Watergebruik binnen de Nederlandse economie; Milieurekeningen

Watergebruik binnen de Nederlandse economie; Milieurekeningen

Watergebruikers Perioden Leidingwater Totaal leidingwater (mln m3) Leidingwater Drinkwater (mln m3) Leidingwater Totaal Industriewater (mln m3) Leidingwater Industriewater voor koeling (mln m3) Leidingwater Overig Industriewater (mln m3) Grondwater Totaal grondwater (mln m3) Grondwater Grondwater voor koeling (mln m3) Grondwater Overig grondwater (mln m3) Oppervlaktewater Totaal oppervlaktewater (mln m3) Oppervlaktewater Totaal zoet oppervlaktewater (mln m3)
Nederlandse economie totaal 2020 1.235,6 1.158,6 77,0 . . 1.171,0 51,4 1.119,7 13.054,2 7.135,0
Particuliere huishoudens 2020 855,3 855,3 0,0 . . . . . . .
A-U Alle economische activiteiten 2020 380,4 303,3 77,0 . . 1.171,0 51,4 1.119,7 13.054,2 7.135,0
A Landbouw, bosbouw en visserij 2020 41,9 41,9 0,0 . . 214,2 0,0 214,2 93,0 93,0
B Delfstoffenwinning 2020 2,3 2,3 0,0 . . 0,3 0,0 0,3 29,1 2,4
C Industrie 2020 208,9 140,1 68,9 . . 113,2 50,0 63,2 2.976,5 2.307,6
10 Voedingsmiddelenindustrie 2020 56,0 54,4 1,7 . . 25,5 6,4 19,0 159,0 148,5
11 Drankenindustrie 2020 6,0 6,0 0,0 . . 13,8 1,2 12,6 0,0 0,0
12 Tabaksindustrie 2020 0,0 0,0 0,0 . . 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
13 Textielindustrie 2020 1,3 1,3 0,0 . . 0,9 0,1 0,8 5,1 5,1
14 Kledingindustrie 2020 0,0 0,0 0,0 . . 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
15 Leer- en schoenenindustrie 2020 0,0 0,0 0,0 . . 0,6 0,0 0,6 0,0 0,0
16 Houtindustrie 2020 0,2 0,2 0,0 . . 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0
17 Papierindustrie 2020 6,6 6,6 0,0 . . 14,1 0,4 13,7 50,1 50,1
18 Grafische industrie 2020 0,5 0,5 0,0 . . 0,3 0,0 0,3 0,1 0,1
19 Aardolie-industrie 2020 20,5 10,7 9,8 . . 0,0 0,0 0,0 479,6 471,2
20 Chemische industrie 2020 57,5 33,9 23,7 . . 7,8 3,0 4,8 2.095,9 1.612,3
21 Farmaceutische industrie 2020 6,4 6,4 0,0 . . 5,8 4,6 1,3 0,0 0,0
22 Rubber- en kunststofproductindustrie 2020 3,2 3,2 0,0 . . 11,6 11,5 0,1 4,3 4,3
23 Bouwmaterialenindustrie 2020 3,2 3,1 0,1 . . 5,9 2,7 3,2 2,1 2,1
24 Basismetaalindustrie 2020 34,6 1,1 33,5 . . 17,5 13,0 4,5 177,0 10,5
25 Metaalproductenindustrie 2020 3,8 3,7 0,1 . . 4,2 3,3 0,8 0,9 0,9
26 Elektrotechnische industrie 2020 3,1 3,1 0,0 . . 3,7 3,0 0,7 0,1 0,1
27 Elektrische apparatenindustrie 2020 0,5 0,5 0,0 . . 0,1 0,0 0,1 0,2 0,2
28 Machine-industrie 2020 2,9 2,9 0,0 . . 0,9 0,5 0,4 0,6 0,6
