Meer Nederlandse sanctiegoederen naar Turkije

De EU heeft Rusland sancties opgelegd als reactie op de oorlog tegen Oekraïne. Er is afgesproken dat een aantal goederen, zoals microchips, vervoermaterieel, machines en drones, niet meer uitgevoerd mogen worden naar Rusland vanuit EU-landen. De uitvoer van Nederlandse makelij naar Rusland bedroeg 284 miljoen euro in het tweede kwartaal van 2023. Dat is 63 procent lager dan twee jaar eerder. De export van Nederlandse producten naar Turkije en de Euraziatische Economische Unie-landen (Kazachstan, Wit-Rusland, Armenië, Kirgistan en Oezbekistan, hierna de “EEU+-landen”) groeide respectievelijk met 42 en 75 procent in het tweede kwartaal van 2023 vergeleken met dezelfde periode in 2021. Toch valt de export van Nederlandse producten naar de EEU+-landen in de eerste twee kwartalen van 2023 nog altijd lager uit dan die naar Rusland.

Aandeel van sanctiegoederen naar Rusland gehalveerd

Gesanctioneerde goederen waren in het tweede kwartaal van 2021 goed voor bijna de helft van de export van Nederlandse makelij naar Rusland. Twee jaar later was dit aandeel gedaald naar een vijfde. Daar staat tegenover dat het aandeel van gesanctioneerde producten in de totale export van Nederlandse makelij naar zowel Turkije als de EEU+-landen groter is geworden. Het Turkse aandeel nam toe van 46 procent in het tweede kwartaal van 2021 naar 67 procent in het tweede kwartaal van 2023. Het aandeel van de EEU+-landen maakte een soortgelijke groei door.

Meer Nederlandse kantoormachines en vrachtwagens naar Turkije

Rusland was in het tweede kwartaal van 2021 met een aandeel van 10 procent, en een exportwaarde van 19,3 miljoen euro, de op een na grootste afnemer van Nederlandse kantoormachines. Gedurende dit kwartaal bedroeg het Turkse aandeel 3,5 procent. Onder deze kantoormachines vallen bijvoorbeeld tekstverwerkingsmachines, rekenmachines en kassa’s. Deze vallen onder de sancties. Twee jaar later werden er geen Nederlandse kantoormachines meer naar Rusland geëxporteerd. In het tweede kwartaal van 2023 ging wel 1 op de 10 Nederlandse kantoormachines naar Turkije, goed voor een exportwaarde van 15 miljoen euro. Daarmee nam Turkije de plaats in van Rusland als tweede exportbestemming.

Ook vrachtwagens en bussen staan op de sanctielijst. In het tweede kwartaal van 2021 had Rusland een aandeel van 1,8 procent in de export van Nederlandse vrachtwagens en bussen. De exportwaarde bedroeg toen 11 miljoen euro. Waar de export naar Rusland ophield, nam die naar Turkije toe. Het Turkse aandeel in de export was in het tweede kwartaal van 2023 met 3 procent duidelijk hoger dan de 0,5 procent in het tweede kwartaal 2021. Vrachtwagens en bussen werden ook meer geëxporteerd naar de EEU+-landen. Zo was de exportwaarde in het tweede kwartaal van 2023 ruim 35 keer zo groot als twee jaar daarvoor. De exportwaardes van Nederlandse vrachtwagens en bussen naar Turkije en de EEU+-landen bedroegen in het tweede kwartaal van 2023 respectievelijk 77 miljoen en 23 miljoen euro.