Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) werknemers; bedrijfstak

Bewerk tabel Download volledige dataset Toon toelichting

Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) werknemers; bedrijfstak
Bedrijfstakken/branches (SBI 2008) Marges Perioden Slachtofferschap op werk (tot 2022) Pesten Door klanten (tot 2022) (%) Slachtofferschap op werk (tot 2022) Pesten Door leidinggevenden of collega's (%) Slachtofferschap op werk (vanaf 2022) Pesten Door klant, leidinggevende of collega (%) Slachtofferschap op werk (vanaf 2022) Pesten Door klanten (vanaf 2022) (%) Slachtofferschap op werk (vanaf 2022) Pesten Door leidinggevenden (%) Slachtofferschap op werk (vanaf 2022) Pesten Door collega's (%)
A-U Alle economische activiteiten Waarde 2023 . . 5,3 1,2 1,4 2,8
A-U Alle economische activiteiten Ondergrens 95%-interval 2023 . . 5,0 1,1 1,2 2,6
A-U Alle economische activiteiten Bovengrens 95%-interval 2023 . . 5,6 1,3 1,5 3,1
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2023 . . 4,2 0,6 1,4 2,9
A Landbouw, bosbouw en visserij Ondergrens 95%-interval 2023 . . 2,4 0,1 0,5 1,4
A Landbouw, bosbouw en visserij Bovengrens 95%-interval 2023 . . 7,2 2,2 3,9 5,8
B Delfstoffenwinning Waarde 2023 . . 1,5 0,0 0,0 1,5
B Delfstoffenwinning Ondergrens 95%-interval 2023 . . 0,4 0,0 0,0 0,4
B Delfstoffenwinning Bovengrens 95%-interval 2023 . . 4,6 . . 4,6
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Waarde 2023 . . 4,9 0,1 1,5 3,3
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 4,1 0,0 1,1 2,7
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 5,8 0,3 2,0 4,1
B-F Nijverheid en energie Waarde 2023 . . 4,6 0,2 1,5 3,0
B-F Nijverheid en energie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 4,0 0,1 1,1 2,5
B-F Nijverheid en energie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 5,3 0,5 1,9 3,6
C Industrie Waarde 2023 . . 4,9 0,1 1,3 3,4
C Industrie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 4,1 0,0 0,9 2,7
C Industrie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 5,9 0,3 1,8 4,2
10-12 Voedings-, genotmiddelenindustrie Waarde 2023 . . 4,3 0,2 1,2 2,9
10-12 Voedings-, genotmiddelenindustrie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 2,7 0,0 0,4 1,7
10-12 Voedings-, genotmiddelenindustrie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 6,7 1,4 3,2 5,0
13-15 Textiel-, kleding-, lederindustrie Waarde 2023 . . 6,8 0,0 4,7 4,2
13-15 Textiel-, kleding-, lederindustrie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 3,1 0,0 1,7 1,7
13-15 Textiel-, kleding-, lederindustrie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 14,1 . 12,2 10,5
16-18 Hout-, papier-, grafische industr. Waarde 2023 . . 4,2 0,0 1,0 2,5
16-18 Hout-, papier-, grafische industr. Ondergrens 95%-interval 2023 . . 1,7 0,0 0,1 0,8
16-18 Hout-, papier-, grafische industr. Bovengrens 95%-interval 2023 . . 9,7 . 6,9 7,6
19 Aardolie-industrie Waarde 2023 . . 2,2 0,0 0,7 1,5
19 Aardolie-industrie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 0,5 0,0 0,1 0,2
19 Aardolie-industrie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 9,1 . 4,8 9,9
20 Chemische industrie Waarde 2023 . . 5,4 0,0 3,1 1,9
20 Chemische industrie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 2,6 0,0 1,1 0,6
20 Chemische industrie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 10,9 . 8,5 5,7
21 Farmaceutische industrie Waarde 2023 . . 5,1 0,0 2,0 3,1
21 Farmaceutische industrie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 2,0 0,0 0,3 1,2
21 Farmaceutische industrie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 12,4 . 12,8 7,4
22-23 Kunststof- en bouwmateriaalindustr Waarde 2023 . . 6,3 0,0 1,2 4,2
22-23 Kunststof- en bouwmateriaalindustr Ondergrens 95%-interval 2023 . . 3,3 0,0 0,4 1,9
22-23 Kunststof- en bouwmateriaalindustr Bovengrens 95%-interval 2023 . . 11,6 . 3,7 9,3
24-25 Basismetaal, metaalprod.-industrie Waarde 2023 . . 5,6 0,0 1,1 4,5
24-25 Basismetaal, metaalprod.-industrie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 3,5 0,0 0,4 2,6
24-25 Basismetaal, metaalprod.-industrie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 8,8 . 3,0 7,5
26 Elektrotechnische industrie Waarde 2023 . . 3,6 0,0 0,0 2,7
26 Elektrotechnische industrie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 1,1 0,0 0,0 0,6
26 Elektrotechnische industrie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 10,9 . . 10,4
