Industrie in vierde kwartaal minder somber over export

© ANP
Ondernemers in de industrie waren aan het begin van het vierde kwartaal van 2020 minder pessimistisch gestemd over de export dan in de twee voorgaande kwartalen. De exportindicator kwam uit op -6. Een kwartaal eerder verbeterde de stemming tot -10 na het recente dieptepunt van -20 in het tweede kwartaal. Met name over de buitenlandse omzet waren producenten minder somber dan in het derde kwartaal. Dit blijkt uit de tweede publicatie van het CBS over de exportindicator, die het vertrouwen van bedrijven met minimaal vijf werkzame personen in de uitvoer weergeeft.

In het derde kwartaal was de buitenlandse omzet van de industrie, mede door de effecten van de coronacrisis, 8 procent lager dan een jaar eerder. Een kwartaal eerder bleef de buitenlandse omzet nog ruim 16 procent achter bij vorig jaar. Vandaag (6:30 uur) publiceert het CBS ook cijfers over de goederenexport in oktober.

De exportindicator peilt aan het begin van het lopende kwartaal de stemming van ondernemers (niet alleen exporteurs) over de buitenlandse omzet, concurrentiepositie, orderpositie en verwachte orderontvangsten. De cijfers over het vierde kwartaal zijn begin oktober verzameld, grotendeels voorafgaand aan de aangescherpte coronamaatregelen. De exportindicator geeft de richting aan waarin de export van goederen en diensten zich naar verwachting zal ontwikkelen.

Een negatieve exportindicator van -6 betekent dat ondanks de stijging nog altijd meer industriële ondernemers negatief dan positief gestemd zijn over de uitvoer. Dit beeld is terug te zien bij alle deelindicatoren van de exportindicator.

Exportindicator industrie
JaarKwartaalExportindicator (Saldo positief en negatief gestemde bedrijven)
20181e kwartaal7,3
20182e kwartaal6,5
20183e kwartaal6,4
20184e kwartaal3,7
20191e kwartaal4,2
20192e kwartaal3,5
20193e kwartaal2,7
20194e kwartaal0,3
20201e kwartaal0,2
20202e kwartaal-20,0
20203e kwartaal-10,0
20204e kwartaal-6,0

Vooral oordeel over buitenlandse omzet verbeterd

Verbetering van het oordeel van ondernemers over hun buitenlandse omzet was de belangrijkste factor voor stijging van de exportindicator. Deze deelindicator steeg van -13,3 aan het begin van het derde kwartaal tot -3,9 in het vierde kwartaal. Dit oordeel omvat zowel de ontwikkeling van de omzet uit export in de afgelopen drie maanden als de verwachting voor de komende drie maanden.

Oordeel buitenlandse omzet industrie
JaarKwartaalOordeel buitenlandse omzet (Saldo positief en negatief gestemde bedrijven)
20181e kwartaal11,2
20182e kwartaal10,2
20183e kwartaal9,0
20184e kwartaal5,9
20191e kwartaal7,0
20192e kwartaal4,8
20193e kwartaal5,1
20194e kwartaal2,3
20201e kwartaal1,4
20202e kwartaal-25,3
20203e kwartaal-13,3
20204e kwartaal-3,9

Pessimisme over concurrentiepositie neemt af

Ook het oordeel van ondernemers over hun buitenlandse concurrentiepositie ging vooruit in het vierde kwartaal. Met een waarde van -1,2 was het aantal negatief gestemde ondernemers iets groter dan het aantal met een positief oordeel over de ontwikkeling van hun concurrentiepositie.

Oordeel buitenlandse concurrentiepositie industrie
JaarKwartaalOordeel buitenlandse concurrentiepositie (Saldo positief en negatief gestemde bedrijven)
20181e kwartaal4,3
20182e kwartaal3,9
20183e kwartaal4,5
20184e kwartaal2,8
20191e kwartaal3,2
20192e kwartaal2,4
20193e kwartaal1,7
20194e kwartaal0
20201e kwartaal-0,1
20202e kwartaal-1,9
20203e kwartaal-4,2
20204e kwartaal-1,2

Stemming orderpositie wisselend

In het vierde kwartaal verbeterde het oordeel van ondernemers over de ontwikkeling van hun buitenlandse orderpositie in de afgelopen drie maanden van -24,7 tot -19,4. Daarentegen gingen de verwachtingen van de industrie over buitenlandse orderontvangsten in de komende drie maanden omlaag van -0,2 tot -6,1. De verwachtingen van producenten over buitenlandse orderontvangsten waren in het vierde kwartaal nog altijd minder negatief dan hun oordelen over de buitenlandse orderpositie op basis van het aantal maanden werk in portefeuille.

Buitenlandse orderpositie industrie
JaarKwartaalOordeel buitenlandse orderpositie (Saldo positief en negatief gestemde bedrijven)Verwachting buitenlandse orderontvangst (Saldo positief en negatief gestemde bedrijven)
20181e kwartaal2,010,7
20182e kwartaal0,410,6
20183e kwartaal0,411,0
20184e kwartaal0,14,4
20191e kwartaal-0,65,8
20192e kwartaal-0,16,8
20193e kwartaal-0,52,7
20194e kwartaal-2,6-0,1
20201e kwartaal-4,83,3
20202e kwartaal-23,5-42,3
20203e kwartaal-24,7-0,2
20204e kwartaal-19,4-6,1