29 Auto- en aanhangwagenindustrie 2020 0,6 0,6 0,0 . . 0,0 0,1 0,0 1,2 1,2
30 Overige transportmiddelenindustrie 2020 1,2 1,2 0,0 . . 0,1 0,1 0,0 0,1 0,1
31 Meubelindustrie 2020 0,3 0,3 0,0 . . 0,1 0,0 0,1 0,1 0,1
32 Overige industrie 2020 0,3 0,3 0,0 . . 0,1 0,0 0,1 0,1 0,1
33 Reparatie en installatie van machines 2020 0,1 0,1 0,0 . . 0,1 0,0 0,1 0,0 0,0
D Energievoorziening 2020 10,5 2,6 7,9 . . 0,3 0,0 0,3 8.742,3 3.520,3
E Waterbedrijven en afvalbeheer 2020 7,0 6,7 0,3 . . 843,0 1,4 841,6 1.213,3 1.211,7
36 Waterleidingbedrijven 2020 0,2 0,2 0,0 . . 839,8 0,0 839,8 493,7 493,7
37 Afvalwaterinzameling en -behandeling 2020 2,0 2,0 0,0 . . 0,2 0,0 0,2 0,8 0,8
38 Afvalbehandeling en recycling 2020 4,8 4,5 0,3 . . 3,1 1,4 1,7 718,8 717,2
39 Sanering en overig afvalbeheer 2020 0,0 0,0 0,0 . . 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
F Bouwnijverheid 2020 2,8 2,8 0,0 . . . . . . .
G Handel 2020 14,0 14,0 0,0 . . . . . . .
H Vervoer en opslag 2020 4,1 4,1 0,0 . . . . . . .
I Horeca 2020 21,5 21,5 0,0 . . . . . . .
J Informatie en communicatie 2020 1,0 1,0 0,0 . . . . . . .
K Financiële dienstverlening 2020 1,6 1,6 0,0 . . . . . . .
L Verhuur en handel van onroerend goed 2020 3,7 3,7 0,0 . . . . . . .
M Specialistische zakelijke diensten 2020 3,5 3,5 0,0 . . . . . . .
N Verhuur en overige zakelijke diensten 2020 1,0 1,0 0,0 . . . . . . .
O Openbaar bestuur en overheidsdiensten 2020 5,6 5,6 0,0 . . . . . . .
P Onderwijs 2020 5,7 5,7 0,0 . . . . . . .
Q Gezondheids- en welzijnszorg 2020 18,8 18,8 0,0 . . . . . . .
R Cultuur, sport en recreatie 2020 16,5 16,5 0,0 . . . . . . .
S Overige dienstverlening 2020 9,2 9,2 0,0 . . . . . . .
T Huishoudens 2020 0,9 0,9 0,0 . . . . . . .
U Extraterritoriale organisaties 2020 0,0 0,0 0,0 . . . . . . .
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens van de waterrekeningen, dit is een onderdeel van Milieurekeningen die het CBS jaarlijks samenstelt. In deze waterrekeningen is het (fysieke) gebruik van water door de Nederlandse economie opgenomen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen het gebruik van leidingwater, gebruik en de onttrekking van grondwater en van oppervlaktewater. Het gebruik wordt toegerekend aan de bedrijfstakken en aan huishoudens. Naar keuze kunnen tabellen worden opgesteld waarin per economische activiteit (inclusief huishoudens), per soort water en per jaar de omvang van het gebruik wordt weergegeven. De waarden worden weergegeven in miljoenen kubieke meters water (mln m³).