27 Elektrische apparatenindustrie Waarde 2023 . . 1,1 0,0 0,0 0,4
27 Elektrische apparatenindustrie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 0,3 0,0 0,0 0,1
27 Elektrische apparatenindustrie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 4,4 . . 2,8
28 Machine-industrie Waarde 2023 . . 5,9 0,4 2,2 4,1
28 Machine-industrie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 3,7 0,1 1,0 2,3
28 Machine-industrie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 9,4 2,6 4,7 7,3
29-30 Transportmiddelenindustrie Waarde 2023 . . 1,3 0,0 1,3 0,6
29-30 Transportmiddelenindustrie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 0,3 0,0 0,3 0,1
29-30 Transportmiddelenindustrie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 5,0 . 5,0 4,0
31-33 Overige industrie en reparatie Waarde 2023 . . 5,8 0,0 0,5 4,5
31-33 Overige industrie en reparatie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 3,9 0,0 0,2 2,8
31-33 Overige industrie en reparatie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 8,6 . 1,6 7,0
D Energievoorziening Waarde 2023 . . 3,6 0,0 2,2 2,2
D Energievoorziening Ondergrens 95%-interval 2023 . . 1,6 0,0 0,8 0,8
D Energievoorziening Bovengrens 95%-interval 2023 . . 7,8 . 5,8 5,7
35 Energiebedrijven Waarde 2023 . . 3,6 0,0 2,2 2,2
35 Energiebedrijven Ondergrens 95%-interval 2023 . . 1,6 0,0 0,8 0,8
35 Energiebedrijven Bovengrens 95%-interval 2023 . . 7,8 . 5,8 5,7
E Waterbedrijven en afvalbeheer Waarde 2023 . . 6,6 0,0 4,7 3,5
E Waterbedrijven en afvalbeheer Ondergrens 95%-interval 2023 . . 3,4 0,0 2,1 1,5
E Waterbedrijven en afvalbeheer Bovengrens 95%-interval 2023 . . 12,4 . 10,3 8,3
F Bouwnijverheid Waarde 2023 . . 3,9 0,6 1,5 2,2
F Bouwnijverheid Ondergrens 95%-interval 2023 . . 2,9 0,3 0,9 1,5
F Bouwnijverheid Bovengrens 95%-interval 2023 . . 5,3 1,3 2,5 3,2
G-I Handel, vervoer en horeca Waarde 2023 . . 5,7 1,6 1,5 2,8
G-I Handel, vervoer en horeca Ondergrens 95%-interval 2023 . . 5,2 1,3 1,2 2,4
G-I Handel, vervoer en horeca Bovengrens 95%-interval 2023 . . 6,3 1,9 1,8 3,2
G-N Commerciële dienstverlening Waarde 2023 . . 5,2 1,2 1,4 2,7
G-N Commerciële dienstverlening Ondergrens 95%-interval 2023 . . 4,8 1,0 1,2 2,4
G-N Commerciële dienstverlening Bovengrens 95%-interval 2023 . . 5,6 1,4 1,6 3,0
G Handel Waarde 2023 . . 5,7 1,5 1,5 2,8
G Handel Ondergrens 95%-interval 2023 . . 5,0 1,1 1,2 2,3
G Handel Bovengrens 95%-interval 2023 . . 6,5 1,9 2,0 3,4
H Vervoer en opslag Waarde 2023 . . 7,0 1,9 1,6 3,4
H Vervoer en opslag Ondergrens 95%-interval 2023 . . 5,6 1,2 1,1 2,5
H Vervoer en opslag Bovengrens 95%-interval 2023 . . 8,6 2,9 2,4 4,7
I Horeca Waarde 2023 . . 4,7 1,5 1,2 1,9
I Horeca Ondergrens 95%-interval 2023 . . 3,7 1,0 0,7 1,3
I Horeca Bovengrens 95%-interval 2023 . . 6,0 2,3 1,9 2,8
J Informatie en communicatie Waarde 2023 . . 4,1 0,7 1,4 2,6
J Informatie en communicatie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 3,0 0,3 0,8 1,7
J Informatie en communicatie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 5,7 1,5 2,6 4,0
58-60 Uitgeverijen, film,radio en t.v. Waarde 2023 . . 6,3 1,5 0,9 4,8
58-60 Uitgeverijen, film,radio en t.v. Ondergrens 95%-interval 2023 . . 3,2 0,4 0,1 2,2
58-60 Uitgeverijen, film,radio en t.v. Bovengrens 95%-interval 2023 . . 12,2 5,9 6,3 10,4
61 Telecommunicatie Waarde 2023 . . 5,5 0,0 0,0 5,5
61 Telecommunicatie Ondergrens 95%-interval 2023 . . 2,4 0,0 0,0 2,4
61 Telecommunicatie Bovengrens 95%-interval 2023 . . 12,5 . . 12,5
62-63 IT- en informatiedienstverlening Waarde 2023 . . 3,6 0,6 1,7 1,8
62-63 IT- en informatiedienstverlening Ondergrens 95%-interval 2023 . . 2,4 0,2 0,9 1,0
62-63 IT- en informatiedienstverlening Bovengrens 95%-interval 2023 . . 5,3 1,6 3,2 3,3
K Financiële dienstverlening Waarde 2023 . . 2,5 0,2 0,6 1,6
K Financiële dienstverlening Ondergrens 95%-interval 2023 . . 1,6 0,1 0,2 1,0
K Financiële dienstverlening Bovengrens 95%-interval 2023 . . 3,8 0,9 1,4 2,8
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2023 . . 3,5 2,7 0,5 0,4
Bron: © CBS, TNO
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens over de psychosociale arbeidsbelasting (PSA) van de Nederlandse werknemer van 15 tot 75 jaar, naar bedrijfstakken (SBI 2008). In de tabel worden cijfers gepresenteerd over werkdruk, zelfstandigheid in het werk, emotioneel belastend werk, psychische vermoeidheid door het werk en slachtofferschap op het werk.

