9 op de 10 bedrijven deden afgelopen jaar aan digitalisering

© Hollandse Hoogte / Westend61 GmbH

Erratum:

De cijfers en figuren in het bericht zijn op 8 februari 2024 aangepast. In een eerdere versie van dit nieuwsbericht was per figuur één antwoordoptie overschat door het gebruik van een verkeerde methode voor imputatie van non-respons. De originele versie is nog in te zien via deze link.

In het afgelopen jaar nam bijna 91 procent van de bedrijven digitaliseringsinitiatieven. Een hogere productiviteit en efficiëntiewinst is de vaakst genoemde reden om verder te digitaliseren. Ruim de helft van de bedrijven ondervindt hierbij belemmeringen zoals te hoge kosten of een gebrek aan deskundig personeel. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers uit de Conjunctuurenquête Nederland.
Voor dit onderzoek zijn in augustus 2023 vragen over digitalisering gesteld aan bedrijven met vijf of meer werkzame personen in de industrie, detailhandel en diensten. Digitalisering is het gebruiken van informatie- en communicatietechnologieën (ICT) en/of digitale technologieën.

Ruim 5 op de 10 bedrijven ervaren (zeer) positieve impact van digitalisering

Niet voor alle bedrijven heeft digitalisering evenveel impact. Ruim een derde van de bedrijven gaf aan geen of nauwelijks impact te merken van het toegenomen gebruik van informatie- en communicatietechnologieën. Ruim 54 procent van alle ondervraagde bedrijven ervaarde de afgelopen 12 maanden een (zeer) positieve impact van digitalisering op de groei en ontwikkeling. Iets meer dan 9 procent van de bedrijven ondernam in het afgelopen jaar geen digitaliseringsinitiatieven.

Impact digitaliseringsinitiatieven in de afgelopen 12 maanden
 Aanzienlijk positieve impact (% bedrijven)Enigszins positieve impact (% bedrijven)Geen of nauwelijks merkbare impact (% bedrijven)Negatieve impact (% bedrijven)Geen digitaliseringsinitiatieven ondernomen (% bedrijven)
Totaal11,143,535,01,29,2
Bedrijfstak
Detailhandel (niet in auto's)11,054,625,82,06,6
Verhuur en handel van onroerend goed10,250,330,52,46,6
Vervoer en opslag7,053,431,51,17,0
Informatie en communicatie20,038,135,00,96,0
Zakelijke dienstverlening13,243,731,81,110,2
Autohandel en -reparatie8,544,827,84,914,0
Cultuur, sport en recreatie8,043,236,80,012,0
Industrie8,338,944,50,97,4
Horeca11,529,740,60,018,2
Overige dienstverlening9,429,141,33,117,1
Bedrijfsgrootte
5 tot 50 werkzame personen10,733,339,81,414,8
50 tot 250 werkzame personen12,040,238,51,18,2
250 of meer werkzame personen11,055,727,91,14,3

Bedrijven in detailhandel het vaakst positief

Van de detailhandelaren gaf ruim 65 procent aan dat digitalisering in de afgelopen 12 maanden een (aanzienlijk) positieve impact had op de groei of ontwikkeling van het bedrijf. Dit is het hoogste percentage van alle onderzochte bedrijfstakken.

In de informatie en communicatie was het percentage iets lager (iets meer dan 58 procent), maar gaf 20 procent van de bedrijven aan aanzienlijke positieve impact te ervaren door digitalisering. Ook in de zakelijke dienstverlening (iets meer dan 13 procent) was de groep bedrijven die aanzienlijke impact ervaarden relatief groot. In de horeca speelde digitalisering het afgelopen jaar de kleinste rol. Iets meer dan 18 procent van de horecaondernemers nam geen initiatieven om te digitaliseren.

Grote bedrijven digitaliseren vaker dan kleine

Digitalisering had vaker positieve impact op de groei en ontwikkeling van grote bedrijven dan op kleine bedrijven. Bijna 67 procent van de grote bedrijven (met meer dan 250 werkzame personen) zagen enigszins positieve of aanzienlijk positieve impact. Dit gold voor 44 procent van de kleine bedrijven (5 tot 50 werkzame personen). Wel heeft een aanzienlijk groter deel van deze kleine bedrijven geen digitaliseringsinitiatieven ondernomen.

