SAE-conferentie: internationale toponderzoekers bijeen in Maastricht

Statistische modellen

Organisator professor Jan van den Brakel legt uit dat statistieken over de Nederlandse bevolking normaal gesproken niet gebaseerd zijn op statistische modellen. ‘Als we een steekproef van de bevolking gebruiken, maken we die zo groot dat je puur op basis van de waarnemingen een schatting kunt maken voor de hele groep.’ Dat heeft voordelen: er ontstaan geen foute cijfers omdat het veronderstelde model niet klopt, maar ook nadelen. Als de cijfers worden uitgesplitst naar deelgebiedjes met weinig waarnemingen, dan zijn de uitkomsten onbetrouwbaar. Bij een kleinedomeinschatting gebruik je wél een statistisch model. Je versterkt je schatting op basis van een kleine hoeveelheid steekproefdata door data uit andere domeinen of periodes toe te voegen. ‘Zo kun je op basis van een grote steekproef over de werkloosheid in Nederland laag regionale cijfers maken, bijvoorbeeld voor gemeenten, of voor korte verslagperiodes, bijvoorbeeld op maandbasis’, aldus Van den Brakel.

Van theorie naar praktijk

Onderzoek op het gebied van kleinedomeinschatters nam een vlucht in de jaren negentig. ‘Maar het blijft een vrij technisch vakgebied, waar met name onderzoekers op universiteiten zich op toe leggen.’ Het programma van de conferentie in 2016 legt de nadruk op de implementatie van dat wetenschappelijk onderzoek in de praktijk: bij de nationale statistische bureaus. CBS doet sinds 2005 onderzoek naar kleinedomeinschatters. Sinds 2010 worden statistische modellen toegepast om de maandelijkse werkloosheidscijfers vast te stellen. Ook bij de Veiligheidsmonitor en de Enquête Beroepsbevolking worden deze methoden gebruikt. ‘CBS loopt hiermee in de voorhoede’, zegt Van den Brakel. ‘Vandaar dat we vorig jaar zijn gevraagd de SAE 2016 te organiseren.’ Het wordt de eerste keer dat een nationaal statistisch bureau bij de organisatie betrokken is. ‘We willen tijdens de conferentie graag een brug slaan tussen universitaire onderzoekers en de praktijk bij statistische bureaus.’

Inschrijven tot 15 mei

De conferentie vindt plaats in het gebouw van de Economische faculteit van de Universiteit  Maastricht en is bedoeld voor zowel universitaire onderzoekers als voor methodologen van nationale statistische bureaus of organisaties als TNO en het Sociaal Cultureel Planbureau. Toponderzoekers van over de hele wereld hebben hun bijdrage inmiddels toegezegd. Inschrijven is mogelijk tot 15 mei 2016. Kijk voor meer informatie op de conferentiewebsite.