Vanaf het verslagjaar 2022 verschilt de wijze waarop gegevens voor de NEA zijn verzameld en verwerkt op enkele punten van eerdere verslagjaren. Daardoor zijn de cijfers vanaf 2022 mogelijk niet in alle gevallen vergelijkbaar met de cijfers tot en met 2021. Meer informatie is beschikbaar in de onderzoeksbeschrijving van de NEA 2022 (zie paragraaf 4).

Alle cijfers zijn gebaseerd op ten minste 100 waarnemingen.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2014.

Status van de cijfers:
Cijfers in deze tabel zijn definitief.

Wijzigingen per 17 april 2024:
De jaarcijfers over 2023 zijn toegevoegd.

Wijzigingen per 18 april 2023:
De jaarcijfers over 2022 zijn toegevoegd.
In 2022 is een nieuw onderwerp ‘werklocatie bepalen’ toegevoegd in de map ‘Zelfstandigheid in het werk’. Ook is de vraagstelling over slachtofferschap op het werk gewijzigd. Deze cijfers staan in de nieuwe onderwerpenmap “Slachtofferschap op het werk (vanaf 2022)”. Door deze wijzigingen zijn de cijfers over dit onderwerp vanaf 2022 niet vergelijkbaar met de cijfers van eerdere jaren (2014-2021). Cijfers over het oude onderwerp “Slachtofferschap op het werk (tot 2022)” worden vanaf 2022 niet meer aangevuld.
Tot slot zijn in de tabel betrouwbaarheidsintervallen toegevoegd, en is het minimaal aantal waarnemingen voor publicatie gewijzigd van 200 naar 100.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Uiterlijk in mei verschijnen de cijfers over het voorafgaande jaar.

