,2 |
| 2022 | 2e kwartaal | 105,6 |
| 2022 | 3e kwartaal | 105,7 |
| 2022 | 4e kwartaal | 105,5 |
| 2023 | 1e kwartaal | 104,9 |
| 2023 | 2e kwartaal | 104,6 |
| 2023 | 3e kwartaal | 103,9 |
| 2023 | 4e kwartaal | 104,2 |
| 2024 | 1e kwartaal | 104,3 |
| 2024 | 2e kwartaal | 105,4 |
| 2024 | 3e kwartaal | 106 |
| 2024 | 4e kwartaal | 106,5 |
| 2025 | 1e kwartaal | 106,8 |
| 2025 | 2e kwartaal | 107,1 |
| 2025 | 3e kwartaal | 107,5 |
Relevante links
- Visualisatie - Conjunctuurklok
- Dossier - Conjunctuur