Verhogen productiviteit belangrijkste reden om verder te digitaliseren

Voor ruim 5 op de 10 bedrijven is het verhogen van de efficiëntie of productiviteit de belangrijkste reden om verder te digitaliseren. Bijna 10 procent van de bedrijven zet ICT vooral in voor het verbeteren van de klantervaring. Dit geldt vooral voor bedrijven in de verhuur en handel in onroerend goed (ruim 27 procent). Ook het verbeteren van toegang tot informatie voor bijvoorbeeld besluitvorming was in deze bedrijfstak een relatief vaak genoemde reden (iets meer dan 17 procent). Gemiddeld gaf ruim 7 procent van alle bedrijven dit als belangrijkste reden om verder te digitaliseren. Bijna 16 procent van de bedrijven zegt geen verdere digitalisering toe te gaan passen. Dit geldt vooral voor kleine bedrijven (Bijna 27 procent).

Belangrijkste reden om verder te digitaliseren
RedenBedrijven (% bedrijven)
Verbetering van de efficiëntie/productiviteit van onze werkzaamheden53,0
Verbeterde klantervaring9,9
Vergroten of beter bereiken van onze afzetmarkt en klanten8,0
Verbeterde toegang tot informatie voor bijvoorbeeld besluitvorming7,4
Een nieuwe dienst of nieuw product ontwikkelen4,1
Anders1,8
N.v.t., ons bedrijf hoeft geen verdere digitale technologieën toe te passen15,8

Tekort aan personeel belangrijkste belemmering bij digitalisering

Voor iets meer dan 20 procent van de bedrijven gold dat een tekort aan vaardig of deskundig personeel binnen het bedrijf de belangrijkste belemmering was bij het digitaliseren. Vooral bedrijven in de verhuur en handel in onroerend goed (iets meer dan 38 procent) gaven dit aan. Ook hoge kosten vormden relatief vaak een obstakel voor bedrijven (bijna 18 procent). Van alle bedrijven ervaarde echter bijna 44 procent geen belemmeringen bij het digitaliseren van het bedrijf.

Vooral bij middelgrote en grote bedrijven vormt het gebrek aan vaardig en deskundig personeel binnen het bedrijf een belangrijke belemmering om te digitaliseren. Bij kleine bedrijven waren de hoge kosten vaker het voornaamste probleem.

Belemmeringen bij digitaliseren van bedrijf
 We ervaren geen belemmeringen (% bedrijven)We weten niet hoe we (nog meer) kunnen digitaliseren (% bedrijven)Te hoge kosten (% bedrijven)Tekort aan vaardig of deskundig personeel binnen ons bedrijf om digitalisering te realiseren (% bedrijven)Onzekerheid over de beveiliging en privacy van digitale systemen en gegevens (% bedrijven)Het levert voor ons bedrijf te weinig voordeel op (bijv. competitief of financieel) (% bedrijven)Anders (% bedrijven)
Totaal43,92,717,820,12,45,27,9
Bedrijfstak
Informatie en communicatie59,24,08,620,81,72,23,5
Zakelijke dienstverlening51,82,214,918,92,93,75,6
Overige dienstverlening48,83,59,520,30,03,414,5
Industrie42,72,315,725,13,24,96,1
Horeca42,74,519,410,40,916,85,3
Detailhandel (niet in auto's)41,22,224,56,31,74,219,9
Cultuur, sport en recreatie40,23,319,523,11,64,57,8
Autohandel en -reparatie35,43,919,226,86,22,06,5
Verhuur en handel van onroerend goed34,10,017,338,31,60,58,2
Vervoer en opslag26,32,925,931,52,15,65,7
Bedrijfsgrootte
5 tot 50 werkzame personen46,64,616,415,22,38,26,7
50 tot 250 werkzame personen43,42,417,523,02,64,86,3
250 of meer werkzame personen41,61,219,422,82,42,610,0