Toelichting onderwerpen

Slachtofferschap op werk (tot 2022)
Op het werk persoonlijk te maken hebben gehad met ongewenste seksuele aandacht, intimidatie, lichamelijk geweld of pesten door klanten, leidinggevenden of collega’s.
Pesten
Door klanten (tot 2022)
Enquêtevraag: Kunt u aangeven in welke mate u de afgelopen 12 maanden persoonlijk te maken heeft gehad met pesten door klanten (of patiënten, leerlingen of passagiers, e.d.)?
Antwoordcategorieën:
Nee, nooit.
Ja, een enkele keer.
Ja, vaak.
Ja, zeer vaak.
Cijfer betreft het percentage werknemers met de antwoordcategorieën:
Ja, een enkele keer.
Ja, vaak.
Ja, zeer vaak.

Deze vraag werd van 2014 tot 2022 aan werknemers gesteld. In 2019 is de vragenlijst gewijzigd. Drie vragen over conflicten op het werk zijn niet gesteld. Deze vragen werden in 2014-2018 gesteld voorafgaand aan de vragen over slachtofferschap op het werk. Verschillen in uitkomsten tussen 2019 en 2018 kunnen, geheel of gedeeltelijk, het gevolg zijn van deze wijziging. In 2020 zijn de drie vragen over conflicten weer in de vragenlijst opgenomen.
Door leidinggevenden of collega's
Enquêtevraag: Kunt u aangeven in welke mate u de afgelopen 12 maanden persoonlijk te maken heeft gehad met pesten door leidinggevenden of collega's
Antwoordcategorieën:
Nee, nooit.
Ja, een enkele keer.
Ja, vaak.
Ja, zeer vaak.
Cijfer betreft het percentage werknemers met de antwoordcategorieën:
Ja, een enkele keer.
Ja, vaak.
Ja, zeer vaak.

Deze vraag werd van 2014 tot 2022 aan werknemers gesteld. In 2019 is de vragenlijst gewijzigd. Drie vragen over conflicten op het werk zijn niet gesteld. Deze vragen werden in 2014-2018 gesteld voorafgaand aan de vragen over slachtofferschap op het werk. Verschillen in uitkomsten tussen 2019 en 2018 kunnen, geheel of gedeeltelijk, het gevolg zijn van deze wijziging. In 2020 zijn de drie vragen over conflicten weer in de vragenlijst opgenomen.
Slachtofferschap op werk (vanaf 2022)
Op het werk persoonlijk te maken hebben gehad met ongewenste seksuele aandacht, intimidatie, lichamelijk geweld of pesten door klanten, leidinggevenden of collega’s.
Pesten
Door klant, leidinggevende of collega
Cijfer betreft het percentage werknemers dat aangeeft in de afgelopen 12 maanden in hun werk een enkele keer of vaker te maken te hebben gehad met pesten.

Deze vraag wordt sinds 2022 aan werknemers gesteld.
Door klanten (vanaf 2022)
Cijfer betreft het percentage werknemers dat aangeeft in de afgelopen 12 maanden in hun werk een enkele keer of vaker te maken te hebben gehad met pesten door klanten.

Deze vraag wordt sinds 2022 aan werknemers gesteld.
Door leidinggevenden
Cijfer betreft het percentage werknemers dat aangeeft in de afgelopen 12 maanden in hun werk een enkele keer of vaker te maken te hebben gehad met pesten door leidinggevenden.

Deze vraag wordt sinds 2022 aan werknemers gesteld.
Door collega's
Cijfer betreft het percentage werknemers dat aangeeft in de afgelopen 12 maanden in hun werk een enkele keer of vaker te maken te hebben gehad met pesten door collega’s.

Deze vraag wordt sinds 2022 aan werknemers gesteld.