CBS-lespakket voor leerlingen basisschool uitgebreid met kinderdashboard

/ Auteur: Miriam van der Sangen
Inge Fassbender legt op een basisschool in Heeswijk-Dinther uit wat het CBS doet
© van Assendelft Fotografie/ Jeroen Appels
Vorig jaar lanceerde het CBS voor leerlingen uit groep 7 en 8 van de basisschool nieuw lesmateriaal. Daarmee kunnen kinderen spelenderwijs kennismaken met het CBS, statistieken en nepnieuws. Dat gebeurt aan de hand van een digitale praatplaat, filmpjes en werkbladen. Dit lespakket wordt binnenkort uitgebreid. Het CBS legt nu de laatste hand aan een kinderdashboard bevolking. Daarin kunnen leerlingen in één oogopslag zien hoe de bevolking van Nederland er voor staat.

Nepnieuws

Leerlingen van de basisscholen zijn een belangrijke doelgroep voor het CBS, omdat ze toekomstige datagebruikers zijn. Volgens CBS-projectleider Arjan van der Meer is het juist in deze tijd waarin iedereen wordt overladen met allerlei soorten informatie belangrijk om kritisch om te gaan met berichten, desinformatie, nepnieuws, feiten en meningen. ‘Het past bij de maatschappelijke taak van het CBS om de leerlingen uit groep 7 en 8 van de basisschool te bereiken met onze informatie en ze daar wegwijs in te maken. Daarnaast is het van belang dat de kinderen het leuk vinden om te zien wat er mogelijk is met statistiek en data.’ Niet alleen het CBS vindt dit belangrijk, ook de Europese Unie. Van daaruit is vorig jaar een oproep aan de statistiekbureaus gedaan om ‘statistische geletterdheid’ bij basisschoolkinderen te bevorderen.

Spelenderwijs

Het lespakket van het CBS bestaat uit een aantal onderdelen: een digitale praatplaat, drie filmpjes en werkbladen met opdrachten voor de leerlingen. Er zit tevens een handleiding voor de docenten bij. Inge Fassbender, stagiaire bij het team corporate communicatie van het CBS, stond onlangs voor de klas van basisschool ‘t Palet in Heeswijk-Dinther en benutte het lespakket om de leerlingen van twee groepen 8 op verschillende manieren kennis te laten maken met statistiek. ‘Daarvoor gebruikte ik de digitale praatplaat. Die bestaat uit een alledaagse woonwijk. Bij onderdelen van die woonwijk horen interessante data. Denk bijvoorbeeld aan het gemiddeld aantal kinderen per gezin. Zo ontdekken de leerlingen spelenderwijs over welke onderwerpen het CBS data verzamelt.’

Kinderen van de IMC Weekendschool krijgen hun diploma in een collegezaal van de Universiteit Utrecht
© Stichting IMC Weekendschool

Kinderdashboard

Om de leerlingen nog dichter bij de data te brengen, bedacht Fassbender een spel naar aanleiding van de praatplaat. ’Dat spel hield gelijk de aandacht van de leerlingen vast. Ze wilden bijvoorbeeld weten hoe oud mensen in Nederland worden en aan welke ziektes mensen dood gaan. Vervolgens hebben we het bevolkingsdashboard voor volwassenen laten zien. Daarin zie je in één oogopslag aan de hand van de bevolkingsteller hoeveel mensen er in Nederland wonen.’ Het CBS ontwikkelt op dit moment ook een dergelijk bevolkingsdasboard voor kinderen. ‘Daarvoor hebben we in deze twee groepen 8 getest in hoeverre kinderen op de hoogte zijn van bepaalde begrippen zoals vergrijzing of immigratie. Opvallend was dat ze het begrip immigratie goed bleken te kennen. Vergrijzing daarentegen vonden ze moeilijk om in eigen woorden uit te leggen.’

Meer aansluiten bij de statistieken

Volgens Van der Meer wordt op dit moment de laatste hand gelegd aan het kinderdashboard over bevolking en staat het de komende zomer online. ‘Aanvankelijk wilden we een kinderdashboard over economie maken, maar uiteindelijk hebben we gekozen voor het onderwerp bevolking. Dat staat veel dichter bij de leerlingen van deze groepen dan economie. Het dashboard bevat het aantal inwoners van Nederland, de verhouding mannen/vrouwen, de herkomst van mensen die van buiten Nederland komen en op welke dagen de meeste mensen jarig zijn. Er zit een video bij, handleiding en werkblad. Met dit basispakket kunnen de leerlingen goed vooruit. Ons doel is nóg meer aan te sluiten bij de statistieken die het CBS maakt.’

IMC Weekendschool

Het afgelopen jaar hebben CBS-collega’s regelmatig in hun vrije tijd voor de klas gestaan om aan de leerlingen van groep 7 en 8 van de basisschool uit te leggen hoe interessant data zijn en hoe leuk het vak statistiek is. Maar niet alleen op de basisscholen werd les gegeven, ook op de IMC Weekendschool. Van der Meer: ‘Het CBS is vorig jaar een samenwerking aangegaan met de Stichting IMC Weekendschool. Op deze school ontmoeten jongeren in de leeftijd van 10 tot 14 jaar, die in een achterstandspositie zitten, bevlogen professionals die tijdens een gastcollege vertellen over hun vakgebied. Ook CBS-collega’s verzorgen er regelmatig gastcolleges, waarin zij bijvoorbeeld uitleggen wat het CBS doet en hoe het CBS aan zijn data komt. De reacties zijn van beide kanten positief en wij gaan hier zeker mee door!’