Bij leidingwater wordt onderscheid gemaakt tussen leidingwater van drinkwaterkwaliteit en industriewater. Industriewater is leidingwater met een mindere kwaliteit dan drinkwater, of soms juist met een hogere kwaliteit, zoals gedemineraliseerd water. Dit industriewater wordt met name gebruikt door de industrie (de (basis)chemie, metaalindustrie en raffinaderijen) en elektriciteit producenten. Bij oppervlaktewater is onderscheid gemaakt tussen zoet- en zout oppervlaktewater. Bij alle watersoorten, behalve drinkwater, zijn de gebruikte volumina vervolgens nog opgesplitst in gebruik voor koeling en overig gebruik. Het onderscheid tussen gebruik voor koeling en overig gebruik van oppervlaktewater, is recentelijk toegevoegd vanwege nieuwe broncijfers, vanaf verslagjaar 2022. Dit heeft als gevolg dat deze cijfers een grillig verloop kunnen laten zien tussen 2022 en 2023. Voor het samenstellen van de cijfers worden gegevens uit diverse bronnen gebruikt en met elkaar afgestemd, meer informatie hieronder in hoofdstuk 4.

Doordat de gegevens in de milieurekeningen direct aansluiten op de economische gegevens in de nationale rekeningen, is het mogelijk om de economische activiteiten van Nederland en het gebruik van water uit het natuurlijk milieu cijfermatig in beeld te brengen. Met behulp van de waterrekeningen kunnen milieu-indicatoren worden opgesteld. Zo kan de gebruiksintensiteit van de verschillende soorten water voor Nederland als geheel of per bedrijfstak worden bepaald.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2003.

Status van de cijfers:
De cijfers van de jaren in de tijdreeks hebben een definitieve status en de laatste drie jaar voorlopig. De gehele reeks vanaf 2003 wordt, indien nodig, aangepast aan de bijgestelde broninformatie. In de cijfers van 2022 en 2023 is voor het leidingwater (zowel drinkwater als industriewater) een deel van de data nog niet beschikbaar. Vandaar dat hier een punt is geplaatst. Naar verwachting kan deze data bij de volgende update van de cijfers in 2026 wel worden gepubliceerd. In 2026 wordt de gehele tijdreeks herzien op basis van nieuwe databronnen en verbeteringen in de tijdreeks.

Wijzigingen per november 2025:
Het drinkwatergebruik door huishoudens en de Nederlandse economie (totalen) 2022 en 2023 zijn aanpast naar de vernieuwde brongegevens van de VEWIN.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De volgende publicatie is in september 2026.

Toelichting onderwerpen

Leidingwater
Leidingwater is gezuiverd of behandeld grondwater of oppervlaktewater dat door een buizennet wordt getransporteerd. Leidingwater kan zijn drinkwater of industriewater. Industriewater heeft een mindere of betere kwaliteit dan drinkwater.
Totaal leidingwater
Drinkwater en industriewater samengenomen.
Drinkwater
Water van drinkwaterkwaliteit ontvangen en geproduceerd door de drinkwaterbedrijven. Dit is gezuiverd grond- of oppervlaktewater dat door een buizen of waterleidingennet wordt getransporteerd.
Totaal Industriewater
Industriewater is leidingwater met een mindere of betere kwaliteit (in het geval van gedemineraliseerd water) dan drinkwater.
Industriewater voor koeling
Gebruik van industriewater voor koelingsdoeleinden.
Overig Industriewater
Gebruik van industriewater voor andere doeleinden dan koeling.
Grondwater
Gebruik van water dat uit de ondergrond wordt opgepompt of naar boven komt. Dit kan zoet, maar ook brak of zout zijn.
Totaal grondwater
Gebruik van water dat uit de ondergrond wordt opgepompt of naar boven komt. Dit kan zoet, maar ook brak of zout zijn.
Grondwater voor koeling
Gebruik van grondwater voor koelingsdoeleinden.
Overig grondwater
Gebruik van grondwater voor andere doeleinden dan koeling.
Oppervlaktewater
Gebruik van water van binnenwateren zoals rivieren, meren, kanalen (met uitzondering van grondwater), overgangswater, kustwateren en, voor zover het de chemische toestand betreft, ook territoriale wateren (o.a. de zee).
Totaal oppervlaktewater
Gebruik van water van binnenwateren zoals rivieren, meren, kanalen (met uitzondering van grondwater), overgangswater, kustwateren en, voor zover het de chemische toestand betreft, ook territoriale wateren (o.a. de zee).
Totaal zoet oppervlaktewater
Gebruik van zoet oppervlaktewater zoals rivieren en meren.